Alþýðublaðið - 13.06.1939, Blaðsíða 3
ÞRIÐIUDAGINN 13. SON! 1039.
ALÞBUIUÐIÐ
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
RWSWélI:
F. R. VALÐBMARSS0N.
í fjwveru hfiu:
JéNAS €RJ©MUNDSSON.
AF©RE»SLA:
4L»f»ÚHÚSI^¥
(Inmgaagur feá HverSSgmtu).
49®*
>6
1!«
SÍMAR:
Afsreiðsla, auglýsimgar.
Rihiíjéra (imml. frétSr).
Rifcigéri.
V. S. Viihjálmis (haiima),
Jémas Gruðmumés. höiima.
Al]»ýðupremtsmiðjaa.
Afgrftiisla.
ALÞÝ*Ui»é*«N'TSMÍ»JAN
VestmaaBaáagnr
LiireglnstjérS skrifar borpr-
RÁÐGERT er, að eflt verði
til sérstaks Vestur-íslend-
ingadags hér 2. júlí n. k. og fari
hátíðahöldin fram á Þingvöll-
um. Þeir, sem frumkvæði hafa
um þessa nýbreytni, munu vera
Vestur-íslendingar, sem búsettir
eru hér á landi, eða félag þeirra,
enda munu þeir skilja bezt þá
þýðingu, sem það hefir að
tengja saman ættar- og vinar-
böndin, sem eiga að binda sam-
an landana austan og vestan
hafsins.
Oss hér heima er skylt að
minnast þess, hve landar vorir
vestan hafsins hafa oft látið sig
miklu skifta hin mestu nauð-
synja- og menningarmál okkar,
og þó mundu þeir hafa gert það
enn meir, ef hægara hefði verið
um samgöngur við þá, en hing-
að til hefir verið.
Það er vel farið, að áhuga-
samir menn hafa nú hafist handa
um að efna hér til hátíðar, sem
helguð sé sambandinu milli ís-
lendinga austan hafs og vestan
og mætti þessi byrjun vel geta
orðið upphafið að meiri og
nánari samskiftum milli þjóðar-
brotsins í Ameríku og okkar hér
heima. En eins ber þó að minn-
ast, að þó slíkir hátíðisdagar
séu oft mikilsverðir sem byrjun
og vakning góðs málefnis, eru
þeir ekki mikilsvirði, ef 1 kjöl-
farið siglir ekki annað og meira.
Meiri virk samvinna á sem flest-
um sviðum. Allir þessir „dagar“
okkar eru hættulegir, ef það eru
aðeins fögur orð, sem flutt eru,
en ekkert raunverulegt starf
verður afleiðingin af þeim.
En tæplega virðist ástæða til
að ætla, að ekki geti orðið
framhald á samstarfi voru og
Vestur-íslendinganna. Ekki er
að efa, að vér hljótum að leita
í vesturveg í viðskiftamálum
vorum og þá er oss það ekki
þýðingarlaust að eiga þar slíka
málsvara, sem landar vorir þar
hafa reynst oss bæði fyr og
síðar.
Það er ánægjulegt, að nú
virðist aukast mjög viðleitnin
til meira samstarfs við landa
vora og aðra vestan hafsins og
væri óskandi, að hinn fyrsti
vestmannadagur hér mætti
verða til þess, að flýta fyrir því
að sem fyrst yrði tekið upp sem
nánast samstarf við þær þjóð-
ir, sem þar búa og sem vér höf-
um haft alltof lítil viðskifti við
hingað til.
Mosrmjrda
MIKIÐ þóf hefir veriS um
bifreiðastæðin í bærnun
undanfarið heilt ár. Hefir geng-
ið á sífeldu umtali mn að koma
bifreiðunum af Lækjartorgi. því
að þó að það sé þægilegt, að
hafa þar bifreiðar til taks, þá er
það mjög slæmt fyrir umferð-
ina að hafa bifreiðastæðin þar.
Vegna missagna hefir lög-
reglustjóri farið þess á leit við
blaðið, að það birti bréf er hann
ritaði borgarstjóranum um
þetta efni og fer það hér á eftir:
„Með bréfum dags. 29. apríl og
3., 4. og 16. f. m. hafið þér, herra
borgarstjóri, sent mér til um-i
sagnar umsóknir nokkurra bif-
reiðastöðva um leyfi til starf-
rækslu framvegis, og vil ég í ,til-
efni af því leyfa mér að taka
fram eftirfarandi:
Bifreiðastöðin Geysir við
Kalkofnsveg.
Stöð þessi er í nýju húsi og
hefir bifreiðastæði við austan-
verðan Kalkofnsveg. Eru húsa-
kynni þessarar stöðvar mjög góð
og lega stæðanna og alt fyrir-
komulag hið bezta. Vil ég því
mæla með því, að bæjarstjórn
samþykki stöð þessa.
Bifreiðastöð Steindórs.
Stöð þessi hefir afgreiðslu í
húsi við Hafnarstræti, og hefir
það nýlega verið stækkað og
endurbætt. Er húsnæði það, sem
til afgreiðslu er notað, hið bezta.
Stöðin hefir stæði fyrir bifreiðar
sínar á eignarlóðum stöðvareig-
andans á horni Aðalstrætis og
Hafnarstrætis og milli Trýggva-
götu og Hafnarstrætis, og eru
lóðir þessar það rúmgóðar, að
hægt mun vera að geyma þar
þær bifreiðar, sem við stöðina
þurfa að vera, án þess að þær
standi á gangstéttum eða á göt-
unni.
Eins og kunnugt er, er lega
bifreiðastöðvar þessarar og stæða
hennar sú, að ökuleiðir frá henni
liggja allar yfir gangstéttir út á
þröngar og fjölfarnar götur, og
er þetta að sjálfsögðu mjög til
trafala allri annari umferð. Af
þessari ástæðu tel ég stað þenn-
an eigi til frambúðar fyrir bif-
reiðastöð. En með hliðsjón af
því, að núverandi eigandi hefir
gert stæði fyrir bifreiðarnar á
eigin lóðum, að honum hefir ný-
lega verið leyft að stækka og
endurbæta stöðvarhús sitt og að
erfitt mun að sjá jafn stórri stöð
fyrir viðunandi plássi annars
staðar, vil ég þó mæla með því,
að bæjarstjórn samþykki stöð
þessa fyrst um sinn.
Aðalstöðin.
Sótt er um leyfi til að reka
stöð þessa áfram á sama stað
Ðg á sama hátt og áður. Stöð
þessi hefir tii þessa látið bif-
reiðar sínar, er þær hafa Ökki
jverið í akstri, standa á gangstétt-
inni við stöðvarhúsið, sem er við
Lækjartorg, og á Lækjartorgi ut-
an gangstéttarinnar. Vegna hinn-
ar miklu umferðar, sem um
Lækjartorg er, tel ég ekki eiga
að leyfa þar stæði fyrir bifreiðar
umfram það, sem óhjákvæmilegt
er, svo sem teljast kann um
strætisvagna fyrst um sinn. Ég
legg því gegn því að orðið sé
við umsókn þessarar stöðvar.
Litla bílastöðin.
Að því er þessa stöð snertir,
er sótt um leyfi til að reka hana
á sama stað og hingað til. Af
sömu ástæðu og greindar eru
hér að framan í sambandi við
umsókn Aðalstöðvarinnar legg
ég til að þessari . umsókn sé
synjað.
Bifreiðastöðin Hekla.
Egill Vilhjálmsson sækir um
leyfi til að reka bifreiðastöð með
afgreiðslu í húsi því við Lækj-
argötu, þar sem nú er afgreiðsla
bifreiðastöðvarinnar Heklu, og
lætur þess getið, að skilyrði séu
fyrir hendi til þess að geyma
bifreiðar stöðvarinnar í porti við
Lækjargötu nr. 4- Bygging nefnds
stöðvarhúss mun eins og í um-
sókninni er getið, hafa verið
leyfð með því skilyrði, að hif-
reiðar núverandi stöðvar væru
geymdar í nefndu porti. Á þessu
hafa hins vegar orðið hinar
mestu vanefndir frá stöðvarinnar
hálfu, og hafa bifreiðar hennar
mjög verið til trafala á Lækjar-
götu, en þar tel ég ekki tiltæki-
legt að leyfa bifreiðastæði. Með
tilliti til þessarar reynslu og
þeirra staðreynda, að við bif-
reiðaafgreiðslu hlýtur ávalt að
vera mikil bifreiðaumferð, tel ég
ekki fært að verða við umsókn
þessari.
Bifreiðastöð Reykjavíkur, h/f.
sækir aðallega um leyfi til að
reka samnefnda bifreiðastöð á-
fram á sama stað og með sama
fyrirkomulagi og undanfarið, en
tii vara er sótt um leyfi til að
nota núverandi afgreiðsluhús,
þótt neitað yrði um stæði, þar
sem þau nú eru. Þessi bifreiða-
stöð hefir undanfarið geymt bif-
reiðar sínar á Lækjartorgi og
Austurstræti fyrir framan stöð-
ina. Á þessum stöðum tel ég ó-
fært að leyfa bifreiðastæði fram-
vegis, og legg því til, að aðal-
umsókninni verði synjað. Ef leyft
yrði að hafa afgreiðsluna áfram
á sama stað, mundi afleiðing
þess verða sú, að sífeldur bif-
reiðastraumur yrði ávalt að henni
og frá, þó með nokkurri við-
stöðu, og mundi það verða til á-
líka trafala annari umferð og ef
fast bifreiðastæði væri leyft á
því svæði. Eins og mál þetta
liggur fyrir, get ég því ekki held-
ur verið því meðmæltur, að orðið
sé við varaumsókninni.
Garðar Gíslason
sækir um leyfi til að reka bif-
Áætlunarferðir alla þriðjudaga og föstudaga strax eftir
komu Ms. Fagraness. Frá Borgarnesi kl. 1 e. h. Fagra-
nesið fer til Reykjavíkur á þriðjudögum kl. 9 síðdegis.
Magnús Gnnnlaugsson, bilreilarstjért.
Hraðferðlr B. S. A.
Aila daga stexua másmdaga.
um Akranes og Borgarnes. — M.s. Laxfoss amnast sjé-
leiðina. Afgreiðslan í Reykjavík á Bifreiðastöð ís-
sími 1540.
EifreiðastHð ákureyrar.
Til tækifærisgjafa
Sclirambeager helmsfrœga kransf KERAMIK.
Handunnlnn KRISTALL.
K. Einarsson & Björnss*n.
Bankastræti 11.
reiðastöðina Bifröst með óbreyttu
fyrirkomulagi. Stöð þessi hefir
stæði fyrir bifreiðar sínar á eigin
lóð og mun hafa fengið leyfi til
að bæta húsakynni sín. En sá
mikli ókostur er á fyrirkomulagi
þessarar stöðvar, að aka verður
úr stæðunum yfir gangstétt fjöl-
farinnar götu, og skapa stórhýs-
in, sem eru sitt hvoru megin inn-
keyrslunnar, blind horn beggja
megin.. Ég tel stað þennan þvi
ekki til frambúðar fyrir bifreiða-
afgreiðslu, en með því að bif-
reiðageymslan er á eigin lóð, vil
ég þó ekki leggja á móti því, að
stöð þessi sé samþykt fyrst urn
sinn.
Hjónaband.
Nýlega voru gefin saman í
hjónaband af séra Bjarna Jóns-
syni ungfrú Kristín Þorvaldsdótt-
ir saumakona og Ástráður Jóns-
Son, verzlunarmaður, Liverpool.
Heimili ungu hjónana verður á
Grundarstíg 11,
Amgrinmr Kristjánssons
Komum til móts vió
móðurina.
—....♦ --
Bæða flutt við bátiðahðld barnaheimílisins Vor-
boðlnn i Arnarhélstúni sunnuúaginn 11. júni.
AYORIN erum vér venju
fremur vongóð. Þegar
sumarþeyrinn blæs hlýlega um
vanga og æskan hlær við vor-
inu. Það er eitt af dásemdum
tilverunnar, að hula er dregin
yfir framtíð hvers og eins.
Það er því að þakka, að vér
getum þó vonað alls hins bezta
í lengstu lög, hvað sem annars
kann á að bjáta.
Og þó er það nú svo, að enda
þótt vér kunnum vel að meta
þetta lífsins lögmál, þá erum
vér samt sem áður ærið mörg
með því markinu brend að
„vera sífelt að spyrja og spá.“
eins og þar stendur. Ekki kann-
ske svo mjög um framtíð vora
hvers fyrir sig, heldur um fram-
tíð heildarinnar. Framtíð barn-
anna, framtíð þjóðarinnar. Vér
lifum í þessu efni í dagdraum-
um þar sem oss dreymir um
það, hvernig börnum vorum
muni farnast. Hvernig verða
muni að lifa í þessu landi eftir
svo og svo mörg ár. Hvort hinni
komandi kynslóð muni auðnast
að lifa hér hagsælla, farsælla
og. hamingjusamara lífi en vér
sjálf gerum.
Hvert skyldum vér þá líta,
ef vér vildum glæða og styrkja
þær vonir, er vér berum í
brjósti varðandi heill og ham-
ingju barna vorra.
Lítum yfir barnahóp, því þar
sem Iítil börn fara, fer fram-
tíðin. Ef alt er með feldu er
hópurinn fríður, hraustur, lífs-
glaður. Þar er fólgið hið kom-
andi líf, sú orka, er innan
stundar leysist úr læðingi.
Nú vaknar sú spurning:
Hvernig ferst oss úr hendi.áð
varðveita hina dýrmætustu eign
barnanna, hina góðu eiginleika
þeirra, heilbrigði þeirra og
þrótt, lífsgleði og athafnaþrá,
meðfædda fórnfýsi og kærleiks-
þel?
Lífshamingja barnanna og þá
hinnar komandi kynslóðar er
svo að segja einvörðungu undir
því komin, að þetta takist. —
Hvernig vinnum vér þá að þess-
ari verndun hinna góðu eigin-
leika, er blunda með barninu?
í fyrstu eru þetta verk móð-
urinnar. Verk hinnar um-
hyggjusömu, góðu móður verða
aldrei fullþökkuð eða oflofuð.
En aðstöðumunur mæðranna er
svo harla mikill, að jafnvel
þótt þær séu allar af vilja gerð-
ar að inna störf sín trúverðug-
lega af hendi, störf móðurinnar,
sem eru ábyrgðarmestu trúnað-
arstörf, sem unnin eru fyrir
þjóðfélagið, þá er ekki von til
þess, að ávalt takist vel, þegar
tekið er tillit til þeirra kjara
og þeirrar lífsaðstöðu, er þær
alt of margar eiga við að búa.
Hér grípur líka svo margt
fram í. Barnið er lítil félags-
vera. Við uppeldisstörf dugar
heldur engin einangrunarstefna.
Fyrr en varir er barnið farið að
taka á sinn hátt þátt í félags-
lífinu. En félagslífið, jafnt
hinna hærri sem lægri, er eins
og við öll þekkjum oft sora
blandið.
Viðfangsefnin eru þar ærið
misjöfn. Aðferðirnar til að ná
settu marki misjafnar.Þar á ég
við þegar börn venjast svo
raunalega fljótt á að hafa rangt
við í leikjum. Þá er líka leik-
vangurinn ærið misjafn. Hér
verður þá að öllu samanlögðu
alt of margt, sem verður á vegi
hins unga vegfaranda, sem hefir
í sér fólgið neikvætt uppeldis-
gildi.
Hér er það, sem vér staðnæm-
umst frammi fyrir einhverju
mikilsverðasta þjóðfélagsvanda-
máli, er bíður úrlausnar. Þar
sem viðfangsefnið er það, að
að bægja frá, afmá hin nei-
kvæðu uppeldisáhrif, en koma
mæðrunum til aðstoðar, þar
sem þær hafa lagt grundvöllinn,
og þeirra áhrifa- gætir ekki. Sjá
svo til að umhverfi, leikir, störf
og nám barnanna hafi jákvætt
uppeldisgildi. Það er að alt þetta
verndi hina góðu eiginleika
barnsins, veki þrótt og athafna-
þrá, glæði kærleikslund og fórn-
fýsi og auki vitsmunaþroska
þeirra og heilbrigði.
Því verr hafa þessi mál yfir-
leitt farið halloka fyrir öðrum á
þeim vettvangi, þar sem opin-
berum málum er í hvert skifti
ráðið til lykta, og veldur því
hvorttveggja, að þessi mál eru
fyrst og fremst andleg mál, en
ekki efnisleg, og svo hitt, að þau
eru öðrum fremur málstaður
þeirra þegna þjóðfélagsins, er
hlédrægastir eru og minst nriega
sín. — Málstaður hinnar fátæku
móður og barnanna hennar.
Hér er ekki um það að ræða
að byggja skrauthýsi, banka-
byggingar, leikhús, leggja götur
og byggja brýr. Nei, en hér er
miklu fremur um það að ræða,
að það verði hamingjusamt og
heilbrigt fólk, sem treður í
framtíðinni hinar malbikuðu
g’ötur, sem nú eru lagðar, og
hefst við í þeim húsum, sem nú
eru bygð. ý
Þetta skilur bezt móðirin
sjálf. Konurnar, sem standa
fyrir barnaheimilinu Vorboð-
inn, heita nú á samborgarana tíl
fylgis við málstað hins fátæka
barns. Þær- hafa þegar unnið
stórvirki.- Hver sá, sem aðstoðar
þær í starfi þeirra, vinnur hin-
um góða málstað. Hann má vera
þakklátur fyrir það, að hohum
býðst tækifæri til þess.
Gerið því meir en rétt að gefa
gaum þessum störfum, þessarí
viðleitni. Sýnið í verki að þíð
skiljið hvað hér er í húfi með
því m. a. að kaupa merki dags-
ins og styðja st^rfsemi Vor-
boðans í hvívetna bæði nú og
endranær.
„Vorboðinn ljúfi,“ segir Jón-
as Hallgrímsson. — Vorboðinn,
þetta eina orð, vekur hlýju og
unað í brjósti hvers einasta ís-
lendings. „Vorboðinn“ sá, er
hér um ræðir, er vorboði hins
gróandi þjóðlífs. Hjálpumst .öll
til að hlúa að þeim gróðri, er
slíkt vor skapar. Gerum hann
fagran og' þróttmikinn, þá höf-
uni vér sannarlega ástæðu til
að horfa vonglöð mót framtíð-
inni. • - j
Arngrímur Kristjánsson,