Alþýðublaðið - 06.05.1939, Blaðsíða 1
Mappdrættismiðar
skátanna verða
seldlr um allan
r
BFFSTJÓBl: P. B. VALDEMARSSON ÚTGBFAMDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGAN6UR LAUGARDAG 6. MAÍ 1939 103. TÖLUBLAÐ
Ofsahræðsla helir alt i
elnu Igrlplð kommúnlsta
----
Þeir seg]a, að Stefán Jðhann og Ólafnr
Thors ætli að „afmá; vepkalýðimi“!
—_—.—*--
OTTI og skelfing hefir gripið hin kommúnistisku leigu-
þý. Af skrifum blaða undanfarið og örlögum tillögu
Héðins Valdimarssonar í bæjarstjórn á fimtudaginn, þykjast
kommúnistar geta ráðið, að hinn mikli stuðningur Sjálf-
stæðisflokksins við þá í klofnings- og sundrungarstarfsemi
þeirra innan alþýðusamtakanna sé í hættu, og þeir óttast
sð það leiði til fullnaðarósigurs þeirra innan verkalýðs-
samtakanna.
í DAfl.
Pólland lætnr ekkl útl>
loka slg frá Eystrasaltf
~—--»■—..
Það segir þvert nei við krofum Hitlers um
Danzig og þýzka bifreiðabraut i pólska hliðinu.
Beck offursti, utanríkismálaráðherra Póllands.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
"O ECK offursti, utanríkismálaráðherra Pólverja, vísaði
í ræðu sinni í gær öllum kröfum Þjóðverja um inn-
limun Banzig og þýzka bifreiðabraut í gegnum pólska hlið-
ið til Eystrasalts algerlega á hug. Pólland væri ráðið í því,
sagði hann, að láta ekki útiloka sig frá Eystrasalti og þar
með öllum leiðum til sjávar.
Hins vegar lýsti Beck því yfir, að land hans væri reiðu-
búið til samninga og friðsamlegrar samvinnu við Þýzka-
land, þar á meðal um samgöngur í pólska hliðinu, á þeim
grundvelli, að núverandi landamæri Póllands og yfirráð
yfir öllum hlutum ríkisins væru að fullu viðurkend.
Næturlæknir er Halldór
Stefánsson, Ránargötu 12,
sími 2234.
Næturvöröur er í Reykja-
víkur- og Iðunnar-Apótek.
ÚTVARPIÐ:
20.20 Leikrit: „Höfðingjarnir
hittast,“ eftir Regin í
Hlíð (Haraldur Björns-
son o. fl.).
21.30 Danzlög.
Á MORGUN:
Helgidagslæknir er Ólafur Þ.
Þorsteinsson, Mánagötu 4, sími
2255.
Næturvörður er í Láugavegs-
og Ingólfs-Apóteki.
ÚTVARPIÐ:
12.00 Hádegisútvarp. 14.00 Há-
degisútvarp. 14.00 Messa í frí-
kirkjunni (séra Árni Sigurðs-
son). 15.30 Miðdegistónleikar:
a) Einleikur á píanó (Fritz
Weisshappel). b) 15.55 Hljóm-
plötur: Ýms lög. 17.30 Barna-
tími: Barnaleikrit „Skíðhöggv-
arinn og kóngsdóttirin.“ —
Erindi: Um Brynjólf frá
Minnanúpi; 100 ára minning
(Grétar Fells rithöfundur).
20.45 Tónleikar Tónlistarskól-
ans: Einleikur á píanó (Árni
Kristjánsson). 21.05 Upplestur:
,,Tvær ekkjur,“ saga eftir
Charles Haugböll (frú Margrét
Jónsdóttir. 21.30 Danzlög. 22.00
Fréttaágrip. 24.00 Dagskrár-
lok.
Tryipi gamli kom-
inn úr fiskileitinni.
'T'RYGGVI GAMLI kom í gær
úr fiskileitarleiðangrinum-
Hafði hann farið um djúpmið-
in fyrir Vestur- og Norðurlandi,
var 16 daga í ferðinni og hafði
60 föt lifrar.
Urðu skipsverjar víða varir við
fisk, en skipstjóri taldi sig hafa
verið of snemma á ferðinni.
45 ár a
er á rnorgun frú Hólmfriður
Halldórsdóttir frá Bringum, nú
íil heimilis á Lindargötu 28.
Söngfélagið Harpa.
Samæfing og fundur í pósthús-
inu á mánudagskvöld 8. mai kl.
8V2. Félagar fjölmennið stundvís-
l»ga .
Þetta er eðlilegt. Þegar til á-
taka kom við kommúnista í
verkalýðsfélögunum á s.l. ári
sýndi það sig, að þeir voru í
algerum minnihluta um allt
lanðið, eina féiagið, þar sem
þeir máttu sín nokkurs var
Dagsbrún, þar sem Héðinn
Valdimarsson hafði verið studd-
ur til formennsku I 13 ár — þó
valt meirihluti í stjórninni
á atkvæði Þorsteins Pétursson-
ar, en honuin hafði H. V. tekist
að koma í stjórnina með at-
kvæðum Álþýðuflokksmanna
ári áður.
Þegar H. V. og kommúnistar
sáu þetta, um að 90% verka-
lýðsfélganna tóku afstöðu
gegn þeim með kosningunum til
sambandsþings, breyttu komm-
únistar um starfsaðferð — og
báðu íhaldið um liðstyrk — og
það veitti þann styrk. Varð það
til að ríða baggamuninn í tveim-
ur allstórum félögum, Dags-
brún og Hlíf í Hafnarfirði. Vald
kommúnista yfir báðum þessum
félögum byggist á óskiftum
stuðningi Sjálfstæðismanna.
í dag skrifar blað kommún-
ista móðursjúka langloku um
það, að samningar standi nú
yfir milli Alþýðuflokksmanna
og Sjálfstæðismanna í verklýðs-
málum. Vitnar blaðið í því sam-
bandi mjög til ummæla sem
staðið hafa undanfarna daga í
forystugreinum í Alþýðublað-
inu og Morgunblaðinu — og
kennir skjálfta í röddinni hjá
kommúnistum. Fimbulfamb
kommúnista um þetta er út í
loftiö. Engir slíkir samningar
standa yfir. En Sjálfstæðismenn
munu áreiðanlega fá tækifæri
til að sýna það í verkinu, hvort
þeir ætla áfram að styðja kom-
múnista innan verkalýðssam-
takanna, hvort þeir' ætla að
halda áfram að narra hina
kommúnistisku tilbera og
haldá honum uppi, því að NU
lifir hann í verkalýðsfélögunum
algerlega á náð Sjálfstæðis-
manna.
Út af þessu er blað kommún-
ista í dag svo gjörsamlega ært
og vitlaust að það yfirvegur
ekki neitt af því, sem það segir.
Á einum stað undirstrikar
það: „Tilgangurinn er að þurka
út verkamanna'stéttina“(!!) og
þetta er margendurtekið. —
Hvernig á að þurka út verka-
mannastéttina? Stefna þessir
samningar, sem kommúnistar
óttast svo hræðilega, að því að
gera alla verkamenn í landinu
að kaupmönnum, iðnaðarmönn-
um eða embættismönnum? Og
ef svo er, hvað segja verka-
menn almennt um það? Vilja
þeir ekki gjarna skifta?(!!!)
Á einum stað segir kommún-
istablaðið: „Opinbert skipulags-
samstarf við aðalatvinnurek-
endaklíku landsins, gegn sósíal-
iemanum í varkalýðshrsyfing-
unni og til að ofurselja henni
verkalýðssamtökin. — Hefir
nokkurntíma nokkur fiokkur,
sem kennt hefir sig við sósíal-
isma sokkið svo djúpt?“(!!) Já,
það er von að þeir spyrji! Sjálf-
ir hafa þeir verið brautryðjend-
ur í þessari stefnu. í Dagsbrún
fengu þeir tilstyrk íhaldsins til
að reka 6 þekta Alþýðuflokks-
menn úr félaginu, sem verið
höfðu með í því að byggja fé-
lagið upp. Án þessa styrks
hefðu þeir ekki getað það. í
Hafnarfirði fengu þeir íhaldið til
að hjálpa sér með að reka 12
þektustu og beztu brautryðj-
endur Hlífar. Allir höfðu þessir
menn starfað lengi fyrir félagið,
sumir í 3 áratugi. Á Norðfirði
byggðu þeir alla afkomu sína,
allt vald sitt á íhaldinu og gáfu
því fyrir stuðninginn ráðin yfir
bæjarfélaginu! En svo gjör-
spiltir eru þessir menn í broti
sínu gegn Alþýðuflokknum og
Alþýðusambandinu, að þeir sjá
ekki sínar eigin ávirðingar.
Það er gott að kommúnist-
arnir sjá og skilja nú, að þeirra
auþnablik er liðið og bezt væri
þeim að leggja niður allt sitt
brölt, og skila aftur til Alþýðu-
sambandsins þeim verkalýðsfé-
lögum, sem þeir með rógi og
undirferli hefir tekist að svíkja
út úr sameiginlegum samtökum
alþýðunnar.
Og þess mega kommúnistar
vera fullvissir, þar sem skiln-
ingur Sjálfstæðismanna virðist
nú vaknaður á því, hver þjóðar-
ógæfa það er að veita kommún
istum nokkurn stuðning, að Al-
þýðuflokkurinn mun hiklaust
taka upp samstarf við Sjálf-
stæðismenn innan verkalýðsfé-
laganna til þess að útrýma ó-
aldarliði kommúnista úr stjórn-
um og áhrifum í verkalýðsfé-
lögunum.
Tveir framkvæmdarstjórar Sölu
sambands íslenzkra fiskframleið-
enda komu heim í gærkvöldi úr
ferð sinni erlendis í págu sam-
bandsins, Kristján Einarsson frá
Spáni og Thor Thors frá Lond-
on.
Alþýðubiaðið hitti fram-
kvæmdastjórana að máli í morg-
un.
Kristján Einarsson sagði: För
mín til Spánar ber pvi miður
ekki mikinn árangur. Ég fór ut-
ian í febrúar og var ég í för með
dr. Helga P. Briem. Við komurn
í lok styrjaldarinnar. Landið —
og pjóðin er flakandi í sárum
og alt í óvissu um framtíðina
pó að vopnagnýrinn sé pagn-
aður, styrjöldinni raunverulega
langt frá pví lokið, pví að pað
gengur erfiðar að byggja pað
upp s*m lagt var í rústir, «n
Ræða Becks vakti ógurlegan
fögnuð í Varsjá og safnaðist
mikill mannfjöldi saman fyrir
utan utanríkisráðuneytið þar í
gærkveldi til þess að þakka
honum fyrir ræðuna og hylla
hann.
pað gekk að rífa pað sundur.
Útlit fyrir fisksölu okkar til Spán
ar er mjög svart, hvað sem
síðar kann að verða.
Thor Thors sagði: Ég sat fund
fiskframleiðslupjóðanna í Lond-
on 13.—18. april. 1 lok fundar-
ins var sampykt svohljóðandi op-
inber tilkynning:
„Fulltrúar saltfiskverzlunar-
innar í þessum löndum, Canada,
Danmörku og Færeyjum, ís-
landi, Nýfundnalandi, Noregi
og Bretlandi, áttu fund með sér
í Lundúnum til pess að ræða
ýms málefni, er aðallega snerta
framleiðsluna á sviði fiskveið-
anna. Önnur atriði sem tekin
voru til meðferðar voru pessi:
sameiginleg framlög til auglýs-
inga í ákveðnum neyslulöndum
í heilnæmi fisksins sem fæðu
tagundar og ráðag«rðir um öfl-
í London og París hefir ræð-
an fengið ágætar undirtektir
og eru hlöðin sammála um það,
að þó hún hafi verið ákveðin
eins og vera bar, hafi hún verið
svo hófsöm og sáttfús, að Pól-
landi verði að minsta kosti ekki
um kent, ef ekki fæst friðsam-
leg lausn á deilumálum Þjóð-
verja og Pólverja.
Við alt annan tón kveður í
Berlín. Þýzku blöðin fengu ekki
að birta ræðu Becks í gær-
kveldi, én í stað þess gaf þýzka
utanríkismálaráðuneytið út sér-
un markaða í nýjum viðskifta-
löndum.
Það var samþykt að mæla
með pví að sameiginleg skrif-
stofa verði opnuð í Lundúnum
til að sjá um framkvæmd fyr-
nefndra ráðagerða og safna
veiði- og birgðaskýrslum frá
umræddum framleiðslupjóðum
og annast úthlutun slíkra upp-
lýsinga meðal pessara pjóða.
Það var áiit fundarmanna, að
saltfiskverzlunina skorti mjög
réttar og nákvæmar skýrslur
um afla- og fiskbirgðir í öllum
framleiðslulöndum.
Það var einlæg von allra full-
trúa, að árangur pessa fundar
yrði aukin samvinna með öllum
þéssum pjóðum, á fyrnefndum
grundvelli“.
Eftir að fundinum lauk fór ég
til Genúa og tókst að selja ítöl-
um 33 púsund pakka af saltfiski.
Má segja verðið sé gott. Við
höfum von um meiri sölu pang-
að.
stakt blað í morgun, þar sem
mjög kalt andar í garð pólska
utanríkismálaráðherrans og
sagt er, að hann hafi ekki kom-
ið með neinar uppástungur um
lausn deilumálanna.
Hitler og Ribbentrop, utan-
ríkismálaráðherra hans, sátu á
ráðstefnu í Berchtesgaden all-
an daginn í gær, en þar var
Ribbentrop þá staddur á leið
sinni til Ítalíu. Tveir helztu
leiðtogar nazista í Danzig höfðu
einnig komið þangað til þess að
taka þátt í ráðstefnunni.
ftallr hræddir við strið.
Undirtektirnar á Ítalíu béra
vott um það, að ítalir eru orðn-
ir mjög hræddir við deilu Þjóð-
verja og Pólverja og óttast að
hún geti leitt til svo alvarlegra
viðburða, að þeir verði loksins
neyddir til þess að sýna ákveð-
inn lit.
Signor Gayda skrifaði um
ræðu Becks strax í gærkveldi
og varar Pólverja mjög við því
að taka ógætilega afstöðu gagn-
vart kröfum Þýzkalands. Hann
huggar sig þó með því, að ræða
Becks hafi verið svo hófsam-
leg, að samningaleiðinni sé eng-
an veginn lokað.
Sá grunur fer vaxandi úti um
allan heim, að ítalía sé ekki við
eina fjölina feld í núverandi á-
tökum stórveldanna, og að það
sé öldungis óvíst, hver afstaða
hennar myndi verða, ef til ó-
friðar kæmi út af deilumálum
Þýzkalands og Póllands.
Happleiknrinn ú
morpn milli Fram
oo _Vals.
Knattspyrnukappleik-
URINN fer fram á íprótta-
vellinum á morgun. Valur og
Fram Ieiða hesta sína saman.
Bæjarbúar hafa oft haft ánægju
að leikjum pessara tveggja \in-
sælu félaga. Á morgun má bú-
ast við skemtilegri leik en áður.
Félögin hafa bæði æft í vetur
og í vor af fjöri og áhuga. Og
nú eru á vegum þeirra beggja
erlendir knattspyrnupjálfarar, sem
ijáðir eru pektir að vera úrvals
kennarar. Annar pessara pjálfara
ér Hermann Lindemann sem aii-
ir Reykvíkingar pekkja frá pátt-
töku hans í Þjóðverjaheimsókn-
inni í fyrra. Hann keppir á
morgun í kappliði Fram og er ó-
trúlegt að nokkur knattspyrnu-
unnandi láti undir höfuð leggj-
ast að notfæra sér petta einasta
tækifæri sem gefst að sjá Linde-
mann á ípróttavellinum i Rleykja-
vík.
Ililmir
kom í morgun meö iö föt.
Svart útlit með salt
fisksölu tii Spánar.
——.»—.—
33 pilsiind pakkaa* seMir til Ítalíu
og von er um meirl slilu siðar.