Alþýðublaðið - 17.05.1939, Side 1

AIÞÝÐUBLAÐIÐ
RFSSWlélU: F. R. VALW8MARSS0N
ÚTGEFANÖI: ALÞÝÐUFLOKKURXNN
XX. ÁMAN6UK
MIÐVIKUDAGINN 17. maí 1939.
112. TÖLUBLAÐ
Munið F.D.J.
leikinn í I
kvðld klikkan 1
Okeppilegnr staðnr fjrir verka-
r
i
Stjðrn kommúnlata á Bygglngarfélagl
alpýðu er gersamlega óvlðunandl.

Breytingar á löggjðfiiml eru nauðsynlegar.
HINA nýju verkamannabústaði tel ég mjög óheppi- *"
legt að byggja á þeim stað, sem fyrirhugaður hefir
verið og ég fullyrði, að slíkur staður er ekki valinn fyrir
verkamannabústaði erlendis, þar sem lögð er áherzla á að
byggja slíka bústaði.“
Þetta sagði Hörður Bjarnason arkitekt, fulltrúi í skipulags-
nefnd, í samtali við Alþýðublaðið í morgun.
„Bæjarráð mun hafa fall-
ist á, að hinir nýju verka-
mannabústaðir verði byggð-
ir í Norðurmýri, milli Lauga-
vegs og GrettisgÖtu, Rauðar-
árstígs og Hringbráutar. Ég
tel, að þarna verði allt of
þröngt fyrir þessar miklu
byggingar. Þarna er mýrar-
fláki, lágur og dimmur —
bústaðirnir verða þarna
lokaðir inni, í húsaþyrpingu
mjög þéttri, — og af verk-
smiðjunum, sem rísa þama
upp — og hafa þegar verið
byggðar. Þegar bústaðirnir
hefðu verið byggðir, myndi
íbúunum og öðrum þykja
þetta slæmur staður.“
,.En það er alltaf léttara að
gagnrýna en bæta úr — og þetta
mál þolir enga bið. Málið hefir
enn ekki komið fyrir skipulags-
nefnd, en það hlýtur að koma
fyrír nefndina. Ég tel miklu
heppilegra að bústöðunum verði
valinn staður nær Sunnu-
hvolstúninu, þar myndu þeir
verða frjálsir — og verka-
tnannahústaðirnir eiga einmitt
að vera mjög frjálsir.“
„Eftir því, sem mér hefir ver-
ið sagt, þá er í ráði, að verka-
mannabústaðirnir verði mikil
„blokk,“ þriggja hæða. Það er
enn ein ástæðan fyrir því, að
Norðurmýri er ekki heppileg.“ •
Þetta sagðí Hörður Bjarnason
arkitekt. Mörgum mun finnast
að hann hafi rétt að mæla. Auk
þess er það kunnugt. að ýmsir
erfiðleikar hafa verið á því að
byggja þarna í mýrarflákanum.
Óhæf stjórn i Bygpine-
arfélagi alpýðu.
": %| , ------- :
Það eru liðin allmörg ár síðan
verkamannabústaðir hafa verið
byggðir. Svo virðist, sem for-
maður Byggingarfélags alþýðu
hafi haft í ööru að snúast en að
knýja fram fé — og lán til
foygginganna. Hefir það komið
í ljós, hve óheppilegt það er
fyrir Byggingarfélagið, að kom-
múnistar stjórni því einir, eins
og nú er, en félagar þess verða
að ráða það mál við sjálfa sig.
Loks, víö myndun þjóðstjórn-
arinnar, gegn harðvítugri and-
stöðu formanns Byggingarfé-
lagsins, tókst Alþýðuflpkkmun
pb tryggja það, að á þessu og
næsta ári erw tryggð framlög
og lán til verkamannabústaða-
bygginga í Beykjavík er nema
1 milljón króna. Er með því
tryggt, að haegt er að byggja
verkamannabústaÖi bæði í sum-
ar og næsta sumar.
Sú stjóm, sem nú er á bygfr
ingarmálum alþýðu hér í bæn-
um er með öllu ótæk- Það er
vitað, að stjórnendur bygging-
arfélagsins nota aðstöðu sína í
pólitískum tilgangi að ýmsu
leyti og mísmuna félagsmönn-
um á margan hátt, eftir pólitísk-
um skoðunum þeirra. Er það t.
d. alkunnugt að samkomusalur
verkamannabústaðanna hefir
verið notaður til pólitískra
fundahalda fyrir félagsskap
Frh. á 4. síðu.
Slp í BJOrflBD við
hðfDiDa.
Terkauðw flnttw aeO-
lítnidarlaag á Lands-
ipitilini.
IMOBGUN varð slys við
höfnina í uppskipunar-
vinnu. Meiddist einn verkamað-
urinn á höfði og var fluttur á
Landsspítalann.
Slysið varð á tíunda tímanum,
við borðstokk Lyru. Féll stór
papparúlla í höfuð Kára Kára-
syni verkamanni og hneig hann
niður meðvitundarlaus.
Var hann þegar tekinn og
fluttur á Landsspítalann. Hafði
hann meiðst allmikið á höfði, en
ekki vitað hversu mikið, því að
læknisrannsókn var ekki að
fullu lokið, þegar blaðið átti
síðast tal við Landsspítalann.
Brezfcn konuags-
iljÖDÍn kOIDÍD til
Ameríku.
LONDON í gærkv. FÚ.
FYRSTIR KANADA-
MANNA til þess að heilsa
brezku kommgshjónunum voru
flugmenn þeir, sem í gær flugu
á móti konungsskipinu ,,Em-
press of Australia.“ Flugu þeir
á þrem flugbátum úr loftflotan-
um í Sidney í Nova Scotia á
knóts við skipið og lækkuðu
flugið, er þeir komu yfir það, til
þess að heilsa konungshjónun-
um.
Tveir kanadiskir tundur-
spillar létu úr höfn í morgun
Frh. á 4. síðu.
„Empress of Australia,“ sem flutti konungshjónin vestur.
Rússar vilja ekki hitta utan~
rikisráðherra Breta i Genf.
.....+-_—
Þeir eru hræddir við að verða að sýna lit.
----*_--
Hvorki Molotov né Potemkin mætlr.
Hvernifl ern „sigrar“ komm
únlstaflokksins bnnir til?
Saga
uni „«igurw hins dauða Verka-
mannafélags á Akureyri.
FYRIR nokkru fluttí Þjóðviljinn þá fregn frá Akur-
eyri, að félag kommúnista þar, sem kallað er Verka-
mannafélag Akureyrar, hefði „undanfarna daga staðið
í samningum við Höjgaard & Schultz“ vegna vinnunnar
við Laxárvirkjunina.
Að vísu viritíst nú engin
breyting á kaupgjaldinu, en
ýms „fríðindi“ fengust, s. s.
„tveggja daga frí“ é mánuði
fyrir matarfélagsstjórann og
„tvær ferðir fríar á mánuði“
heim til Akureyrar í stað einn-
ar, sem áður var. Og nú eru
samningar undirritaðir og
Verkamannafélag Akureyrar
þar með „viðurkent sem samn-
ingsaðili fyrir hönd verka-
manna,“ segir blaðið.
Alþýðublabið hefir nú aflað sér
upplýsinga um, hvað satt er í
þessari fregn, sem Vísir af ein-
hverjum óskiljanlegum ástæðum
tók upp nærri orðrétta eftir Þjóö-
viljanum. Ber hér að sama brunni
og fyr, að alt eru jjetta skrök
og blekkingar.
Sannleikur þessa máls er sá,
að bæ^srstjóm Akureyrar hefir
Frii. á 4. sföu.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins, KHÖFN í morgun.
CÚ TILKYNNING var gefin út af rússnesku sendiherra-
^ skrifstofunni í London í gær, að Maisky, sendiherra
sovétstjórnarinnar þar, myndi verða eini fulltrúi Sovét-
Rússlands á ráðsfundi Þjóðabandalagsins í Genf, sem á að
hefjast á mánudaginn kemur.
Þessi yfirlýsing vekur hina mestu furðu ekki aðeins
í London, heldur og um allan heim, þar sem ráðsfundinum
var frestað um viku einmitt samkvæmt beiðni sovétstjórn-
arinnar, til þess að Molotov, eftirmaður Litvinovs, eða að
minsta kosti aðstoðarutanríkismálaráðherra hans, Potem-
kin, gæti mætt í Genf.
Brezka stjórnin hafði einnig gert ráð fyrir því, og
meira að segja tilkynt það á þingi í fyrradag, að utanríkis-
málaráðherra hennar, Lord Halifax, fengi í Genf tækifæri
til að tala við annanhvorn þessara æðstu manna utanríkis-
málaráðuneytisins í Moskva til þess að greiða fyrir samn-
ingum milli Breta og Rússa um myndun varnarbandalags
gegn yfirgangi Þýzkalands. En nú er sú von að engu orðin,
þar eð enginn mætir í Genf af Sovét-Rússlands hálfu' nema
Maisky, sem brezka stjórnin hefir haft nægilegt tækifæri
til að ræða við í London án þess að nokkurn árangur hafi
borið.

Allir toflarar á Hnrnhawka
------—+-------
Ágætur afli í nótt og í morgun.
-------*-------
AGÆTUR AFLI var í gærkveldi, í nótt og í morgun á
Hornbanka. Toga nú botnvörpuskipin þar af fullum
krafti í dag. í fyrradag og í gær var þarna sæmilegur afli,
en í gærkveldi batnaði hann enn og fengu togararnir 2—4
poka í hverju hali.
Munu flestir íslenzku togaranna eða allir komnir á Horn-
banka. Sjómenn gera sér miklar vonir um að fiskurinn sé nú
að ganga að landinu og að endir vertíðarinnar verði betri en
það, sem af henni er.
Öli Garða kom til Hafnarfjarðar í gær og losaði í morg-
un 116 tonn af fiski, Skutull kom til ísafjarðar í gær með 94
tunnur af Hornbanka. Vörður kom til Patreksfjarðar á sunnu-
dag með 95 föt og Gylfi í gær með 120. Brimir kom í morgun
með 130 tonn í herzlu, mest þorskur.
Menn geta ekki varist þeim
grun, að sovétstjórnin sé með
þessari einkennilegu framkomu
að hliðra sér hjá því, að tala við
Lord Halifax í Genf, af ótta við
það, að hún yrði þá loksins að
sýna lit.
Sfðisti ivw Rilssa.
Um síðasta svar Rússa, við
tillögum brezku stjórnarinnar,
sem afhent var í London í gær,
liggur ekkert fyrir opinberlega
enn. En orðrómur gengur um,
að í því sé dregið úr þeirri skoð-
un brezku stjórnarinnar, að
hernaðarleg samtok milli Eng-
lands og Sovét-Rússlands séu
nauðsynleg til þess að tryggja
friðinn í Austur-Evrópu.
Sé þessi orðrómur réttur, —-
stingur svar Rússa nú mjög 1
3túf ýið það, áem þeir hafa
hingað til haldið fram í samn-
ingaumleitunum þeim, sem
fram hafa farið milli þeirra og
Breta, að skilyrðislaust hemað-
arbandalag milli Breta, Frakka.
Rússa og helzt Pólverja væri
það eina, sem að haldi gæti
komið, og er öll framkoma sov-
étstjórnarinnar í þessum samn-
ingaumleitunum að verða mönn-
um meira og meira undrunar-
efni.
Fullyrt er þó, að svarið sé
þannig orðað, að ekki sé loku
skotið fyrir áframhaldandi
bréfaskriftir. Áttu Chamberlain
og Lord Halifax langt viðtal um
svar rússnesku stjórnarinnar í
gær, og er búizt við, að svar
brezku stjórnarinnar við því
verði sent til Moskva um næstu
helgi.
Frðwsk wtálnwíðlwwirtil-
nuw?
Síðustu daga hafa borizt
fregnir um það, að franska
stjórnin hefði í hyggju, að gera
tilraun til þess að greiða fyr-
ir samkomulagi milli Breta og
Rússa, en nú þykir sýnilegt, að
það muni verða mjög miklu
erfiðara, eftir að sovétstjórnin
hefir afráðið að senda hvorki
Molotov né Potemkin til Genf.
í París ræddi Bonnet utanrík-
isráðherra Frakka þó við brezka
sendiherrann í gær um samn-
ingaumleitanir Breta og RúsSa.
Og gert er einnig ráð fyrir því,
að Lord Halifax ráðfæri sig við
Bonnet í París á laugardaginn
á leið sinni til Genf.
F. U. J.
hefir danzleik í Iðnó í kvöld
kl. 10. 8 manna harmonikuhljóm-
sveit.