Alþýðublaðið - 05.06.1939, Blaðsíða 2
MANDDAGINN 5. JGNI 1939.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
UMRÆÐUEFNI
Hversvegna sést ég svo
sjaldan? Leiftur úr þýzkri
menningu. Hneyksli í Aust-
urstræti við dyr menningar-
félagsins. Atvinnan í Reykja-
vík og utanbæjarmennirnir.
ATHUGANÍR HANNESAR
Á HORNINU.
ALLMARGIR hafa undanfarið
skrifað mér og fundið að því, hve
Hannes á horninu kemur sjaldan
í blaðinu. Ég vil taka það fram, að
ástæðan er ekki sú, að ég sé far-
inn að eldast svo mjög, að ég sé
farinn að verða latur við bréfa-
skriftirnar, heldur er hún sú, að
Alþýðublaðið er alltof lítið. Eina
ráðið til að fá Hannes á horninu
oftar í blaðinu er að fá breyttu
fyrirkomulagi á blaðinu og það
stækkað.
í þýzku blaði stóðu eftirfarandi
klausur nýlega undir fyrirsögn-
inni: „Ótrúlegar fréttir.“
„GESTGJAFINN Emil Kopoer
og kona hans. eigendur veitinga-
hússins „Vier Linden“ hafa lýst
því yfir, að þau myndu verða fyrst
manna til þess að verzla við Gyð-
inga, þegar búðir þeirra verða
opnaðar aftur.“
„PÓSTFULLTRÚINN Kluge í
Lubbecke heilsaði Gyðingnum
Lazarus á járnbrautarstöð þar á
staðnum — hneigði sig djúpt og
bauð honum alúðlega góðan dag.“
„PAUL KEMPT gullsmiður í
Suhl tók ofan fyrir Gyðingastúlk-
unni Saprha og Gyðingnum Fried-
mann. Þetta gerðist sunnudaginn
15. janúar, um sama leyti og S.A.
höfðu fundi sína.“
„ANNA GARTNER í Butten-
wiesen umgengst Gyðinga þar á
staðnum. Hún kom í sorgarklæðum
að jarðarför Gyðingastúlkunnar
Flora S. Lammfromm.11
ÞETTA ERU hokkur leiftur úr
þýzkri menningu nú til dags.
HAFA Reykvíkingar, sem dag-
lega ganga Austurstræti, ekki séð
forina við dyrnar á Thorvald-
sens-bazar? — Og ef þeir hafa séð
hana, eins og hún er nú, og eins
og hún er búin að vera sumar eftir
sumar og ár eftir ár, hvernig
stendur þá á því, að hún skuli vera
þarna óumtalað? Eða eru Reyk-
víkingar svo blindir fyrir sóða-
skapnum, að þeir sjái ekki?
ÞEGAR skemtiskipin koma, eru
hinir útlendu gestir laðaðir að
Thorvaldssensbazar, til þess að
kaupa minjagripi um íslenzka
menningu, þeim gefst þá um leið
og hefir gefist ríkulega undanfarin
ár tækifæri til að sjá íslenzkan
þrifnað, ekki svona í afdalakoti,
heldur í aðalgötu höfuðborgarinn-
ar, ómengaða, opna forarvilpu við
dyrnar, að því menningarfyrirtæki,
sem tekur að sér að sýna js-
DAGSINS.
lenzka þjóðmenningu og kennir
sig við sjálfan Thorvaldsen.
[ , jfc- íy&M , " "'i
ERU engin takmörk fyrir því,
jafnvel ekki í sjálfu Austurstræti,
hvað húseigendum á dýrustu og
arðmestu lóðum bæjarins getur
haldist uppi af sóðaskap með hús
sín? Farið sjálf og sjáið!
Annars eru það auðvitað ekki
húseigendurnir, sem hafa skapað
þennan óþverra, heldur allskonar
sóðadót, sem flækist um göturnar.
Vilja ekki heilbrigðis og hreinlæt-
isvöldin í þessum bæ setja upp
„boxhanskana11 og útrýma þessum
óþverra?
„GÆGIR“ skrifar mér á þessa
leið: „Það var orð í tíma talað og
þó of seint, sem hann S. M. skrif-
aði þér, 26. maí. Gamlir Reykvík-
ingar og ungir, sem eru uppvaxnir
hér, eru bókstaflega settir hjá, —
þegar um atvinnu er að ræða eins
og S. M. bendir réttilega á.“
„HVERJIR ERU ÞAÐ, sem við
vinnu eru í hinum ýmsu ríkis-
stofnunum? Mestmegnis eru það
menn, nýfluttir til bæjarins og oft
lítt hæfir til þess starfs, sem þeir
eru settir til, geta allir séð það,
sem líta þar inn og sjá þessa menn
vera að pikka þar á ritvél með
einum fingri."
HVERNIG VAR ÞAÐ þegar lög-
regluþjónunum var fjölgað hér um
árið? Það væri fróðlegt að sjá
skýrslu um það, hvað margir
Reykvíkingar hlutu þau hnoss, eða
hafa Reykvíkingar komist að í
tollþjónastöðurnar svo nokkru
nemi? Ég held nú ekki.
SÚ SAGA gengur um bæinn, að
um seinustu áramót hafi tollþjón-
um verið fjölgað mikið og um
stöðurnar hafi sótt fjöldi bæjar-
manna með mjög sæmilegri ment-
un alt upp í stúdentspróf, en ein-
göngu utanbæjarmen nvoru teknir
í þessar stöður. Svona mætti lengi
telja.“
ÞETTA um tollþjónana er alls
ekki rétt.
Hannes á Iiorninu.
Skipasmíðastöðvar í Danmörku
hafa tekið við pöntunum um
smiði á skipum fyrir 220 milljónir
króna samtals. Það eru alls 57
skip, sem hér er um að ræða, og
þar af eru 32 pöntuð af erlendum
aðilum, en 25 af dönskum. —
Á sænskum skipasmíðastöðvum
eru einnig smíðuð óvenjumörg
skip um þessar mundir. Skipa-
smíðastöðin í Gautaborg hefir til
dæmis fengið fleiri pantanir en
nokkru sinni áður. Mörg af skip-
um þessum eru smíðuð eftir
pöntunum frá Englandi. FÚ.
Svo báru hreindýrin Óla og Gerðu aftur til Finnakonunnar,
þar sem þau vermdu sig í hlýrri stofunni og létu vísa sér
veginn heim.
E?
En Finnakonan hafði saumað handa þeim ný
og gert við sleðann sinn.
föt.
t
■
Og hreindýrið og ungi hreinninn hljóp við hlið hans alveg að landamærunum. Þar snéri
Finnakonan við m5ð hreindýrin sín.
níðbréfunum áfram að rigna yf-
ir konuna, og bréfritarinn virt-
ist verða ófyrirleitnari með
degi hverjum, því svo fóru
rannsóknarlögreglunni einnig að
berast samskonar bréf.
Einn góðan veðurdag tókst
svo Himmelstrup allt í einu að
komast fyrir sannleikann og
vakti hann almenna undrun.
Það var konan sjálf, sem skrif-
að hafði öll bréfin. Játaði hún
viðstöðulaust, en kvaðst enga
grein geta gert sér fyrir því
hversvegha hún hefði tekið upp
á þessu, sér hefði fundist eitt-
hvað „koma yfir sig,“ sem blátt
áfram hefði knúð hana til að
setjast niður og skrifa þetta.
Konan var svo afhent geð-
veikralækni til rannsóknar.
Hveiti í 10 lb. pokum 2,25
Hveiti í 20 lb. pokum 4,25
Hveiti í lausri vigt 0,40 kg.
Strásykur 0,65 kg.
Molasykur 0,75 kg.
Spyrjið um verð hjá okkur.
Ulí É mjéli
itðisk oppfianing.
AMVINNUFÉLAGASAM-
BAND NOREGS og mjólk-
úrsölusambandið sænska hafa í
sameiningu fest kaup á ítalskri
uppfinningu í þá átt að fram-
leiða ull úr mjólk.
Eftír þessari uppfinningu er
hægt að framleiÖa úr undanrennu
gerviullartegund, sem nefnist
„lanital“. Tilraunir þær, sem
gerðar hafa verið með gerviull-
artegund þessa við matvæla-
birgðastöð sænska ríkisins, sýna,
áð hún er í ýmsum efnum eins
góð og náttúrleg ull. Aðrir halda
því hins vegar fram, að gerviullin
„lanitar1 sé ekki eins endingar-
góð.
Samband sænskra samvinnufé-
laga og mjóikursölustjórnin hafa
nú sent ríkisstjórninni uppá-
s'tungu um ,að ríkið kaupi 5 millj.
kg. af „lanitalull“ og láti vinna
úr henni einkennisbúninga handa
hermönnum. Er þessi málaleitun
rökstudd með því, að Svíþjóð
hafi meiri mjólk en markaður sé
fyrir í landinu og að ull sé mjög
dýr. Sænska stjórnin hefir ekki
kvarað tillögunni enn þá. FÚ.
Lík rekur á Akranesi.
Nýlega rak lík á Akra-
nesi. Var það lík Jóns Sveins-
sonar, háseta á lv. Ólafi Bjarna-
syni, sem drukknaði i vetur.
Einkeunilegt iðg-
reglnmál.
SNEMMA í þessum mánuði
kom einkennilegt mál fyr-
ir réttinn í Horsens í Dan-
mörku.
Kona ein þar í borginni hafði
urn langan tíma orðið fyrir
undarlegum ofsóknum, á þann
hátt, að henni bárust stööugt
með litlu millibili nafnlaus níð-
bréf er smánuðu hana á hinn
ógeðslegasta hátt.
Konan leitaði svo ti.1 lögregl-
unnar og hóf hún ítarlega rann-
sókn undir stjórn lögreglufor-
ingja Himmelstrup að nafni. —
Meðan á rannsókninni stóð hélt
Símar 1678 og 2148.
Tjamarbúðm. Sími 3570.
Útsvars-. og skattakærur
skrifar Jón Björnsson, Klapp-
arstíg 5 A.
Útbreiðið Alþýðtjblaðið!
MAÐURINN SEM HVARF
50.
til þín ef ég treysti þér ekki? Treysti þér meira en öllum
öðrum lifandi verum.“
Hún hjúfraði sig aftur að honum. En svo spurði hún gripin
af þeirri tilhneigingu, sem er öllum konum sameiginleg, að
njóta óvæntrar hamingju með hliðsjón af einhverju ömurlegu
í því liðna:
„Hvers vegna yfirgafst þú mig án þess að gefa mér nokkra
skýringu? — Hvers vegna ertu svona — svona undarlegur?
— Ég elskaði þig eins og þú varst.“
Hann svaraði ekki strax, en lagði handlegginn yfir herðar
hennar og leiddi hana inn ganginn, inn á einkaskrifstofu sína.
Svo settist hann í gamla skrifborðsstólinn sinn, en Charlotta
lét fallast í djúpan hægindastól, sem ætlaður var viðskifta-
vinunum.
„Ég flúði frá Ilku. Hún — elskaði annan. Og ég komst að
því að hún hafði ákveðið að ráða mig af dögum.“
„Ég veit það,“ svaraði Charlotta með beizkju í röddinni.
„Og þess vegna sagði ég frá öllu, sem ég vissi um hana þegar
ég frétti að þú værir dáinn.“
„Svo það hefir verið fyrir þínar aðgerðir að hún var hand-
tekin.“
Charlotta kinkaði kolli, — og Blake stundi þungan.
„Og það er einmitt orsökin til þess, að ég er komin aftur.
Eins og þú sérð þá myrti hún mig ekki. — Við verðum að
frelsa hana.“
„Þú mátt vera viss um að hún bjargar sjálfri sér einhvern
veginn. Það gera konur af hennar tegund ávalt. — Og auk
þess hafði hún ákveðið að myrða þig, — það veiztu ... Jim!
— Fyrir augnabliki síðan hélt ég að þú hefðir komið aftur
af því að þú elskaðir mig.“
Hann hristi höfuðið, dapur í bragði.
„Nei, — ég gæti frekar sagt að ég hafi horfið af því ég
elskaði þig. Hún gefur mér aldrei skilnað eftir á meðan ég
á nokkurn eyri til. — Og fyrst ég get ekki gifst þér, er það
réttasta, sem ég get gert, að hverfa úr minni gömlu veröld.
Ég gerði það líka. En — nú er ég neyddur til þess að koma
aftur.“ í
Hún horfði á hann og hann sá sársauka og ásökun leynast
í svip hennar. Það var konan, sem elskar af öllu sínu hjarta,
sem horfði á manninn, sem brást ást hennar.
,,í nokkur augnablik áðan áleit ég að við hefðum nú loks-
ins fundið hvort annað og að við mundum aldrei þurfa að
skilja framar.“
Hann stóð á fætur og byrjaði að ganga fram og aftur um
gólfið. Eftir litla stund settist hann aftur. Honum hafði fund-
ist það svo eðlilegt og sjálfsagt að koma til hennar og segja
henni leyndarmál sitt, og þannig myndi það ávalt hafa verið
og verða þegar eitthvað geigvænlegt berði að dyrum hans.
Hún var bezti félaginn, sem hann átti, — bezti vinurinn hans.
Og nú hafði hann leitað til hennar aðeins til þess að hrinda
henni svo frá sér aftur, þegar Ilka væri úr allri hættu. Hann
hafði að vísu ekki tekið það með í reikninginn, en það hlaut
óhjákvæmilega að verða afleiðingin. Ilka myndi verða honum
erfiðari hér eftir e nnokkru sinni fyr. Hún myndi aldrei gefa
hann lausan. Nú myndi hún ávalt nota það sem svipu á hann,
hvað hún, saklaus, hefði orðið að þola hans vegna. Og að það
skyldi hafa verið Charlotta, sem átti upptökin að ákærunni,
gaf Ilku nýjan möguleika, — varð henni nýtt vopn til að
vinna á móti hamingju hans.
Þegar hann loksins svaraði, \-ar þungur undirstraumur af
hatri í rödd hans. Og hann talaði hægt eins og hann sliti
orðin sundur:
„Á þessu augnabliki gætiég látið hana deyja.“
Augu Charlottu höfðu fylgt hverri hreyfingu hans og hverju
svipbrigði. En ásökunin í svip hennar var horfin.
„Og þetta gætir þú gert fyrir mig — fyrir okkur.“
ITann roðnaði undan augnaráði hennar.
„Það er hræðilge grimd, en — ég sé enga aðra leið til að
verða frjáls maður.“
AU sátu þögul um stund, svo stóð hún upp, gekk um-
hverfis skrifborðið, laut yfir hann þar sem hann sat í
stólnum og kysti hann á ennið með brennheitum skjálfandi
vörum.
„Þrátt fyrir alt, þá getum við ekki gert það. — En ég get
ekki gert að því, þó það sé ljótt, að ég er innilega ðlöð yfir
því, að þú gazt hugsað þannig.“
Hann ætlaði að taka hana aftur í faðm sér, en hún ýtti
honum blíðlega frá sér og gekk aftur til sætis sins.
„Nei, við megum ekki gleyma okkur, — við verðum nú
að láta skynsemina ráða eins og í gamla daga. — Iivað get-
um við gert til þess að frelsa Ilku?“
Blake laut fram á borðið hugsandi. Henni sýndist hann
hafa elzt um mörg ár þessar seinustu mínútur. —En það
gerði ekkert til, því á þessum sömu mínútum höfðu þau fund-
ið hvort annað, — orðið innilega samrýmd eins og í gamla
daga.