Alþýðublaðið - 03.05.1939, Qupperneq 1

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
EITSTJÓRI: F. R. VALÐEMARSSON
(JTGHFANÐI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
SX. ÁRGANGUR
MBDVIKUDAG 3. MAI 1939
100. TÖLUBLAÐ
StefiRskrárræðir foringja Alpýðo
fiokkaina á Norðiriondn 1. mai.
• -
Per Albin Hansson krefst þjóðlegrar einingar.
----♦—--
„Eyðileggingarstarfsemi kommúnista verður að
kve'ða niður með góðu eða illu“, segir Stauning.
Hverjir hafa
kosið þá?
Emkennileg stjórnarkosn-
ing i Jarnarbandalaginu*4
BL A Ð kommúnista
skýrði frá því í gær
að kosin hefði verið stjórn
fýrir hið svokallaða „varn-
arbandalag“ kommúnista.
Meðal þeirra, sem kosnir
voru, var Ingólfur nokkur
Einarsson úr Félagi járn-
iðnaðarmanna. En svo ein-
kennilega vill til, að félag-
ið hefir engan fulltrúa
kosið á þessa samkundu
kommúnista enn sem kom-
ið er og vafasamt að það
geri það nokkurntíma.
: í umboði hvers hefir
: Ingólfur þessi verið kos-
inn í stjórn hins kommún-
istiska félagsskapar? Vilja
járniðnaðarmenn Reykja-
víkur láta stimpla félags-
skap sinn sem kommúnist-
iskan með þessari kosn-
cn._________________
ísleozkir stúdentar
í Kanpmaonahðfii
senda ávarp til
alpingis.
Það hetur verið uudir-
ritað af 42 stððentum.
Alþýðublaðinu hefir borist
eftirfarandi frá formanni Fé-
lags ísl. stúdenta í Kaupmanna-
höfn, Sveini S. Einarssyni
stud. polyt.
Til Alþingis.
Síðastliðin ár hefir íslenzkum
námsmönnum við erlenda
skóla farið mjög fjölgandi. Á
sama tíma hafa samanlagðir
opinberir námsstyrkir til þeirra
lækkað og því verið tilfinnan-
lega lágir. Má um það vísa til
erindis þess, sem íslenzkir stúd-
entar í Kaupmannahöfn sendu
Alþingi í marzmánuði 1937.
Síðan hafa þær breytingar
orðið á kjörum íslenzkra náms-
manna hér í landi, að
1) verðlag á lífsnauðsynjum
hefir farið hækkandi,
2) styrkur til námsmanna frá
Frh. á 4. síðu.
A
Foringjar Alþýðúflokksins í Noregi, Damnörku og Svíþjóð. —
Forsætisráðherrarnir: Johan Nygaardsvold. Thorvald Stairn-
ing og Per Albin Hansson.
Einkaskeyti til Alþýðublaðsins.
K.HÖFN í morgun.
| J ÁTÍÐAHÖLD verka-
manna 1. maí voru stór-
fenglegri í Danmörku og yf-
irleitt á Norðurlöndum en
nokkru sinni áður. Höfðu Al-
þýðuflokkurinn og lands-
samband verkalýðsfélaganna
stórfenglegan útifund hér í
Kaupmannahöfn og flutti
STAUNING forsætisráð-
herra aðalræðuna.
Hann dvaldi í ræðu sinni að-
allega við úrslit síðustu kosn-
inga, helztu verkefni alþýðu-
samtakanna í nánustu framtíð
og kom að lokum að þeim
sundrungrtilraunum, sem gerð-
ar hafa verið innan verkalýðs-
samtakanna.
„Heilbrigðum verkalýðssam-
tökum stafar fyrst og fremst
hætta af kommúnistum og
moldvörpustarfi þeirra. Hér
hefir þeim ekkert orðið ágengt
svo er fyrir að þakka þroska
verkalýðsstéttarinnar. En hætt-
an er fyrir dyrum og sxmdrung-
in getur leitt yfir verkalýðs-
samtökin og alla alþýðu gífur-
legt tjón.“
Stauning lauk ræðu sinni með
þessum orðum:
„Varist hættuna í tíma, mynd-
ið einhuga fylkingu og kveðið
niður hina tortýmandi stefnu
kommúnista með illu eða góðu.'
Ræla Njgaardsvðld og
Per JUbiOanssons.
Allir forsætisráðherrar Norð-
urlanda héldu ræðu í sambandi
við 1. maí hátíðahöldin í gær.
(Skv. FÚ.).
PER ALBIN HANSSON for-
sætisráðherra Svía, sagði meðal
annars, að þrátt fyrir þann
trygga meirihluta, sem stjórn
Alþýðuflokksins hefði í landinu,
gæti samvinnustjórn við aðra
flokka orðið óhjákvæmileg
nauðsyn til þess að tákna þjóð
lega einingu allra landsmanna
andspænis aðsteðjandi hættu
utan frá og með tilliti til. þess
afaralvarlega ástands, sem ríkti
í alþjóðamálum.
Per Albin Hansson sagði, að
sá timi hefði verið, að flokkarn-
ir hefðu áhættulaust getað bar-
izt um áhugamál sín og hagS'
munamál í vitundinni um það,
að hver um sig var fulltrúi á-
kveðinnar stéttar í þjóðfélag-
inu. og hann kvaðst engan
kinnroða bera fyrir það, að
hann og flokksbræður hans
hefðu langa hríð haldið uppi
látlausri sókn í vitundinni um
það. að hann og þeir voru full-
trúar réttlausustu stéttarinnar
Hann kvaðst enn fremur vona,
að sá tími kæmi, að þjóðlífið
yrði aftur vettvangur slíkra
frjálsra átaka, en eins og nú
stæðu sakir, væri óhjákvæmi-
legt að gera sér grein fyrir því,
að spursmálið gæti hvenær sem
er orðið um það, hvort til ætti
að vera Svíþjóð eða ekki Sví-
þjóð.
NYGÁRDSVOLD forsætis-
ráðherra Norðmanna flutti einn-
ig 1. maí ræðu. — Hann
lýsti yfir því, að það væri ein-
huga takmark stjórnarinnar að
verja Noreg. f fyrsta lagi hlut-
leysi Noregs og í öðru lagi
sjálfstæði hans. Hann sagði, að
eins og nú stæðu sakir, væri
það eðlilegt, að Alþýðuflokks-
menn í Noregi hefðu breytt við-
horfi sínu til landvarnamálanna
og væru nú fúsari til þess að
leggja fé og krafta í sölurnar
til landvarnaþarfa en einatt áð-
ur. Hann sagði, að það væri
ekki breytt stefna, heldur
breyttar ástæður, sem þessu
hefðu valdið.
Mikil þátttaka var í 1, maí
fundahöldunum og kröfugöng-
Frh. á 4. síðu.
iæstarcttardómur:
Fékk sekt og var
sviftnr ðknlejfi fyrir
að valda slysi nnd-
ir áhrifnm áfengis.
IMORGUN var kveðinn upp
dómur i hæstarétti yfir Herði
Gestssyni fyrir að valda ökuslysi,
er hann1 var við akstur undir á-
hrifum vins.
Þann 21. október í haust ók
Hörður með þrjá farþega, skip-
verja af Arinbirni hersi, suður í
Hafriarfjörð. Höfðu þeir me’ð sér
vin, og hafði Hörður sopið þrisv-
ar á flösku hjá þeim. í Hafnar-
firði höfðu þeir aukið vínbirgð-
imar, og þegar þeir komu til
bæjarins aftur, voru farþegarnir
allir orðnir mikið ölvaðir og bif-
reiðarstjórinn undir áhrifum víns.
Óku þeir fyrst niður á Löngu-
linu, en því næst inn Hverfisgötu.
Er þeir komu inn á móts við
hús nr. 44 kl. 19,35 um kvöldið,
ók bifreiðin upp að gangstétt
vinstra megin. Rakst bifreiðin þar
á konu, Kristínu Guðmunds-
dóttur, r Hverfisgötu 62,
og féll hún meðvitundarlaus á
götuna, en Hörður ók áfram. Bar
þar að annan bílstjóra og elti
hann bifreiðina, sem slysinu olli,
þar til hann náði numeri bifreið-
arinnar.
Kristín fékk áverka á ennið,
heilahristing og mar á líkamann
og var flutt á Landsspítalann.
Fyrir rétti bar Hörður það, að
hann hefði ekki tekið eftir því, að
neinn yrði fyrir bílnum, þegar
hann beygði upp að gangstétt-
inni, en hann hefði í þeim svif-
um litið aftur í bilinn til þess
að hasta á farþegana, sem voru
teknir að gerast hávaðasamir.
Var Hörður dæmdur í 300
króna sekt og sviftur ökuleyfi
í 8 mánuði.
Frá þýzku flotaæfingunum við Spánarstrendur: — Beitisklpin
„Admiral Graf Spee“ og „Deutschland" í Gibraltarsundi.
Dýzku herskipin aftnr far-
in át ár Hiðjarðarhafl.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
NOKKUR af hinum brezku
og frönsku herskipum, sem
undanfarið hafa legið við Gi-
braltar, létu í dag úr höfn og
héldu austur á Miðjarðarhaf.
Þýzk herskip, sem hafa verið
að æfingum við Spánarstrend-
Beck svarar Hltler á
fðstudagiira kemur.
---—
Heimta Pólverjar aO fá fram-
vegls aO hafa her I Danzlg?
LONDON í morgun. FÚ.
T5 ECK utanríkismálaráð-
■""* herra Pólverja hefir á-
kveðið að svara ræðu Hitlers
á föstudaginn kemur og
leggja þá fram gagnkröfur
sínar.
Fréttaritarar í Varsjá telja
líklegt, að hann muni gera kröf-
ur til þess, að Danzig verði við-
urkend pólskt verndarsvæði, að
Pólverjum verði heimilað að
hafa her í borginni og að pólska
stjórnin fái neitunarvald gegn
ákvörðunum senatsins í Danz-
ig, ef svo býður við að horfa.
Annars eru þetta getgátur
einar, og fréttaritarar benda
jafnframt á það, að Beck sé
ekki vánur að tilkynna neitt
um það fyrir fram, hvað hann
muni segja, er hann gefur þýð-
ingarmiklar yfirlýsingar.
Pólska stjórnin hefir svarað
umkvörtunum þýzku stjórnar-
innar yfir illri meðferð, sem
Þjóðverjar eigi að sæta í Pól-
landi. Hún þverneitar, að slíkt
eigi sér stað. Hins vegar verði
pólskir dómstólar stöðugt að
fjalla um mál Þjóðverja, sem á
einn eða annan hátt hafi móðg-
að pólska ríkið, og þýzkra
bænda og landeigenda innan vé-
banda Póllands, sem beitt hafi
pólska verkamenn yfirgangi og
frekju. Auk þess hafi Þjóðverj-
ar leyft sér að óvirða pólska
leikara og móðga þá af þjóð-
ernisástæðum og haft í frammi
áreitni við pólska embættis-
menn.
Pýzk árás á Danzlg kost-
ar strið, segja Pðlverjar.
OSLO í gærkveldi. FÚ.
Horfurnar í sambúð Pólverja
og Þjóðverja eru taldar mjög
alvarlegar eftir ræðu Hitlers.
Svo virðist sem Pólverjar muni
helzt hallast að því, að vísa
Frh. á 4. siðu.
ur, inni í Miðjarðarhafi, sigldu
í dag vestur um Gibraltarsund.
Bannað að selja kort af
Bitler og Cbamberlatn í
Rodesberg!
Dr. Göbbels, útbreiðslumálaráð-
herra og „þjóðlegs menningar-
þroska", hefir bannað í Þýzka-
landi sölu á póstltorti, sem á er
mynd af Hitler og Chamberlaein
jog tekin var i Godesberg, þegar
þeir Chamberlain og Hitler áttu
saman viðræður sínar til þess
áð leysa vandræði Tékkóslóvakíu
í september siðastliðnum.
Bann þetta er gefið út samkv.
lögum um varðveitingu þjóðlegra
helgitákna. '
lenderson tær loksins
að tala við Ribbentrop.
LONDON í gærkv. F.Ú.
Neville Henderson, sendiherrö
Breta í Berlin átti tal við von
Ribbentrop, utanríkismálaráö-
fierra Þjóðverja, í dag í fyrsta
sinn síðan hann hvarf til em-
bættis síns í Berlín snemma í
fyrri viku.
84 000 manns I enska
herinn i aprilminuði.
46 000 manns gengu í brezka
herinn i siðustu viku, og skift-
ist þessi liðsafli á hinar ýmsu
deildir hersins. Hafa þá 84 000
manns gengið í brezka herinn i
aprílmánuði siðastliðnum, og er
það miklu meira en dæmi eru tíl
áður á friðartíma.