Haukur - 01.01.1902, Blaðsíða 3

ATJGLYSINGABLAÐ HAUKS
Aller's illustr.
tjföonvQrsationsfaRsilicn
°skast til kaups. Ritstjóri vísar á.
^rrvrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr^
p Vasaúr!!! Ljósmyndavjeiar!! Fónógraffar! A
r A \
r /€\ II i i
l ** i
^•last jeg þessa muni ekki, en hver maður getur^
Cfengið þá fyrir 1—3 krónur. Notið þetta sjald- A
V gæfa tækifæri, og skrifið eftir verðlista, er sendist ^
r, ókeypis. A
f Paul Barth & Co. i
p Berlin S. 53. A
^AAAAAAAAAAAáAAAAAAAAAAAAAAá
ÁSKORUN.
Að gefnu tilefni er hjer með enn einu sinni skor-
*& á þá, sem hafa borgað hr. bakara F. Thordarson
a ísaflrði eitthvað af andvirði „Hauks" eða annars
^ess, er jeg'r>hefi gefið út, — að láta mig vita sem
aUra fyrst, hve mikið þeir hafa borgað honum, og
vrir hvað sú borgun hefir verið.
><xxxxxxxxxxx>o<xxxxx
Meginatriði heilsufræðinnar
6'tir einkar þarfleg bók, sem byrjuð er að koma út
1 »Bauk hinum unga". Hún er eftir norskan höfund,
4- Utne yflrkennara. Bók þessi var fyrst gefln út
fyrir 10 árum (1891), en síðan hafa verið prentuð 44
Nisund eintök af henni, og jafnvel þótt hún þætti
*|egar bera af flestum samkynja ritum, hefir þó síðasta
%áfan (sem hjer verður að mestu leyti farið eftir)
Verio töluvert aukin og endurbætt. Hún er nú kennd
1 Aesturn skólum í Noregi (unglingaskólum, alþýðuskól-
Utl1 og kennaraskólum), og þykir auk þess einhver
lri bezta og þarfasta alþýðubók.
Hjer er ofurlítið sýnishorn af því, hvað norsku
ö°in sögðu um fyrstu útgáfu hennar:
„Vjer óskum höfundinum og þó einkum
lesendunum til hamingiu með þetta ágæta kver.
Það gefur oss stutt og auðskilið yflrht yfir bygg-
ingu mannlegs líkama, og segir oss, hvað vjer
eigum að gera og hvað vjer verðum að varast,
til þess að líffærin geti starfað á eðlilegan hátt.
Allar lýsingar eru stuttar og gagnorðar, og minni
lesendaima er hvergi iþyngt með ónauðsynlegum
upptalningum eða orðalongingum. Vjer ráðum
hverjum húsföður og hverri húsmóður, sem hefir
opin augun fyrir því, að heilbrigð sál í heilbrigð-
um líkama er hin bezta hnoss í þessu lífi — að
fá sjer bók þessa, lesa hana, og gera það, sem
þau geta til þess, að innræta börnum sínum
mikilvægi þess, að varðveita heilsuna . . . ."
(„Sundhedsbladet".)
„Bókin er ekki einungis góð skóiabók, heldur
er hún lika einkar gagnleg fyrir hvert einasta
heimili, því að í henni eru svo margar reglur
fyrir þvi, hvernig eigi að varðveita heilsuna, og
svo mikilvæg og margvísleg fræðsla um ýmislegt,
er þar að lýtur, að hún myndi án efa stuðla
mjög að því, að bægja burt veikindum og öðru
líkamlegu böli, ef hún fengi almenna inngöngu á
heimiiin, og yrði lesin með athygii ..."
(„Adressebladet".)
„Vjer viijum sjerstaklega vekja athygll al-
þýðuskólakennara vorra og skóla-yfirvalda á
þessu auðskilda og alþýðlega kvori. í þvi er
allt það, sem nauðsynlegast er að vita um
„líkama vorn og heílsu vora", og frá þessum
fróðleik er sagt á þann hátt, að það hlýtur að
vokja umhugsun manna öldungis ósjálfrátt ..."
(„Dagsposten".)
Útgefandi „Hauks hins unga" heflr verið hvattur
til þess, að taka bók þessa upp í blaðið, til þess að
sem allra flestum geti gefizt kostur á að lesa hana,
og hagnýta sjer bendingar hennar, og vonar hann, að
alpýða manna taki henni fegins hendi, því að það á
hún i sannleika skilið.
Framan til i bókinn er aðallega lýsing á líkama
mannsins og störfum liffæranna, og er það nauðsyn-
legur inngangur leskaflanna, eða hinnar eiginlegu
heilsufræði, því að sá, sem þekkir ekki líkama sinn,
skilur ekki heldur, hvers vegna hann þarf að lifa
samkvæmt kenningum heilsufræðinnar, hvers vegna
hann þarf að gera þetta og þetta, og hvers vegna
hann verður að varast það og það.
Til þess að gefa lesendunum hugmynd um efni
bókarinnar, setjum vjer hjer lista yfir helztu kafla
hennar: ;
Inngangur. Beinin. Vöðvarnir. Næringin. Kirtl-
arnir. Meltingin og meltingarfærin. Blóðrásin. Sam-
setning blóðsins. Sogæðavökvinn. Loftið í kringum
oss. Andardrátturinn. Taugakerfið. Taugahnútar.
Húðin og umhirðing hennar. Hárið og orsakir þess
að það losnar. Skynjunarfærin. Fjarsýni og nærsýni.
Litblindni. Varðveizla sjónarinnnar. Eyrað. Umhirð-
ing eyrans. Ilman, smekkur og tilfinning. Fæðan.
Meðferð fæðunnar. Máltiðirnar. Munaðarvörurnar.
Áfengir drykkir. Skaðsemi áfengi-a drykkja. Tóbak-
ið og ofnautn þess. Híbýli vor. Fatnaður vor.
Skórnir vorir. Skaðsemi „lífstykkisins". Næm veik-
indi. Óþrifnaður og afleiðingar hans. Hörundskvillar.
Slys. — í bókinni eru milli 40 og 50 myndir til skýringar.
Til þess að eyða sem minnstu rúmi frá sögum
og annnri skemmtun, sem er og verður aðalefni
„Hauks hins unga", koma að eins 1—2 bls. af
heilsufræðinni í hvert skifti.