Alþýðublaðið - 17.04.1939, Blaðsíða 2

MÁNUDAG 17. APRÍL 1939
Alpingi á laugardag.
Efri deild afgreiðir frum-
varp til almennra hegning-
arlaga til neðri deildar.
*T»IL þess að málið mætti
koma fyrir, þurfti að
leita afbrigða, sem þegar í
stað voru samþykt með 9
samhljóða atkvæðum.
Eins og getið var um í blað-
inu á laugardag var frumvarp
til almennra hegningarlaga
samþykt við 2. umræðu í Efri
deild án nokkurra breytinga.
Frumvarpið er frá allsherjar-
nefnd og hefir hún haft málið
til athugunar um alllangan
tíma.
Frumvarpinu fylgir löng og
mjög ýtarleg greinargerð. Að
alefni hennar er á þessa leið:
Sú siðaskoðun alls almenn-
ings, að virða beri lögvarða
hagsmuni annara manna, er öll-
um refsingum drýgri til að
aftra réttarbrotum. En vitundin
um refsiviðurlög við ákveðnum
verknaði mun einnig hafa áhrif
á gerðir manna í sömu átt, þótt
þaú áhrif verði hvorki mæld né
vegin. Refsisetningin styrkir og
ofi þá ’skoðun, að siðferðislega
rangt sé að fremja verknað
þann, sem refsingu á að varða.
Þá er refsingunni einnig ætlað
að.hafa áhrif á þann einstakling
sjálfan. sem henni sætir, og
kþma í veg fyrir. að hann
fremji brot að nýju vegna ótta
við nýja og oft aukna refsingu.
Hins vegar verður ekki ætlað,
að refsing sé til þess fallin að
betya hugarfar þess, sem fyrir.
henni verður. Hún er, eins og
áður segir, nauðsynleg neyðar-
ráðstöfun, en til þess að ala upp
sanna löghlýðni munu aðrar að-
ferðir betri.
Refsing er ein þeirra að-
ferða, sem þjóðfélagið hefir til
þess að verjast réttarbrotum.
Markmið refsingar er fyrst og
fremst verndun almenns rétt-
aröryggis og viðhald lögbund-
ins þjóðskipulags. En auk þess
fullnægir refsing réttlætistil-
finningu almennings, er ekki
sættir sig við það, að menn
skerði órefsað mikilvæg rétt-
indi . annara. Það mun ekki
dregið í efa, — að refsing
eigi rétt á sér vegna þess til-
gangs, þar eð víst má telja, að
aðr'ar vægari aðferðir mundu
ekki verða að gagni. En nú er
refsing böl, bæði þeim, er henni
sætir, og ýmsum öðrum ein-
staklingum, einkum vanda-
mönnum afbrotamannsins. og
loks þjóðfélaginu í heild, þó að
hún sé þ-^í nauðsynlegt böl.
Af því leiðir, að refsingu ber
ekki að beita nema nauðsyn
krefji og ætla megi, að hún nái
tilgangi sínum. Ýmsum réttar- "
brotum er þannig háttað, að
önnur og vægari viðurlög en
refsing eru til þess fallin að af-
stýra þeim. -
Refsivist greinist samkvæmt
frv. aðeins í tvennt: varðhald
og fangelsi. Gert er ráð fýrir,
að til fangelsisvistar sé dæmt
fyrir meiri háttar afbrot, og að
þeirri refsivist sæti einnig þeir
menn, sem óheppilega má telja,
að umgangist fanga, t. d. þeir,
sem áður hafa setið í fangelsi,
þótt síðar framið brot hafi verið
smávægilegt. í varðhald skal
hinsvegar yfirleitt dæma fyrir
smáfelld brot, en þó með áður-
greindri undantekningu. Hér á
landi getur aðgreining fanga
aldrei orðið eins margbreytt og
hjá hinum stærri þjóðum, en
nefnd greining varðhaldsfanga
frá öðrum föngum er tvímæla-
laust nauðsynleg.
Ákveðið er, að vinnuskylda
fylgi allri refsivist. Varöhalds-
föngum er þó heimilt að leggja
sjálfir til verkefni, ef það sam-
rýmist öryggi og góðri reglu-
Að sjálfsögðu er gert ráð fyrir
því, að vinna fanga verði um
vinnutíma og annað fyrirkomu-
lag svipuð venjulegu starfi
vinnandi fólks til sjávar og
sveita. Ómannúðlegri hörku ber
ekki að beita við vinnuna, en sé
hún aftur á móti hofð léttari
en venja er um dagleg vinnu-
störf, mundi það geta dregið úr
áhrifum refsingarinnar.
Sérhvert fullvalda ríki er tal_
ið bært um að ákveða sjálft
gildissvið refsilaga sinna að því
er varðar þau atriði, hvar, af
hverjum og gegn hverjum
brot var framið. Þó er rétt að
taka tillit til annarra ríkja við
lagasetningu á þessu sviði, —■
en þjóðréttarreglur munu vera
óglöggar um það efni. Nauðsyn
á réttaröryggi í landinu og
verndun íslenzkra hagsmuna
annarsvegar og tillit til erlendra
ríkja hinsvegar verður einkum
að ráða því, til hvaða afbrota
íslenzkt refsivald skuli ná.
Almennu hegningarlögin
dönsku frá 15. apríl 1930 hafa
að miklu leyti verið höfð til
fyrirmyndar við samningu frv.
þessa, en hliðsjón einnig höfð af
ýmssri annarí refsilöggjöf er-
lendri og frv. til refsilaga. Svo
hefir og að sjálfsögðu jafnan
verið haft fyrir augum, hvað
henta myndi bezt hér á landi. i
ALÞÝÐUBLAÐIÐ

Snæ-

• •!£—‘ • ■ • '

Óg Gerþa gekk þangað, sem Og hrafnaklukkan hneigði
* r hráfnaklúkkan var. — Þú ert sig og horfði á Gerðu. Hvaða
’ 'faííeg^'áagði' Gerða, — get- vísu kunni nú hrafhaklukk-
urðu sagt mér, hvar leik- an? Hún var ekki um Óla.
bróðir minn er?
í litlum garði ljómaði sólin, eihs og á vordegi. Amma Þetta er nú litla æfintýrið
gamla var útkd-stólnum sínum og dóttúrdóttíh kennar, fá- mitt, sagði hrafnaklukkan.
tæka þjónustustúlkan, kom í heimsókn; hún kysti ömhiu
'Úi Á -síha- - -- ■■ - 'rí - - ' -

^esiings atónin mín,-.sagði Það er þýðingarlaust að
Gerða —r hún er víst farin að spyrja blómin, þau kúnria
sakna mín. En ég kem aftur bara æfintýrin sín, en vita
og þá hefi ég Óla - með mér. ekk;i hvar Óli er. Syo ætlaði
•iö vrít . ' hún aö hlaupa burtu, en þá
:: - /' sá hún páskaliljuna.
Hún stansaði og laut niður
að henrií. Hvað sagði páska-
liljan?

.... .
m
IWfflMs
Fiskimálanefndinni hefir verið falið að hafa á hendi
allan útflutning á frys.tum fiski til Bretlands. sem fram-
leiddur kann að verða á yfirstandándi ári.
Er því öllum öðrum óheimilt að bjóða til sölu, selja
eða flytja út frystan fisk til Bretlands.
Hinn víðkurini Islanðsvinur,
málfræðingurinn Élias Wessen
prófessor varð fimtugur í fyrrad.
Hann var formaður félagsins
Sverige—Island 1930—1938 og
vann þá og raunar fyrr og síðar
mikið starf til eflingar sænsk-
íslenzkrar menningariégrar sam-
vinnu. íslenzkum námsmönnum í
Stokkhólmi hefir hann verið holl-
vinur og greitt fyrir þeim á
marga lund. FB.
------------------------- y.
Einhleypan mann vantar
herbergi frá 1. maí; má vera í
kjallara. Skilvís borgun. Upp-
lýsingar í Confektbúðinni,
Laugavegi 8.
Sænskir frœðimaðir
ffytirkér fyrirlestra.
ÖRÓFESSOR H. Nilsson-Ehle,
forstöðumaður tilraunastöðv-
nrinnar í Svalöf í Svíþjóð, kemur
hingað í boði Háskóla Islands 1.
maí n. k. Próf. Nilsson-Ehle er
eirin hinná allra merkustu núlif-
andi erfðafræðinga og hefir orðið
mjög mikið ágengt í jurtakyn-
bótum, svo áð fyrir starf hans
hefir uppskera af ýmsum jarö-
argróðri aukist og batnað og
fært þjóð hans stórkostleg verð-
mæti.
■ Próf. Vilsson-Ehle mun flytja
hér nokkra fyrirlestra, og verður
efni þeirra sem hér segir:
1. Sænskar kynbætur á land-
búnaðarjurtum og fjárhagslegur
ávinningur af þeim.
2. Kynbætur á skógar- og á-
vaxtatrjám, einkum fyrir aukn-
ingu á litingafjölda.
3. Ættbrigðarannsóknir á korn-
tegundum, éirikum með tilliti til
röntgen-ættbrigða á byggi.
Erindin verða öll flutt í byrjun
maímánaðar, og verður aðgangur
heimill almenningi ókeypis, en
siðar verður nánar auglýst, hvar
og hvenær eríndm verða flutt.
(Tilk. frá Háskólanum.)
ísland í erlendum blöðum.
í The Evening News (London)
er grein, sem nefnist Travels of a
Doctor (Ferðalög læknis), þ. e.
Sir Henry Höllands, og er þar
aðallega rætt um bók hans Re-
oollections of Past Life. Hann
byrjaði ferðalög sín með því að
fara til 'lslands og skrifa bók um
ferð sína og ræðir þar bókmentir,
stj'órnarfyrirkomulag, lög og trú-
arbrögð hér á landi, heilsufar
o. fIv Hann tók læknispróf í Edin-1
borg eftir að hann ferðaðist til
Islands og ferðaðist svo um ýms
lönd. — Fjölda mörg brezk blöð
birta skeyti um það, að fulltrúar
Lufthansa fófu erindisleysu til
Reýkjavíkur. I sumum blöðunum
er; fregnin birt undir fyrirsögnum,
er. stílaðar eru til að vekja at-
hygli á því, að þegar stærri og
meiri máttar þjóðir urðu að láta í
minni pokann fyrir Þjóðverjum,
hafi Island „árætt að segja nei“
og hafi það „vakið furðu í Ber-
lin‘‘. — Maurice Reidy birtir
grein, sem. hann nefnir „Irish
Links with Ice!and“ í Cork Week-
ly Examiner og ræðir þar hin
fornu sögulegu tengsli Irlands og
Islands og gerir grein fyrir þeim,
en gleymir ekki nútimanum, og
hvetur landa sína til nánarikynna
af fsjandi. Greininni fylgja tvær
myndir, er önnur frá Reykjavik,
en hin frá ísafirði. FB.
Maðurinn sem hvarf
20.
,-,jæja, — fjármálum og öllu þessháttar hefi ég ekkert
vit, á, eins og þú veizt,“ svaraði Ilka.
En svo mikið vit hafði hún nú samt .sem áður á fjármálum,
að hún var ákaflega ánægð með að fá öll yfirráð yfir öllum
þessum stóru fjárupphæðum, sem eignirnar, gáfu af sér.
Alla aðra framkomu manns síns var hún aftur á móti
langt frá því að vera ánægð með. Hún byrjaði að verða reglu-
lega óróleg. Áður fyr hafði hún ávalt getað vafið honum
um litla fingur sinn, en nú virtist hann allt í einu vera far-
inn. að hafa dutlunga hennar að engu, — og fegurð hennar
og-yndisþokki virtist alveg fara fram hjá honum. Þetta særði
hégómagirnd hennar, jafnframt því sem hún fann að áhrifa-
vald hennar var í beinni hættu. Jim var að vísu ennþá ákaf-
lega kurteis gagnvart henni og tók fullt tillit til hennar. En
hann virtist draga sig meira og meira inn í sjálfan sig,
og ,ekkert auga hafa fyrir hana. Hún ákvað því að gera ,eina
tilraun. Án þess að minnast á það einu orði aflæsti hún al-
gerlega dyrunum á milli svefnherbergja þeirra eitt kvöldið.
Svo bjóst hún við áköfum mótmælum og ásökunum næsta
mqrgun. En Blake gerði ekki einu sinni svo mikið, að hann
spyrði hana. hversvegna hún hefði aflæst, án þess að hann
svo. mikið sem minntist á dyrnar. Hún ákvað því að reyna
gagnstæða aðferð, opna þær og látas þær standa alveg upp á
gátt næstu nótt, — En þá kom það í ljós, að Blake hafði neglt
þær fastar sín mégin. Húrðin hafði því sýnilega verið þann-
ig negld síðustu vikurnar.
Ilka fékk eitt ofsakastið. Þetta var blátt áfram blóðug
móðgun.. Og hefði hún farið að rannsaka, þetta nánar, hefði
margt annað komið í ljós, sem mundi- hafa valdið henni ærn-
um heilabrotum. Því það voru ekki. aðeins þessar dyr, sem
voru lokaðar, heldur var öllum dyrum á einkaherbergi,. Jim
Blakes aflæst áhverju kvöldi.og ekki opnaðar fyr en næsta
morgun. Auk þess hafði Tinker gamli, veiðihundurinn, .ver-
ið fíuttur upp á herbergi til hans og búið þar um hann á
mjúkri mottu fyrir framan rúm húsbóndans. Þessar ráðstaf-
anir voru. nefnilega ekki - eins ,og Ilka áleit vísvitandi móðg-
anir, heldur fyrst og fremst öryggisráðstafanir. — Blake var
ekki búinn að gleyma ráðagerð þeirra MarshaUs og Ilku
viðvíkjandi honum og ætlaði sér að fyrirbyggja nýja mögu-
leika fyrir þau: Þó lífið væri að sönnu ekki sérlega lokkandi,
kærði hann sig ekki um að missa það á þann hátt að verða
myrtur af konU siririi og elskhuga hennar. Og auk þess hafði
hann hina-'stóru hugsjón sína að lifa fyrir.
í fyrstú var Ílfea að hugsa um að ganga hreint til verks ög
krefjast skýringar. En slík hreinskilni var of ólík eðli hennaí.
Að ;,Jim hénnar,“ sem svo lengi hafði verið a'uðmjúkur þræll
hennar, skyldi allt í einu hafa brötið af sér þá hlekki, sem
aðdráttarafl fegurðar herinar hafði Iagt hann í, flaug henni
ekki í hug: En það hlaut að vera vera önnur kona með í leikn-
um. Kona, sem hafði stolið ást hans, sem hún taldi sig eina
eiga tilkgll til.,Og grunur- hennar féH -sfrax á Gharlottu Hope.
Hvaða koná.hafði jafnmörg tækifæri til að koma sér í mjúk-
inn hjá Jim?
T\ AG nokkurn, þegar Jim hafði sagt, að ekki yrði hægt áð
ná í sig á kontórnum, kom hún þangað öllum að óvör-
um, og spurði eftir honum. Unga stúlkan í fremstu skrifstof-
unni afsakaði að herra Blake væri ekki viðstaddur. „En ef
til vill óskaði frúin eftir að fá að tala við einkaritara hans?
Hann muridi að líkindum vita hvenær herra Blake væri vænt-
anlegur á skrifstofuna.“
„Nei, þökk fyrir. Þá held ég að ég vilji heludr fá að tala
við ungfrú Hopé.“
Hún brosti hinu allra blíðasta brosi sínu, þegar Charlotta
kom inn. ■
,,Þér munuð ekki geta sagt mér, hvar ég get fundið manri-
inn minn?“ sagði hún.
„Ég hefi því miður ékki minstu hugmynd um hvar hann
er,“ svaraði Charlötta.
„Jæja, það er nú heldur ekki svo sérstaklega áríðandi,“
svaraði Ilká og virti kvennlögfræðinginn hugsandi fyrir sér.
Svo hélt hún áfram: „Þér hlakkið vafalaust til að fá frí svona
bráðlega?“
„Frí?“ endurtók Charlotta undrandi. — „Nei, ég hefi alveg
nýlega fengið mitt venjulega sumarfrí.“
„Já, en það verður þá aukafrí. Það er þó í þjónústu Jims,
sem þér vinnið svona mikil störf, svo þér hljótið að fá auka-
frí, þegar hann er lagður af stað 1 ferðina.” Ég hefi ekkert
heýrt úrii þáð, að heríá'Blake sé að leggja af stað í f«rðalag.“