Alþýðublaðið - 24.03.1939, Blaðsíða 1

XX. ÁRGANGUR
FÖSTUDAGINN 24. MARZ 1939
70. TÖLUBLAÐ
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMAR8SON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURÍNN
Þjóðhættulegur fréttaburð^
ur kommúnista til útlanda.
——— ♦ '-
Þelr sendu ósannar fréttlr um Ikomu ÞJóö
verja htngað og afstððu stjórnarinnar.
Orðsending tii
nýrra kanpenda
Undanfarna daga hafa
margir menn gerst kaup-
endur aS Alþýðublaðinu.
Vegna þess, að það getur
valdið ruglingi hjá börn-
unum, sem blaðið bera út,
þegar þau fá tilkynningu
um marga nýja kaupendur
sama daginn eða sömu
dagana, ieru nýir kaup-i
endur, sem verða fyrir
vanskilum beðnir að láta
afgreiðslu blaðsins vita
tafarlaust, ef vanskil
verða. Símar afgreiðslunn-
ar eru 4900 og 4906.
,f‘#s##s###^#######s######'##<########>##^
Umsóknarfrestur
um ísafjarðarprestakall var
útrunninn þann 17. þ. m. Um-
sækjendur eru sjö, þeir séra
Guðmundur Helgason að Stað-
arstað, séra Helgi Sveinsson að
Hálsi í Fnjóskadal, séra Jón
Auðuns fríkirkjuprestur í Hafn-
arfirði. séra Marinó Kristinsson
í Vallarnesi, séra Páll Sigurðs-
son í Bolungarvík, séra Pétur
T. Oddsson í Djúpavogi og séra
Þorsteinn Björnsson í Árnesi.
Húnvetningafélagið
heldur skemtifund að Hótel
Borg þriðjudaginn 28. marz, og
hefst hann kl. 8Va stundvíslega.
Aðgöngumiðar fást í verzluninni
Brynju og Manchester.
Vísvitandi ósannindi nm nmmæii
forsætisráðherra á aipingi.
SÁ ATBURÐUR gerðist á Alþingi í gær, að Einar 01-
geirsson viðurkendi að hafa sent símskeyti til dansks
kommúnistablaðs, sem í voru frekleg ósannindi um ummæli
forsætisráðherra á Alþingi og afstöðu íslendinga til mála-
leitana Luft-Hansa um leyfi hér á landi til flugferða og
lendingarstaða.
Er þetta eindæma hneykslismál, sem hlýtur að skaða
aðstöðu okkar íslendinga í alþjóðamálum, og verða til þess
að setja hlutleysi okkar í hættu, vekja athygli deilandi
stórvelda á okkur og tortryggni þeirra gagnvart þjóðinni.
Um þetta mál urðu miklar
umræður x Alþingi í gær. Hóf
Ólafur Thors þær með fyrir-
spurnum til forsætisráðherra
þess efnis, hvort hann teldi
ekki fréttaburðinn í umræddu
símskeyti rangan. hvort hann
teldi hann ekki skaðlegan fyrir
land og þjóð, hvað ráðherrann
vildi gera til að koma í veg fyr-
ir slíkan verknað og hvaða vald
ráðherrann teldi sig hafa til
framkvæmda í því efni.
Forsætisráðherra taldi fregn-
ina í hinu danska kommúnista-
blaði ranga og stórskaðlega.
Hann lýsti yfir því. að utan-
ríkismálanefnd hefði þegar tek-
ið til umræðu hvað hægt væri
að gera, til að koma í veg fyrir
slíka þjóðhættulega starfsemi.
Þá skýrði hann frá því, að það
myndi koma til þess, að leitað
yrði til Alþingis í því efni.
Kommiimstar imeSoanoa.
Þegar hér var komið, lá ekki
fyrir nein játning frá þing-
Fypir kl. 12 á há~
degi á sunnudag ?
-—■—-—•».......—■—
ÞRÁTT fyrir stórviðburði í alþjóðastjórnmálum og þrátt
fyrir það, þó að sannast hafi á foringja kommúnista-
flokksins, að þeir hafi sent ósannindi og róg um þjóðina og
mál hennar til erlendra blaða, er aðalumræðuefnið manna á
meðal, hvað gerist eða kunni að gerast í innanlandsstjóm-
málum í dag eða næstu daga.
í gær taldi almenningsálitið að „þjóðstjórn“ væri mynd-
uð og 25% gengislækkun hefði verið ákveðin. Voru Jón í
Stóradal og Sigfús Sigurhjartarson taldir heimildarmenn að
þessari frétt.
Alþýðublaðið getur upplýst, að enn er ekkert ákveðið í
þessum málum.
Blaðið snéri sér til Hermanns Jónassonar forsætisráð-
herra í moygun og spurði hann, hvað þessum málum liði.
Forsætisráðherra svaraði: „Á þessu stigi get ég ekkert
sagt um þessi mál, annað en það, að beðið er eftir svari
Sjálfstæðisflokksins við fyrirspurnum Framsóknarflokks-
ins.“ Meira vildi forsætisráðherra ekki segja.
En Sjálfstæðismenn hér í bænum hafa fullyrt það í morg-
un, að von sé á svari frá Sjálfstæðisflokknum fyrir kl. 12 á
sunnudag, hvort sem nokkuð er til í því eða ekki, þá er það
víst, að forvígismenn Sjálfstæðisflokksins eru á stöðugum
fundum til að ræða um þessi mál.
Það á hinsvegar að geta verið öllum almenningi ljóst,
að ef breyting verður á ríkisstjórninni, þá verður það gert
fyrir opnum tjöldum — á Alþingi.
i ^*###^####»*»###############'+#»#»###############if#*###>#####!'####»###!#i}
mönnum kommúnista um það,
að þeir hefðu sent lygaskeytið,
en Einar Olgeirsson, sem nú tók
til máls, kom með þá játningu,
en Héðinn Valdimarsson, sem
mun hafa vitað um skeytið, las
upp afrit af því. Er skeytið svo-
hljóðandi, eftir því sem það
birtist í blaði kommúnista í
dag:
„Olgeirsson gerði í dag á Al-
þingi fyrirspurn fyrir hönd
Sósíalistaflokksins um væntan-
lega heimsókn þýzkra flug-
manna Qg Emdens. Forsætis-
ráðherrann upplýsti, að Þjóð-
verjarnir heimtuðu lendingar-
staði fyrir flugvélar samkvæmt
gömlum samningum um beztu
kjör, en að ríkisstjórnin áliti að
Þjóðverjarnir gætu ekki krafizt
þessara réttinda, þar sem aðrar
þjóðir hefðu þau heldur ekki.
En um þetta verður samið, þeg-
ar Emden kemur, sagði forsæt-
Isráðherrann óvart, þó flug-
mennirnir hinsvegar kæmu með
Dronning Alexandrine. Ol-
geirsson lagði áherzlu á, að ís-
lendingar vildu ekki láta Þjóð-
verjum lendingarstöðvar í té
og vænti þess, að ríkisstjórnin
héldi fast við þá afstöðu til
málsins.“
Störskaðlegt fjrrir okkar,
segir forsætisráðberra.
Eins og ljóst má verða af
skeytinu, er eins og sendandi
þess sé maður, sem vinnur bein-
línis að því, að koma illu af
stað. Er sagt í skeytinu, að.
Þjóðverjar hafi krafist þess, að
fá hér lendingarstaði, sem þeir
ekki gerðu, og er það augsýni-
lega gert til að æsa upp erlendis
um málefni lands vors. Þá er
því logið upp, að forsætisráð-
herra hafi sagt, að um þetta
yrði „samið, þegar Emden
kemur hingað,“ en þeíta er til-
hæfulaust með öllu. Eru þess-
ar lygar augsýnilega sendar út
til að gefa umheiminum til
kynna, að við íslendingar séum
lafhræddir við „kröfur“ þær,
sem hinn kommúnistiski frétta-
ritari, sem því miður er full-
trúi á Alþingi, skrökvar upp
að Þjóðverjar hafi gert á
hendur okkur.
Á þetta allt benti forsætis-
ráðherra eftir að Einar og Héð-
inn höfðu viðurkennt hið um-
rædda skeyti og staðhæfði hann
að hér væri um vísvitandi ó-
sannindi að ræða. Lýsti forsæt-.
isráðherra því yfir, að hann
Frh. á 4 síðu.
Stormsveitarmenn úr Hlinkaliðinu svonefnda í Slóvakíu á
götu í Bratislava.
Hitler fær stóraukinn inn-
flutning á olíu og landbún-
aðarafurðum frá Rúmeniu.
ViðskiftasamniKigar skyndilega
og éwæat iisa®Hrskrifatiir i gær.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í morgun.
‘17IÐSKIFT AS AMNIN G-
W ARNIR milli Þýzka-
lands og Rúmeníu, sem unn-
ið hefir verið að í Búkarest
undanfarið og útlit var talið
á, að yrði hætt í bili, voru
skymdilega og óvænt undir-
skrifaðir í gær. Samningarn-
ir veita Þjóðverjum stór-
kostleg fríðindi og eru taldir
verulegur sigur fyrir þá,
enda þótt þeir fengju ekki
þá einokun á utanríkisverzl-
un Rumeníu, sem þeir kröfð-
ust í upphafi.
Viðskiíti Þjóðverja og Rúm-
ena aukast stórkostlega við
samningana, og kaupa Þjóð-
verjar fyrst og fremst steinol-
íu og landbunaðarafurðir af
Rúmeníu, en Rúmenar iðnaðar-
vörur og hergögn a£ Þýzka-
landi.
Það er ákveðið í samningn-
um, að skipuð skuli sameigin-
leg nefnd Þjóðverja og Rúm-
ena til þess að hafa yfirumsjon
meS steinolíuframleiðslunni í
Rúmeníu, og þýzk-rúmenskur
banki stofnaSur til þess að efla
landbúnað landsins með þýzku
lánsfé.
Loks er Þjóðverjum heimil
að að setja upp þýzkar verzl-
anir og vörugeymslur í þremur
hafnarborgum við Svartahaf.
Samningurinn gildir til marz
loka árið 1944.
Brezkur verzlunarfull-
trúikominn til Moskva.
Heimsótti hann Litvinov utan-
ríkismálafulltrúa Rússlands þeg-
ar í dag og situr hjá honum
veizlu á morgun.
Skíðalandsmötið
hðfst í dag i
sðlskiai og hita.
Sólskin, 4 st. hiti, en
heldur of lítill snjór er í |
Hveradölum í dag. Skíða- j
kappgangan á landsmót- !>
inu, 18 km., hófst stund- |
víslega í dag kl. 1. Birger |
Ruud hefir reynt brautirn- \
ar við skálann, sagði hana j
tíðindamanni Alþýðublaðs- |
ins að þær væru mjög }
góðar. |
.###############################'#£
Fjrirlestir Blrgers
Rund í gærkreldL
AÐ MA MEÐ SANNÍ segjá,
** að skíðakappanum Birger
Ruud sé fleira til lista lagt en
skíðastökk. Það fengu þeir að
reyna, sem hlustuðu á hann í
Nýja Bíó flytja fyrirlestur um
skíðaíþróttina og segja frá ýms-
um kappmótum, sem hann hefir
tekið þátt í.
Skýrði hann í stuttu máli fré
strákunum á Kongsbergi, alt fré
þvi að „þeir fæðast með skiðin
á fótunum“, nota hverja stund
sem gefst og þegar „mamma
leyfir“ til þess að leika sér á
skiðum, og þar tii þeir fara að
taka þátt í skíðakappmótum.
Það er ekki eingöngu að vetr-
inum til, sem þeir iðka skíða-
Frh. á 4. siðu.
LONDON í gærkveldi. FO.
Mr. Hudson, forseti brezku
viðskiftanexndarinnar, kom til
Moskva í dag og verður þar i
fjóra daga.
Pðiverjar tregir til banda-
iags gegn Þýzkalandi.
■.... "♦..———
Sovét-Rússland virðist einnig hafm
svarað með einhverjum fyrirvara.
út sameiginlega yfirlýsingu,
þar sem allir aðilar skuldbindi
sig til þess að standa saraan
gegn frekari yfirgangi Þýzka-
lands, nái fram að ganga.
Því hefir verið lýst yfir, að
Sovét-Rússland hafi í aðalatrið-
um fallist á uppástunguna, en
ekki er kunnugt, hvaða athuga-
semdir eða fyrirvara sovét-
stjórnin hefir gert um þátttöku
sína.
Hins vegar virðist PöIIancl
vera mjög tregt til þess aö
skrifa xmdir slíka yfirlýsingix
gegn Þýzkalandi. Það óttast, aö
það gæti haft mjög alvarlegar
afleiðingar fyrir sig, ekki sízt
nú síðan hernaðarleg aðstaða
þess versnaði svo stórkostlega
gagnvart Þýzkalandi, teinis og
vitað er, við innlimun Télckó-
slóvakíu og Memelhéraðsins í
það land.
í frétt frá Varsjá í morgun e?
þó sagt, að pólska stjórnin mnni
þegar hafa svarað uppástungu
brezku stjórnarinnar játandi,
en jafnframt sett ýms skilyrði
fyrir þátttöku sinni, sem þó
enginn veit enn, hver eru.
Frh, é 4 «Rh*.
Beck utanríkismálaráðherra
Pólverja.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í morgun.
ÞAD er enn með öllu óséð,
hvort uppástimga brezku
stjórnarinnar um það, að gefa