Alþýðublaðið - 30.05.1939, Blaðsíða 1

Málfandaflokkir
Alþýðnflokksfél.
hefir fund annað
kvöld kl. 8V2. Fé-
lögum er heimilt
að hafa með sér
gesti. — Nánar á
morgun.
BITSTJÓEI: P. B. VALDEMARSSON
tiTGBFANDI: ALÞÝBUFL0MKUBIMN
XX. ÁROANGUB
ÞRIÐJUDAG 30. MAÍ 1939
131. TÖLUBLAÐ
Maðor rændur
líyrnnðtt.
Dýfið fanst um borð i
¥élbðti, nema tiu krón-
ur, sem
IFYRRI NÓTT var maður,
sem var aðkomandi hér
í bænum, rændur í prívathúsi
sem hann var í staddur.
Sat hann þar við skál ásamt
öðrum manni, sjómanni. Þegar
utanbæjarmaðurinn var farinn,
tók hann eftir því, að veski
hans var horfið, en í því átti
að vera á 2. hundrað krónur
og viðtökuskírteini fyrir um
1000 krónum.
Lögreglunni var gert aðvart
og rannsakaði hún bátinn, sem
sjómaðurinn var á. Fannst
veskið þar í skrankoju í
„lúgarnum,“ og 40 krónur, —
sinn tíu króna seðillinn á hverj-
um stað í „lúgarnum.11 En tíu
krónur fundust ekki og kvaðst
ræninginn hafa gefið þær. Hefir
hann ekki játað ennþá, en full-
komnar sannanir eru fram
komnar.
Tilboð Hðjgaard og Schultz
i hitaveituna er óhagstætt.
—-—»—.
Borgarstjóri svarar fyrirspurnum Haralds Guðmundssonar.
Nýtízkn togara-
flotUHnll.
Uadlr sameiglnlegri stjórn
félags fiskikaupmanna.
V LUNDONAFRÉTT til norska
* blaðsins „Norges Handels og
Sjöfartstidende“ er fyrir skömmu
síðan frá því skýrt, að fisk-
kaupmenn í Hull hafi ákve'ðið að
koma sér upp sérstökum togara-
flota.
Hinir nýju togarar eiga að
ganga fyrir dieselvélum. Bæðl
rekstur togaranna og sölu fiskj-
arins annast hið sameiginlega fé-
lag fiskkaupmannanna, sem heitir
á ensku „Hull Fish Merchants
Trawlers Ltd.“.
Sú ástæða er fyrir því gefin, að
kaupmennirnir hafi ákveðið að
stofna togarafélag þetta, að
fiskmagn það, sem aðfiutt hefir
verið, hafí ekki reynst fullnægj-
andi síðajn í janúar 1938, og auk
þess hafi aðflutningar þessir ver-
ið of ójafnir. FÚ.
rj* ALIÐ er líklegt, að
bæ 3 ar stj órnarfundur
verði haldinn í dag og verði
þá lokið 2. umræðu um hita-
veitumálið.
Á fundi bæjarstjórnar á
laugardag var málið til 2.
umræðu, en samkvæmt
bendingu frá ríkisstjórn og
bankaráði Landsbankans var
ekki greitt atkvæði um málið
— en atkvæðigreiðslu frest-
að og talað um að halda fund
í dag um málið, ef ekkert ó-
vænt kæmi fyrir.
Ríkisstjórn og bankaráði
Landsbankans mun, að því
sem fram hefir komið, —
þykja tilboð Höjgaard &
Shultz miklu óhagstæðara
en borgarstjóra, og jafnvel
svo óhagstætt, að því sé
ekki hægt að taka, ef ekki
fást á því verulegar bætur.
Engin samkeppni virðist og
hafa verið um framboð í verkið,
enda lýsti borgarstjóri því yf-
ir. að ekki hefði verið leitað til-
boðs frá Svíþjóð.
Haraldur Guðmundsson og
Jónas Jónsson víttu slæman
undirbúning málsins og töldu
að hin slæmu kjör, sem okkur
eru nú boðin, stafi af undirbún-
ingsleysinu ■— og pukri borgar-
stjóra með málið. Virðist hætta
á því að bankaráð Landsbank-
ans telji ekki mögulegt undir
neinum kringumstæðum að
samþykkja tilboðið óbreytt.
J. J. lagði til, að tilnefnd yrði
þriggja manna nefnd, frá ríkis-
stjóminni, bankaráði Lands-
bankans og bæjarstjórn til að
athuga tilboðið að nýju og gera
tilraunir til að fá því breytt.
Virðist þetta vera sjálfsagt, en
þó rétt að tveir menn í nefnd-
ina yrðu valdir af meirihluta
og minnihluta bæjarstjórnar og
þriðji maðurinn af bankaráðinu
og ríkisstjórninni í sameiningu.
Á fundi bæjarstjórnar 26. þ.
m. gerði Haraldur Guðmunds-
son ýmsar fyrirspurnir til borg-
arstjóra, sem hann svaraði nú:
Kvaðst hann verða að átelja
undirbúning málsins: — Van-
rækslu á rannsókn á öllum öðr-
um hitasvæðum en Reykjum ög
flokkspukur borgarstjóra og
fullyrðingar í sambandi við
fyrri' lánaumleitanir, og harma
„¥tð hðfum unnið á fá«
breptnimil I Wew York“
—-—.—«----
Viðtal við Jón Þorleifsson, nýkominn
frá New York
¥ SL ANDSSÝNIN GIN í
New York hefir unnið
á því, hve einföld hún er. —
Allar þjóðir fengu jafn stórt
rum til sýningar sinnar og
þær fyltu þetta rúm allar
nema íslendingar — og af
skiljanlegum ástæðum. Það
var því mátulega mikið að
sjá. Sýningar annara þjóða
voru auðvitað miklu stærri,
en þær voru svo mislitar."
Þetta sagði Jón Þorleifsson
málari í viðtali við Alþýðublað-
ið í morgun. Hann kom í nótt
með Lyra, eftir að hafa dvalið
síðan rétt eftir áramótin í
New York og unnið við íslands-
deild sýningarinnar.
Og hann hélt áfram:
„Yfirleitt hefir heimssýning-
in í heild verið minna sótt, en
búizt var viS, það sem af er. —
Framkvæmdanefndin bjóst við
að fyrsta daginn myndu gestirn-
Frh. á 4. siðu.
það mjög, að þetta mál hefði
eigi verið upp tekið á sama hátt
og Sogsmálið af Jóni Þorláks-
syni, sem leitaði um það sam-
vinnu bæði við ríkisstjórn og
minnihluta bæjarstjórnar.
Þá benti hann á, að hér væri
alls ekki um fast tilboð að
ræða, heldur aðeins um að fram
kvæma verkið og útvega fé til
þess. En kostnaðurinn væri að-
eins lauslega áætlaður og ætti
að breytast, ef verðlag, flutn-
ingsgjöld, eða vinnulaun breytt-
ust, eða áætlanir um efnisnotk-
un stæðust eigi. Samkvæmt
þessum lauslegu áætlunum virt
ist svo sem hitaveitan ætti að
kosta um 10 millj. króna, en
eins og hann hefði bent á, væri
það aðeins áætlunarupphæð. ■—
Hinsvegar kvaðst H. G. vilja
taka það fram, að ef byggja
mætti á þeim áætlunum, sem
fyrir lægju um kostnað og
kolanotkun bæjarbúa, þannig,
að hægt yrði að fá hitann fyrir
sem svaraði 54 kr. kolaverði pr.
tonn og með því greiða upp 6.8
millj. kr. d. af kostnaðinum á
8—10 árum, þá teldi hann sér-
staklega með tilliti til hins ó-
rólega ástands og þeirrar hættu,
sem landinu gæti stafað af
styrjöld og flutningateþpu ekki
gerlegt að hafna tilboðinu, ef á
því fengjust nokkrar lagfær-
ingar og sýnt þætti, að ekki
væri hægt nú svo fljótlega, að
ekki tefði framkvæmdir, að fá
fé til þessara framkvæmda
annarsstaðar.
í þessu sambandi beindi H.
G. eftirfarandi fyrirspurnum til
borgarstjóra:
1. Hefir borgarstjóri leitað
eftir láni annarsstaðar, t. d. í
Svíþjóð, samtímis eftirleitunum
í Danmörku, og telur hann von-
laust, að lán fáist þar?
Svör borgarstjóra við þessu
voru mjög loðin. Hann kvaðst
telja litla eða nær engar líkur
til að opinbert lánstilboð í Sví-
þjóð myndi nú bera tilætlaðan
árangur, en vildi ekkert segja
um, hvort leitað hefði verið til
eins eða fleiri banka um það,
hvort þeir vildu taka lánið að
sér, án útboðs nú.
2. Er fengin fullkomin
reynsla á þeirri tegund leiðslu-
röra, sem á að nota í aðalleiðsl-
urnar og vill bæjarráð, ef
svo er, ekki krefjast ábyrgða
fyrir endingu röranna um visst
árabil?
Þessu svaraði borgarstjóri
nú þannig, að firmað hefði nú
Frh. á 4. síðu.

Jafntefli Vikings og K. R.
Of harðnr leiknr, en mJSo
hraður og skemmtUegnr.
Valur og Fram keppa í kvöld.
¥ EIKNUM í gærkveldi
var slitið af dómaran-
um 41/2—5 mínútum áður
en rétt var. Slys varð á vell-
inum í fyrrihluta síðari hálf-
leiks. Markmaður K. R. Ant-
on Sigurðsson var borinn út
af vellinum meðvitundar-
laus. Hann hafði gripið
knöttinn frá hörðu „skoti“,
hlaupið fram, en fallið í
þvögu — og þar sparkað í
andlit honum.
Dómarinn virtist ekki draga
þann tíma, sem í þetta fór, frá.
Var þetta slæmt, því að K.R.
hafði fleiri möguleika í leiknum
— og raunverulega aðeins
heppni Víkings að úrslitin urðu
jafntefli 1:1.
Leikurinn, sérstaklega síðari
hálfleikur, var allt of harður,
harðasti leikur, sem á vellinum
hefir leikinn verið það sem af
er þessu ári.
Þá er leiðinlegt að sjá ein-
staka leikmenn tefja leikinn,
en það gerði markmaður Vík-
ings á áberandi hátt hvað eftir
annað. Annars stóð hann sig vel.
Lið Víkings sýndi allt annan
leik en á móti Val. Nú var
kraftur í liðinu, hraði og festa,
en K. R. var ákaflega óheppið,
eins og sýnir sig, þegar þess er
gætt. að K. R. fekk 7 hornspyrn-
ur á Víking, en Víkingar ekki
Maisky, sendiherra Rússa í London, og kona hans, við burt-
förina frá London til Genf, þar sem tillögur Breta og Frakka
' voru undirbúnar í samráði við hann.
Hliðrar Hússland sér
enn h|á samningum?
—--—.-.—
Búizt við, að það svari tillðgum Breta
og Frakka með nýjum gagntillðgum.
nema 2 á K. R. og að K. R.
fekk 10 ágæt tækifæri, en Vík
ingar 4. Lið K. R. var ekki eins
samstætt og á móti Fram.
í kvöld keppa Fram og Valur.
Akselsson um leikinn.
Frá tæknisjónarmiði var þetta
ekki góður leikur. Það voru alt
of margir háir og ónákvæmir
boltar. En þó var leikurinn hrað-
ur og fjörugur.
Það voru tveir menn, sem skör-
uðu fram úr og báru ■ teikinn
uppi. Brandur Brynjólfsson í
Víking og Björgvin Schram í K.
R. Þeir léku báðir „þriðja bak-
!vöró“ og léku ágætlega, en
Brandur þó betur. Víkingur má
algerlega pakka honum pað, að
útkoman vlarð 1:1. Hann hefir
sennilega aldrei leikið betur en
í gærkveldi. Haukur óskars sem
hægri bakvörður styrkti vörnina.
Bakverðirnir báðir eru mjög
veikir. Þorsteinn ólafsson er dug-
Iegur og fljótur, og Einar gerði
margt vel. Björgvin Bjarnason
fer oft of seint af stað.
I K. R. Voru báðir bakverðirnir
góðir og Sigurjón betri. Fram-
verðirnir Skúli og Ólafur Skúla-
son voru veikir, en Björgvin
Schram ágætur, eins og áður er
sagt. Framherjar! Ég sakna skot-
nianna bæði hjá K. R. og Víkingi,
og reyndar hjá öllum félögunum
í Reykjavlk, Frh, á á, s.
LONDON í gærkv. FÚ.
PREGN frá Moskva í
•*• gærkveldi hermir, að
sovétstjórnin og sérfræðingar
hennar hafi nú til athugunar
hinar sameiginlegu tillögur
Breta og Frakka um þrí-
veldabandalag.
Eftir að þeir Sir Will. Seeds
sendiherra Breta í Moskva, og
fulltrúi Frakklands þar höfðu
afhent Molotov forsætis. og ut-
anríkismálaráðherra tillögurn-
ar, átti Seeds langt viðtal við
Molotov.
Nokkrar líkur eru til. að
gagntillagna sé að vænta frá
sovétstjórninni,
1 fjárlögum Sovét-Rússla.nds,
sem rædd hafa verið i Kreml
undanfarna daga, er gert ráð fyr-
ir aukningu á vígbúnaðarútgjöld-
um, sem nemur 77 0/0, miðað við
fyrri fjárlög.
Vígbúnaðarútgjöld Sovét-Rúss-
lands nema pá sem svarar 28 620
milljónum króna, eða rúmlega 78
mi'IIjónum króna á dag.
Farizt jfir testv-
strðnd EBoiands ettir
að bafa flogið jrfir
Atlantshaf?
Fluovélin sást yf ir Irlandi
og Skotlandi siSdegia
í gær.
LONDON I morgun. FO,
1T NGUR amerfskur flugmaður,
^ Thomas A. Smith, lagÖÍ af
stað I Atlantshafsflug I fyrmdag
í lítllli flugvél frá Malnefylki á
austurströnd Bandarfkjanna, en
er ekki enn kominn fram.
Mikill fjöldi Lundúnabúa beið
í gærkveldi í nánd við flugvelli
borgarinnar komu hans, en ekk-
ert hafði spurzt til hans frá pví
Frh. á 4. »íðu.
Flokksping brezka Alpýði-
flokksins staðfestir brott-
rekstur Sir Stafford Gripps
- ——-«.---—
Með yfirgnæfandi meirihluta atkvæí a
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN 1 morgun.
A RSÞING brezka Alþýðu-
flokksins, sem hófst í
gær í Southport, staðfesti
strax á fyrsta degi brottvikn-
ingu Sir Stafford Cripps úr
flokknum með yfirgnæfandi
meirihluta, eða fimm sjöttu
hlutum, atkvæða.
Sir Stafford Cripps var fyrir
nokkrum mánuðum vikið úr
flokknum eftir endurteknar að-
varanir fyrir samvinnu bæði
við kommúnista og frjálslynda
flokkinn og baráttu fyrir því
innan Alþýðuflokksins ac>
mynda eins konar samfylkingu
við þá, svipaða þeirri, sem
reynd hcfir verið með raunaleg-
um árangri bæði á Frakkl. og
Spáni.
Fyrir nokkrum árum barðist
Sir Stafford Cripps fyrir ein-
hliða samfylkingu við kommún-
ista, en fékk engan byr í Al-
þýðuflokknum fyrir henni þá,
frekar en nú.
Sir Stafford Cripps hafði
skotið máli sínu til flokksþings-
ins og var .mættur þar í gær til
Mh. á 4. tftta.