Alþýðublaðið - 20.05.1939, Blaðsíða 1
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
EITSTJÓKI: F. K. VALDEMAKSSON
ÓTGEFANDI: ALÞÝDUFLOEEUEINN
XX. ÁKGANOUB
LAUGARDAG 20. MAÍ 1939
114. TOLUBLAÐ
AlKýðnflokksfólk!
Munið skemtiförina í
Borgarfjörðinn. Farið
frá Geirsbryggju kl. 7
ý Hafnarfjarðardella
vlrðlst vera í aðslgl!
--♦.-
50 manna fundl i félaginu Hlif ©r
sampfkkt að reka yfir 200 manns.
n;
ÍFalsað «ial í
Dióðvíliannm.
Frá Svavari Guðmunds-
syni útbússtjóra Útvegs-
bankans á Akureyri hefir
Alþýðublaðinu borist eft-
irfarandi skeyti:
,,Út af grein í blaði yðar
12. maí s.l. óska ég að þér
birtið eftirfavandi: Hef
aldrei átt viðtal við Þjóð-
viljann um endurbyggingu
síldarbræðslu Siglufjarð-
arkaupstaðar né önnur
eíni. Stop. H('E hinsvegar
varað hlutaðeigandi við
blaðaskrifum i im málið
þar til endardegt svar er
fengið frá ríkisstjórn. Læt
því ásökunum yðar að öðru
leyti ósvarað að sinni.
Svavar Guðmundsson.
Eins og a£ þessu sést,
hefir Þjóðviljinn hreinlega
logið upp gi-tuviðtali sínu
við Sv. G. og er þetta enn
ein sönnunin íyrir þeirri
blaðamensku, sem þar á
sér stað.
Mæðradagurinn:
Mðrkjasala og kab-
arett-slemtanir að
Hðtel Borg og I ðdd-
fellow.
Mæðrastyrksnefndin
gengst fyrir hátíðahöldum
!hér í bæx um á m rgun til ágóða
íyrir starfsemi sína.
Mæðiablómin veiða seld á göt-
unum allan daginn, og er heitið
á alla bæjarbúa að kaupa þessi
mcrki.
Kl. 4 leikur Lúðrnsveit Reykja-
\ íkur, og um lwöldið verða
skemtanir á Hótel Borg og í
Oddfellowhúsinu.
HeFir verið vandað mjög vel til
þcssara skemtana, og verður
þeim hagað eins og venjulegt er
um svo nefndar Kabaret-skemt-
nnir. Á Hótel Borg verða endur-
tc’ nir tónleikar Tónlistafélagsins,
þá verða sungnir söngvar úr
Meyjaskemmunni og f.Ieira, en á
niilli verður danzað. í Oddfellow-
húsinu verður einnig margt til
skemtunar.
Allir eiga að skemta sér á mæðra
daginn og styðja þar með hina
ágætu starfsemi Mmðrastyrks-
nefndarinnar.
Börn, sem ætla að selja blóm-
Y Hafnarfjarðardeila virðist vera í uppsiglingu,
kommúnistastjórnin í Verkamannafélaginu Hlíf, sem
situr af náð Sjálfstæðisflokksins, hefir ákveðið að reka úr
félaginu alla meðlimi Verkamannafélags Hafnarfjarðar yfir
200 að tölu.
Voru þrír þeir fyrstu reknir úr Hlíf á fundi, sem fé-
lagið hélt í gærkveldi.
Gðbbels heldur
striðsœsinga-
ræðn gegn Bret-
landi.
G;
Kommúnistastjórn Verka-
mannafélagsins Hlíf í Hafn-
arfirði boðaði til félagsfund-
ar í gærkveldi, 19. maí. —
Var fundurinn ákaflega fá-
sóttur, aðeins um 50 á fundi
þegar fjölmennast var og
enginn Alþýðuflokksmaður
mættur. Allir kommúnistar
í félaginu sátu fundinn og
auk þeirra um 10—20 sjálf-
stæðismenn.
Á fundinum lagði kommún-
istastjórnin fram tillögu um að
reka úr félaginu þrjá verka-
menn, sem eru Alþýðuflokks-
menn og allir eiga sæti í stjórn
Verkamannafélags Hafnarfjarð-
ar.
Þessir verkamenn eru:
Þórður Þórðarson, fyrverandi
formaður Hiífar og nú formað-
ur í Verkamannafélagi Hafnar-
fjarðar.
Níels Þórarinsson, fyrverandi
ritari Hlífar og nú ritari Verka-
mannafélags Hafnarfjarðar.
Guðmxmdur Eggertsson fyr-
verandi fjármálaritari Hlífar
og nú fjármálaritari Verka-
mannafélags Hafnarfjarðar.
Tillögu sína um burtrekstur
þessara verkamanna rökstuddu
kommúnistar með því, að þar
sem þeir væru í stjórn Verka-
mannafélags Hafnarfjarðar,
hlytu þeir að vinna á móti Hlíf.
Þá var og samþykt tillaga
þess efnis, að allir verkamenn
í Hlíf, sem jafnframt væru í
Verkamannafélagi Hafnarfjarð-
ar, skyldu rækir úr félaginu. ef
þeir hefðu ekki innan 5 daga
sagt sig úr Verkamannafélagi
Hafnarfjarðar. Nær þessi sam-
þykt til yfir 200 verkamanna.
Það þarf ekki að taka það
fram, að hér eru alger lög-
brot framin. Verkamennirn-
ir, sem reknir hafa verið og
sem reka á, hafa ekkert brot-
ið af sér, en samkvæmt
vinnulöggjöfinni eiga verka-
lýðsfélögin að standa öllum
verkamönnum opin — og nú
er ekki hægt að hafa það
skálkaskjól, að þessir menn
séu neitt í atvinnurekstri.
Alt eru þetta fátækir verka-
menn, sem lifa eingöngu á
sinni eigin vinnu.
Þessir atburðir eru ekki ann-
að en framhald af þeirri starf-
semi, sem kommúnistar hófu í
haust með aðstoð sjálfstæðis-
manna. Þeir sýna að sú aðferð,
sem beita á, er að reka alla þá
menn úr verkalýðsfélögunum,
sem tilheyra Alþýðuflokknum
og einhvers má vænta af í and-
stöðunni við kommúnista. Eins
og allir sjá er ekkert mark tak-
andi á slíkri samþykt sem þess-
ari, þar sem einir 50 menn í
in, komi í barnaskólana tvo eða í
Þingholtsstræti 18 kl. 10 f. h. á
morgun.
600 manna félagi ákveða að reka
upp undir helminginn af félags-
mönnum úr félaginu.
Að sjálfsögðu geta þeir þrír
verkamenn, sem reknir hafa
verið, fengið fyrir Félagsdómi
ógildingu á þessari samþykt
fundarins, en Hafnfirðingar
munu yfirleitt ekki leita til Fé-
lagsdóms óneyddir eftir þann
dóm, sem hann feldi í Hafnar-
fjarðardeilunni í vetur. Að ó-
reyndu verður því ekki trúað,
að verkamenn Sjálfstæðis-
flokksins í Hafnaríirði eða for-
ystumenn hans standi að þess-
um aðgerðum kommúnista-
stjórnarinnar í félaginu, en úr
því verður að fást skorið, hvort
svo er. Blað kommúnista í
morgun skammast sín sýnilega
fyrir þessar aðgerðir félagsins,
þar sem það ekki skýrir frá því.
að allir meðlimir Verkamanna-
félags Hafnarfjarðar skuli rekn-
ir eftir 5 daga.
Af þessum atburðum ætti öll-
um að vera það ljóst, hvílík
þjóðarhætta liggur í því að
kommúnistar hafi stjórn á
hendi í félagsskap verkalýðsins,
og ætti þetta því að verða til
þess að öll öfl sameinuðust gegn
hinu þjóðhættulega skemdar-
starfi kommúnistaforsprakk-
anna.
Að sjálfsögðu segir ekki
einn einasti verkamaður sig
úr Verkamannafélagi Hafn-
arfjarðar, en hins vegar er
sjálfsagt að unnið sé að því
að yfirráðum kommúnista í
Hlíf verði lokið hið bráðasta.
LONDON í gærkveldi. FU.
ÖBBELS útbreiðslumála-
ráðherra Hitlers hóf í gær-
kvöldi ramma árás á Bretland
í ræðu, er hann flutti í Köln
Hanu sagði, að brezka heims-
veldinu hefði verið haldið sam-
an með ógnarvaldi.
Vér trúum á vald og styrk
hers vors, sagði Göbbels. Dan-
zig tilheyrir Þýzkalandi, sagði
hann ennfremur.
Hitler hefir sent íbúum hérað-
pnna í Vestur-Þýzkalandi ávarp
í tilefni af því, að fimm daga
skoðunarferð hans um vestur-
iandamærin er lokið. I ávarpinu
lætur hann í ljósi þá skoðun, að
árásarher myndi reynast ógerlegí
að brjótast gegnum Siegfried-
varnarlínuna.
Hraðamet ð raðtor-
torpedébðt yfir
Ermarsand.
LONDON í morgun. FO.
YFIR ERMARSUND fór bát-
ur í fyrradag með meiri
hraða en dæmi eru til. Var það
svo nefndur „mótortorpedóbátur"
og stjórnaði uppfinningamaður-
inn sjálfur ferðinni.
Fór hann yfir sundið frá Eng-
landi til Cherbourg, og reyndist
hraðinn 42 mílur á vöku, en á
heimleiöinni í gær náði hann
41,2 mílna hraða á vöku.
Báturinn er smíðaður fyrir
brezka flotamálaráðuneytiÖ.
Hringið í síma 5020
eða 4900 og spyrjist fyrir um
skemtiferð Alpýðuflokksfélag-
ánna á morgun í Borgarfjörðinn.
Italir í fararbroddi í sigur-
fðr Francos inn f Hadrid.
-----♦-----
ítalir, Þjóðverjar og Márar settu yfir-
leitt svip sinn á hátíðahöldin.
LONDON í gærkveldi. FU.«'
^7 FIR 100 000 hermenn tóku
þátt í sigurgöngunni inn í
Madrid í dag.
Franco kom til Madrid í gær-
kvöldi, og gengu allar her-
mannafylkingarnar fram hjá
honum og helztu foringjum
hans og heilsuðu honum að hern
aðarsiðvenjum, en hann svaraði
kveðjunum.
Fremstar fóru ítalskar her-
sveitir, og voru í þeim 10 000
menn . Þýzkar fallbyssusveitir
og skriðdrekasveitir tóku einnig
þátt í göngunni, svo og Mára-
lífvarðarlið Francos.
Flugvélar sveimuðu yfir
borginni, meðan á athöfninní
stóð og skrifuðu nafn Franco
með reyk á loftið.
Drengur dettur af
vðrubil og slasast.
I
i'K-
Georg Bretakonungur.
Elizabeth Bretadrottning.
Hðfnðborg Kanada fagnar
brezku ftonungshjðnunnm.
..-»---- .
Mannfjöldinn í borginni hefir tvöfald-
ast vegna aðstreyrais ferðamanna.
LONDON í morgun. FÚ.
REZKU konungshjónunum
GÆR varð bílslys á mót-
um Bragagötu og Nönnu-
götu, Sjö ára drengur, Guð-
mundur Kristinn Heimir Rögn-
valdsson, Bergstaðastræti 53
datt af vörubíl og fékk heila-
hristing.
Vörubifreiðin var að koma
ofan Bragagötu og beygði inn á
Nönnugötu. Á pallinum voru 4
drenghnokkar og laus borðvið-
ur.
Þegar bílstjórinn ætlaði að
hemla við beygjuna, verkuðu
hemlarnir ekki. Hraut þá allt
af bílnum, nema yngsti dreng-
urinn.
Knattspyrnuhelgi:
2 kappleikir f kvðtd.
Valur'Vindictive annað kvðld.
Crslitaleikur i 3. fl. ífyrramálið
Tfj AÐ MÁ búazt við mikl-
* um mannfjölda á í-
þróttavellinum í kvöld kl.
8, þegar framhaldskapp-
leikir 2. flokks mótsins fara
fram, en þá keppa K.R. og
Valur og síðan strax á eftir
Fram og Víkingur. Og annað
kvöld þegar Valur keppir við
sjóliðana af brezka skóla-
skipinu.
Annars flokks kappleikirnir
á fimtudaginn þóttu mjög
skemtilegir og í kvöld verður
hægt að sjá hvaða félag vinnur
mótið. Bíða menn þess með mik-
illi eftirvæntingu, því að varla
má milli sjá hvert þriggja fé-
laganna K.R., Valur og Fram
vinna mótið.
Þá þótti kappleikurinn milli
K.R.-Víkings og sjóliðanna ein-
hver skemtilegasti leikur, sem
háður hefir verið við erlenda
skipsmenn — og nú er hið
brezka lið styrkara, svo að bú-
azt má við enn skemtilegri leik.
Mun og hljómsveit af skipinu
leika og hafði hún æfingu í
morgun á íþróttavellinum.
í fyrramálið verður háður úr-
slitakappleikur þriðja flokks
mótsins milli K.R. og Vals. —
K.R. var búið að vinna mótið,
en vegna þess að allir leikir
Víkings voru dæmdir ólöglegir
verða K.R. og Víkingur að
keppa til úrslita.
Prófessorarnir Magnús Jóns-
son og Ásmundur Guð-
mundsson til Palestínu.
G
UÐFRÆÐIPRÓFESSOR-
Háskólans, þeir
ar
Magnús Jónsson og Ásmundur
Guðmundsson lögðu af stað í
gærkveldi áleiðis til Palestínu.
Hafa þeir fengið styrk til farar-
innar úr Sáttmálasjóði.
Er það venja við alla háskóla
að prófessorar, sem kenna bibl-
íufræði, fari til Palestínu, til
þess að kynnast umhverfi og
staðháttum af eigin sjón.
var fagnað við komuna til
Ottawa í gær af landsstjóran-
um Tweedsmuir lávarði.
Gegnum borgina óku kon-
ungshjónin í opnum vagni, og
fjórir hestar fyrir. Konungs-
hjónin voru hyllt af feikna
mannfjölda, og er gizkað á, að
íbúatala Ottawa hafi meira en
tvöfaldast um hríð, vegna komu
þeirra. Er þar þvx talsvert á
annað hundrað þúsund að-
komumanna.
Höfuðviðburður dagsins í gær
var ávarp konungs til beggja
deilda sambandsþingsins.
í ræðunni lagði hann áherzlu
á einingu Bretaveldis og tal
aði mjög í sama anda og faðir
hans, Georg V., í síðustu ræðu,
er hann hélt og útvarpað var
um allt Bretaveldi.
Georg ikonungur átti mjög
vinsamlegt tal við Mr. Roper,
hinn nýskipaða sendiherra
Bandaríkjanna í Ottawa.
Ödýrasta ferðin
í fegnrstn sveit
landsins.
Á morgun efna Alþýðu-
flokksfélögin í Reykjavík
til ódýrustu skemtiferðar
til Borgarfjarðar, sem
nokkurntíma hefir verið
farin þangað. — 3 krónur
kostar ferðin báðar leiðir.
Fyrir þá, sem vilja aka um
einhverja fegurstu sveit
landsins til Hreðavatns,
kostar bílferðin úr Borgar-
nesi 3 krónur. Þannig verð-
ur félögum Alþýðuflokks-
félaganna svo og öðrum eft-
ir því, sem hægt verður,
gefinn kostur á að fara frá
Reykjavík til Hreðavatns
fyrir einar sex krónur.
Tilhögun ferðarinnar og
skemtun í Borgarnesi hef-
ir áður verið lýst hér í
blaðinu, en minna skal
á, að lagt verður af stað
úr Reykjavík kl. 7 stund-
víslega með Fagranesinu
frá Geirsbryggjunni.