Alþýðublaðið - 08.05.1939, Blaðsíða 1
■rmy
_ cai C&3
lUTSTJéRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKOBIM
XX. ÁRGANGUB MÁNUDAGINN 8. MAÍ 1939 104. TÖLURLAÐ
Verð á bræðslusfld og saltsíld
hækkar verulega frá i fyrra.
utlit fyrir meiri þátttöku í síldveiðum i sumar en áður.
Heildarverðmæti saltsíldar nam 9,6 millj. kr.
* Vfðtal viO Finn Jónsson formann
Sildarútvegsnefndar.
.....♦....
SENNILEGA verður þátttakan í síldveiðunum í sumar
meiri en nokkru sinni áður. Vegna gengisbreyting-
arinnar fara mörg skip á síldveiðar, sem annars hefðu
sennilega legið uppi, þar á meðal flestir togararnir.
Verð á bræðslusíld hlýtur að hækka verulega og verð
á síld til söltunar hækkar áreiðanlega nokkru meira en
gengisbreytingunni nemur.“
Virk]u Laxár niðar
vel áfran.
Vinna við háspennnlinn
byrjar i pessari vikn.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
AKUREYRI í morgun.
ÞESSARI viku hefst vinna
við lagningu háspennulínu
frá Laxá til Akureyrar.
Nú er unnið að virkjuninni
með 50—60 manns og byrjað er
á lagningu bæjarkerfisins.
Fiskiróðrar liggja að mestu
niðri við Eyjafjörð vegna beitu-
skorts.
Gullbrúðkaup áttu 6. þ. m.
Kristín Jakobsdóttir og Sigfús
Axfjörð. Var óvenjumikið hóf
að Saurbæ og mikið fjölmenni.
APPLEIKURINN í gær
milli Fram og Vals
hafði dregið að sér athygli
bæjarbúa. Mikill fjöldi á-
horfenda var á vellinum.
Stormur var og gerði það
mjög erfitt um leik, svo að
leikmenn réðu varla við
knöttinn, sérstaklega bar á
þessu í upphafi leiksins með-
an leikmenn voru ekki farn-
ir að miða við veðurstöðuna.
Fyrri hálfleikur var bráð-
íjörugur. Hafði Valur storminn
með sér og sótti fast á Fram,
en Fram varðist alveg prýði-
lega. Sýndi Fram ágætan leik
í þessum hálfleik. Þrátt fyrir
það þó að knötturinn lægi alla
jafna á vallarhelmingi Fram,
tókst Val ekki að setja nema
eitt mark í þessum hálfleik.
Síðari hálfleik hafði Fram
stoíminn með sér. Hófst leikur-
inn með snörpum áhlaupum af
hálfu Fram og á skömmum
tíma settu þeir 2 mörk, en nú
var eins og drægi af liðinu og
liðanna breytist ekki til muna.
Valur hóf harða og svo að segja
óslitna sókn. Setti hann 4 mörk
og var sem mark Fram lægi op-
ið í hvert sinn er Valur komst
í fáeri. Var varla hægt að þekkja
Framliðið fyrir hið sama og lék
í fyrri hálfleik. Leikurinn var
harður og lágu margir og oft
meiddir. Átti þetta þó að vera
æfingarleikur. Ef styrkleikur
Þetta sagði Finnur Jónsson
alþingismaður, formaður Síld-
arútvegsnefndar, í viðtali við
Alþýðublaðið í morgun, en
síldarútvegsnefnd hefir nýlok-
ið við að gera skýrslur um störf
nefndarinnar síðastliðið ár.
— Hefir Síldarútvegsnefnd
gert nokkra fyrirfram samninga
um sölu matjessíldar frá þessu
sumri?
„Nei, það hefir nefndin ekki
á Valur vissa marga glæsilega
sigra í sumar.
Gunnar Akselson um kapp-
leikinn.
Það er ekki vafi á því, að
báðir þjálfararnir Mr. Dwain og
hr. Lindemann hafa þegar kent
flokkunum mikið, enda þótt þeir
hafi aðeins dvalið hér um hálf-
an mánuð.
Auðvitað var það mikill hagur
fyrir „Fram“, að Lindemann lék
með þar sem hann frá
miðju leikvallarins fékk tækifæri
til þess að stjórna mönnum sín-
um og skemtilegt var að sjá,
hvað bæði Jón Magnússon og
Jörgensen höfðu gott lag á að
notfæra sér hin lágu framspörk
hans í miðju.
Svo að segja í hvert skifti urðu
þessi framspörk hættuleg fyrir
andstæðingana, og ef bakverðirn-
ir hefðu ekki verið jafnsterkir og
þeir, sem Valur á yfir að ráða,
hefði útkoman orðið sú, að Val-
ur hefði fengið fieiri mörk.
Hinn ágæti leikur Lindémanns
verkaði út frá sér, og hefi ég t.
d. aldrei séð Sæmund jafngóðan
iog í gær, og Lindemann mun á-
reiðanlega geta gert úr honum
fyrsta flokks framvörð.
Gunnlaugur kom manni þægi-
jega á óvart, og þegar þess er
ígætt, að í rúmt ár hefír hann ver-
Frh. á 4. siðu.
gert, en einstakir saltendur
hafa gtert talsverða fyrirfram-
samninga um sölu á saltsíld og
kryddsíld. Söluverðið er svipað
og í fyrra, en verð til útgerðar-
manna og sjómanna hækkar
nokkru meira en gengisbreyt-
ingunni nemur.“
— Hvað telur þú að mikið
verði hægt að salta 1 sumar?
„Um það er mjög erfitt að
segja nokkuð ákveðið, það er
mjög komið undir veiðum út-
lendinga hér við land. Útlitið
um síldarsöluna í Svíþjóð er
sízt verra en verið hefir. í Mið-
Evrópu getur hið svarta ófrið-
arútlit haft áhrif til hins verra,
frá Ameríku hafa enn ekki bor-
ist fregnir um markaðsútlit, en
Vilhjálmur Þór bankaistjóri
mun vinna að sölu vestra fyrir
nefndina eins og undanfarin
ár.“
— Og hvað segja svo skýrsl-
ur nefndarinnar um saltsíldar-
afkomuna síðastliðið ár?
„Umsóknir um veiðileyfi
bárust nefndinni frá skipum
með samtals 176 herpinætur, þ.
e. 24 togurum, 27 línuveiður-
um, 74 vélskipum, 24 skipum,
tveimur og þremur um nót, 19
norskum skipum og 8 færeysk-
um, auk þess bættust við síðar
50 reknetabátar, eða samtals
um 226 skip, en samkvæmt sölt-
unar- og veiðiskýrslum stund-
uðu síldveiði til söltunar með
herpinót alls 192 skip með 162
nætur og 107 rekneíabátar.
Síldarsöltun varð meiri á ár-
inu en nokkru sinni áður, eða
338 -641 tunnur. -Faxaflóasíld
ekki meðtalin.) Þessa miklu
söltun og það að síldin seldist
öll má að mestu þakka því, að
veiði Norðmanna utan land-
helgislínu brást allverulega,
þannig að þeir munu hafa haft
um 60 þúsund tunnum minni
veiði en árið áður. Af þessari
heildarsöltun nam matjessöltun
111 þúsund tunnum.
Verð útfluttrar síldar, annar-
ar en matjessíldar nam kr.
5 720 390, en verðmæti matjes-
síldar nam kr. 3 387 503, og
Faxaflóasíldar og síldar með
öðrum verkunaraðferðum kr.
517111 eða samtals verðmæti
útfluttrar saltsíldar níu
milljónum sex hundruð tuttugu
og fimm þúsund krónum.
Hækkun sú, sem orðið hefir á
saltsíldinni frá því árið 1934,
(Frh. á 4. síðu.)
leik
Fram tapaði i hörðoi
?ið Val með 2 mSrknm
Nýjimgar í knattspyrnu eftir stuttar
æfingar í báðum liðum undir leið-
sðgn Euglendings og Þjóðverja.
Formlegur bandalagssátt~
máli milll Itala og Þjóðverja
---o---
En ftiflsku blððln tillka hann tðluvert
á annan veg en þan þýzku.
Ribbentrop, utanríkismálaráðherra Hitlers, í samtali við Mar-
kovitch, utanrikismálaráðherra Júgóslavíu, þegar hann kom til
Berlín á dögunum.
LONDON í morgun. FÚ.
T-^ÝZKALAND OG ÍTALÍA hafa ákveðið að ganga í
hernaðarbandalag, sem jafnframt sé pólitískt banda-
iag, nánara en áður hefir verið.
Opinber tilkynning um þetta var gefin út eftir við-
ræður þeirra utanríkismálaráðherranna Ciano greifa og von
Itibbentrop.
I tilkynningunni segir. að fram hafi komið fullkomin eining
sjónarmiðanna og að tekin háfi verið ávörðun um að skilgreina
á formlegan hátt samband þessara tveggja ríkja með tilliti til
hernaðarlegrar og stjórnmálalegrar samvinnu.
Allmisjafnir dómar eru þeg-
ar komnir fram um þennan
nýja hernaðar- og stjórnmála-
sáttmála.
Frönsk blöð líta yfirleitt svo
á, að hinn nýi sáttmáli sé ekki
annað en endahnúturinn á þær
samningagerðir, sem áður hafa
íarið fram milli þessara tveggja
ríkja.
Aftur á móti telja Berlínar-
blöðin, að fundur utanríkis-
málaráðherranna hafi verið al-
veg sérstaklega þýðingarmikill
og segja, að hið nýja bandalag
muni reynast mikilvægur þátt-
ur í heimspólitík framtíðarinn-
ar.
Eitt Berlínarblaðanna kallar
þennan sáttmála högg í andlit
lýðræðisríkjunum, og önnur
blöð segja, að hann sé stórkost-
legur hnekkir einangrunarpóli-
tík Breta og Frakka gagnvart
Þýzkalandi.
ttalir engar níjar sknld-
bindíngar á sig tekið.
Ummæli ítalskra blaða um
þennan sáttmála eru npkkuð
frábrugðin að tóni hinum þýzku
blaðaummælum. Meðal stjórn-
málamanna í Róm er það látið
uppi, að ítalía hafi ekki tekizt
á hendur neinar nýjar skuld-
bindingar með þessum sáttmála
við Þýzkaland.
Blað Ciano greifa. „Tele-
grapho,“ lætur skína í gegn, að
sáttmáli þessi milli Þýzkalands
og Ítalíu sé ekki sérstaklega
bindandi og að hvort ríkið um
sig, hafi sín hlutverk að vinna,
sem óháð séu hinu. Blaðið bætir
við, að hvort ríkið um sig, hafi
(Frh. á 4. síðu.)
LONDON í gærkv. FÚ.
TJÓRNIR Bretlands og
Tyrklands hafa nú kom-
izt að samkomulagi um gagn-
kvæma aðstoð til tryggingar
örygginu í Miðjarðarhafi. Er
búizt við, að efni samkomu-
lagsins verði birt samtímis í
báðum löndunum.
Rússnesku stjórninni hefir
verið tilkynnt jafnóðum um
gang þessara samninga.
Búizt er við, að svar brezku
Öldulengd út-
varpsstöðva.
Útvarp Rejrkjavik færö
:;l442 m. öldaleagd.
GUNNLAUGUR BRIEM verk-
íræðingur útvarpsins er ný-
lega kominn heim frá Sviss, þar
sem hann sat ráðstefnu, sem átti
að úthluta öldulengdum tíl út-
jvarpsstöðva í Evrópu. Alþbl. náði
í rnorgun tali af Briem og sagði
hann m. a.:
Ráðstefnan stóð í Montreux, en
hliðstæðar ráðstefnur hafa áður
verið haldnar í Prag og Lucerne.
Stóð ráðstefnan í 6 vikur og
lenti í miklu þófi milli fulltrúa
hinna ýmsu útvarpsstöðva. Varð
útkoman sú, að „Otvarp Reykja-
vík“ var úthlutað 1442 metra
öldulengd, en sömu öldulengd
hefir Ankara í Tyrklandi og
Minsk í Rússlandi.
Langbylgjusviðið er 1000—
2000 m. Samkvæmt Montreux-
samþyktinni hefir hver stöð nú
(eftir vali þar sem tvítalið er):
Kovno 1961 m., Hilversum
1875. Radio Romania 1875,
Lahti 1807, Moskva I 1744, Ra-
dio Paris 1648, Madrid 1639,
Ankara 1639, Zeesen 1571,
Droitwich 1500, Reykjavík
1442, Minsk 1442, Motala 1389,
Varsjá 1339, Luxembourg 1293,
Moskva III 1293, Kalundborg
1250, Kiev 1210, Kuopio (Finnl.)
1186, Vigra 1186, Askoy 1154,
Oslo 1154, Leningrad 1107,
Tromsö 1064, Moskva 49 1000.
Lahti 1917 m., Radio Roma-
nia 1824, Moskva I 1739, Radio
Paris 1662, Zeesen 1583, Droit-
(Frh. á 4. síðu.)
stjórnarinnar við síðustu tillög-
um rússnesku stjórnarinnar
varðandi varnarsáttmálann gegn
ofbeldi verði sent til Moskva
núna um helgina.
Halifax lálvarður, utanríkis-
málaráðherra Breta, átti í dag
tal við Maisky, sendiherra
Rússa í London. og tilkynnti
honum efni hins brezka svars,
sem mun verða fengið sovét-
stjórninni í hendur af sendi-
herra Breta í Moskva.
Samkðmulag mílli Breta
og Tyrkja nm oagnkvæma
aðstoð i Hiðiarðarhafl.
—.—.—.•» ■ -....
Svar Breta við síðustu tillðgum Rússa
sent til Moskva um helgina.