Alþýðublaðið - 17.04.1939, Blaðsíða 1

Roosevelt Bandaríkjaforseti, Cordell Hull, utanríkismálaráS-
herra hans, og Miss Perkins vinnumálaráðherra.
Fyrst reynt að leyna henni í Berlín
og Rómahorg, siðan hatramar blaða-
árásir og svívirðingar um forsetann.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Khöfn í morgun.
OOSEVELT Bandaríkjaforseti hefir komið einræðis-
herrunum Hitler og Mussolini i slæma klípu með á-
varpi, sem hann sendi þeim á laugardaginn.
í ávarpi þessu skoraði forsetinn á þá að skuldbinda sig
til þeás.að ráðast ekki á næstu tíu árum á neitt af þrjátíu
tilteknum ríkjum í Evrópu, Asíu og Afríku, og lofaði um leið
fyrir sitt leyti, að gerast milligöngumaður til þess, að öll
þessi ríki gæfu samskonar loforð um að ráðast hvorki á
Þýzkaland né Ítalíu.
Jafnframt tók forsetinn það fram, að Bandaríkin myndu
að gefnum slíkum loforðum beita sér fyrir auknum við-
skiftamöguleikum Þýzkalands og Ítalíu við önnur lönd,
þannig, að þeim væri tryggðir aðflutningar á meiri hráefn-
um en þau ættu nú kost á.
Samtímis og þessi áskorun var afhent í Berlín og Róma-
borg, voru sendiherrar Bandarikjanna látnir skýra ensku og
frönoku stjórninni frá henni og það tekið fram, að Bandaríkja-
forsetinr óskaði að öll ríki, sem nefnd væru í áskoruninni, tækju
opinberlega afstöðu til hennar.
Gleyntði fslandi.
Ríki þau, sem Þýzkaland og
ítalia eiga samkvæmt áskorun-
inni að skuldbinda sig til að
ráðast ekki á, og jafnframt er
vænst, að gefi Þýzkalandi og
ítalíu samskonar loforð, eru:
F'innland, Eistland, Lettland,
Lithauen, Sviþjóð, Noregur,
Danmörk. Holland, Belgía,
England, Eire (írland), Frakk-
land, Spánn, Portúgal, Sviss,
Lichtenstein, Luxemburg, Pól-
land, Ungverjaland, Rúmenía,
Júgóslavía, Rússland, Búlgaría,
Grlkkland. Tyrkland, arabisku
ríkin, Palestína, Egiptaland og
Iran (Persía).
Eins og sjá má af þessari
upptalningu hefir Bandarikja-
forsetanum láðst að nefna ÍS-
land. En það vekur einnig oft-
irtekt, að það er ekki minnst á
Danzig.
Reynt að halda ásfeor-
uninnl leyodri!
Áskorun Roosevelts fékk
undir eins mjög góöar undir-
tektir í París og London og því
Frh. á 4. sfehi.
Stefán Jóh, Stefánsson.
Eysteinn Jónsson.
Ólafur Thors.
Jakob Möller.
Hitler og Mnssolíni i vanda
staddir nt af i sfeornn Roose
velts Bandarikjðforseta.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÓTGRFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURÍNN
XX. ÁRGANGUB
MÁNUDAG 17. APRÍL 1939
87, TÖLUBLAÐ
B
Mý ríkissQórn
við á morgun
Ráðuneyti Hermanns Jónassonar segir af sér I dag.j
Stjórnin nýtur stuðnings Framsókuarflokksins
Mpýðuflokkslns og Sjálfstæðlsflokksins.
jLJ ERMANN JONASSON biðst Isusnar fyrir sig og ráðuneyti sitt
“ í dag með símskeyti til konungs. Jafnframt hefir verið
mynduð ný ríkisstjórn undir forsæti Hermanns Jónassonar og
mun hún verða tilkynt á alþingi á morgun og taka við völd-
um. Er hin nýja ríkisstjórn studd af þremur stjórnmálaflokk-
um, Framsóknarflokknum, AlþýðufSokknum og Sjálfstæðisflokkn-
um.
Hin nýja ríkisstjórn er skipuð eftirtöldum mönnum:
Hermann Jónasson: Forsætis-, dómsmála- landbúnað-
ar-, kenslu- og kirkjumálaráðherra.
Stefán Jóh. Stefánsson: Félagsmálaráðherra (trygg-
ingamál, bæjarmálefni, atvinnubætur, heilbrigðismál) og
utanríkismálaráðherra.
Eysteinn Jónsson: Viðskiftamálaráðherra (bankamál,
verzlunarmál, gjaldeyrismál).
Ólafur Thors: Atvinnumálaráðherra (sjávarútvegsmál.
iðnaðarmál).
Jakob Möller: Fjármálaráðherra (fjárlög, skattamál,
tollamál).
Samnlnoaumleitanlrnar.
Eins og kunnugt er hafa und-
anfarnar vikur staðið yfir tilraun-
ir til myndunar nýrrar ríkis-
stjórnar, sem studd væri af þrem-
ur stærstu þingflokkunum.
Hafa af hálfu flokkanna tekið
þátt í þessum viðræðum: Af
hálfu Framsóknarflokksins ráð-
herrarnir Hermann Jónasson, Ey-
steinn Jónsson og Skúli Guð-
mundsson. Af hálfu Alþýðu-
flokksins: Stefán Jóh. Stefánsson,
Haraldur Guðmundsson, Ingimar
Jónsson, Finnur Jónsson og
Kjartan Ólafsson. Af hálfu Sjálf-
stæðisf lokksins: Ólafur Thors,
Magnús Jónsson, Pétur Ottesen
og Jakob Möller.
Orslit í þessum málum höfðu
dregist mjög lengi fyrir þá sök,
að innan Sjálfstæðisflokksins
varð ekki samkomulag um þær
kröfur, sem flokkurinn gerði um
n:ál, er heyrðu undir ráðuneyti,
er flokkurinn fengi til umráða
og krafðist nokkur hluti flokks-
ins, að öll verzlunar- og innflutn-
ingsmál kæmu undir ráðuneyti
hans.
I þeim tillögum, sem upphaf-
lega voru lagðar til grundvallar
fyrir samvinnu um stjórnarmynd-
un flokkanna, var ekki gert ráð
fyrir þessu, og á þvi varð engin
breyting. Fult samkomulag náðist
í gærkveldi kl. 6.
Afstaða Alitýðnflokksins.
Alþýðuflokkurinn tók afstöðu
til þessa máls á fundi stjómar
Alþýðuflokksins föstudaginn 13.
þ. m. og var samþykt eftirfarandi
ályktun:
„Sambandsstjórn samþykkir
að Alþýðuflokkurinn gangi til
stjórnarmyndunar með Fram-
sóknarflokknum og Sjálfstæðís-
flokknum á þeim grundvelli,
sem lagður er I liðunum 2—-6 í
Hermann Jónasson.
skjali því, sem sent var Fram-
sóknarflokknum með bréfi dags.
30. marz s.l. og með þeirri verka-
skiftingu og að öðru leyti sam.
kvæmt viðtölum, sem farið
hafa fram á milli flokkanna um
þessi mál og lýst hefir verið í
sambandsstjórn. Jafnframt fel-
ur . sambandsstjórn .samninga-
nefnd þeirri, sem haft hefir
þessi mál með höndum af AI-
þýðuflokksins hálfu og þing-
flokknum að ganga frá endan-
legum samningum hér að lút-
andi.“
Jafnframt var þá ákveðið, að
ef af stjórnarmyndun þriggja
flokka yrði, þá tæki Stefán Jóh.
Stefánsson, formaður Alþýðu-
flokksins sæti i rikisstjórninni
fyrir flokksins hönd.
Yflrlýsing um stefnu
st]ðrnarinnar.
Um leið og gengið verður tíl
fullnustu frá stjórnarmynduninni,
mun forsætisráðherra fyrir hönd
stjórnarinnar gefa út yfirlýsingu
um stefnu stjórnarinnar og þau
verkefni, sem hún ætlar að leysa.
Sjálfsagt væri og, að fulltrúar
Frh. á 4, síðu.
Eftirlit með fram-
færslnkostnaði
Reykjaviknr.
NÝJU gengisskráningarlög-
in gera ráð fyrir, að skip-
uð verði nefnd, til þess að
fylgjast með framfærslukostn-
aði Reykjavíkurbæjar.
Þessi nefnd er nú fullskip-
uð og eiga sæti í henni þrír
menn, þeir Jón Blöndal, til
nefndur af Alþýðusambandinu,
Bjöm Árnason endurskoðandi,
tilnefndur af Hæstarétti, for-
maður nefndarinnar, pg Kjart-
an Thors, tilnefndur af Vinnu-
veitendafélaginu.
Sömu íög gera einnig ráð fyr-
ir. að skipuð verði nefnd til að
hafa eftirlit með því, að húsa-
leiga hækki ekki, en hún er
ekki fullskipuð.
Allýðnflokknrinn
vann 4 ný sæti
í landslinginn.
K.höfn í fyrradag. FÚ.
Lokaniðurstöður
landsþingskjörsins í Dan-
mörku liggja nú fyrir.
Alþýðuflokkurinn vann 4
þingsæti, radíkali flokkurinn 1,
Bændaflokkurinn 1, Vinstri
flokkurinn tapaði 4 þingsætum,
íhaldsflokkurinn 2.
Alþýðuflokkurinn vann 2 af
þessum 4 sætum með hlutkesti.
Stjómarflokkarnir hafa sam-
kvæmt þessu 11 þingsæta meiri
hluta í landsþinginu.
Samningar byrj-
aðir f Moskva.
LONDON í morgun. FÚ.
BREZKIR, franskir og
rússneskir trúnaðar-
menn halda áfram samn-
ingum í Moskva um þátt-
töku - Sovét-Rússlands í
varnarbandalagi gegn of-
beldinu.
Er þess vænst, að sam.
komulag náist innan fárra
daga.