Alþýðublaðið - 24.04.1939, Page 1
EITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON’
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURMN
XX. ÁRGANGUR
MÁNUDAG 24. APRÍL 1939
92. TÖLURLAÐ
ÞORBERGUR ÞORLEIFSSON.
Þarberpr Þorleifs-
son alþingismaðnr
látinn.
Þorbergur þorleifs-
SON alþingismaður á Hól-
um í Hornafirði andaðist í gær.
morgun að heimili sínu eftir
langvarandi vanheilsu.
Banamein hans var krabba-
mein. Var hann skorinn upp hér
á Landsspítalanum í haust, en
fékk ekki bætur meina sinna.
Þorbergur var 49 ára, er
hann lézt. Hann var frjálslynd-
ur maður og bjartsýnn og hinn
tillögubezti í hverju máli. Þing-
fundum var frestað í morgun
vegna láts hans.
Tryggvi Magnússon
listnálari slasast við
Ingólfsfjall.
SIÐASTLIÐINN laugardag fór
Tryggvi Magnússon listmál-
|ari í skemtiferð í lnl austur yf-
ir heiði.
Austur viÖ Ingólfsfjall för hann
út úr bílnum og var á gangi
þar á veginum. Bar þá að ann-
an bíl, G. 66, lenti Tryggvi á
bílnum og féll á veginn.
Var hann fluttur niður á Eyr-
aibakka, en meiðsli hans voru
svo alvarleg, að hann var flutt-
ur paðan í sjúkrabíl og hingað á
Landsspítalann. Var komið með
hann hingað kl. 7Va í gærjnorgun.
Hefir hann hlotið mikið höfuð-
Iiögg og liggur í dái annað slag-
ið, en er stundum með fullri
rænu.
Hefir ekki verið tekin mynd
af honum ennþá, svo að ekki er
hægt að segja um það, hversu
alvarleg meiðslin eru.
Minsta þjóðin vakti
mesta hrifningu.
—----»--—
Þrátt fyrir pað, pó að úrval fimleika-
stúlkna frá öllum Norðurlöndum mætti
á mótinu, voru K.R0-stúlkurnar beztar.
'iriÐ íslendingar megum
" vera hreyknir af
frammistöðu Benedikts Jak-
obssonar fimleikakennara og
K. R.-stúlknanna 12, sem
sóttu Norðurlandafimleika-
mótið í Kaupmannahöfn.
Þrátt fyrir það, þó að þarna
mætti úrvalið úr fimleika-
sveitum kvenna frá öllum
Norðurlöndum, þá voru af-
rek stúlknanna frá fámenn-
ustu þjóðinni mest og bezt
að dómi Kaupmannahafnar-
blaðanna.
K. R.-stúlkurnar komu heim
á laugardagskvöld og var þeim
fagnað strax með kostum og
kynjum, eins og þær áttu skil-
ið, en í gærkveldi hylti K. R.
þær og stjórnandann með sam
sæti í íþróttahusi sínu.
Alþýðublaðið hefir spurt
Benedikt Jakobsson um förina
og segir hann m. a.:
,.Við fórum héðan 27. marz
og komum til Kaupmannahafn-
ar 1. apríl. Ferðin gekk vel og
bar þó allmikið á sjóveiki. Þeg-
ar við komum til K.hafnar, tók
fulltrúi fimleikasambandsins á
móti okkur, og var okkur síðan
komið fyrir í prívathúsum, þar
til mótið hófst. En daginn áður
en það byrjaði fluttu stúlkurn-
ar í Fredriksbergs höll, þar
sváfu þær og fengu morgun-
kaffi, en borðuðu annars stað-
ar. Mótið hófst fimtudaginn 6.
apríl með því að flokkarnir
gengu allir inn og heilsuðu.
Voru tveir flokkar frá Noregi,
Svíþjóð og Finnlandi, einn frá
íslandi, en margir frá Dan-
mörku. Mótið hófst með ein-
menniskeppni Dana.
Við sýndum á föstudag og
höfðum staðæfingar, slár og
pýramída. Okkur var þegar í
stað tekið mjög vel. Það var
ætlunin að hver flokkur hefði
eina sýningu, en við vorum beð-
in um að sýna aftur á páska-
dagskvöld, sem við og gerðum.
Var þetta eini kvenflokkurinn,
sem það gerði — og mikill heið-
ur fyrir okkur. Finski karla-
flokkurinn sýndi og tvisvar,
enda var álitið, að K. R.-stulk
urnar hefðu staðið sig bezt af
kvenflokkunum og finski karla-
flokkurinn af karlaflokkunum.
Fengum við og mikið lof í
öllum blöðfcm. Þá vorum við
beðin um að koma til Málm-
eyjar og Lundar til að sýna
þar sem við og gerðum. Ég
lltvarpsvlka barnaskél
anna Siófst fi naorgun.
----♦ --:-
Lofsverð nýjimg af filefni 50
ára af mælis kennarasamtakanna
UTVARPSVIKA barnaskól-
anna hófst í morgun. Er
hún hafin af tilefni 50 ára af-
mælis kennarasamtakanna — og
er lofsverð nýjung.
Vikan hófst með ávarpi for-
manns nefndar þeirrar, sem sér
um vikuna, Jóns Sigurðssonar
skóiastjóra, og verður útdrátt-
ur úr því birtur hér í blaðinu á
morgun. Dagskrá vikunnar er á
þessa leið:
Þriðjudag 25. Kl. 9,25 Kór-
söngur barna úr Laugarnes-
skóla. Kl. 9,30 Kennsla: Landa-
fræði, Jónas B. Jónsson kenn-
ari, Reykjavík. Kl. 10,10 Er-
indi: Áhrif kaupstaðanna á mál-
far barna. Guðjón Guðjónsson
skólastjóri. Hafnarfirði.
Frh. á 4. siðu.
Hitaveitan
í sumar ?
Samningat standa yfir
i KanpmannahSfn.
SAMNIN G AUMLEIT-
ANIR fara nú fram
við dönsk firmu í Kaup-
mannahöfn um lán til hita-
veitu Reykjavíkur og fram
kvæmdir á verkinu.
Hafa samningaumleitanir
þCssar staðið yfir undan-
farið — og er jafnvel feúist
við úrslitum í þessum mál-
um í dag eða á morgun.
Samkvæmt þeim heim.
ildum, sem Alþýðublaðið
hefir fyrir þessari fregn, er
talið líklegt að samningar
takist — og að hægt verði
jafnvel að hefja fram-
kvæmdir í sumar.
♦
hafði skrifað til Svíþjóðar áður
en við fórum og óskað eftir því
að fá að sýna í Málmey — en
ég fékk neitun vegna þess, að
þá var nýafstaðin mikil fim-
leikavika. En fulltrúar fyrir í-
þróttafélagið ,,Örnarna“ í
Málmey voru viðstaddir er við
sýndum í Khöfn, og báðu þeir
okkur að koma til Málmeyjar.
Þá bað Thulin forseti fimleika-
sambands Norðurlanda og rekt-
ór fimleikakennaraskólans í
Lundi okkur að koma þangað
og sýna. Sýnir þetta alt hve vel
okkur var alls staðar tekið.
Loks sýndum við í Forum á
heilbrigðisvikunni, og voru þar
hátt á fimta þúsund áhorfenda.
Förin varð okkur til mikillar
gleði — og ég vona landinu
okkar til sóma.“
Unglingaskóla Sauðárkróks
er nýlokið. Fjörutíu nemend-
ur sóttu skólann. Aðalkennarar
voru Jón Þ. Björnsson skólastj.
og séra Helgi Konráðsson. F.O.
Ciano greifi, utanríkismálaráðherra Mussolinis,
samtali við fáeina fylgismenn ítalska fasismans í
baníu, eftir töku borgarinnar.
(til vinstri) í
Tirana í Al-
Hefir Jðgóslavía látið kðga
sig af faslstarfkjnnam?
*----
Aakin samvltma boðnð við italfn og Þýzkaland.
LONDON í morgun. FÚ.
"'tT'IÐRÆÐUM Ciano greifa
■ og utanríkismálaráð-
herra Júgóslavíu var lokið í
gær, og er hinn síðarnefndi
farinn aftur til Belgrad.
Enginn nýr sáttmáli var
gerður, en samkomulag varð
um það, að auka samvinnuna
milli' Ítalíu og Júgóslavíu og
eins samstarf Þýzkalands og
Júgóslavíu, bæði á pólitísku
og hagrænu sviði.
Þá hefir það verið tilkynt, að
viðræður þessar hafi greitt götu
fyrir betra samkomulagi milli
Júgóslavíu og Ungverjalands.
Meðal hinna ýmsu mála,
sem utanríkismálaráðherrarnir
ræddu, var hernám Albaníu af
hendi ítalska hersins.
Tíu þúsund háskólastúdentar
fóru hópgöngu í Belgrad, höf-
uðborg Júgóslavíu, í gær og
Iýstu yfir fylgi sínu við lýðræð-
ið. Samþyktu þeir ályktun, þar
sem þeir lýstu sig staðráðna í
því að verja hlutleysi Júgóslav-
Frh. á 4. síðu.
Valor iflttB K.B. nð
5 Biðrknn gegi 2.
2.og 3.11- K.R. er betri ei Yals,
en meistarafiokkor lakari.
M’
IKILL fjöldi áhorfenda
var á íþróttavellinum í
gær, þegar Valur og K. R. átt-
ust við með öllum flokkum.
Urð* áhorfendur heldur ekki
fyrir vonbrigðum, því að leik-
irnir voru bráðfjörugir.
Fyrst keptu 3. flokkar félag-
anna (í 30 mínútur). Hafði
flokkur K. R. yfirhönd, enda
vann hann með 1 : 0.
Næst keptu 2. flokkarnir. Vár
það harður leikur, þó ekki ljót-
ur. Kapplið K. R. var snarparar
og leiknara, en þó vann Valur
með 2 : 0. Brást K. R. heppnin
hvað eftir annað upp við mark
Valsmanna.
Þá keptu meistaraflokkarnir
— í eina klst. K. R. hóf ákafa
sókn strax og „pressaði á“ Val
svo að allir Valsmenn lentu í
vörn. En þannig stóð ekki lengi.
Valur hratt sókninni — og
hafði sókn upp frá því, néma
hvað K. R. tókst við og Við að
brjótast í gegn. Lið K. R. virt-
ist máttlítið. það á þó ekki við
Ólana, Skúla, Steina eða Sigur-
jón, og heldur ekki Tona ,s*m
stóð sig vel í markinu, nema
einu sinni, er hann óð langt út
úr því og Valur lék knettinum
mótstöðulaust í opið mark.
Slikt má ekki henda jafngóðan
markmann.
Valsmenn voru hraðir og ákaf-
ir og Hermann öruggur og hár-
viss í markinu. Valsmenn skor-
uðu 3 mörk, en K. R. tókst á
síðustu mínútum að skora 1.
Þetta var skemtilegur leikur
— og svo virðíst sem knatt-
spyrnumenn okkar hafi aldrei
áður verið svona góðir — eftir
veturinn. A. P.
Engar rannsóknir erlendra
manna á náttúru landsins
nema undir eftiriiti okkar.
Þingsályktunartlllaga sampykkt
á alþlngl á laugardaglnn.
Kort af Albaníu og nágrannalöndum hennar við Adríahaf: ít-
alíu, Júgóslavíu og Grikklandi. ítalski iinnrásarherinn var send-
ur frá Brindisi til hafnarborganna Durazzo og Valona,
■np ILLAGA til þingsályktim-
ar um náttúrufræðirann-
sóknir var flutt í sameinuðu
Alþingi á laugardag. Flutnings-
menn voru: Emil Jónsson,
Pálmi Hannesson og Jóhann
Jósefsson. Framsögumaður var
Pálmi Hannesson og gerði hann
í aðaldráttum grein fyrir tillög-
unni, efni hennar og væntan-
legum tilgangi.
Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að lýsa yfir
þvi, að það telur brýna þörf víð-
tækari og skipulegri rannsókna
á náttúru landsins en fram
kvæmdar hafa verið til þessa,
og sjálfsagt, að íslenzkum
fræðimönnum sé falin stjórn
þeirra mála og framkvæmdir
rannsóknanna, eftir því, sem
við verður komið. í
Jafnframt felur Alþingi ríkis-
stjórninni að sjá svo um, að
engar rannsóknir erlendra
manna á náttúru landsins, þjóð-
arháttum eða öðru slíku séu
framkvæmdar hór á landi, nema
í samvinnu og samráði við yfir-
stjórn hinna íslenzku náttúru-
fræðirannsókna.“
Tillögu fylgdi eftirfarandi
greinargerð:
„Það er kunnara en frá þuríi
að segja, að ísland er ekki rann-
sakað til neinnar hlítar. Að
vísu hefir verið allmikið unnið
hér að almennum rannsóknum,
bæði fyr og síðar, en þær rann-
sóknir hafa til þessa verið
fremur óskipulegar yfirleitt og
skort samhengi og markmið.
Mælingu landsins má nú
heita lokið og uppdrættir þegar
fullgerðir af miklum hluta þess,
og er það hvorttveggja, að með
því eru sköpuð skilyrði til skipu
legra og fullkominna rannsókna
og að kostnaður við landmæl-
ingarnar fellur niður að miklu
leyti. Má því telja tímabært, að
stofna til slíkra rannsókna nú,
og hníga að því hagnýt rök jafnt
og fræðileg.
Varla getur það orkað tví-
Frh. á 4. slÖu.