Alþýðublaðið - 12.05.1939, Qupperneq 1
Mr, sen ffytjið!
Tilkynnið bústaðaskifti
yðar í dag eða á morgun,
svo þér fáið Alþýðublaðið
strax á flutningsdegi í
hinn nýja bústað yðar.
Símar: 4900 og 4906.
ALÞTÐUBLAÐIÐ
EITSTJÓRÍ: P. R. VALDEMARSSON
ÓTGEFANÐI: ALÞÝBUFLOKKUIHMK
XX. ÁRGANGUR
FÖSTUDAGINN 12. MAÍ 1939
108. TÖLUBLAÐ
Bfistiðaskifti
Kaupendur blaðsins, sem
flytja. geri svo vel og
tilkynni bústaðaskifti til
afgreiðslunnar.
Símar: 4900 og 4906,
Þýzk árás á Danzig næstn daga?
---«----
Nazlstablað i borglnnl seglr að Þýzkaland hafl
pegar ákveðið framtíð hennar og árásardagiim.
---.»
Chamberlain: Tilraun til að leysa Danzig-
málið með ofbeldi pýðir stríð við England.
Hitler þegar hann hélt ræðu sína í þýzka ríkisþinginu um
Danzig 28. apríl. f forsetasætinu fyrir ofan hann sést Göring.
Eitt bifreiðaslysið enn
vegna ðvarkárni fðlks.
-----«----
Stúlka melddist illa i bifreiðaslysi við Árbæ i gær.
iætib pess að pjéta ekki fram*
bifreiðum, er standa kyrrar!
P ITT BIFREIÐARSLYS enn varð í gær af völdum þess
-l*-á að fólk gætir sín ekki nógu vel, þegar það fer framhjá
bifreiðum, sem standa kyrrar á götunni.
Samkvæmt upplýsingum lög-
reglunnar voru atvik að slys-
inu eins og hér segir:
Kl. 13,50 í gær stóð strætis-
vagn, bifreiðarstjóri Daníel
Sama aflatregðan.
Mltopnrkom f gær
meO 30 tn.eftir vikn.
Mrélfar er kominn fir
rannsftknarförinni.
[rp OGARINN Þórólfur kom úr
rannsóknarför sinni í gær.
Var hann alls 20 daga í ferðinni og
fékk um 80 föt lifrar og fiskur-
inn áætla'ður um 90 snrálestir.
Skipstjórinn, Kolbeinn Sigurðs-
son segir sama aflaleysið alls-
sta'öar .
í morgun hafði Alpýðublaðið
tal af Halldóri Gíslasyni, skip-
stjóra á 'Gulltoppi, en hann kom
ýeint í gærkvöldi beint vestan af
Halamiðum.
„Við vorum viku úti“, segir
skipstjórinn, „og fengum 30 tunn-
ur. Aflinn er sama og enginn.
l’jóðverjar sem voru þarna höfðu
i'engið dágóðan afla, en hann var
aðallega upsi. Þarna voru og
fleiri íslenzkir togarar, en tregð-
an var sú sama hjá þeim.“
Ekki höfðu í rnorgun borist
r.einar nýjar fréttir um afla á
Hornb»nk».
Sumarliðason, rétt fyrir ofan
Árbæ og var að taka fólk til
bæjarins. í því kemur gamall
Ford-flutningavagn, nr. 543,
eftir veginum. Skýrir bifreiðar-
stjórinn á flutningavagninum
svo frá:
Ég ætlaði að aka framhjá
strætisvagninum. Yar ég á um
30 km. hraða, en hægði á hrað-
anum, er ég kom að strætisvagn
inum. Þegar stýrishúsið á mín-
um bíl var komið að aftari
enda strætisvagnsins, sé ég að
piltur og stúlka koma í ljós
fyrir framan strætisvagninn.
Ég sá strax hættuna, hemlaði
samstundis og beygði út á veg-
arbrúnina, en pilturinn og
stúlkan komu nú yfir þveran
veginn og af því að stormur var
allmikill, stungu þau bæði und-
ir sig höfðum og sáu því ekki
hættuna og gengu í hægðum
sínum, en pilturinn leiddi stúlk-
una.
Skifti þetta nú engum togum.
Stúlkan rakst á vagninn, á
framhornið. Við þetta féll stúlk-
an upp að vinstra horni bifreið-
arinnar og lenti með höfuðið á
hliðarrúðunni á húsinu, en hún
mölbrotnaði við höggið og við
það skarst stúlkan í ándliti.
Fékk hún auk þess fleiri á-
rekstra. Bifreið mín stöðvaðist
með öll hjól utan vegarins.
Stúlkan, sem heitir Þórunn
Einarsdóttir, var flutt sam-
Frh. á 4. síðti.
Frá fréttaritara Aiþýðublaðsins. KHÖFN í morgun. *
CHAMBERLAIN OG DALADIER héldu, án þess að það
hefði verið boðað áður, báðir stórpólitískar ræður í
gær, þar sem þeir lögðu aðaláherzlu á að eyða öllum efa-
semdum, sem vera kynnu um það, að loforð Englands og
Frakklands um liðveizlu við Pólland, ef á það væri ráðist,
væri alvarlega meint.
Chamherlain sagði, að af flestum væri Danzig nú álitin
aðalhættustaðurinn í Evrópu. Hann væri þó sjálfur þeirr-
ar skoðunar, að deiluna um Danzig mætti leysa á frið-
samlegan hátt, en vildi taka það skýrt fram, að svo fremi,
sem reynt yrði að leysa hana með ofbeldi, eða á nokkurn
þann hátt, sem stofnaði sjálfstæði Póllands í hættu, þá
myndi það þýða sti'íð, sem England hlyti óhjákvæmilega
að taka þátt í, samkvæmt skuldbindingum sínum við Pól-
land.
Talið er að tilefni þessarar skorinorðu yfirlýsingar
Chamberlains hafi verið hótunargrein, sem birtist í „Dan-
ziger Vorposten“, aðalblaði nazista í Danzig, í gærmorgun,
þar sem sagt er að atkvæðagreiðsla um framtíð borgar-
innar sé þýðingarlaus, því að Þýzkaland hafi þegar ákveðið
framtíð hennar og muni láta til skarar skríða á tilsettum
tíma. Jafnframt var í greininni Pólland varað við því að
leika sér með eldinn, því að það þyrfti ekki að búast við
neinni hjálp af Englandi og Frakklandi í þessu máli, og
Þýzkaland myndi ekki ganga inn á neitt samkomulag við
England um það.
Hótunargrein nazistablaðsins í Danzig og gagnyfirlýs-
ingar Chamberlains og Daladiers hafa vakið mikinn óhug
úti um allan heim. Það er ekki annað sýnilegt af þeim. en
að þýzk árás á Danzig sé talin alveg yfirvofandi.
Afstaða Sovét~Rúss-
lands ýtir undlr Hitler.
Það þykir augljóst af þessum
skyndilegu straumhvörfxun í
Danzigmálinu á þessu augna-
bliki, að hinn mikli dráttur,
sem orðið hefir á samkomulagi
milli Englands og Sovét-Rúss-
lands um myndun varnarbanda-
lags gegn yfirgangi Þýzkalands
og útíitið fyrir það, að sovét-
stjórnin vilji yfirleitt ekki taka
á sig neinar skuldbindingar,
sem gætu Ieitt til þess, að hún
lenti í stríði við Þýzkaland,
hafi ýtt mjög undir Hitler um
áð hefjast handa hið allra fyrsta
um innlimun Danzigborgar í
Þýzkaland, í því trausti, að Pól-
land þori ekki, þegar á herðir,
að sýna neinn mótþróa, og Eng-
land og Frakkland ekki leggja
út í stríð, án fullrar vissu um
það, að þau fengju tafarlausa
hernaðarlega aðstoð Sovét-
Rússlands.
Hinsvegar er litið svo á, að
með áframhaldandi samningum
sé þó ekki alveg loku fyrir það
skotið, að isamkomulag kynni
að nást milli Englands, Frakk-
lands, Sovét-Rússlands og Pól-
lands, sem tryggði þátttöku
Sovét-Rússlands í hinu jfyrir-
hugaða varnarbandalagi. Það er
talið hugsanlegt, að ferðalag
Potemkins, aðstoðarutanríkis-
málaráðherra Sovét-Rússlands,
til Tyrklands, Rúmeníu og Pól-
lands síðustu daga hafi greitt
fyrir sanmingum um það, þó
ekkert hafi ennþá verið látið
uppi um árangurinn af för
hans.
Potemkin hlttir Halifax
oo Bonnet i fienf
22. mai.
Þá er búizt við því, að Potem-
kin hitti þá Lord Halifax, utan-
ríkismálaráðherra Breta, og
Bonnet, utanríkismálaráðherra
Frakka, í Genf eftir rúma viku,
þegar ráðsfundur Þjóðabanda-
lagsins kemur þar saman, og
gera enskir og franskir stjórn-
málamenn sér nokkrar vonir um
að betur skipist um samkomu-
lagsumleitanir Englands og
Sovét-Rússlands eftir fund
þeirra þar.
Fundurinn í ráði Þjóðabanda-
lagsins átti að hefjast á mánu-
daginn, en var frestað til mánu-
dagsins 27. maí samkvæmt
Frk á 4. síðu.
Hæstaréttardómur nm lann-
in fyrir bjðrgnn á vélbát.
♦----
Eigandi bátsins neitaði að greiða ein-
um bátnum björgunarlaun og taldi
að hann ætti kröfu á hendur öðrum.
T MORGIJN féll dómur í hæstarétti í máli út af launum
A fyrir björgun á mótorbát, sem dreginn var strandaður
af skeri. Voru björgunarmönnum tildæmdar 1200 krónur
í björgunarlaun.
Málsatvik voru sem hér segir:
Að kvöldi hins 7. febrúar 1937,
strandaði m.b. „Jón Dan“ G .K.
341 úr Vogum á Gerðahólma og
fór stefnandinn í málinu, Guð-
laugur Oddsson á trillumát sín-
um „Þormóði II.“ við áttunda
mann til hjálpar hinum strandaða
báti. Voru pá Keflavíkurbátarnir
Reynir og Goðafoss komnir á
strandstaðinn, en vegna grynn-
inga gátu þeir ekki komizt svo
nærri hinum strandaða báti, að
unt væri.að koma dráttartaugum
á milli þeirra.
Var pá kominn brimsúgur og
veður versnandi. Þegar „Þormóð-
ur II.“ var kominn í kallfæri,
kallaði sjdpstjórinn á hinum
stranda báti til skipstjórans á
„Þormóði II.“ bað hann að koma
dráttartaugunum frá stóru bátun-
um yfir í „Jón Dan" og tókst
„Þormóði H“ það, en varð að
leggja sig allmjög í hættu.
Drógu síðan Keflavikurbátarn-
ir „Jón Dan“ af skerinu, en „Þor-
móður II.“ beið, þangað til ber-
sýnilegt var, að „Jón Dan“
myndi ekki sökkva. Drógu Kefla-
víkurbátarnir því næst „Jón Dan“
til Voga.
Eigandi „Jóns Dan", Sigurjón
Waage haföi borgað Keflavikur-
bátunum björgunarlaun, en elíki
skipstjóranum 4 „Þormóði II.“ og
synjaði um þá greiðslu.
Bygði hann synjun sína á því,
að hann hefði þegar greitt, til
Keflavíkurbátanna, upphæð, sem
teljast mætti rífleg greiðsla fyrir
starfsemina, sem þama var í té
látin með tilliti til þess verð-
mætis, sem þarna var dregið af
skerinu. Taldi hann því, að stefn-
andi ætti að snúa sér til eigenda
áðurgreindra mótorbáta um þókn
un fyrir aðstoð sína og beri þeim
að skipta laununum á milli sín.
Frh. á 4. síðu.
T.f. 0rn ráðin til sfild-
arleita i 2 *L mánnð.
Varðskipið Óðinn stundar síidarleit-
ir frá miðjum maí til miðs júní.
JL/T IKLU fullkomnari síldarleitir verða í sumar en nokkru
■■■ sinni áður. Er ákveðið af ríkisstjórn, síldarútvegs-
nefnd og stjórn síldarverksmiðjanna að ráða varðskipið Óð-
inn til síldarleita um miðjan þenna mánuð og skal það stunda
þær í einn mánuð. Þá er og ákveðið að ráða flugvélina T.
F. Örn til síldarleita í 2Vz mánuð í sumar. í ráði er að síld-
arverksmiðjur einstaklinga taki að einum fjórða hluta þátt
í kostnaðinum, sem af þessu leiðir.
Mikill undirbúningur mun einnig vera hafinn til þess að
árangurinn af þessum síldarleitum verði sem allra beztur.
Hefir Alþýðublaðið heyrt, að í ráði sé að setja upp sérstakan
„koda“ fyrir allan síldveiðiflotann íslenzka, sem flugvélin
sendir síðan út skeyti eftir og skipin sín á milli.
Er yfirleitt mikill undirbúningur undir síldarvertíðina á
öllum sviðum. Er víst að þátttakan í síldveiðunum verður
nú meiri en nokkru sinni áður.