Alþýðublaðið - 29.06.1939, Page 1

R3TSTIÓRI: F. R. VALDRMASSSONT i
ÚTGEFAMM: ALÞÝBUFLOKKUEOMM
XX. ÁBGANGUR
FIMTUDAGINN 29. JÚNÍ 1939.
146. TÖLUBLAÐ
Alpýðuflokksmenn bjartsýn
Ir allsstaðar á Norðurlandi
— segir Stefán Jóh, Stefánsson.
Viðtal við félagsmálaráðherrann eftir heimsókn hans hjá
sambandsféiögunum og flokksfélögunum norðanlands.

STEFÁN JÓHANN STEFÁNSSON forseti Alþýðu-
sambands íslands kom í gær úr ferðalagi sínu um
Norðurland. Hefir hann á flestum stöðum á Norðixrlandi
rætt við trúnaðarmenn Alþýðusambandsins og Alþýðu-
ílokksins um stjórnmálaviðhorfið og skipulagsmál Al-
þýðusambandsins.
STEFÁN JÓH. STEFÁNSSON
Hefir Alþýðublaðið náð tali af
Stefáni Jóh. Stefánssyni um
um ferðina, og fer samtalið hér
á eftir.
— Komstu víða við í ferðalag-
inu?
— Já, ég heimsótti trúnaðar-
menn Alþýðusambandsins og
Alþýðuflokksins á Hvamms-
tanga, Blönduósi, Skagaströnd,
Sauðárkróki, Akureyri og
Húsavík — og nú síðastliðinn
sunnudag var ’ég á móti Al-
þýðuflokksfélganna, er þau
héldu í Sigríðarstaðaskógi í
Ljósavatnsskarði og Alþýðu-
blaðið hefir áður talað um. Var
mótið mjög vel sótt, og sem
dæmi um áhugann hjá Norð-
lendingum fyrir því að sækja
irezku knattspyrnomenn-
imir fara ésigraðir heim.
-----«-----
Þeir uonu kappleikinn í gær með 3:2.
ITAPPLEIKNUM milli
■^*1 Bretanna og úrvalsliðs-
ins í gær lauk með sigri Bret-
anna með 3:2. Var leikur-
inn allur hinn fjörugasti. og
hinir mörgu áhorfendur að
síðasta leik Bretanna urðu
ekki fyrir vonbrigðum með
neitt í gær, nema hinn marg-
þráða sigur íslendinga.
Veðrið var hið ákjósanlegasta
og leikurinn fjörugur og spenn-
andi.
Fyrri hálfleik lauk með 0:0.
Var hann öllu betur leikinn,
sérstaklega af hálfu íslendinga,
sem lengi vel höfðu leikinn
mikið til á sínu valdi, þótt ekki
tækist þeim að setja mark.
Vörnin var traust og góð og
sóknin einnig, þótt hún væri oft
ekki nægilega. heilsteypt. í liði
Englendinga sköruðu hinir
sömu fram úr og á undanförn-
um leikjum.
Síðari hálfleikur var mark-
anna vegna meira spennandi.
Þegar 6 mín. voru af honum
setti Björgvin fyrsta markið.
Valt síðan á ýmsu. Eitt sinn
hlej'pur Björgvin upp með
knöttinn og skýtur fallegt skot,
en markvörður bjargar nauð-
lega. Nokkru síðar skýtur Ab-
bod rétt yfir þverslána, eftir
hættulegt upphlaup. Bretarnir
sækja enn, og Abbod setur
fyrsta mark þeirra, er 20 mín.
eru af hálfleik.
Þriðja markið setti Jóhannes
rétt á eftir. Var það hæðar-
knöttur frá Hans, sem hann á-
samt Björgvin o. fl. gerði mark-
ið úr. Vildu sumir Englending-
arnir halda því fram, að hann
hefði verið rangstæður, en það
er rangt. Þegar 25 mín. eru af
leik skýtur Friday langt og fal-
legt skot í hægra horn marksins.
Staðan er nú 2 og 2 og spenn-
spenningurinn eykst. Tíu mín-
útum seinna fá íslendingarnir
á sig vítisspyrnu fyrir hend, sem
gerð var í þvögu við markið.
Sparn Cater fallegu skoti á
mark. Þótt íslendingarnir héldu
sókn til leiksloka dugði það ekki
til, I.C. hafði sigrað.
Sé leikurinn tekinn í tölum,
verða aukspyrnurnar níu á ís-
lendinga, en átta á I.C. Horn-
spyrnurnar eru þrjár á ísl., en
ein á I.C. Skot á mark eru f jögur
hættuleg hjá úrvalinu, en tíu
hjá Bretum.
Akselson um kappleikinn.
Fyrri hálfleikur var oft vel
leikinn og skemtilega, en ann-
ar hálfleikur líktist oft ekki
knattspyrnu. Þegar maður minn-
ist þessara fimm kappleikja,
vekur það athygli, að kappleik-
ur Englendinganna við tvö fé-
lögin voru jafntefli, en úrvals-
Frh. á 4. siðo.
það, geturðu saþt frá því, að 2
ungir Alþýðui’lokksmenn frá
Húsavík, formafiur F.U.J. og fé-
lagi hans þar, lögðu á sig það
erfiði, vegna þess að ekki náð-
ist í neina bíla, að hjóla alla leið
frá Húsavík til Sigríðarstaða-
skógar, eða um 6 tíma ferð
hvora leið, til þess að taka þátt
í mótinu .
— Voru haldnir opinberir
fundir annars staðar, þar sem
þú komst?
—- Ég átti eingöngu tal við
trúnaðarmenn Alþýðuflokks-
ins, og ræddi við þá um stjórn-
málaviðhorfið, síðustu atburð-
ina í stjórnmálunum og um
skipulagsmál Alþýðusambands-
ins.
— Hver voru viðhorf trúnað-
armannanna til þessara mála?
— Um skipulagsmálin er of
snemmt að segja nokkuð að
þessu sinni, en í sambandi við
stjórnmálaviðhorfið voru menn
yfirleitt bjartsýnir, og þökkuðu
allir Alþýðuflokknum fyrir þau
afskifti, er harin hefir haft af
landsmálunum, og telja þeir, að
eins og á stóð, hafi Alþýðuflokk-
urinn tekið þá einu skynsam-
legu afstöðu til gengisbreyting-
arinnar, sem hægt var að taka.
— Varstu nokkursstaðar var
við, áð kvartað væri undan
verðhækkun á erlendum varn-
ingi?
— Öllum, sem ég átti tal við,
bar saman um það, að verð-
hækkun hefði orðið á sárafáum
erlendum vörutegundum, og
hefði verð á vefnaðarvöru jafn-
vel lækkað.
— Kommúnistarnir hér í
Reykjavík láta mikið yfir sínu
aukna fylgi fyrir norðan. Varstu
víða var við það?
— Kommúnistarnir eru sízt
í uppgangi, og ber víðast hvar
lítið á þeim í sambandsfélögun-
um. Annars minntust þeir, sem
ég átti tal við, ekki mikið á þá,
nema á einum stað. Þar var mér
sögð skemtileg saga af frétta-
flutningi þeirra.
Þeir tilkynntu stofnun flokks-
deildar á einum stað fyrir norð-
an, og létu það fylgja fréttinni,
að stofnendur hefðu verið 13, en
þó leitað hefði verið með log-
andi ljósi um allt þorpið, þá
hefðu ekki fundist nema 9. Af
þessum 9, sem þá fundust, hafa
nú 4 sagt sig úr félaginu, og er
ástandið svipað á öðrum stöð-
um, sem ég frétti til.
— Voru menn ekki dálítið
kvíðafullir um sumaratvinnuna
vegna þeirra síldarleysisfrétta,
er borizt hafa? ffrh.' 4 4. rfBa

I
I ■ m i i
, >-1
Danzig aftur á dagskrá: Þjóðabandalagsfulltrúinn í Danzig, Dr.
Burckhardt, í fylgd með einum fulltrúa nazistasenatsins í
borginni.
koma á vinsamlegri sambúð
milli Englands og Þýzkalands,
bygðri á gagnkvæmum skiln-
ingi á þörfum beggja landanna
og fullri viðurkenningu á rétt-
indum annara.“
Sú von er að endingu látin í
ljós í svarinu, að samkomulag
megi nást um nýjan flotamála-
samning eða endurskoðun þess
gamla.
Mac Bride. (Daily Herald.)
Brezka stjórnin mét-
mælir uppsðgn brezk-
pýzka flotasáttmálans.
Býður Þýzkalandi jafnframt enn einu
sinni samkomulag um ðll ágreiningsmál
.......................«>
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
LONDON í morgun.
"OREZKA stjórnin sendi
þýzku stjórninni í gær-
kveldi ýtarlegt svar við upp-
sögn Þjóðverja á brezk-
þýzka flotamálasamningnum
frá 1937, þar sem Þjóðverjar
skuldbundu sig til þess að
takmarka herskipasmíðar sín
ar við ákveðna hundraðs-
tölu af herskipasmíðum
Breta. En þýzka stjórnin
sagði þessum samningi upp
fyrirvaralaust, þegar Eng-
land tók á sig ábyrgð á full-
veldi Póllands í vor.
Svar þetta er talið mjög þýð-
ingarmikið, enda er þar í fyrsta
skifti af brezku stjórninni borið
á móti því í skriflegri orðsend-
ingu til þýzku stjórnarinnar, að
ásakanir hennar um það, að
England stefni að innilokun
eða einangrun Þýzkalands hafi
við nokkuð að styðjast.
„Bretland," segir 1 svarinu,
,,gæti aðeins í því tilfelli orðið
Þýzkalandi óvinveitt, að Þýzka
land gerðist sekt um árás á
önnur Iönd.“
Þá er það skarplega tekið
fram, að þær skuldbindingar,
sem Bretland hafi tekið á sig
til að verja fullveldi annara
landa, komi vitanlega ekki til
neinna framkvæmda, nema því
aðeins að á þau .verði ráðist.
Jafnframt er sú von látin í
ljós. að nýjar viðræður megi tak-
ast milíi Englands og Þýzka-
lands um viðskiftamál, þó
brezka stjórnin geri sér full-
komlega ljóst, að gagnkvæmt
traust og góðvilji sé skilyrði
fyrir því.
„Það hefir alt af verið og er
ósk brezku stjórnarinnar að
Nazistar stof na st«rm
sveitir í Danzig.
Viðbúnaður peirra vekur
áhyfloiurlá PðUaaái.
LONDON 1 morgun FÚ.
JFv AD er haft eftir vel kunn-
** ugum aðilum í Varsjá, að
pólskir stjórnmálamenn fylgist
með mikilli athygli með mynd
un þýzkra sjálfboðaliðssveita í
Danzig og komu 4000 þýzkra
liðsforingja og hermanna til
borgarinnar.
Lagt hefir verið hald á 1000
hesta, liðssveitum þessimn til
afnota, og auk þess hefir verlð
slátrað 3000 svínum og lögð í
kæligeymslu, þeim til matar.
Skipasmíðastöðvum fríríkis-
ins hefir verið skipað að segja
upp pólskum verkamönnum.
ferkakvennafilðgii
efnatilLangarvatis-
farar á snnnndag.
‘17 ERKAKVENNAFÉLÖGIN
* „Framsókn“ í Reykjavik
og „Framtíðin“ í Hafnarfirði
efna til sameiginlegrar skemti-
ferðar austur að Laugarvatni
n. k. sunnudag, 2. júlí.
Verður lagt af sta'ð frá Alþýðu-
húsinu við Hverfísgötu kl- 7 að
morgni og höfð stutt viðdvöl á
feiðinni í Hveragerði, við Sogs^
fossana og á fleiri fallegum stöð-
um. En aðaldvölin verðyr að
Laugarvatni.
Má vænta þess, að verkakonur
noti sér þetta ágæta tækifæri til
að létta sér upp í .hópi stéttar-
systra sinna og njóta samtímis
náttúrufegurðarinnair á einum
fegursta stað hér sunnanlands.
Allar upplýsingar um skemti-
förina er hægt að fá hjá Pálífiu
Þorfinnsdóttur, Urðarstig 1Ö.
Reykjavík, og Guðrúnu Sigurðar-
dóttur, Linnetsstig 8, Hafnarfírði.
Norræna mótið að Laugarvatni:
Stefán Jóh. Stefánsson f Intti
t morgnn erindl sitt om verk
lýðshreyfínonna á íslandi.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
Laugarvatni í morgun.
DAG eru fjögur erindi
flutt á norræna kynningar-
mótinu á Laugarvatni. Snemma í
morgun flutti Stefán Jóh. Stef-
ánsson félagsmálaráðherra er-
indi um sögu íslenzkra verka-
lýðssamtaka.
Skýrði hann frá upphafi sam-
takanna, dvaldi við hin sér-
stöku skilyrði, sem íslenzk
verkalýðssamtök hefðu átt við
að húa og hvernig þau hefðu
byggst upp stig af stigi.
Dvaldi hann þá við stöðu
verkalýðshreyfingarinnar nú
í dag. Var erindinu fylgt með
mikilli athygli af hinum erlendu
þátttakendum, enda eru fleetir
þeirra starfandi í verkalýðs-
hreyfingunni, ritarar, erindrek-
ar og starfsmenn verkalýðssam-
takanna.
í dag kl. 11 flutti Guðlaugui
Rosinkranz fróðlegt erindi uir
samvinnuhreyíinguna.
I kvöld kl. 6 flytur Knul
Larsson erindi um samvinni:
Norðurlanda.
Klukkan 8 í kvöld flytur Ól-
afur Björnsson hagfræðingui
erindi um fjárhagslega þróur
íslenzku þjóðarinnar.
í gærkveldi flutti Jónas
Jónsson alþingismaður erind:
um umheiminn frá sjónarmið:
íslendinga.
í upphafi erindis síns drap
á A. adin.