Alþýðublaðið - 27.06.1939, Síða 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMAliSSON
ÚVGSFAMDI: AO»ÝÖUFLOKKDRINN
XX. AR6ANGUE
ÞRIÐJUDAG 27. JÚNÍ 19:59
144. TOLUBLAÐ
..■— .......
Ráðstafanir, sem vekja mikla athygli á Englandi.
Snotor snmarbnstað-
or
„Resolution“, eitt af orustuskipum brezka flotans.
4 nýir heiðnrsfélapr i sam
bandi isl. barnakennara.
—; ♦,
Kennarabinoinu oo uppeldismálaþinginn iauk i
gærkveldi með vegiegn samsæti að Hótel Borg.
JT ENNARA- og uppeldis-
málaþinginu lauk í
gærkveldi með samsæti að
Hótel Borg. Samsætinu
stýrði Jón Sigurðsson skóla-
stjóri, formaður afmælis-
nefndar.
Meðal gesta voru heiðursfé-
lagar Sambands íslenzkra
barnakennara, en fjórir nýir
héiðursfélagar voru kjörnir af
hinii nýafstaðna þingi þess, þeir
dr. Guðmundur Finnbogason
landsbókavörður, Steingrímur
Arason kennari við Kennara-
skólann, Þorsteinn M. Jónsson
skólastjóri á Akureyri og Þórð-
ur Thoroddsen læknir.
Mintist forseti S.Í.B., Sigurð-
ur Thorlacius skólastjóri, þess
mikilvæga starfs, sem þessir
menn hafa unnið í þágu upp-
eldismálanna. Þökkuðu svo hin-
ir nýju heiðursfélagar fyrir með
snjöllum ræðum.
Þórður Thoroddsen læknir
var fyrstur manna á þingi, sem
bar fram frumvarp um sérstak-
an kennaraskóla. Var hann á-
valt mikill stuðningsmaður
bættrar alþýðufræðslu.
Guðmundur Finnbogason
landsbókavörður samdi fyrsta
frumvarpið um almenna skóla-
skyldu. Ferðaðist hann mikið
bæði erlendis og innanlands, er-
lendis til þess að kynna sér fyr-
irkomulag alþýðufræðslunnar
meðal menningarþjóða og inn-
anlands til þess að kynna sér
ástandið í þessum efnum. Til-
lögur sínar og niðurstöður birti
hann í bók sinni Lýðmentun.
Þorsteinn M. Jónsson var
einn allra ötulasti forvígismað-
ur málefna kennara á þingi.
Einkum fékk hann þar miklu
framgengt til umbótar á launa-
kjörum kennara.
Steingrímur Arason er líklega
sá maður í íslenzkri barnakenn-
arastétt, sem mestan þátt hefir
átt í því að bæta vinnubrögð í
skólum landsins, enda hefir
enginn þeirra lagt annað eins á
sig til þess að mentast til síns
starfs. Hann hefir einnig samið
hinar vinsælustu smábarnabæk-
ur, sem hér er völ á. En ef til
vill er þýðingarmesti þátturinn
í starfi hans þau átök, sem hann
sem formaður Barnavinafélgs-
ins Sumargjafar hefir gert til
þess að bæta uppeldisskilyrði
hinna yngri barna í Reykjavík
með stofnun dagheimila.
Af eldri heiðursfélögum S. í.
B. voru viðstaddir Haraldur
Guðmundsson forseti sameinaðs
þings, Ásgeir Ásgeirsson fyrv.
fræðslumálastj., Bjarni Bjarna-
son skólastjóri og Helgi Hjörvar
skrifstofustjóri. Fluttu þeir
einnig ræður. Enn fremur töl-
uðu: Jakob Kristinsson fræðslu-
málastjóri, Pétur Halldórsson
borgarstjóri, skólastjórarnir:
Björn H. Jónsson, Karl Finn-
bogason, Guðjón Guðjónsson,
Arngrímur Kristjánsson, Hall-
dór Guðjónsson, Stefán Jóns-
son, Arnfinnur Jónsson, Friðrik
Prh. á 4. sibu.
Frá fréttariíara Alþýðublaðsins. London í morgun.
AÐ var tilkynnt í London í gærkveídi, að sumarleyf-
um á brezka heimaflotanum yrði hagað öðruvísi í ár
en venja hefir verið imdanfarin ár.
Hingað tii hafa sjóliðsmennirnir fengið sumarleyfi sín
í ágúst, en nú er ætiunin, að þeir taki það strax í júlí, og
að sá mánuður verði notaður til þess að gera við herskipin
og búa þau undir hinar árlegu flotaæfingar, sem áður fyrr
iiafa farið fram í september, en nú eiga að fara fram í ágúst.
Þá var einnig tilkynnt, að ♦“
flotavikan, sem venjulega hefir
verið haldin í byrjun ágúst ár
hvert, þegar almenningi hefir
verið leyft að fara um borð í
herskipin í flotahöfnunum, —
til þess að skoða þau, muni
verða látin niður falla i ár og
það sé heldur ekki gert ráð fyr-
ir því, er herskipin heimsæki
á þessu sumri neinar hafnír ut-
an flotahafnanna, enda þótt það
hafi verið venja undanfarin
sumur.
Þessar breytingar út frá því,
sem hingað til hefir tíðkast um
sumarleyfi og æfingar brezka
flotans, vekja mikla athygli um
allt England, þar sem menn
fylgjast ævinlega sérstaklega
vel með öllu því, sem flotann
snertir.
Þær þykja benda til þess, að
brezka stjómin búizt við, að
viðsjárnar í Evrópu muni fara
mjög vaxandi, þegar á líður
sumarið, og ætli sér að hafa her-
skipaflotann við öllu húinn, ef
til alvarlegri tíðinda skyldi
draga.
Mac Bride (Daily Herald).
Ironside yfirumsjónar-
maóur brezka flotans
utan Evrópu.
LONDON í gærkveldi. FO.
Sir Edmond Ironside, sem heíir
verið yfirherforingi Breta í Gi-
braltar undanfarið, leggnr af
stað til Englands í dag, til þess
að taka við nýju starfi.
Hann verður yfirumsjónarmað-
ur brezka flotans alls staðar utan
Evrópu.
ÞEIR, sem fara héðan til
Vatnsendahæðarinnar, munu
víða á leiðinni sjá litla, snotra
sumarbústaði með grænum rjóðr-
(um í kring. En pegar yfir hæÖ-
ina er komið, pá blasir við fög-
ur sumarhöll ,sem símamenn hafa
bygt parna í skjóli Vatnsenda-
hæðarinnar niður við Elliðavatn.
Fyrir 8 árum bygði Félag
símamanna pama sumarbústað,
en sá bústaður var ekki nema
grind pess bústaðar, sem par er
nú.
Hafa símamenn nú klætt bú-
staðinn og málað, pannig, að
hann getur einnig verið íveru-
staður peirra að vetrinum til.
1 gær buðu símamennirnir
biaðamönnum til sumarbústaðar-
ins og sýndu þeim pað, sem
gert hefir verið til að fegra og
bæta hús og umhverfi.
Hefir verið gróðursett töluvert
af trjáplöntum og skrautjurtum
þama í kríng, og má vænta pess,
þegar líður á sumarið, að parna
verði blómskrúð mikið. Einnig
hafa símamennirnir veiðiréttindi
í Eliiðavatni, og hefir félagið og
pokkrir einstaklingar fengið sér
báta til veiðiferða út á vatnið.
I bústaðnum geta búið um 30
manns. Eru herbergin öll hin
snotrustu, og á fyrstu hæð er
stór matsalur.
Þarna njóta gestirnir allra ný-
tízku þæginda, rafmagns, mið-
Frh. i 4. síöu.
LONDON í morgun. FÚ.
ARÓDRI þýzkra hlaða gegn
Bretlandi heldur áfram og
færist fremur í aukana. Er aðal-
lega miðað að því, að sannfæra
Þjóðverja um það, að Bretland
sé veikt og fari halloka. Einkum
beri mikið á þessu í Kína og
Palestínu, — og jafnvel inn-
anlands í Bretlandi gangi ekki
á öðru en sprengjuárásum
Jóo fvarsson kosinn
I Austnr-Skaftafelis-
sýsln.
A
ÞJéðverJar hlabka yf-
ir erfiðlelkum Breta.
----«----
Segja að Bretland fari allstaðar halloka
og stjórnin sé að tapa tökum á fólkinu.
og hermdarverkum, — svo
að bersýnilegt sé, að stjórnin sé
að tapa öllum tökum á fólkinu.
í Þýzkalandi er nú verið að
undirbúa stofnun æskumannaher-
sveita, og hefir verið boðið út
tugum púsunda af æskumönn-
um á aldrinum 16—20 ára. Verða
æskumannasveitir pessar sendar
til Austur-Prússlands og annara
Frh. i 4. síðu.
TKVÆÐI voru talin í gær
í aukakosningunni í Aust-
ur-Skaftafellssýslu,
Á kjörskrá voru 718, en 618
atkvæði voru greidd.
Kosningu hlaut Jón ívarsson
kaupfélagsstjóri í Höfn í Horna-
firði, sem bauð sig fram utan-
flokka, fékk 334 atkv., fram-
bjóðandi Framsóknarflokksins,
Páll Þorsteinsson kennari á
Hofi í Öræfum fékk 227 at-
kvæði, en Árnór Sigurjónsson,
frambjóðandi kommúnista fékk
45 atkvæði.
Drottningin
1 er í Kaupmannahöfn, fer þaóan
á morgun áleiðis hingað.
Ebsíd síld fyrir
Norðorlandi.
Nerna fáeinar smðterf-
nr við Mánáreyjar.
Q ÍLDARLAUST má nú
^ kalla fyrir öllu Norður-
landi, enda þótt veður sé hið
bezta á miðunum. Þó hafa 3
skip komið inn til Siglufjarð-
ar í gær og dag með síld, sem
þau veiddu á Grímseyjar-
sundi í gær.
í gær kom Nanna inn ineð
400 mál, en í dag komu Harald-
ur frá Akranesi með 200 mál og
Sæunn með 300 mál. Lögðu öli
skipin síldina upp hjá Ríkisverlc
smiðjunum,
Undanfarna daga hefir verið
sólskin og bjartviðri fyrir öllu
Norðurlandi. f dag er fremúr
þungt loft yfir miðunum, en þó
hið bezta veiðiveður, ef nokkur
síld væri.
Flugvélin TF-ÖRN flaug i gær
í síldarleit. Flaug hún vestur að
Skaga og 30 mílur tíl hafs út
frá Skaganum. Flaug hún því
næst austur með Grímsey, yfir
Flatey, austur Skjálfanda, íyrir
Tjörnes og austur undir Sléttu.
Sá hún hvergi bröndu, nema
kringum Mánáœyjar, par voru
smátorfur.
I morgun flaug hún aftur, en
sá ekki neitt. .
Erlendu pátttakendnrn
Ir f Laugarvatnsmótlnu
komu hingað í gærkv.
Viðtal við fararstjórann, Knut Larsson.
ERLENDU þátttakendurnir
í norræna mótinu að
Laugarvatni komu hingað með
Lyru i gærkveldi um kl. SMs og
lögðu af stað austur í morgun
kl. 10. En mótið verður sett í
kvöld.
Þegar hinir erlendu gestir
stigu hér á land í gærkveldi, —
hafði Alþýðublaðið stutt samtal
við fararstjóra gestanna, Knut
Larsson, sem er ritari Viggby-
holmaranna.
— Ég vil leggja áherzlu á það,
sagði Knut Larsson, að við er-
um ekki hingað komin sem
venjulegir ferðamenn til að
skoða landið og kynnast þjóð-
lífinu, þetta er ekki tilgangur
farar okkar, þó að við reynum
að sjálfsögðu eftir föngum að
kynnast hvorutveggja. Hitt er
aðaltilgangurinn með för okk-
ar hingað að ræða alþjóðleg
málefni við íslendinga, kynnast
sjónarmiðum þeirra og horfa á
málefnin með þeirra augum til
þess að geta skilið aðstöðu ís-
lendinga til hinna ýmsu mál-
efna. Umheimurinn lítur á
Norðurlöndin sem eina heild, og
bræðraþjóðirnar hljóta að ýmsu
leyti að Iáta þetta marka fram-
komu sína. Norðurlandaþjóð-
irnar eiga að vera jafnréttháar
hvor gagnvart annari og þó að
ísland sé fámennara en hin
löndin í augum okkar, sem
KNUT LARSSON
sem
skipum þann félagsskap,
hingað er kominn nú,
— Það er erfiðara að efna til
móta hér á landi, en á hinum
Norðurlöndunum? segjum vér.
— Já, miklu erfiðara. Við
Viggbyholmarar höfum efnt til
móta í Noregi, Svíþjóð, Finn-
landi, Danmörku og í Eistlandi.
Alls staðar hafa þátttakendur
verið miklu fleiri en á þessu
móti. Ástæðan er fyrst og
fremst sú, að ferðin hingað er
löng og dýr. Og þar sem félagar
okkar og þátttakendur í mótum
okkar eru allt af að langmestu
leyti verkamenn, þá er þetta
mjög eðlilegt. Verkamenn hafa
takmarkaðar tekjur og sumar-
fríum þeirra er ekki þannig
háttað, að þeir geti eytt þeim
í ferðalag hingað. Auk þess er
Pth. á 4. sKh.