Alþýðublaðið - 11.03.1939, Blaðsíða 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUK
LAUGARDAGINN 11. MARZ.
59. TöLUBLAÐ
nam
á síiastliðiB ári jífr 300 nfis. kr.
^ -.—.. ■»...-. —~
Bi*eiíliigarkostnaður varð 1% eyrir á líter á dag.
MJölbursalan i bænom óx á árinn nm 1 þásnnd iitra á dag.
AFUNDI Mjólkursölunefndar í fyrrakvöld voru lagðir
fram endurskoðaðir reikningar Mjólkursamsölunnar
og Mjólkurstöðvarinnar fyrir s.l. ár.
Árstekjur Samsölunnar hafa numið kr. 638.233.82
og útgjöldin á sama tíma.........kr. 331.449.83
Mismunur.........................kr. 306.703.09
Hér af hefir nefndin samþykkt að verja til afskrifta af
eignum áhöldum og starfskostnaði kr. 28.301.12, en af-
gangurinn rennur í Verðjöfnunarsjóð, skv. fyrirmælum
hinna nýju mjólkurlaga.
Tekjur Verðjöfnunarsjóðs hafa orðið:
Innborgað Verðjöfnunargjald kr. 268.385.98
og tekjuafg. Mjólkursamsl. skv. ofanr. kr. 278.482.97
eða samtals ..........................kr. 546.868.95
Hins vegar hafa kröfur til
sjóðsins að þessu sinni að-
eins numið um 340 þús.
krónum, að meðtöldum upp-
bótum til framleiðenda, er
Mjólkurlögin gera ráð fyrir.
Mjólkursölunefnd hefir því
samþykkt að greiða % eyris
uppbót á lítra á hálfa þrettándu
miiljón lítra innveginnar mjólk
ur, auk hinna lögskipuðu upp-
bóta. En hinar lögskipuðu upp-
bætur eru:
1 eyrir á líter á alla selda
mjólk frá framleiðendum utan
bæjarlandsins mánuðina okt.,
nóv. og des. og 1 eyrir á líter
til framleiðenda á bæjarland-
inu á þeirra minnstri mjólk.
Það vill segja meðalársmjólk
þeirra, er leggja inn allt árið.
Samtals nema þessar uppbætur
106 þús. 724 krónum og 70 aur-
um og verða greiddar framleið-
endum við næstu útborgun, að
því er þá snertir, er leggja
mjólk sína í Mjólkurstöðina
hér.
Stanning stöðvaði i gær-
kvöldi jfirvofandi prentara
verkfail f Kaupmannahöfn.
Tillögur sáttasemjara gerðar aðlögum
..................... ...
Stórbændaflokkurinn og kommúnistar
vildu fá verkfall til að svifta stjórnar-
flokkana blöðum sinum í kosningunum
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
K.IiÖFN í morgun.
l> RENTARAVERK-
FALLI í Kaupmanna-
höfn var afstýrt á síðustu
stundu í gærkveldi með því,
að stjórn Staunings lagði
málamiðlunartillögur sátta-
semjara, sem höfðu verið
felldar fyrripartinn í gær af
prenturum, en samþykktar
af prentsmiðjueigendum,
sem lagafrumvarp fyrir
þingið og gerði þær að lög-
um.
Málamiðlunartillögurnar fólu
í sér allverulegar kjarabætur
fyrir prentara, 2 króna launa-
hækkun á viku og 3 dögum
lengra sumarfrí. Prentararnir,
sem höfðu farið fram á meiri
laxmahækkun, felldu þó tillög-
urnar við allsherjartkvæða-
greiðslu í gær með 2690 at-
kvæðum gegn 1882. Prent-
STAUNING.
smiðjueigendurnir . samþykktu
hinsvegar með 574 atkvæðum
gegn 149.
Frh. á 4. síöiu.
Er Verðjöfnunarsjóður hefir
greitt þessar uppbætur, og
verðuppbætt vinnslumjólk í
neyzlumjólkurverð að flutnings
kostnaði frádregnum skv. á-
kvæðum hinna nýju Mjólkur-
laga, svo og staðist önnur út-
gjöld ársins, hefir hann afgang
er nemur 116 þúsimd og 600
krónum, er yfirfærist til næsta
árs.
Þes*sum 118 þúis. krónum heföi
að sjálfsögðu vefið hægt aið út-
hlíut(a t'il fnekari uppbóitiair á
mjó'ltóna nú, en vegna þess, að
út lítur fyrir enn frekari mjólkur-
aukningu á verðjöfnumarsvaeðiinu,
ekki sízt vegna þess, að mæði-
vieikin hiefir hierjað á isium héiuð
þess, kflius Mjólkursðiunefnd held-
ur að farfl þá ieið aið geyma
þeninan afgflng til næsta árs, til
þess þá, ef unt væri, að kiorna
i veg fyiiir eða hainla ó móti
lækkun hins útborgaða verðs, er
h’in aukna framleiðsla hægiega
gæti orsakað.
Mjólkuifsaimsaiain hiefir selt á
árinu, 5 mlljón 357 þús. 394 Itr.
mjólkur. Er það aúkning frá fyrra
érn er nomur 368 þús. lítrum,
eða 1008 lítmrn á dag.
Rjóma hefir hún sielt 216,380
ltr. Hækkun frá fyrra ári 25,538
itr. eða 70 á dag.
Skyr 254,441 kg. Hækkun 20,896
kg., eða 57 kg. á diag.
Alls hefir vörU'sala Samisiölunai-
ar numið kr. 3814,173,67, er þaö
hækkun frá fyrra ári um 624
þúsund krónur.
Hið úthorgaða verð tíl mjólkur-
búa og fmmiieiðenida, er ieggja
mjólk [s|in(a í MjóiikurstÖðina ‘hér,
hefir þá s. 1. ár numið 25,89
aurum pr. díter til jafnaðar, eðai
um 26 aurá, en til mainnia á bæj-
anlanidiinu, er hiafia tilskilá'ð rækt-
að lanid, 30 aiifa pr. líter,
hvorutveggja auk h'nna lögskip-
úðu úppbóta, og niiðaö við mjólk
ina komina í Mjólkurstöðina.
Að uppbótum meðtö’ldum, losa
þ,eir fyrr niefndu 26 aura og
þeir isí:ða'r niefindu losa vel 30
atira pr, ilter, hafi þtefi'r aunarsi
aðstöðu til að hljóta uppbót.
SamkVæmt upplýsingum, er
framfcvæmdarstjóri Mjó’kursam-
söliuninar ,gaf nefndinni, liefir með
alverð það, er Samsalau hiefir
fengið fyilr hvern mjólkurliter,
orðið kr. 0,39,618 aumr pr. itr.
Hinsvegar hefir hún greitt fyr-
ir mjóiklna (þar með talið stöðv-
argj. til Mjólkur'stöðv. og verð-
jöfinuirLarsjóðsgjald) 0,32,886. Eftir
verða kr, 0,06,732, er Samlsalan
heldur eftiir af hverjum lítra
mjólkur. En isaimkv. ofemslfcráðu
skilar hún aftur sem tekjuafgangi
kr. 0,05,198 pr. litier og verður
þá dreifingairiko'iSitinaðiur Mjólkur-
samsölunnar kr. 0,01,534, eðú um
I og i/a eyiir á líter, ef eingöngu
er miðað við mjólkina og ágóði
Frh. á 4. sfðiu.
Fyrsta nýja orustuskip Breta í 14 ár, hljóp nýlega af stokkunum
í Newcastle og hefir verið gefið nafnið „King George V.“ Það er
35 000 smálestir að stærð, eða jafnstórt og „Nelson“ og „Rodney“,
en hraðskreiðara en þau og á að hafa 1500 manna áhöfn. Myndin
sýnir, þegar skipið er að renna niður í sjóinn.
UppreisH í SlévakiH
gegn sfjórnlnni f Prag.
—.-.-•».-—
Tékkar láta hart mæta hörðu.
Bretar óttast að Hitler noti tækifærið
til að leggja undir sig tékknesku hér-
uðin, Bæheim og Mahren.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í morgun.
ÞAU tíðindi gerðust í Ték-
kóslóvakíu í gær, að
stjórnin í Prag rauf þing Slóv-
aka, vék forsætisráðherra
þeirra og fleiri ráðherrum úr
embættum og skipaði bráða-
birgðastjórn fyrir Slóvakíu
undir forsæti Sivaks, fyrrver-
andi varaforsætisráðherra. Sam
tímis var tékkneskur her send-
ur til Bratislava (Pressbtirg),
höfuðborgar Slóvakíu, og ann-
ara setuliðsstöðva í landinu til
þess að vera til taks, ef til ó-
eirða kæmi.
Stjórnin í Prag lýsti því yfir,
að ástæðan til þessara ráðstaf-
ana væri sú, að hún hefði kom-
ist fyrir samsæri sjálfstæðis-
flokksins (Hlinkaflokksins) í
Slóvakíu til þess að slíta landið
úr tengslum við ríkisheildina,
Voru margir forsprakkar Hlin-
kaflokksins og meðlimir storm
sveita þeirra, sem hann hefir
komið upp, teknir fastir.
Fréttir frá Tékkóslóvakíu eru
mjög ógreinilegar í morgun.
Segir ein þeirra, að bráðabirgða
stjórninni í Bratislava hafi aft-
ur verið kollvarpað og tékk-
nesku hersveitirnar orðið að
hafa sig á burt úr borginni, en
staðfesting á þeirri frétt hefir
ekki enn fengist frá Prag.
Standa Þjétverjar á bak
við Slðvaka?
Úti um heim er litið alvar-
Sktðamót Reykjaviknr:
Eeppt á morgnn
göngu, stðkknm
svigi kvenna.
O KÍÐAMÓT REYKJAVÖt-
^ UR heldur áfram á morg-
un að Kolviðarhóli og verður
keppt þar í göngu, stökkum og
svigi kvenna,
Snjór er góður þar efra og á-
giætar bnekfeur.
I göngunni vier'ðiur kcpt í þrern
aldursflokfeum, i stöfefcuinuim í
tvieim aldursflofekum og yerða
byggöir tveir stökkpallar.
I svigfeeppmnni tatoa þátt fjór-
ar stúlfeur, þær Vilborg Hjalte-
sted, Gerður Þórarinsdóttir,
Kriistiin Pálsdóttir og Elisabeth
Ulrich.
K.-RMngar fana i fynamálló kt.
9 frá K.-R.-húsiiiii.
Skí'ðafélag Reykjavíkur fei* í
fyrramálið kl. 9 á Hellisheiðí,
Fanniðar hjá L. H. Múller tíi
(kl. 6 í fevöld. Þieir, isiepi verða á
námiskeiði félagsms í Inæs'tu viku,
vierða *að sækja slkfrtiemi án í
dag fyrir hádiegi,
i. R. fier að Kolviöarhóli 1
fevöld kl. 8 og í fyrramáliö kt.
8 og fel. 9. Lagt ai stað frá
Sölutuminum. Farmiðar í Stál-
húsgögn til fel. 6 í tovöld.
Árnienmnjgar fara i Jósefsóal í
kvöld kl. 8 og í fyrramáJáð kl.
9. Þátttaken'dur í fevöldferðinm
tilkynni það í slíma 2165. F,arseð.t-
ar á sömu stöðum og venjulega.
lþróttaféiag kvenna fer i fyma>-
málið kl. 9. Lagt af stað frá
Gamla Bíó. Farmiðar i hatta-
verzJuninni „Hadda“ til kl. 6 í
klvöld.
Skíðafél. Hafaarfjarðar. Skiða-
fierð í fyrramiáiið" kl. 8Va- Far-
tmðar í verzliun Þorvaldar Bjatrn.a
sionar, en ekki við bílaua.
ha forseta Tékkóslóvakíu harð
lega fyrir það að hafa slitið
samningaumleitunum við
stjórn Slóvaka, sem styðst við
hana.
Engin opinber tilkynning
hefri verið gefin út af þýzku
stjórninni um afstöðu hennar
til þessara viðburða, En það er
vitað, að Hitler kaliaði alla
Frb. á 4.
legum augum á þessa viðburði.
Það er talið mjög líklegt, að
Hlinkaflokkurinn í Slóvakíu,
sem stendur mjög nærri nazist-
um, geri sér vonir um hjálp
Þýzkalands til þess að ráða
landið undan Tékkóslóvakíu.
En stjórnin í Prag segir í yfir-
lýsingum sínum, að sú von sé á
algerum misskilningi byggð.
Þýzkaland vilji enga frekari
sundurlimun landsins.
Þýzk blöð fóru þó í gær sam-
úðarorðum um Hlinkahreyfing-
una í Slóvakíu og álösuðu Hac-
Yflrlýsing fjármála-
ráðberra.
Ekkert lánstilboð fyrir bendt.
Alþýðublaðið hefir snúið sér til Eysteins Jónssonar fjár-
málaráðherra og spurt hann mn lánstilboðin, sem mikið
hefir verið talað um undanfarna daga og sum blöð hafa
reynt að gera að hávaðamáli.
Ráðherrann svaraði á þessa leið:
„Út af margendurteknum blaðaummælum um þetta mál
óskar ríkisstjórnin eftir, að það komi fram, að hún hefir
ekki fengið í hendur neitt lánstilboð, og jafnframt, að eng-
in gögn hafa á þessu stigi málsins verið lögð fram eða upp-
lýsingar veittar, er gefi það til kynna, hvort hér verður
raunverulega um Iánmöguieika að ræða fyrir ísland. Hins
vegar mun þeíta mál verða athugað til hlýtar af ríkls-
stjórninni. Þá tel ég rétt að taka fram, að það er mishermi,
sem fram hefir komið í sumum blöðum, að ríkisstjórnin
hafi iýst yfir því, í þeim umræðum, sem fram hafa farið, að
hún ræddi ekki við aðra um Iántöku fyr en séð væri hvað
úr þessu máli yrði.“
i