Alþýðublaðið - 13.05.1939, Blaðsíða 2

LAUGARDAGINN 13. MAI 1939
ALÞYÐUiLAÐfÐ
Snæ-
drottningin.
— Ætlarðu að hafa hnífinn Og Gerða byrjaði
með þér í rúmið? spurði segja sögu sína, og
Gerða og var nú orðin smeyk. dúfurnar kurruðu
— Ég sef alt af með hníf á slánum.
mér, sagði litla ræningjatelp-
an. — Maður veit aldrei,
hvað fyrir kann að koma. En
segðu mér aftur um Óla litla.
aftur að
skógar-
uppi á
Litla ræningjatelpan lagði hendina um háls- Ræningjarnir sátu kringum eldinn og drukku
inn á Gerðu litlu, en hélt á hnífnum í hinni og sungu. Ræningjakerlingin steypti sér koll-
hendinni. En Gerða gat ekki sofnað, því að hnís og það var ljótt að horfa á.
hún vissi ekki, hvað fyrir kynni að koma.
Þá sögðu skógardúfurnar: — Hvað eruð þið að segja þarna uppi? hrópaði Gerða. —
„Kurra, kurra, við höfum séð Hvert fór snædrottningin? — Hún fór víst til Lapplands,
Óla litla. Hvít hæna dró sleð- því að þar er alt af snjór. Spurðu hreindýrið, sem þarna
ann hans. Hann sat í vagni er bundið.
snædrottningarinnar, kurra,
kurra.“
Vestfflannadagnr ð
Mnovðllnm í snmar.
AKVEÐIÐ hefir verið, að
halda svo kallaðan Vest-
mannadag í sumar, til minning-
ar um landa okkar vestan hafs.
Mun hann verða haldinn á Þing-
völlum í júlíbyrjun, en ekki er
enn þá ákveðið, hvernig hátíðinni
verður hagað.
Er aðallega búist við, að þessa
hátið sæki þeir, sem áður hafa
verið í Ameríku, en eru nú
komnir heim og seztir að hér,
énn fremur þeir, sem eiga skyld-
fólk eða venzlafólk í Vestur-
heimi og aðrir, sem áhuga hafa
á vaxandi samstarfi fslendinga
vestan hafs og austan.
Fyrir tæpum tveim árum var
stofnaður í Vesturheimi félags-
skapur ungra Vestur-íslendinga,
sem hefir það m. a. á stefnuskrá
sinni að efla samstarf fslendinga
vestan hafs og austan. Ætti sú
starfsemi þessara ungu Vestur-
Islendinga að finna hljómgrunn í
brjósti íslendinga hér heima, og
er Vestmannadagurinn einn lið-
'úrinn í því starfi að efla sam-
úðina og samstarfið við frændur
okkar vestra.
Ekki er búist við, að landar
okkar vestan hafs geti komið á
Vestmannadaginn í þetta sinn,
því að tími mun vera naumur til
þess að auglýsa daginn fyrir
vestan, en í framtiðinni er búist
við að þeir komi, sem tækifæri
hafa til.
leht um afstððu
Noregs I stríði.
ViMifti, fiárhagur og
samgöugur aðalvanda-
mðlin.
OSLO 12. maí F.B.
JHT utanríkismálaráðherra
flutti erindi í gær í „Oslo
arbeidersamfund“ um aðstöða
Noregs og alþjóðavandamálin nú.
Ráðherrann hélt því fram, að mjög
erfitt væri að spá nokkru um
framtíðina, en víst væri að ó-
friðarhættan væri stöðugt að
aukast. Stórveldin væri að skift-
tast I flokka og væri stórhætta á,
að hagsmunir þessara ríkjaflokka
myndl rekast á og afleiðingarnar
verða hinar alvarlegustu. Noregi
bæri engin skylda til, að taka af-
stöðu í þessu hagsmunastríði.
Stefna vor, sagöi Koht, er að
forðast allar slíkar deilur í
lengstu lög. Við getum ekki gert
okkur vonir um meira en að geta
varið sjálfa oss, en það ætti oss
að vera auðið, ef við eigum ekki
við því meira ofurefli að etja.
Við höfum sagt frammi fyrir öll-
um heiminum, að Noregur vilji
vera hlautlaus, og við megum
ekki gefa minstu átyllu til, að
nokkur geti vænt okkur um að
við ætlum að hvika frá þeirri
stefnu. Þess vegna megum við
ekki bindast traustari böndum við
neitt stórveldanna. Hvort Noreg-
ur gerir ekkiárásarsáttmála við
Þýzkaland er mál, sem ráða þarf
fram úr af mestu varúð, og yrði
að meta og vega alt, sem mælir
með og móti. Hann sagði, að
það gæti orðið erfitt fyrir Nor-
eg að vernda hlutleysi sitt í Ev-
rópustyrjöld, en taldi hernaðar-
lega hættu, sem Noregi væri búin
jafnvel minni en í heimsstyrjöld-
inni, þar sem hernaðartækin væri
komin á svo hátt stig, að stór-
veldin, sem ætti í stríði, hefði
minni þörf en áður fyrir að reyna
að ná til hernaðarlegra afnota
ákveðnum stöðum í Noregi. En
í næstu styrjöld yrði miklu erf-
iðara en í heimsstyrjöldinni að
ráða fram úr fjárhags-, viðskifta-
og samgöngumálaerfiðleikum.
Við getum ekki gert ráð fyrir,
að umferðin verði frjáls um höf-
in. Þess vegna er það einhver
veigamesti þáttur hlutleysisvernd-
arinnar að vera f járhagslega sterk
ir fyrir, hafa nægar birgðir nauð-
synja o. s. frv. í lok ræðu sinnar
lýsti Koht yfir trú sinni á Þjóða-
bandalaginu og sagði að það
væri stofnun, sem þjóðirnar mætti
ekki láta líða undir lok.
Forstjóri norsku korneinkasöl-
unnar hefir lýst yfir því, að Norð-
menn hafi nú 50—60 þús. smá-
lestum meira af komi en á sínum
tíma var talið, að þyrfti til eins
árs notkunar miðað við styrjald-
ar-matvælaskömtun. — NRP.
fþFóttamótið 17. júní.
AHINU almenna íþrótta-
móti, er háð verður á í-
þróttavellinum í Reykjavík 17.
júní n.k., verður kept í eftir-
töldum íþróttagreinum:
100 m. hlaupi, kringlukasti,
langstökki, 400 m. hlaupi. kúlu-
varpi, hástökki, 1500 m. hlaupi,
spjótkasti, þrístökki, 5000 m.
hlaupi, stangarstökki og 3000
m. hindrunarhlaupi.
Óskast að þátttaka tilkynnist
íþróttafélagi Reykjavíkur eigi
síðar en 10 dögum fyrir mót.
Á það skal bent, að byrjað
verður á hástökki í 1,55 m. hæð
og á stangarstökki 1 2,80 m.
hæð.
Nýtt tímarit.
SVANIR heitir nýtt tímarit,
gefir út af Ungmennasam-
bandi Borgarfjarðar. Ritið flytr
ur þætti úr sögu Ungmennasam-
bands Borgarfjarðar, greinar varð
andi Borgarfjarðarhérað og sögu
þess, smásögur kvæði og fleira.
Ritið er 96 blaðsíður að stærð í
skírnisbroti, myndum prýtt, og
hið vandaðasta að öllum frágangi
í formála er tilgangi ritsins
lýst á þessa leið. Ritið á að
koma út einu sinni á ári. Því er
einkum ætlað að ræða áhugamál
sambandsfélaga U- M. S. B. og
önnur héraðsmál, er það telur sig
skipta. Það birtir ágrip af sögu
sambandsins og fregnir af starfi
Hinna einstöku félagsdeilda. Mynd
ir og æfiágrip ýmissa forvígis-
manna héraðsins er því ætlað
að flytja, en þó fyrst og fremst
þeirra sem meira eða minna
koma við sögu U. M. S. B.
Þá er ætlunin, að ritið birti
árlega landfræðilega og sögulega
lýsingu af einni eða tveimur sveit
um í Mýra- og Borgarfjarðar-
sýslu og komi þannig smámsam-
an allgreinileg lýsing á öllu hér-
aðinu. Ef vel tekst með slíkar
lýsingar geta þær siðar meir orð-
ið ágætar heimildir um hagi fólks
í þessu héraði og um þróun
bygðanna á þessari öld. F.0.
UtanrlbisverzIiB
Þýzkalanis hnipar.
LONDON í morgun F.Ú.
AMKVÆMT síðustu skýrslun
um utanríkisverzlun Þýzka-
lands fyrsta fjórðung þessa árs
kemur í ljós, að henni fer stöð-
ugt hnignandi. Niðurstaðan er á
þessa leið, samkvæmt tölum, sem
■birtar voru í Bterlín í gærkvöldi:
Útflutningur til Bretlands hefir
fallið um 25»/o miðað við sama
tímabil fyrra árs. Útflutningur til
ítalíu, Spánar og Portúgals hefir
einnig fallið. Innflutningur frá
Suðaustur-Evrópu hefir aukiztum
6,1 o/o, en innflutningur frá Norð-
Urlöndum fallið um 12yo. Verzl-
unarjöfnuðurinn er óhagsstæður
um 27 milljónir marka, en var
óhagstæður um 3i/2 milljón
marka á sama tíma í fyrra.
Farfuglarnir opna skrifstofu.
Bandalag íslenzkra farfugla
opnaði í gær skrifstofu í menta-
skólanum. Þar verða öllum far-
fuglum gefnar upplýsingar um
alt, er varðar ferðalög, og þang-
að geta þeir snúið sér, sem vilja
gerast farfuglar. Skrifstofan mun
framvegis verða opin á fimtu-
dögum kl. 6—7 og á laugar-
dögum kl. 1—2 og 4—5. Undan-
farandi vikur hefir staðið yfir
námskeið í ferðamensku, sem
B. í. F. stóð fyrir, og lauk því
um síðustu helgi með för þátt-
takenda til Krísuvíkur. Náms-
skeiðið var vel sótt. Farfugla-
hreyfingin breiðist nú óðfluga út.
Fyrir nokkru voru stofnaðar tvær
farfugladeildir á Akureyri, önnur
í mentaskólanum, en hin innan
knattspyrnufélagsins „Þór“. Á-
hugi þar nyrðra er mikill fyrir
farfuglahreyfingunni, og vinna
Akureyringar nú að stofnun Ak-
ureyrardeildar.
Farsóttartilfelli í marz.
í Reykjavík 2645, á Suður-
landi 823, á Vesturlandi 218, á
Norðurlandi 894, á Austurlandi
410, samtals á öllu landinu
4990. Farsóttatilfelli voru sem
hér segir: (tölur í svigum frá
Reykjavík nema annars sé
getið): Kverkabólga 449 (229)
Kvefsótt 3344 (1798). Barnsfarar
sótt 2 (0). Gigtsótt 13 (6). Iðra-
kvef 96 (48). Inflúenza 778
(425). Kveflungnabólga 190
(119). Taksótt 48 (10). Rauðir
hundar 1 (0). Skarlatssótt 16
(8). Svefnsýki 2 (0). Heimakoma
4 (0). Þrimlasótt 3 (0). Kossa-
geit 2 (0). Stingsótt (0). Munn-
angur 6 (1). Hlaupabóla 32
(0). Ristill 3 (1). Landlæknis-
skrifstofan. (FB.).
1|/[AÐUR1NN SEM HVARF
36.
legt, — hann gat keypt sér öll þau lífsþægindi, sem hugurinn
girndist, — en gat hann keypt sál sinni frið, gátu auðæfin hjálp-
að honum til að gleyma? — Og gat hann með fjársjóðum sínum
útvegað sér þetta lík, sem honum var nauðsynlegt, svo að James
Blake gæti, í augum heimsins horfið úr tölu hinna lifenda.
Samkvæmt lögum, geta læknar fengið keypt hið líflausa
hulstur er sálin hefir yfirgefið það. Þeir einir hafa leyfi til að
nota þau til rannsókna og tilrauna. Læknarnir einir vita hka
hvar og hvernig hægt er að útvega þau. — Doktor Grimshaw
hefði því vafalaust getað hjálpað honum, en Blake óskaði ekki
að hann fengi meira að vita en hann þegar hafði upplýst hann
um. Auk þess vildi hann ekki setja orðstír hins fræga skurð-
læknis í neina hættu. Og enginn annar læknir mundi vera fáan-
legur — hvað sem í boði væri, — til að hjálpa honum í þessu
efni. En hvað átti hann þá til bragðs að taka. Allt í einu kom
honum til hugar hin hryllilega saga eftir Stevenson: .,,Lík-
ræninginn“. — Sagan um hinn unga læknisnema, sem gróf upp
og stal líkum úr kirkjugörðunum og seldi námsbræðrum sín-
um fyrir gull. — Þessa leið varð hann að fara. — Mannseðlið
hafði lítið breyst og mennirnir voru enn þann dag í dag jafn-
•veikir fyrir gullinu eins og þeir voru á dögum hins fégráðuga
stúdents, sem gróf líkin upp úr kirkjugörðunum á næturnar
við draugalega birtu olíuljóskersins.
Þegar Blake kom til Chicago, var hann búinn að hugsa ráð
sitt út í yztu æsar. Hann flutti inn á Lake Shore gistihúsið og
skrifaði sig þar sem Francis Carter. Því næst setti hann sig í
samband við leynilögregluskrifstofu, sem hann hafði aldrei áður
haft viðskifti við og skýrði þeim frá, að hann óskaði þess, að
þeir gætu komið sér í samband við ungan fátækan læknis-
stúdent, sem væri fús á að aðstoða hann við vísindalegar til-
raunir er hann hefði með höndum, gegn góðri borgun.
„Verk það, sem hann þarf að vinna er mjög hættulegt,“ hélt
hann áfram, „þessvegna verður það að vera maður, mjög kjark-
mikill, sem ekkert lætur sér fyrir brjósti brenna. Borgunin
fyrir verkið verður líka að sama skapi mikil. Flestir ungir
menn eru í skuldum, — útvegið mér einhvern sem er reiðu-
búinn til að selja sig með húð og hári, sem ekki hikar við að
fórna tíu árum af æfi sinni til að losna úr augnablikskröggum.“
Það leið ekki á löngu, þar til skrifstofa hafði sett Blake í
samband við ungan spanskan stúdent, sem var óbetranlegur
fjárhættuspilari. Hann var aðeins 22 ára, en á kafi í skuldum,
sem hann hafði enga möguleika framundan til að borga. En
þrátt fyrir það, þverneitaði hann að tala við eða hafa nokkur
afskifti af þessum Francis Carter, þegar leynilögreglumaðurinn
talaði við hann fyrst. Hann virtist álíta að ekki væri allt með
feldu. Það kostaði bæði tíma og lagni að sannfæra hann um
að það mundi verða björgun hans, ef hann hitti Carter.
Og svo kom í ljós, að hinn ungi Spánverji, Carlos Manrique
stóð einn dag frammi fyrir James Blake, eða réttara sagt,
Francis Carter í hinum skrautlegu og dýru herbergjum hans
á hótelinu. Blake virti hann fyrir sér. Dökka andlitið var hörku-
legt og augun voru herská og bálandi, enn munnvöðvarnir
voru slappir, varirnar uautnalegar og hakan veikbyggð. Blake
vék þegar að efninu.
„Þér hafið óttast að það væri eitthvað í sambandi við spila-
skuldir yðar, að ég óskaði eftir yður til viðtals, ungi maður.
Það er það í raun og veru ekki, — í það minsta ekki á þann
hátt, sem þér álítið. — En aftur á móti eru möguleikar til þess
að ég hjálpi yður til að þurka skuldatöfluna yðar hreina. —•
Hvað segið þér um það?“
Spánverjinn stóð þögull og hálf-ólundarlegur á svipinn. Blake
hélt áfram:
„Ég þarf á hjálp yðar að halda. Ég þarf að fá mannslík til um-
ráða. Getið þér náð í lík frá líkskurðarstofu háskólans. Ég
greiði yður 5 þúsund dollara fyrir það.
„Hvað, — hvað, ætlið þér að gera með það?“ spurði Mauri-
que, og Blake sá ótta í augum hans, -— en þó var eins og birti
yfir röddinni.
„Það fáið þér ekki að vita. og kemur ekki yður við. En ég
fullvissa yður um, að það er ekki í glæpsamlegum tilgangi. •—
Og að minsta kosti munuð þér aldrei fá nein óþægindi af því.“
,,Ef ég stel líkinu, verður áreiðanlega ógurlegt uppistand
út af því. Og ég hefi áreiðanlega nóg af slíku fyrir, svo að ekki
er ábætandi.
„Þér munuð vera meðlimur í leynireglu háskólans?1*
„Jú, en hvaða þýðingu hefir það?“
„Þegar nýr félagi er tekinn inn í þá reglu, skeður það með
mjög flóknu og leynilegu siðastarfi?“
Það brá fyrir glampa í augum Manriques og hann blístraði
einn tón, eins og hann væri að byrja að átta sig á hvert st*f«sli.