Alþýðublaðið - 03.03.1939, Blaðsíða 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
FÖSTUDAG 3. MARZ 1939
52. TÖLUBLAÐ
Nýir taxtar bjá Rafmagnsveit-
unni til fullrar upphitunar Ibúða.
—----«----
iy§gt á reynslu Norðmanna.
Uk al konu fannst
í morpn fjfrir ntan
ðrfirisev.
r 1
I i
LIK af konu fanst í morgun
á floti fyrir vestan Örfir-
isey. Var konan bersýnilega ný-
drukknuð og var líkið óskadd-
að.
Ágúst Guðjónsson, Nýlendu
við Nýlendugötu, fann líkið í
morgun kl. 7,15 á floti austan
við nyrzta tangann á Örfirisey.
Gerði hann lögreglunni þegar
aðvart.
Fór lögreglan á báti úteftir,
en þá var fallið undan líkinu
og lá það í flæðarmálinu.
Konan virtist vera ný-
drukknuð, um 35 ára, og var
líkið algerlega óskaddað. Lög-
reglan hefir ekki ennþá haft
uppi á nafni konunnar.
Mann teknr fyrir
borð. Nððist eftir
aiiianga stnnd.
ÞEGAR vélbáturinn Ársæll
frá Njarðvíkum, form.
Þorvaldur Jóhannesson, var að
leggja línur sínar í fyrri nótt,
reið sjór yfir bátinn og einn
hásetanna tók út, Svavar
Helgason frá Grindavík, sem er
25 ára að aldri.
Allmikið myrkur var, er þietta
vildi til og fœmlur slæmt i sjó.
Skipvierjar snéru bátnum þegar í
s'táð og ger'ðu tilraun til að ná
Svavari, en það tóks't eklkli í þa'ð:
sikiftl. Varð að snúa bátnum aftur
og þá tóks't að ná háisetanum..
Vierður næstum að telja þaið til-
viljun.
Svavar Helgai-on var mieðvit-
undarlaus þegar hann náðiist, en
við lífgunartilraunir fékik hann
aftur imeðvitundina. — Báiturinn
snéri .strax til Kiefla'vLkur og
bkitdi eftir 9 bjóð í IsijiónWm.
BÆJARSTJÓRN Reykjavík-
ur hefir nýverið samþykt
eftirfarandi viðauka við gjald-
skrá Rafmagnsveitunnar:
Viðauki við D-lið gjaldskrár
Rafmagnsveitu Reykjvíkur.
Tilraunataxti fyrir hitun
íbúðarhúsa í Reykjavík.
Rafmagnsveitan selur raf-
orku með eftirfarandi skilyrð-
um, til upphitunar íbúða, þar
sem götulínur og spennubreyt-
ar leyfa, að dómi rafmagns-
stjóra.
Hitalagnir, þar með talin öll
tæki, skulu vera gerðar eftir
fyrirmælum Rafmagnsveitunn-
ar. Ofnar skulu vera fasttengd-
ir meó sérstökum rofum og
hitastillum (Thermostat), að
minsta kosti í aðal íveruher-
bergjum:
D4. Um sérmæli fyrir hita-
lögnina á 4 aura kwst., eða
D5 eftir neðantöldu verði,
með því skilyrði, að Rafmagns-
veitan hafi rétt til að rjúfa
strauminn af hitalögninni frá
kl. 11 f. m. til kl. 12 á hádegi
(1 klst.), og skal húseigandi
kosta tengingu dofans og greiða
leigu fyrir hann eftir reglum,
sem gilda um leigu mæla.
a) Um tvígjaldsmæla á 3
aura á kwst. frá kl. 8 að morgni
til kl. 11 að kvöldi. Á IV2 eyrir
á kwst. frá kl. 11 að kvöldi til
kl. 8 að morgni.
b) Sameina má þetta verð við
heimilistaxta B3, þannig, að
fyrstu 1500 kwst. á ári (á dýra
tíma) verði reiknaður á 7 aura
á kwst., en síðan á 3 aura á
kwst., miðað við dýra tíma tví-
gjaldsmælisins. Næturverðið
Frh. á 4. síðu.
Hðtiðasundmót K. R.
í
H&tíðasundmót k. r.
fór fram í Sundhöll
Reykjavíkur í gærkveldi. Mót-
ið var haldið í tilefni af 40 ára
afmæli félagsins. Um fimm
hundruð áhorfendur voru á
mótinu, þar af ea. tvö hundruð
börn og unglingar.
Erlendur Pétursson setti
mótið og lýsti í fáum orðum að-
aldráttum í árangri og starfi K.
R. í þágu sundíþróttarinnar.
Að því loknu hófst sýningin.
Keppendur voru 19 frá K. R.,
13 frá Sundfélaginu Ægi, 13 frá
Ármanni og 1 frá U .M. F.
Reykdæla.
Keppt var 1 eftirfarandi í-
þróttum:
1. 100 m. bringusund, dreng-
ir innan 16 ára (9 þátttakend-
ur). Fyrstur var Jón Baldvins-
son (Æ) 1 m. 33,4 sek., annar
Björgvin Magnússon (KR) 1 m.
34,4 sek., þriðji Einar Steinars-
son (KR) 1 m. 37,6 sek.
2. 100 m. frjáls aðferð, karl-
ar. 1. Logi Einarsson (Æ) 1
m. 6 sek. 2. Guðbrandur Þor-
kellsson (KR) 1 m. 6,9 sek. 3.
Halldór Baldvinsson (Æ) 1 m.
8,4 sek. (6 þátttakendur).
3. 400 m. bringusund, karlar.
1. Ingi Sveinsson (Æ) 6 m. 40
sek. 2. Einar Sæmundsson (KR)
6 m. 56,3 sek. 3. Sigurjón Guð-
jónsson ((Á) 7 m. 5,7 sek. (5
þátttakendur).
4. 100 m. bringusund. stúlk-
ur innan 16 ára. 1. Hulda Bergs-
dóttir (KR) 1 m. 47 sek. 2.
Hulda Jóhannesdóttir (Á) 1 m.
447,1 sek. 3. Kristín Mar (Á) 1
m. 448,3 sek. (10 þátttakendur).
5. 50 m. bringusund, drengir
innan 14 ára. 1. Jóhannes Gísla-
son (KR) 46.6 sek. 2. Einar
Hjartarson (Á) 49,1 sek. 3. Eg-
ill Valgeirsson (ICR) 49,8 sek. (9
þátttakendur).
Frh. á 4. síðu.
Saltfiskaflinn er rúmlega
helmingi meiri en i fyrra.
Maðiir Mir milii
bíia og slasast.
SALTFISKAFLINN hefir *
verið óvenju góður það
sem af er þessari vertíð og hefir
veiðst meira en helmingi meira
en á sama tíma í fyrra og má
þakka það sérstaklega góðum
gæftum við Faxaflóa í janúar-
mánuði og byrjun fehrúar.
Hefir afli ekki oröið svona
Sænska stjðrnin vill
engar gjafir frð
Gðring.
KHÖFN í gærkveldi. FÚ.
IMORGUN varð maður milli
bíla niðri við Steinbryggju
og slasaðist svo, að hann var
fluttur á Landsspítalann.
Sorpbíll frá bænum stóð
austanvert við Steinbryggjuna.
Eru sorpbílarnir þannig bygðir,
að bílstjórinn getur ekki horft
aftur fyrir bílinn úr ekilssæt-
inu. Ók bílstjórinn bílnum aft-
ur á bak og ætlaði að snúa, en
í sama bili kom annar bíll og
stanzaði fyrir aftan öskubílinn
ofurlítið til hliðar.
Stóð maður hjá þeim bíl og
var að tala við bílstjórann inn
um gluggann. Varð hann á milli
bílanna og marðist.
mikill uim ruokkur uinidainfiairin ár,
og er afli alls á öllu landiinu
7211 smálcstir. Fer hér á eftir
skýrs'la um afla(nin, og er hiainn
Weiknáður í smálestum.
Afli sámtals í febrúarlok 4
Undanfarin ár: 1939 7211, 1938
3343, 1937 1942, 1936 1917.
Aflirm sikiftist isvo efti'r tegunid-
dm: Stórfiskur 6137, smiáfiskur
994, ýsa' 20, ufsi 60.
Afiin'n skiftist sivo eftir ver-
stöðvum: Vestmaninaeyjar 865,
Þorlákshöfn og Selvogur 14,
Grindavík 216, Hafnir 77, Sand-
gerði 929, Garður 328, Kieflahdk
1669, Vatns'leysuiStrönd 37, Hafn-
arfjörður 165, ReykjaVÍlk 473,
Akranes 1213, Ólafsvílk 109, Vest-
fifðjr 1061, Austfirðír 55.
¥ SÆNSKA ÞINGINU hefir
komið til snarprar umræðu
vegna þess, að sænska stjórnin
hafði hafnað tilboði frá Göring
um að gefa til Svíþjóðar sjúkra-
flugvél. Lét talsmaður jafnað-
armanna þau orð falla í um-
ræðunum, að ástæða væri til að
efast um tiilgang Görings með
slíku boði.
Leiðtogi íhaldsmanna sagði
meðal annars, að árásir
sænskra marxista á Göring
væru stórhættulgar fyrir land-
ið.
Forsætisráðherrann Per Al-
bin Hanson bað menn að stilla
orðum sínum í hóf ó báðar hlið-
ar vegna þess, að stórdeilur og
Stórpólitísk páfakosning.
Schuster kardínáli, erkibiskup Pacelli kardínáli,
í Milano, sem einnig keppti um sem var kosinn páfi í gær og
páfatignina. kallar sig nú Pius XII.
Frægnr hershðfðingl sendi-
herra Frakka kjá Franco.
Hershðfðingi ítala á Spáni floginn til
Rómaborgar á fund Mussolinis.
------»——.—
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
K.HÖFN í morgun.
ETAIN marskálkur hefir
verið skipaður fyrsti
sendiherra Frakka hjá stjórn
F-rancos á Spáni. Hann er nú 83
ára að aldri, en heimsfrægur
hershöfðingi, hafði á tímabili
yfirstjórn franska hersins í
heimsstyrjöldinni og hefir eftir
það ávalt síðan gegnt ábyrgðar-
miklum stöðum í frönsku her-
stjórninni.
Petain marskálkur og Franco
eru persónulega kxmnugir síðan
þeir unnu sameiginlega að því,
að bæla niður uppreisn Riffkaby
la gegn yfirráðum Spánverja og
Frakka í Marokko á árunum
1925—1926. Og því er haldið á
lofti, að Franco sé mikill heiður
sýndur, að þessi gamli sam-
verkamaður hans sé gerður að
fyrsta sendiherra Frakka hjá
honum.
Það er þó engan veginn víst,
að það sé aðeins í heiðursskyni
við Franco, að þessi þraut-
reyndi hershöfðingi hefir nú
verið sendur til Spánar til þess
að vera fulltrúi Frakklands þar.
Grunur manna er það, að
frönsku stjórninni þyki vissara
að hafa sérfræðing á sviði hern-
aðarins þar fyrst um sinn, til
þess að hafa eftirlit með ítalska
hernum á Spáni og öllum víg-
búnaði Francostjórnarinnar.
Enn hefir ekkert heyrst um
það, hvernig Mussolini muni
snúast við beiðni Francos um
það, að kalla ítölsku hermenn-
ina heim, né hve alvarlega hún
harðyrði gætu aðeins orðið til
að skaða samkomulagið milli
Svíþjóðar og Þýzkalands.
muni vera meint. Hins vegar
hefir það orðið kunnugt, að
Gamberra, yfirforingi ítalska
hersins á Spáni, hefir skyndi-
lega brugðið sér í flugvél til
Rómaborgar á fund Mussolinis
og telja menn víst að för hans
standi í jsamban'di við þessa
málaleitun Francos.
ðrslitasékn i aésigi á
Spéni?
OSLO í gærkveldi. FB.
Franco hefir tilkynt, að úr-
slitasóknin af hálfu hers hans
verði liafin næstkomandi laug-
ardag og hefir lýðveldisstjórn-
in fengið tveggja sólarhringa
frest til þess að taka ákvörðun
um hvort hún vill semja um
vopnahlé og frið eða halda
stríðinu áfram.
Undirbúningi sóknarinnar er
lokið og verður aðallega sótt
fram á tveimur stöðiun, í þeim
tilgangi að rjúfa sambandið
milli Madrid og Valencia, í
þeim tilgangi að umkringja
Madrid algerlega og knýja
þannig fram uppgjöf höfuð-
borgarinnar.
Prentaraverkfaliina í
Kanpm.hðfn frestað.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
K.HÖFN í morgun.
SEINUSTU STUNDU
hefir tekizt að fá prent-
araverkfallinu, sem búizt
var við að byrjaði í Kaup-
mannahöfn á morgun, frestað.
Pacelli kardinðli, ct-
anrikisrððherra pðfa
stólsins og ðkveðinn
anðstæðingnr naz-
isnans var kjðrin.
KHÖFN í morgun.
FTIR tvær árangwrs-
lausar kosningaatrenn-
ur í Vatíkaninu í gær var
Eugenio Pacelli kardínáli
kosinn páfi í þriðju umferð.
Sem páfi hefir hann tekið
sér nafnið Pius XII.
Þessi úrslit páfakjörsins eru
talin stórpólitískur viðburður
úti um heim. Hinn nýi páfi hef-
ir árum saman verið talinn einn
áhrifamesti stjórnmálamaður
kaþólsku kirkjunnar, endá ut-
anríkisráðherra páfastólsins
síðan árið 1930.
Fyrir þann tíma hafði hann
um heilan áratug verið sendi-
herra páfastólsins í Berlín og er
því gagnkunnugur bæði stjórn-
málalifi og högum kaþólsku
kirkjunnar á Þýzkalandi. Það
er litið svo á, að einmitt þetta
atriði hafi valdið miklu um það,
að Pacelli kardínáli varð fyrir
kjörinu, því að hvergi stendur
kaþólska kirkjan í dag á alvar-
legri tímamótum en á Þýzka-
landi, þar sem nazistar hafa nú
hafið hatrammar ofsóknir gegn
henni, og fyrirsjáanlegt þykir,
að hún muni verða að berjast
beinlínis fyrir tilveru sinni gegn
ofbeldi og kúgun nazistastjórn-
arinnar í nánustu framtíð.
Nazistar láta tér litt
nm ftnnast.
_____ 1 *
Það vekur líka þegar mikla
eftirtekt í sambandi við páfa-
kjörið úti um heim, að þvi er
tekið með miklum fáleik á
Þýzkalandi. Þýzka útvarpið var
ekki einu sinni látið útvarpa
fréttinni í gærkveldi. enda þótt
meira en þriðjungur þýzku
þjóðarinnar só kaþólskur.
Það er heldur ekki talinn
neinn efi á því. að hinn nýi páfi
sé ákveðinn andstæðingur naz-
ismans. Menn minnast þess f því
samhandi, að hann gerði kyn-
þáttakenningu nazismans að
umtalsefni í ræðu sem hann
hélt á kirkjuþingi í Lourdes á
Suður-Frakklandi árið 1935 og
tók skarpa afstöðu gegn þeím.
Eins er það kunnugt, að hann
hefir sem utanríkisráðherra
páfastólsins frá því fyrsta verið
mjög andvígur bandalagi Ítalíu
og Þýzkalands.
Einnig meðal stjómmála-
manna ítalska fasismans er úr-
slitum páfastólsins af þeim á-
stæðum tekið með litlum fögn-
uði. Á Frakklandi láta blöðin
hinsvegar í Ijós ánægju sina yf-
ir þeim og fara miklum viður-
kenningarorðum um hinn nýja
páfa, menntun hans og stjóm-
arstefnu.
(Frh. á 4. aíðu.)