Haukur - 01.03.1914, Blaðsíða 11

H A U K U R.
Frá sýningunni í Kristíaniu: Sýningarskálarnir.
'áðum yfir Noregi í hendur Svíum. Undu
^orðmenn illa þeim úrslitum, og Kristján
Pfins neitaði fyrir hönd norsku þjóðarinn-
ar að ganga Svíum á hönd. Hinn 16.
febrúar sama ár kallaði hann saman ýmsa
belztu höfðingja landsins til fundar á Eiðs-
Velli, og neitaði sá. fundur að viðurkenna
friðarsáttmálann, en kaus Kristján prins
vr'r bráðabyrgðarstjórnanda landsins.
Wann ljet nú fara fram kosningar til ríkis-
Þiogs, er haldið skyldi á Eiðsvelli, og
var það sett io. aprll sama ár. Verkefni
Þingsins var að ræða og samþykkja stjórn-
arskipunarlög fyrir Noreg, og voru þau
samþykkt 17. maí sama ár, og sama dag
Var Kristján prins kjörinn konungur Nor-
egs. — Svíar áttu um þessar mundir
bðrum hnöppum að hneppa, og þess vegna
Uetu þeir Norðmenn afskiftalausa, svo að
þeir höfðu bæði tíma og tækifæri til að
boma þessu í kring. En nú sneru Svíar
sJer til siórveldanna, og sendimenn þeirra reyndu að kúga burt. Hafði hann þá verið konungur Norðmanna ( þrjá
Friðrik konung til þess að fullnægja friðarsáttmálanum. Kom mánuði, og unnið þjóðinni ómetanlegt gagn. Á stórþinginu
Það þá í ljós, að hann hafði engan þátt átt í því er í Noregi gekk sameiningin ekki orðalaust af. En Wedel-Jarlsberg
bafði gerzt. Sendi hann Kristjáni þegar orð um það, að greifi, sá er áður er nefndur, sýndi fram á það í langri og
bann skyldi framkvæma sameininguna, og koma svo tafar- röksamlegri ræðu, að eins og sakir stæðu, gæti Noregur ekk
orðið óháð ríki, og væri því sameiningin
við Svíþjóð eina færa leiðin. Konuugs-
sambandið var því næst samþykt með 72
atkv. gegn 5; og 4. nóv. um haustið var
Karl XIII. Svíakonungur kjörinn konung-
ur Noregs í einu hljóði. Eftir þetta hjeldu
Norðmenn hátíðlegan 17. dag mafmánað-
ar ár hvert í minningu um það, að þann
dag voru stjórnarskipunarlög þeirra sam-
þykkt. A stjórnarárum Karls XIV. Jóhanns
fórust þó hátíðahöldin fyrir nokkrum sinn-
um, vegna þess að hann bannaði þau, en
Norðmenn byrjuðu þau ætíð jafnskjótt
aftur, og 17. maí í vor gátu þeir haldið
100 ára sjálfstæðisafmæli sitt. Voru þá
hátíðahöld mikil um allan Noreg, og skort-
ir hjer rúm til að lýsa þeim. — Einn
liðurinn í þeim hátfðahöldum er sýning
sú hin mikla, er þá hófst í Kristíaníu og
stendur enn yfir. Eru hjer nokkrar mynd-
ir frá þeirri sýningu. Fyrsta myndin er
af helztu skálum þeim, sem sýningin er
haldin í. Önnur myndin er af skógrækt-
arhúsinu, sem svo er r.efnt. Eru þar sýnd-
ar allskonar afurðir norsku skóganna, og er þar margt og
mikið að sjá. í sambandi við minningarsýninguna hjeldu
bændur sýningu mikla, er stóð yfir í viku. Voru þar til sýn-
is norskar búsafurðir alls konar. Merkasti þátturinn í þeirri
Frá sýningunni í Kristíaniu: Skógræktarhúsið, þar sem allskonar afurðir skógarins
eru sýndar.
la«st til Danmerkur. En þótt óskiljanlegt sje, treysti Kristján
Prins þvf, að Englendingar og jafnvel Rússar mundu styðja
bann og áform hans, og f samræmi við vilja norsku þjóðar-
’tnar neitaði hann enn skýrt og afdráttarlaust, að verða við
bröfum Svía. Gripu þá Svíar til vopna og herjuðu á Norð- sýningu var stór og fjölskipuð dýrasýning. Priðja rnyndin,
urenn, og kom það þá brátt í ljós, að
Þótt Kristján væri duglegur, þá var hann
e°ginn hershöfðingi, og máttu Norðmenn
Þvf fljótlega miður. En Karl Jóhann, sem
Uokkrum árum áður hafði, fyrir brögð og
Undirferli fransklynda flokksins í Svíþjóð,
Ve»ið kjörinn ríkiserfingi þar, þorði ekki
að treysta því, að hann væri almennilega
lastur í sessi sem slíkur, og vildi því gjarn-
an koma sjer vel við Kristján prins. Og
ifkindum hefir það verið þess vegna,
a® hann leitaði fijótlega samkomulags við
bann, og bauðst til þess að samþykkja
stJórnarskipunarlög Norðmanua, ef þeir
legðu niður vopnin og gengju í konungs-
samband við Svíþjóð. Kristján var þá
°rðinn alveg afhuga upphafiegu áformi
sfnu, og 14. ágúst varð þetta að fullnaðar-
sarnningum með þeim. Hann kvaddi
Saman aukaþing, fól ráðuneytinu stjórnar-
störfin, lagði niður völdin og fór af landi Frá sýningunni i Krisb'aniu: Ferhyrndur hrútur norskur.
— 93 —
94 —