Alþýðublaðið - 16.03.1939, Page 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKXJRINN
XX. ÁRGANGUR
FIMTUDAG 16. MARZ 1933
63. TÖLUBLAÐ
Tékknesku héruðin Bæheimur og
Mahren verða innlimuð í Þýzkaiand
—_—..<>-...—.——
Tékkneska stlörnln sagðl af sér selnt í gærkveldt.
—--♦ --—
Hitler og Himmler í Prag: Fangelsanirnar byrjaðar.
Frá frétíaritara Alþýðublaðsins.
KHÖFN í morgun.
DÆÐI TÉKKNESKU HÉRUÐIN, Bæheimur og Ma-
hren, eru ná algerlega á valdi þýzka hersins, sem
iagði undir sig allar stærri borgir þeirra í gærdag.
Fyrstu þýzku hersveitirnar komu til Prag klukkan
hálftíu í gærmorgun og tóku borgina viðstöðulaust. Hálf-
um öðrum tíma seinna voru þýzkar hersveitir einnig
komnar til Briinn.
Seint í gærkveldi kom Hitler, ásamt Himmler, for-
ingja þýzku leynilögreglunnar, og Ribbentrop, utanríkis-
ráðherra sínum, til Prag í einkalest, og settist að í forseta-
höllinni, Hradschin.
Um svipað leyti var það tilkynnt, að tékkneska stjórnin
hefði sagt af sér, og Henlein verið skipaður þýzkur lands-
stjóri til bráðabirgða í hennar stað.
Það er enginíi vafi lengur talinn á því, að bæði tékk-
nesku héraðin, Bæheimur og Mahren, verði eftir þetta inn-
limuð í ÞÝzkaland. Því hefir þegar verið lýst yfir í Berlín,
að þau verði framvegis skoðuð, sem þýzk héruð, fáni þeirra
verði þýzki hakakrossfáninn, tékkneski herinn afvopnaður
og leystur upp, sendiherra- og ræðismannaskrifstofum
Tékka erlendis verði lokað ög íbúarnir þurfi framvegis þýzk
vegabréf til að geta farið úr landi.
Landamærunúm hefir allsstaðar verið lokað og fang-
elsanir á fylgismönnum Benes og öðrum andstæðingum
þýzka nazismans, eru þegar byrjaðar undir forystu Himml-
ers í stórum stíl.
Það eru óhemju auðæfi, sem Þjóðverjar hafa lagt undir sig
í tékknesku héruðunum, sem þeir nú hafa tekið. Mönnum telst
svó til, að þeir muni hafa slegið eign sinni á um 1400 milljónir
króna í gulli í þjóðbankanum í Prag, auk gífurlegra vöru- og
hergagnabirgða,
Prag iindir oki hlns
þýzka innrásarhers
Áður en fyrstu þýzku her-
sveitirnar ruddust inn í Prag í
gærmorgun, hafði það verið til-
kynnt, í útvarpinu þar, að þær
væru á leiðinni, og alvarlega
verið varað við, að sýna nokkra
mótspyrnu, þar eð hún væri
vonlaus, myndi verða barin nið-
ur með harðri hendi og aðeins
notuð sem átylla til hermdar-
verka gegn íbúum borgarinnar.
Jafnframt var bannað, að nokk-
ur tékknesk flugvél léti sjá sig
á lofti yfir borginni, og öllum
ráðið til þess, að fara nákvæm-
lega eftir þeim fyrirskipunum,
sem hin þýzku yfirvöld gæfu
út.
Tékkneski pjóðsðngurinn
i ittnnRm i Prag.
Þegar þýzku hersveitirnar
ruddust í brynvörðum bifreið-
um inn í borgina á tíunda tím-
anum, voru göturnar troðfullar
af fólki, þrátt fyrir kafald og
kulda, en fólkið var víðast hvar
hljótt. Þó voru sumstaðar gerð
hróp að innrásarhernum og á 2
stöðum kvað við tékkneski
þjóðsöngurinn úr þúsundum
hálsa. Til verulegra árekstra
virðist þó hvergi hafa komið.
Þýzku hersveitirnar fóru
beina leið til forsetahallarinnar,
Hradschin, og tóku hana á vald
sitt. Síðar í gær voru allar opin-
berar byggingar í borginni
teknar af þýzkum hermönnum
og settar undir strangan her-
vörð.
Fyrirskipanir voru birtar um
það, að haldið yrði uppi járn-
hörðum aga í borginni, og öll-
um stranglega refsað, sem gerð-
ust brotlegir við hann. — Öll
fundahöld og allar skemmtanir
voru bannaðar og almenningi
fyrirboðið að láta sjá sig utan
húss eftir kl. 9 í gærkveldi.
Eftir að Hitler kom til Prag
síðar í gærkveldi, var þýzki
hakakrossfáninn dreginn að hún
á íorsetahöllinni. Og strax eftir
að Himmler hafði komið sér þar
fyrir með lögregluforingjum
sínum byrjuðu handtökurnar.
Árshátíð Alþýðuflokksfélagsins
er á laugardagskvöld. Að-
göngumiðar fást á morgun í af-
greiðslu Alþýðublaðsins og í
skrifstofu félagsins og á 'laug-
ardag eftir kl. 44 í Iðnó.
Kapphlaup milli Ungverja
og Þjóðverja um Rutheníu!
Þýzki herinn kominn inn í Slóvakíu,
Ungverjar komnir langt inn í Rutheníu
og nálgast óðfluga pólsku landamærin.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN 1 morgun.
NÝJUSTU fréttir herma, að
þýzku hersveitirnar í Bæ-
heimi og Mahren haldi áfram
för sinni austur á bóginn og séu
þegar komnar inn í Slóvakíu,
sem þó lýst var sjálfstætt ríki
fyrir aðeins tveimur dögum
síðan.
Þetta hefir þegar valdið þeim
ágreiningi innan nýju stjórnar-
innar í Slóvakíu, að innanríkis-
ráðherrann, Sidor, hefir sagt af
sér.
En jafnframt kojna fréttir
um, að ungverski herinn hraði
för sinni sem mest má verða
norður um Rutlieníu, héraðið
austur af Sióvakíu, og nálgist
þrátt fyrir harðvítuga mót-
spyrnu ruthensku hersveitanna
óðfluga pólsku landamærin.
I Varsjá var því lýst yfir í út-
varpinu í gær, að hin sameigin-
legu landamæri Ungverjalands
og Póllands væru innan
skamms orðin staðreynd, sem
ekki yrði hreift við.
En jafnframt hefir stjórnin í
Rutheníu snúið sér til Hitlers
og beðið hann um hjálp gegn
Ungverjum. Og menn eru við
því búnir, að þýzku hersveiíirn-
ar, sem nú eru komnar inn í
Slóvakíu, haldi áfram austur á
bóginn tii þess að skerast í leik
inn þar eystra og tryggja
Þýzkalandi einnig yfirráðin í
Rutheníu og þar með opna leið
til Rúmeníu og Ukraine.
Rúmenía og Pólland hafa
bæði dregið saman mikið lið
við landamæri Rutheníu.
Esgin ihiutun Frakha eg
Breta, segir Bonnet.
LONDON í morgun F.Ú.
Bonnet, utanríkismálaráðherra
Frakklands, lýsti yfir því í
franska þinginu í gær, að hann
Frh. á 4. siðiu.
Tékknesku brynvagnarnir, sem aldrei voru notaðir og nö eni
fallnir I hendur Þjóðverja.
eíia heiidsalaiia er nverifq
við jfirlýsta stefni útveasmanna.
—--♦ —.—-
Heildsalar vilja tolla- og skattataœkknB
_—--»---
MORGUNBL AÐIÐ: Ef stefna útvegsmanna næði
fram að ganga þýðir það byltingu og gjaldþrot.
P ÉLAG HEILDSALA hér í bænum hélt fund í gær kl.
4. Voru mættir á fundinum svo að segja allir heild-
salar bæjarins.
Umræðuefni fundarins var stjórnmálaástandið og þær
tillögur, sem fram hafa komið og kendar eru við Pétur
Ottesen um lækkun gengis íslenzkrar krónu og samvinnu
stjórnmálaflokkanna um ráðstafanir til hjálpar sjávarút-
veginum.
Mjög margir menn tóku til máls, stóðu umræður því
lengi og kom það fram að heildsalar eru svo að-segja sam-
mála. Stefna þeirra er í höfuðdráttum þessi:
Rotbðgg ð traostið milll þ jáð
anna, seglr Lord Balifax.
Ekki
rikti
í samræmi við þann anda, sem
í Miinchen, segir Chamherlain.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
CHAMBERLAIN forsætis-
ráðherra Breta flutti
ræðu í neðri málstofu brezka
þingsins í dag um atburðina í
Tékkóslóvakíu.
Hann skýrði fyrst frá því, er
gerst hefði undanfarna daga, og
mintist því næst á yfirlýsingu,
sem samveldismálaráðherrann
hefði gefið fyrir hönd stjórnar-
innar í október og var á þá leið,
að brezka stjórnin áliti sig sið-
ferðislega skuldbundna til þess
að ábyrgjast landamæri Tékkó-
slóvakíu gegn erlendum árás-
um. Allan þann tíma, sem sxðan
Frh. á 4. síðu. •
Engin gengíslækkun, afnám
innflutningshaftanna. Annars
er sjálfsagt, að dómi heildsal-
anna, eins og hann kom fram í
umræðunum á fundinum, að
taka fremur upp styrkjaleiðina,
og þá toila- og skattahækkun
upp í þá styrki heldur en að
skerða gengi krónunnar.
Var og allmikið talað á fund-
inum um verndartolla.
Tvær nefndir, önnur skipuð
af félagi heildsala og hin af
verzlunarráðinu, hafa starfað
undanfarið að því að koma
fram sjónarmiðum heildsal-
anna í þessum málum og var
þessum nefndum falið að starfa
áfram. í nefnd heildsalafélags-
ins eiga sæti: Magnús Kjaran,
Eyjólfur Jóhannsson og Oddur
Guðjónsson, en Eyjólfur Jó-
hannsson dvelur nú erlendis.
Fundarmenn sögðu í umræð*-
unum, að svo virtist sem flokk-
ur þeirra, Sjálfstæðisflokkur-
inn, væri mjög sundraður í
þessu máli, enda væru líklega
aðrir flokkar ekki sammála að
fullu.
En heildsalarnir voru alveg
ákveðnir í því, að halda sínu
máli fram af fullri alvöru og
festu.
Stefna þeirra fer í þveröfuga
átt við kröfur hins mikla fund-
ar Landssambands íslenzkra út-
vegsmanna á mánudaginn.
Ríkisgjaldþrot, ef
krðfnr útgerðar-
manna nð fram
að ganga!
segir Morgunblaðið í dag.
í dag segir Morgunblaðið, af
gefnu tilefni frá Alþýðublaðinu
í gær um það, hvort Sjálfstæð-
isflokkurinn hafi lýst sig fylgj-
andi 30% gengislækkun:
„Þessi fyrirspurn Alþýðu-
Rrk. á 4. sRSu.