Alþýðublaðið - 07.03.1939, Blaðsíða 1

MADfftO
yAUCANTt
'AffTA® "
MEfítA
Faldimar Hölra Ballsíaö:
Ég er á förum.
Kvæðið fallega, sem allir
syngja við lagið Folkvisa eftir
Merikanto, er komið út í 5. út-
gáfu. — Upplagið er litið.
Aðalútsala í Bókabúðinni, Hafn
arstræti 16, og Bókaverzlun
Sigfúsar Eymundssonar.
AIÞÝÐUBLAÐ
RITSTJÓRI: P. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI; ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁBGANGUB
ÞKIDJUDAG 7. MARZ 1939
55. TOLUBLAÐ
Bannsðknarstofa Háskól-
fnllyrðingar
Jónasar Svelnssonar læknls
..........
Hin „góða erlenda mjólk44 læknisins
m ekki eins auðug af C-vitaminum
og hið svokallaða „samsullM hans!
ALMENNING mun reka
minni til skrifa Jónas-
ar læknis Sveinssonar í síð-
astl. desembermánuði, um
C-vitamin innihald þeirrar
mjólkur, sem seld er hér í
bænum.
Jóuas vikur að þessu efni enn
á ný í Morgunblaðinu 4. þ. m.
og á sama veg og áður. að mjólk
sú, sem almenningur neytir hér
í bæ, sé C-bætiefnasnauð.
20. desember síðastl. kemst
Jónas þannig að orði í Al-
þýðublaðinu:
........ hinsvegar reynist
mjólk úr nágrenni Reykjavík-
ur (rannsakað var úr mörgum
stöðum) sérstaklega auðug af
C-bætiefni. Fullkomlega á borð
við góða erlenda mjólk (10-
mg).“ (Leturbreyting gerð hér).
Til athugunar fyrir þá neyt-
endur, sem kunna að hafa les-
ið skrif Jónasar um neyzlu-
mjólk Reykvíkinga og einhvem
trúnað lagt á það, sem hann
hefir um hana sagt, skal þetta
tekið fram:
f síðastl. janúar og februar
mán. hefir Rannsóknarstofa
Háskólans rannsakað C-vita-
mín innihald 18 sýnishoma af
mjólk héðan frá Mjólkurstöð-
inni, með þeim árangri, sem
hér segir :
28. janúar 1938:
Sýnishöm nr. 1 14 mg. pr. Ifter
Sýnishorn nr. I
Sýnishom nr. 8
Sýnishorn nr. 4
Sýnishom nr. 5
Sýnishorn nr. 0
19 mg. pr. líter
7 mg. pr. liter
14 mg. pr. liter
12 mg. pr. liter
11 mg. pr. liter
25. janúar 1838:
(Frh. á 4. síðu.)
Miaja forseti nýju sijórnar-
innar i Madrid og yfirmað-
ur lýðveldishersins á ný.
Dr. Negrin og del Vayo komnir til Frakklands.
-------4—----—-
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
SÚ BREYTING var tilkynnt í Madrid í gærkveldi á hinni
..... nýju stjórn, sm mynduð var á sunnudaginn, eftir að
stjórn Dr. Negrins var steypt, að Miaja hershöfðingi, sem
‘ um langt skeið hefir haft yfirstjórn lýðveldishersins á hendi,
ýen var vikið frá af Dr. Negrin fyrir nokkrum dögum síðan,
hefði tekið sæti í stjórninni og yrði forseti hennar. Casado
herforingi, sem hafði forystu fyrir þeim mönnum á sunnu-
daginn, sem steyptu stjórn Dr. Negrins, verður landvarna-
málaráðherra í hinni nýju stjórn.
Miaja hefir einnig verið falin yfirstjórn lýðveldishers-
ins á ný í stað Casados, sem hefir haft hana á hendi síð-
ustú dagana, eða síðan Dr. Negrin vék Miaja frá.
Orðrómurinn um það, að Dr. Negrin hafi verið tekinn fast-
ur, heflr ekki reynst á rökum byggður, Dr. Negrin og del Vayo
komu báðir f flugvél til Toulouse á Suður-Frakklandi í gær-
kveldi, og fóru skömmu síðar þaðan áleiðis til Parísar.
Það «r tilkynnt frá Madrid, að stjórnarskiftin hafi farið
fram með friði og að hvergi hafi komið til neinna óeirða út af
þeim, nema í einu hverfi borgarinnar, þar sem kommúnistar
hefðu stofnað til uppþota. Hin nýja stjórn hefír í tilefni af því
íátið loka skrifstofum kommúnistaflokksins í Madrid.
MIAJA.
lefir samvinna konúnista við Ihaldlð
skapað ankna atvinnn fyrir verkamenn ?
........
Dæmi um það, hvernig atvhmubóta
vinnunni hefir verlð hagað I vetur.
ATVINNULAUSIR verkamenn í Reykjavík hljóta að
hafa fengið að reyna það í vetur, að aðrir hafa setið
við stjórn og ráðið yfir atvinnubótunum en áður var.
Síðan 1. janúar hefir alt af verið miklu færra í at-
vinnubótavinnu en var í fyrra, og mun láta nærri að unn-
ið hafi verið um 600 vinnuvikum minna í vetur en síðast-
liöinn vetur.
vinnunnl 375 menn. en nú eru
aSeins 2 5 0 og er fækkað stöð-
ugt.
fyrrá voru I atvinnbóta-
vinnimni frá 1.—19. januar
3 9 7 verkamenn. I vetur var
e h g i n atvinnbótavinna frá
l.«—5. janúar, en frá 5. janúar
til 1. marz voru nú aðeins 3 0 0
manns. Frá 20. janúar í fyrra
til 23. marz voru í atvinnubóta-
islandskvikmynd Dams
sjðtliðsforinga sýnd f jér
um sinnnm i dag i
Palads Teatret.
E) IBIvsii — i i»i m
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í morgun.
03INBERAR sýningar á Is-
landskvikmynd Dams sjó-
liðsforingja, sem sýnd var fyrir
100 gestmm í Palads Teatret í
Kaupmannahöfn fyrir nokkru
síðan, og vakti almenna aðdáun
þeirra, hófust í Palads Teatret f
gærkveldi.
Myndin verður sýnd þar fjór-
u* aiwnnmi á émg mswtu daga.
Það er sjálfsagt að taka það
fram, að við skráningu atvinnu-
lausra manna í vetur, hafa mætt
heldur færri en í fyrra á sama
tíma, þó réttlætir það ekki, hve
miklu færri hafa verið í at-
vinnubótavinnu en í fyrra.
En hver er ástæðan fyrir
þessu? Hún liggur afar ljóst
fyrir. Hagsmunir hinna at-
vinnulausu verkamanna eru
fyrir borð bornir vegna þess, að
Alþýðuflokkurinn hefir ekki
sömu aðstöðu og áður. Eins og
öllum er kunnugt af atvinnu-
leysisbaráttu verkamanna á
undanförnum árum, urðu það
alt af úrslitin, að Haraldur
Guðmundsson ráðherra Alþýðu
flokksins knúði fram auknar at-
vinnubætur, kom í veg fyrir að
fyrirætlanir íhaldsmanna um að
draga úr atvinnubótum næðu
fram að ganga og jcom þvi til
latðar, alt af 4ar máImMfr
unum verkamanna mætt að
meiru eða minna leyti.
Starfseml kommúnista og
Héðins Valdimarssonar varð til
þess að verkamenn töpuðu þess-
ari aðstöðu — og hin nýja sam-
vinna kommúnista og H. V. við
íhaldsmenn hefir alls ekki ver-
íð um það, að auka atvinnu fyr-
ir verkalýðinn, hún hefir beinst
að þvi að sundra samtökum
verkamanna.
Afleiðingarnar af þeirri
starfsemi eru þegar orðnar öll-
um ljósár, og þó að þær hafi
ekki komið hart niður á hags-
inunum forsprakka kommún-
i?ta eða Héðins Valdimarsson-
ar, þá hafa þær komið hart nið-
ur á heimilum atvinnulausra
verkamanna í Reykjavík á
þessum vetri, jafnhliða því, sem
íhaldið hefir notað tækifærið
til að segja verkamönnum upp
fástri vinnu t. d. í hafnarvinn-
unni, en það er líka bein afleið-
ing af starfsemi kommúnista*
'forsprákkanna.
Núnskn stjðmin
hefir Ibaniniað útfliutning á síld-
antnjðli tíJ annlar landa en Þýzka-
lands, með þvi áð tvísýnt ©r,
áð bún fgeú staðið viö samni'ig
ston úra MMu 400000 eekkja of
«ild*n«p31 41 ÞýskKHMvdte. FÖ.
Seint í gærkveldi, eftir að
Miaja hershöfðingi hafði tekið
við forsæti hinnar nýju stjórn-
ar og aftur tekið að sér yfir-
stjórn lýðveldishersins, flutti
hann stutta ræðu í útvarpið í
Madrid, þar sem hann lýsti þvi
yfír, að hin nýja stjóm vildi
frið, en frið með fullri sæmd.
Það væru hinir, sem vildu
halda blóðsúthellingunum á-
fram.
I London er látið vel yfír
myndun hinnar nýju stjórnar í
Madrid. Blöðin telja líkur til
þess, að nú eftir að Dr. Negrin
hefir verið steypt, séu mögu-
leikar á því að binda enda á
borgarastyrjöldina á Spáni með
samningum milli Francos og
hinna nýju yfirvalda í Madrid.
Friðarskilmálar sfjo
itjðraarinnar.
LONDON í gæiikVBMi. FÚ.
Casado herforingi fliuttí út-
varpsræ'ðu í morgun og beiindx
henni aðaliega tíl Spánverja inn-
an landiaonæm Franoo-Spáiniax,
í ræðu slinni skoraði hanin á
Spáaxverja áð vinna arð fri-ði, sem
bygður værf á sjálfstæðx, frelsi
pg sáttam. Komrst hann meðal
ftnnÉts svo að orði: Vér viljum,
að þjóðin verði laius við álla yfir-
drDttnunarstefnu erfendra rfkja.
Ef jxér bjúðið frið, þá munuim
Vér fús'lega taika í hina fram-
réttu hönd; ön ef þér vidjið ó-
ifrfð, þé erfim vér neiðubúnir að
berjast þar ti)l yfir lýkur,
Basxeino, ©úm hinina sex með-
lilma landvamarráðsfctsi sá, sem
hélt útvarpsræðunft í gærfcveldl,
var fyr nieir forspti spáuska
þjóðþingstos *g er þeiktttr sem
hægfara jafnaðaranaður.
Frá þvf er skýrt, aö hlð nýja
landvftrniaréð njóti stuðuings yf-
irmannft -lýðveldisihiirsina I Viafen-
og ' SstraraaðurablkftlKt
Kort af austurströnd Spánar:
Á miðri myndinni sést Carta-
gena, flotahöfn lýðveldisstjórn-
arinnar, þar sem Francosinnar
gerðu uppreisnartilraun um
helgina.
og sömuleiðis héraðsistjórnar-
valda LýðveMis-Spánar og stjóm
enda flota'ns.
Misheppnnð upprelsn
faslsta i Cartbagena.
Fregnir af viðburðunum í
Carthagena í gær eru enn mjög
óljósar. Fyrst var því útvarpað
frá útvarpsstöðinni, að borgin
helii gefizt upp. Síðan var því
útvarpað eftir fáxra stunda
þögn, að hópur Francosinna
hefði tekið útvarpsstöðina, en
hefði nokkru síðar verið ofur-
liði borinn og handtekinn og
uppreisnin þannig kveðin nið-
ur.
I gærkveldi lentu fjórar
spánskar hernaðxrflugvélar í
Algier. Voru foringjarnir þeg-
ar teknir höndum af frönskum
yfirvöldum. Neita þau að gefa
nokkrar frekari upplýsingar, en
það er talið, að þetta séu menn,
sem tóku þátt í uppreisninni í
(Frh. é 4. síðu.)
Þýzkt vopna-i
smygl tii ís-
lands?
.Manchester Onardtan*
um fyrirætlanir Pjðð-j
verja hér.
K.HÖFN í gærkveldi. FÚ.
SAMKVÆMT sím-
skeytum til sænskra
og danskra blaða flytur
enska blaðið „Manchester
Guardian“ grein, sem vek-
ur mikla eftirtekt, um
starfsemi Þjóðverja á ís-
landi.
Segir blaðið, að Þjóð-
verjar óski að koma á yfir-
ráðum nazista á íslandi til
þess að setja þar á laggirn-
ar kafbátastöð og flug-
flotastöð.
Telur blaðið möguleika
á vopnaðri stjórnarbylt-
ingu á íslandi og skýrir frá
því, að vopnum sé smygl-
að inn i landið.
þingrof og kosning-
ar í Mgfn.
LONDON í gærkveldi. FO.
jKlNG BELGÍU var rofíð í
dag, vegna þess, að ógern-
ingur hefir reynst að mynda
nýja stjórn.
Almennar kosningar munu
fara fram 2. apríl, en þangað til
fer núverandi stjórn með völd.
Sfiar hlitskarpastir
að Bolmenkollen.
Sviinn Selánger vann skíða-
stðkkið.
SKÍÐAMÓTINU að Holmen-
kollen í Noregi lauk í gær-
kveldi.
Úrslitin komu mönnum nokk
uð á óvart.
í 18 km. göngu varð sigur-
vegari Brodal, Norðmaður. í
skíðastökki varð hlutskaipast-
ur Selánger, Svíi, nr. 2 Val-
berg, Norðmaður, nr. 3 Myra,
Norðmaður, nr. 4 Birger Ruud,
Norðmaður, og 5. Kongsgárd,
Norðmaður.
í 50 km. skíðagöngu urðu
Svíar nr. 1. 3 og 4, en Norð-
menn nr. 2, 5 og 6.
Svíinn Selánger fékk heið-
ursmerkið ..Holmenkollmedal-
jen“, sem er mesta heiðurs-
merki, »em hægt er að veita í
sambandi við Holmenkollen-
mótin. Er þetta fyrsta sinni,
sem útlendingar vinna skxða-
stökk að Holmenkollen.
í skíðastökki fyrir 18—20 áre
sigraði Asbjörn Ruud.
M^iindafélag Alþý&uflokks-
Ý félagsins
wrður í kvöld fcl. 8x/> í Al-
þýðiuhúsinu við Hvierfisgötu. Fé-
lttgftr fetíu ailir beðnir um
niætft stundvislagn.'