Alþýðublaðið - 13.04.1939, Qupperneq 1

Alpýðuflokksfélag
Reykjavíkur
Fundur í Iðnó
kl. 8,301 kvðld
iTT.' r._._; 8* r-'ft; ISíl r
RITSTJÓRI: F. R. VALÐEMARSSON ÚTGEFANÐI: ALÞÝÐUFLOKEURINN
XX. ÁRGANGUR FIMTUDAGINN 13. aprfl 1939. 84. TÖLUBLAÐ.
kl. 8.30 f kvðld.
Islendlogar og Danir gera
samning um gagnkvæm rétt
indi sjúkrasamlagsmeðlinta
íslendingar, sem flytja til Danmerkur,
geta fengið þar samstundis full réttindi
-----------------------♦
SAMKVÆMT upplýsingum, sem AÍþýðublaðið hefir
fengið hjá Tryggingastoínun ríkisins hefir nýlega
verið undirritaður milliríkjasamningur á milli íslands og
Danmerkur um flutning meðlima milli sjúkrasamlaga á
Hvað sep
ín í dan?
Heimsókn Becks, utanríkismálaráðherra Pólvcrja, í London á
dögunum: Lord Halifax, utanríkisráðherra Breta, byrjar strax
að styðja hann á járnbrautarstöðinni!
Njrjar samninganmleitan-
ir á bak við tjðidin miDi
Þýzkalands og Póilands ?
------♦
Pélski sendiheB’rann f Berlfn
skyndiiega farlnn tii ¥ars|á.
íslandi og í Danmörku.
Alpýðuf lokksf élagið:
jFunduríkvöld
umstjórnmála
viðhorfið.
A.ÞÝÐUFLOKKSFÉ-
LAG Reykjavíkur
; boðar til almenns félags-
; fundar í kvöld kl. 8V2 í al-
;; þýðuhúsinu Iðnó.
; Á dagskrá fundarins er
; framhald aðalfundarstarfa
og umræður um stjórn-
; málaviðhorfið nú.
I; Er þess vænst að sem
;: flestir félagar sæki þennan
: fund. Eru félagar, sem
; hafa skírteini, beðnir að
;; sýna þau við innganginn,
:; en hinir að fá sér skírteini
: á fundinum.
LOgbrot og ofbeldi
kommftnista í Verka-
mannaf él. á Siglufirð!
Félaglð slitið út úr 11-
OíðnsambandÍHU með
OLÖGLEG allsherjarat-
kvæðagreiðsla hefir verið
látiíi fara fram í verkamanna-
félaginu Þrótti á Siglufirði um
það, hvort félagið ætli að segja
sig úr Alþýðusámbandi íslands
og vera með í að stofna hið svo-
kallaða varnarbandalag með
kommúnistum.
Var öll aðferðin við allsherj-
aratkvæðagreiðsluna andstæð
lögum Alþýðusambandsins, og
ákváðu Alþýðuflokksmenn að
taka ekki þátt í atkvæðagreiðsl-
unni af þeim sökum.
Á kjörskrá voru 440 manns,
þar af greiddu atkvæði 250 eða
rúmur helmingur. 213 sögðu já,
eða ekki helmingur atkvæðis-
bærra manna, en 37 sögðu nei.
I auglýsingum frá stjórn fé-
lagsins, sem birtist í útvarpinu,
var mikil agitasjón fyrir því að
segja já; og var öll aðferðin við
atkvæðagreiðsluna og samn-
ingu kjörskrár á þá lund.
Mun stjórn Þróttar nú telja
íélagið komið úr Alþýðusam-
bandinu.
Var samningurinn undirrit-
aður fyrir skömmu í Kaup-
mannahöfn af Sveini Björns-
syni sendiherra og Stauning
forsætisráðherra Dana og gekk
í gildi 1. apríl.
Haraldur Guðmundsson for-
stjóri Tryggingarstofnpnarinn-
ar undirbjó samning þennan
skömmu fyrir áramótin síðustu,
um leið og hann fór utan til
þess að táka þátt í norsku
samningunum. Hann kom þá
við 1 Kaupmannahöfn og gekk
að mestu leyti frá samningun-
um ásamt Borberg, forstjóra
dönsku sjúkratrygginganna.
sem var hér á ferð um árið á
vegum háskóla íslands og hélt
fyrirlestra um dönsku alþýðu-
tryggingarnar. Hefir Borberg
forstjóri jafnan verið íslenzku
alþýðutryggingunum hinn hlið-
hollasti og ber sanmingurinn
þess greinileg merki, því hann
er mun frjálslegri en hliðstæð-
ir samningar, sem Danir og
Norðmenn hafa gert með sér.
Aðalatriði samningsins er að
íslenzkir og danskir sjúkrasam-
lagsmeðlimir, sem flytja búferl-
um, geta öðlast full réttindi án
nokkurs biðtíma eða sérstaks
upptökugjalds.
En ekki aðeins þeir, sem
flytja búferlum í strangasta
skilningi öðlast þennan rétt,
heldur einnig þeir, sem dvelja í
hinu landinu við nám eða
stunda þar atvinnu, enda sé
dvölin ekki mjög stutt. Getur
þetta haft mikla þýðingu fyrir
íslenzka námsmenn og aðra
sem dvelja um lengri tíma í
Danmörku.
Þeir, sem flytja til Dan-
merkur, eiga að snúa sér til
Frh. á 4. síðu.
LONDON í morgun. FÚ.
RÁÐABIRGÐASTJÓRN
sú, sem ítalir hafa sett á
stofn í Albaníu, hefir boðið
Victor Emanuel ftalíukonungi
konungdóm yfir landinu.
Var þetta ákveðið á fundi í
Tirana í gær, á svokallaðri
stjórnlagasamkundu, er bráða-
birgðastjórnin hafði kvatt sam-
an.
Samkunda þessi útnefndi
einnig ríkisstjórn, en í henni
ftrqentíDukeppnin:
Síðasta umferð
var tefld i gær-
kveídi.
Ásmundnr Ásgeirsson er efsf-
ur með 5'!á vinning.
CÍÐASTA umferð í Ar-
^ gentínukeppninni var
tefld í gserkveldi, og fóru
leikar sem hér segir: Ás-
mundur og Einar gerðu jafn-
tefli, biðskák varð á milli
Gilfers og Sturlu, Ólafur og
Sæmundur gerðu jafntefli.
Skák þeirra Baldurs og
Steingríms var ekki tefld
vegna fjarveru Baldurs.
Ásmundur er því efstur með
5V2 vinning af 7 vinningum
mögulegum, hann tapði engri
skák, en gerði þrjú jafntefli.
Næstur er Einar Þorvaldsson
með AV2 vinning. Hann tapaði
heldur engri skák, en gerði
fimm jafntefli. Baldur Möller
hefir mikla möguleika til að
vera jafn Einari, eða jafnvel
hærri, þar sem hann hefir 4
vinninga og á eina skák óteflda.
Ásmundur lék á svart gegn
Einari og tefldi Ziirich-variant-
inn gegn drottningarbragði.
Skákin var tefld mjög rólega og
gætilega hjá báðum og endaði
fljótt með (friðsömu jaifntefli.
Sæmundur lék á svart gegn
Ólafi og tefldi Capablanca-var-
iantinn gegn drottningarbragði.
Skák þeirra var líka fremur
gætilega tefld. Þó gerðu báðir
tilraun til að vinna, en eftir
nokkurn tíma endaði skákin þó
all ófriðlega með þráskák, sem
jafntéfli.
Gilfer lék á hvítt gegn Sturlu
og tefldi drottningarpeðsleik
(Collé-system). Hann hóf
snemma heiftuga kóngssókn,
sem augsýnilega var þó of lítið
undirbúin, enda fór það svo, að
Sturla náði alveg yfirhöndinni
í skákinni. Gilfer átti orðið
mjög lítinn tíma, þurfti að leika
15 Ieiki á 5—6 mínútum í mun
verri stöðu. En Gilfer virtist
vera alveg með á köttinn og
hvorki hræddur né hissa. í
tímavandræðum og lélegri
stöðu, sem sennilega var töp-
uð, heppnast honum að gera
Frh. á 4. síðu.
eiga sæti Albanir, sem þekkt
astir eru að hollustu við Ítalíu.
í tilefni þessara atburða í
Tirana mun stórráð fasista koma
saman á fund í Rómaborg í
kvöld, og er búizt við, að það
skipi undirkonung til þess að
fara með stjórn í Albaníu.
Síðustu fregnir af heilsufari
Geraldíne Albaníudrottningar,
sem varð að flýja land aðeins 3
dögum eftir barnsburð, eru á þá
léið, að henni sé að batna.
LONDON í morgun F.O.
¥ FREGN FRÁ BERLIN segir,
að pólski sendiherrann þar
sé farin til Varsjá með nýjan
boðskap frá þýzku stjórninni um
það, hvernig jafna skuli ágrein-
inginn milli Þýzkalands og Pól-
lands.
Stjórnarvöld i Berlfn' vilja
hvorki staðfesta þessa fregn né
bera hana til baka, en utanrík-
ismálaráðuneytið í Varsjá kveðst
ekki vita von neins nýs boð-
skapar.
Það, sem Hitler heimt-
ar a! Póllandi.
KHÖFN í gærkveldi. FÚ.
Ennþá er alt á huldu um af-
stöðuna milli Póllands og
Þýzkalands, og er ekki vitað til
fulls hvaða kröfur Þjóðverjar
hafa gert á hendur Pólverjum.
Fréttaritari „News Chroni-
cle“ í Varsjá heldur því fram,
að sér sé orðið kunnugt um, að
kröfurnar hafi verið á þessa
leið:
Þýzkaland skuli fá að leggja
nýtízku bifreiðabraut gegnum
pólska hliðið til Austur-Prúss-
lands.
Danzig verði þýzk horg.
Þýzkaland fái allvsrulegar
sneiðar af Póllandi. þar sem
þýzkumælandi menn búa, þar á
meðal Efri Schlesíu, sem er
mikilvægt námu- og iðnaðar-
hérað, og ýmsar minni háttar
kröfur hafi Þýzkaland einnig
gert.
Þessi frétt er, eins og liggur
í hlutarins eðli. óstaðfest.
Enska blaðið „Daily Tele-
graph“ heldur því fram, að það
megi ekki koma fyrir, að brezka
stjórnin noti nýstaðfesta vin-
áttu sína við Pólland til þess að
knýja Pólverja til að ganga að
neinum ósanngjörnum kröfum
Þýzkalands, og ef Þýzkaland
setji fram óbilgjarnar kröfur og
hafi í frammi hótanir um styrj-
öld, þá hljóti Bretland að
standa við skuldbindingar sín-
ar og koma Póllandi til hjálpar.
Balbansambandið reiðn-
búið til ivilnana við
Búlgarín.
KAUPM.HÖFN í gærkv. F.O.
RÉTTARITARI Reuters í
Búlgaríu skýrir frá því í
dag, að Balkansambandið hafi
boðið Búlgaríu ýms fríðindi til
þess að ganga inn í balkanskt
varnarbandal&g, en Búlgaria hef-
Frh. á 4. síðu.
Allur heimurinn bíð
ur yfirlýsingar hans
með ógurlegum
spenningi.
Frá fréttaritára Alþýðublaðsins
K.höfn í morgun.
legum spenningi, hvaða yf-
irlýsingu Chamberlain gefur
í enska þinginu í dag.
Öllum er ljóst, að það velt*
ur á þeirri yfirlýsingu, hvort
enn einu sinni verður reynt
að fara samkomulagsleið við
fasisíaríkin Ítalíu og Þýzka-
land, til þess að afstýra
stríði, eða hvort hnefi enska
heimsveldisins verður nú
loksins settur í borðið og
sagt: Hingað og ekki lengra.
Uppkast að yfirlýsingu
Chamberlaíns var gert á ráðu-
neytisfundi í London í gær, en
talið var að ekki myndi að fullu
verða frá henni gengið fyrr en
á ráðuneytisfundi, sem thalda
átti fyrripartinn í dag, eftir aS
síðustu viðræður hefðu farið
fram við leiðtoga stjórnarand-
stöðuflokkanna á Englandi, Al-
þýðuflokksins og frjálslynda
flokksins, fulltrúa samveldis-
landanna Kanada, Suður-Af-
ríku, Nýja Sjálands og Ástra
líu, og sendiherra Frakklands.
Póllands, Grikklands, Tyrk-
lands, Ungverjalands og Sov-
ét-Rússlands.
Fóru þessar viðræður fram
seinni partinn í gær, og átti
Chamberlain sjálfur tal við Mr.
Attlee, leiðtoga Alþýðuflokks-
ins, Eir Archibald Sinclair, for-
ingja frjálslynda flokksins og
Winston Churchill, höjfuðand-
andstæðing sinn innan íhalds-
flokksíns. ISir Thöm^s Insjdp
ræddi við fuHtrúa samveldis-
landanna, en Lord Halifax við
sendiherra hinna erlendu ríkja.
Daladier mun einnig gefa út
opinbera yfirlýsingu í dag um
afstöðu Frakklands til þess ó-
stands, sem skapast hefir við
innrás ítala í Albaníu, og er því
yfirlýst, að yfirlýsing hans sé
gefin í fullu samráði við brezku
stjórnina á sama hátt og yfír-
lýsing Chamberlains í samráðí
við þá frönsku.
Bollaleggingar nn Inni-
balð vlirlýsingarinnar.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
Miklar bollaleggingar eru um
það meðal stjórnmálamanna i
Bretlandi, hvers efnis yfirlýs-
ingin muni verða.
Sumir ætla, að Chamberlain
muni gefa Grikklandi sams kon
ar yfirlýsingu um skilyrðis-
lausa aðstoð, ef á frelsi þess
eða sjálfstæði sé ráðist, eins og
Póllandi var gefin fyrir
skemstu og jafnvel ganga svo
langt að gefa Tyrklandi sams
konar yfirlýsingu.
Aðrir ætla, að hann muni
einkum snúa máli sínu til ítalíu
og halda því fram, að innrásin
(Frh. á 4. síðu.)
Vietor Emanúel einn-
ig konungur I Albanfu.
---—♦ . M. —
Málamyndastjórn útnefnd í Tirana.