Alþýðublaðið - 31.05.1939, Side 1
RITSTröRI: P. R. VALDEMARSSON ÚTGKFANÐI: ALÞÝHUFLOIQKIISWN
XX. ÁRGANGUR MIÐVIKUDAG 31. MAÍ 1939 132. TÖLUBLAÐ
Brððabirgðalðg nm brejtingar ð
Aðeins hluttækir félagar hafa atkvæðisrétt og
stjórnir félaganna verða skipaðar 5 mðnnum.
Borgars^óri og f ulltrúar ríklsstjórn
arlnnar og Landsbankans fara fll
aó semja við Hðjgaard & Sehultz.
---*---
Bæjarstjórn tók ákvörðun um hitaveit-
una fyrir sitt leyti á fundi í gær.
D RÁÐABIRGÐALÖG um breytingar á lögunum um *
U verkamannabústaði eru birt í Lögbirtingablaðinu í
dag.
Breytingarnar á lögunum eru tvær, hin fyrri er sú, að
eftirleiðis hafa aðeins þeir félagsmenn byggingarfélags, sem
hafa keypt íbúðir, eða hafa rétt til að kaupa íbúðir, atkvæð-
isrétt um málefni félagsins og þeir einir eru kjörgengir í
trúnaðarstöður hjá félaginu. Hin breytingin er að fram-
vegis skal stjórn byggingarfélags skipuð 5 mönnum, for-
manni, sem skipaður er af félagsmálaráðherra og 4 með-
stjórnendum, sem kosnir skulu hlutbundinni kosningu af
þeim félagsmönnum, sem eru hluttækir félagar, þ. e. þeim,
sem eiga eða hafa rétt til að
íslandsgliman
í kvöld.
A eftír glimimnl keppa
K. R. og fram 1. fl.
. ___
ISLANDSGLfMAN fer fram í
kvöld á íþróttavellinum og
hefst kl. 8,15. Að lokinni kapp-
glímunni fer fram kappleikur
milli 1. fl. K. R. og Fram.
Þátttakendur verða 10 snjallir
glímumenn frá Vestmannaeyjum
og Reykjavík. Má fullyrða, að
aldrei hefir verið jafn óvíst um
úrslit eins og núna, par sem að
minsta kosti fjórir keppendurnir
eru nærri pví jafn líklegir til
pess að vinna, peir Sigurður
Guðjónsson frá Vestmannaeyjum,
Skúli Þorleifsson, Ingimundur
Guðmundsson og Kjartan Berg-
mann Guðjónsson.
Að lokinni kappglímunni verð-
ur kappleikur milli 1. fl. K. R. og
Fram, og verður Akselsson dóm-
ari. Sömu miðar gilda fyrir
glimuna og kappleikinn, og er
sjaldgæft, að menn fái jafnmikið
,og í kvöld fyrir inngangseyrinn.
Sóðin
fór í gærkveldi i hringferð
austur um til Seyðisfjarðar.
eignast íbúðir.
* Samkvæmt þessum breyting-
um á lögunum um verkamanna.
bústaði verða byggingarfélög
þau, sem starfandi eru í land-
inu, að breyta samþyktmn sín-
um, til þess að öðlast rétt sam
kvæmt lögunum,
Ástæðan fyrir þessum breyt-
ingum er sú, að ríkissjóður og
bæjarsjóðir, sem að lögum eru
skyldaðir til að leggja fram
stórar f járhæðir árlega til bygg-
ingarfélaganna og eru auk þess
í ábyrgðum fyrir þeim lánum,
sem byggingarfélögin taka, hafa
engan rétt haft til íhlutunar
um stjórn félaganna, og er það í
fullkomnu ósamræmi við það,
sem á sér stað á öðrum þeim
sviðum, þar sem ríkissjóður og
bæjarsjóður leggja fé til,
Hér éftir verður því stjórn
hvers byggingarfélags þannig
skipuð, að formaður er skipað-
ur af félagsmálaráðherra, en 4
meðstjórnendur kosnir af hlut-
tækum félögum. Hafa félags-
mennirnir sjálfir því % hluta
stjórnarinnar og geta því ráðið
málefnum féiagsins eftir sinni
vild. Hins vegar er með skipuii
formannsins trygt, að ríkis-
stjórnin geti fylgst með málum
félaganna og haft eftirlit með
öllum rekstri þeirra.
Lögin öðiast gildi þegar í
stað.
Stefna á hendur stjérn*
ar Hlifar i HafnarfirOi.
Krafa um ónýtingu samþykta félagsins
um brottvikningu verkamanna.
DAG var gefin út stefna á hendur stjórnar Verka-
mannafélagsins Hlíf í Hafnarfirði út af brottvikningu
rneðlima Verkamannafélags Hafnarfjarðar, sem þýðir það,
að þessir verkamenn eru svift
ir réttinum til að stunda
verkamannavinnu í Hafnar-
firði.
Stefnandi er Verkamannafé-
lag Hafnarfjarðar og hefst það
á eftirfarandi:
að samþ. Verkamannafélageins
Hlíf, þann 26, fobrúar og 19.
maí 1939 um að þeir einir
geti verið löglegir meðlimir
Verkamannafélagsins Hlíf, —
sem ekki eru jafnframt með-
limir annars stéttarfélags
verkamanna í Hafnarfirði, í
sömu starfsgrein, verði ó-
merktar.
Frh. á 4. aiða.
Þegar hinn nýi hernaðarsáttmáli Þýzkalands og Ítalíu var
undirritaður í Berlín: I miðjunni við borðið: Hitler. Til vinstri
Ciano greifi, til hægri Ribbentrop. Á bak við stól Hitlers
stendur Göring.
Jagntefli Fram og Valss
Þijú mðrk vorn sett ð 6-7
min. og aðeins 1 á 83 min.
'O’ INIR mögru áhorfendur j
á íþróttavellinum í
gærkveldi urðu alveg forviða
þegar Fram skoraði tvö
mörk á fyrstu 4—5 mínút-
um leiksins — og þó voru
þeir ekki vissir um úrslitin,
þar sem Valur er svo sterk-
ur. Það liðu heldur ekki
nema 2 mínútur þar til Valur
skoraði mark og voru þannig
3 mörk skoruð á 7 mínútum,
eða svo að segja 1 mark aðra
hverja mínútu.
Þetta voru líka næstum einu
viðburðirnir í leiknum, á hinum
83 mínútum leiksins var aðeins
eitt mark sett, og lauk leiknum
því með jafntefli með 2:2.
Valur gat ekki teflt fram Her-
manni. Hann er veikur. Sigur-
páll Jónsson var í marki og þó
að hann sýni ágæt tilþrif, þegar
hann leikur úti á vellinum, þá
var hann mjög reikull í mark-
inu — og það sem breytti öll-
um leik Vals og gerði hann
reikulan og linan var einmitt
þetta, að Valsmenn liðu önn
fyrir að skotið væri á markið,
það var það eina sem þeir
óttuðust og þvældust því hver
um annan þveran fyrir marki
sínu. Hefði K. R. kept í gær-
kveldi gegn Val, þá hefði K. R.
unnið með 4 gegn 2 — eða svo
hefði leikurinn líkast til farið.
Fram var' ekki í essinu sínu.
Það vr bersýnilegt, að Framar-
ar voru hræddir. Þeir ætla að
sigla og vilja heldur tapa leik
en eiga á hættu að verða fyrir
meiðslum, einmitt þetta gerði
Jón Magnússon lítt virkan, en
hann lék nú á ,,kanti“. Jón
Sigurðsson var nú mjög linur
og náði sjaldan góðu upphlaupi.
Sigurður Halldórsson var bezti
maður liðsins, að undanskild-
um markmanninum Gunnlaugi,
sem stóð sig ágætlega.
Fyrra markið, sem Fram
skoraði, varð með þeim hætti,
að um leið og Sigurpáll greip
knöttinn, stökk Framari á
hann, en Sigurpáll snéri sér við
með knöttinn inn fyrir mark-
línu. Síðara markið skoraði Jón
Magnússon, óverjandi.
Fyrra mark Vals skoraði
Gísli Kærnested, en hið síðara
Egiil Kristbjörnsson.
í fyrri hálfleik voru bæði
mörkin oft í hættu og þó mark
Vals oftar, en í síðari hálfleik
var mark Framara oftar í hættu.
Leikurinn var ekki kraftmik-
ill og ekki neitt sérstaklega
skemtilegur. Bæði liðin voru
Frh. 4 4. sÍSu.
O ORGARSTJÓRI, ásamt fulltrúa ríkisstjómarinnar og
fulltrúa frá bankaráði Landsbankans munu fara með
fyrstu ferð til Kaupmannahafnar til að semja að fullu við
firmað Höjgaard & Schultz um framkvæmd hitaveitunnar,
er talið líklegt, að Jakob Möller fjármálaráðherra verði full-
írúi ríkisstjórnarinnar og Magnús Sigurðsson bankastjóri
fulltrúi Landsbankans, en hann dvelur nú erlendis. En
borgarstjóri einn mun undirrita samninga við firmað fyrir
bæjarins hönd.
Hitaveitumálið var hins-
vegar afgreitt frá bæjar-
stjórn á fundi hennar í gær-
kveldi.
Bæjarstjórnarfundurinn hafði
verið boðaður kl. 5, en hann var
ekki settur fyr en kl. að ganga
7. Bæjarfulltrúarnir sátu um-
hverfis borð og ræddu um hita-
veitumálið fram og aftur. Að
þessu samtali loknu fór borgar-
stjóri og Jakob Möller á fund
ríkisstjórnarinnar; um leið var
fundur settur og tekin fyrir
fundargerð bæjarráðs og út-
svarsmál.
Síðan kom borgarstjóri aftur
og voru þá samþykktar eftirfar-
andi tillögur:
„Bæjarstjórn Reykjavíkur
samþykkir að gera hitaveituna
frá jarðhitasvæðum Reykja og
Reykjahvols í Mosfellssveit til
Reykjavíkur og um bæinn, sam-
kvæmt áætlunum í tilboði A.S.
Höjgaard & Schultz, Köben-
havn, dags. 28. apríi 1939 og
öðrum áætlunum verkfræðinga
bæjarins."
„Bæjarstjórn Reykjavíkur
samþykkir að taka lán til Iiita-
veitunnar að upphæð allt að 9
milijónum íslenzkra króna eða
tilsvarandi upphæð í öðrum
gjaldeyri. Bæjarfélagið ábyrgist
lánsupphæðina með eignum
sínum og tekjum og sem sér-
stakar tryggingar fyrir láninu
verði ábyrgð íslenzku ríkis-
stjórnarinnar f. h. ríkisjsóðs og
veð í hitaveitunni.“
„Bæjarstjórn Reykjavíkur
samþykkir að veita borgar-
stjóranum í Reykjavik, Pétri
Halldórssyni, fullt og ótakmark-
að, framseljanlegt, umboð t!I ■
þess, fyrir hönd bæjarfélagsins
að semja við A.S. Höjgaard &
Schultz um framkvæmd verks-
ins á grundvelli framangreinds
tilboðs og undirrita samningti
við firmað, að semja um lán
til framkvæmdanna og undir
rita lánssamninga, skuldabréf,
hvort heldur er aðalskuldabréf
eða . sérskuldabréf .eða .hvort-
tveggja og að veðsetja hitaveit-
una til tryggingar slíku láni eða
lánum eða gefa bindandi lof-
orð um veðsetningu til trjgg-
ingar lánsupphæðinni.“
Voru þessar tillögur sam-
þyktar með 14 samhljóða at-
kvæðum — og er það einsdæmi
í sögu bæjarstjórnarinnar.
Ríkisstjórnin ræddi þetta mál
nákvæmlega á ráðuneytisfundi
í gær — og eins bankaróð
Landsbankans.
í dag tekur ríkisstjórnin fulln-
aðarákvörðun.
Það má gera ráð fyrir því,
að samningar við Höjgaard &
Schultz takist ekki, ef ekki fást
breytingar á því tilboði, sem
nú liggur fyrir.
Sir Stafford Gripps sæk-
ir uöi npptöku á ný!
-------«------
Lofar að halda sampyktir flokksinsog
hætta öllu makki við kommúnista.
Frá fréttaritara Alþýðuhlaðsins
KHÖFN í morgun.
G!IR Stafford Cripps, sem
^ vikið var úr enska Al-
þýðuflokknum í fyrra dag af
þingi flokksins með yfir-
gnæfandi meirihluta at-
kvæða, sótti í gær um upp-
töku í flokkinn á ný.
Sendi hann flokksþinginu
jafnframt yfirlýsingu þess
efnis, að hann væri reiðubú-
inn til að hlíta öllum sam-
þyktum þess og slíta öllu
sambandi við kommúnista.
Skref þetta vakti mikla furðu
á flokksþinginu. En engin á-
kvörðun hefir enn verið tekin
um umsókn Sir Staffords.
Nelotof flftir yíír-
lýsingn nn afstððn
Mssa í dag.
LONDON í morgun. FO.
MOLOTOV, utanríkismála-
ráðherra Sovét-Rússlands,
flytur útvarpsræðu í dag, sem
hlustað verður á um allan heim
af mikilli athygli.
Útlendir fréttaritarar í
Moskva búazt við, að Molotov
mimi í ræðu sinni gera ítarlega
grein fyrir stefnu Sovét-Rúss-
Frh. á 4. slðu.