Alþýðublaðið - 06.07.1939, Blaðsíða 1
ALÞÝÐUB
SITSTJÓRÍ: F. E. VALDEMAB6SON
ÚTGBTAlfÐS: MJ^fMÍIIÆSÖSIJESil!
PL
FIMMTUDAG 6. JÚLI 1939
152. TÓLUBLAÐ
^^^^^^W^ytff^
3SES3'
Byggingarfél. verkamanna
var stofnað í gærkveldi.
»--------------
Stofnendurnir voru um 200, þar af margir
gamlir meðlimir Byggingarfélags alþýðu.
nýja félag sœklr pegar f dag uin
lán ilr Bygglngarsjóðl verkamanna til
að hef|a bygglngu verkamannabiistaða.
BYGGINGARFÉLAG VERKAMANNA var stofnað í gær-
kveldi af um 200 mönnum. Mun félagið þegar í dag
skrifa Byggingasjóði verkamanna og fara fram á, að því
verði veitt lán úr sjóðnum til bygginga verkamannabú-
staða. Mun vonandi engin bið verða á svari Byggingasjóðs-
ins, svo að félagið geti þegar í stað hafizt handa um bygg-
ingar, gert útboð, pantað efni o. s. frv.
Það mun ekki vera ráðið enn til fulls, hvar byggt verð-
ur, því að sá staður, sem áður var talað um, að byggt yrði
á, er talinn óheppilegur. Mun verða gert allt til þess að
velja sem allra heppilegastan stað, einnig með tilliti til
góðra garða við húsin og framtíðarbygginga.
Guðmundur í, Guðmundsson [ fyrir hann að gera en að gera
Guðmundur I. Guðmundsson,
formaður hins nýja Bygginga-
félags verkamanna.
feðrið að breytast?
IDAG er fyrsti rigningardag-
ur, sem komið hefir um
langan tíma hér sunnanlands.
Veðurblíðan, sem verið hefir
Frh. á 4. siðu.
hæstaréttarmálaflutningsmaður
setti fundinn og skýrði frá til-
drögum hans, sem öllum eru
kunn. Byggingafélag alþýðu
breytti ekki lögum sínum og
gerði ekki þær ráðstafanir, sem
þurfti til þess, að Byggingasjóð-
ur gæti veitt því lán úr sjóðn
um. Enn fremur neitaði það að
afhenda hinum stjórnskipaða
formanni skilríki og plögg fé-
lagsins, svo að honum var ekki
mögulegt að taka við stjórn
þess. Það var því ekki annað
Flest er nú not-
að i neyðinni.
»
HP IL ÞESS að breiða yfir þann mikla ósigur, sem kommún-
•*¦ istar hafa nú beðið í öllu uppreisnarbrölti sínu í Bygg-
ingafélagi alþýðu við það, að hið nýja Byggingafélag verka-
manna hefir verið stofnað til þess að halda áfram byggingu
verkamannabústaða hér í bænum, reynir Þjóðviljinn í morgun
að þyrla upp miklu moldryki í sambandi við lán það, sem Al-
þýðuflokksmenn hér hafa nýlega tekið hjá landssambandi
sænsku verkalýðsfélaganna.
Það er ekkert nýtt í þessum þvættingi Þjóðviljans. Það
er sama tuggan, sem hann hefir verið með um þetta mál, upp
aftur og upp aftur, að verið sé ,,að velta ábyrgðinni" á láninu
,,á herðar íslenzku verkalýðsfélaganna", sem þannig sé ætlað
„að borga skuldir Alþýðuflokksins", þó að því hafi mörgum
sinnum verið lýst yfir, að slíkur rógburður hafi ekki við hið
allra minnsta að styðjast.
Sænska lánið er tekið til þess að breyta gömlum og óhag-
stæðum lánum Alþýðublaðsins og Alþýðuprentsmiðjunnar, sem
meðal annarra Héðinn Valdimarsson hafði ábyrgzt, en hljóp
frá og Alþýðuflokkurinn sleppti honum við, í eitt miklu hag-
stæðara lán heldur en þau gömlu voru. Ábyrgðin á þessu láni
hvílir ekki og getur ekki á nokkurn hátt komið til með að
hvíla á verkalýðsfélögunum hér á landi. Það eru einstaklingar
innan Alþýðuflokksins, og engir aðrir, sem bera ábyrgð á lán-
inu, á sama hátt og það voru einstaklingar, sem báru ábyrgð-
ina á þeim eldri.
Það er þýðingarlaust fyrir kommúnistablaðið, að ætla að
reyna að leiða athyglina frá skemmdarverkum flokksmanna
sinna og ósigri í byggingamálum verkamanna hér í bænum.
Það vita svo margir sannleikann um sænska lánið, að von-
laust er fyrir kommúnista, að þyrla upp nokkum ósannindum
um það, þó að það sé hins vegar skiljanlegt, að þeir reyni að
nota flest í neyðinni.
ráðstafanir til þess, að stofnað
yrði annað félag samkvæmt lög-
um, til þess að hægt væri að
hefjast handa um byggingu
verkamannabústaða í sumar.
Eftir að Guðmundur hafði
mælt þessi orð, gaf hann Stefáni
Jóh. Stefánssyni félagsmálaráð-
herra orðið. Rakti hann sögu
laganna um byggingu verka-
mannabústaða og skýrði ná-
kvæmlega frá því, hvernig þau
hefðu þróazt og hvenær og
hvernig verkamannabústaðir
hefðu verið byggðir. Þá kom
hann nokkuð inn á þær deilur,
sem undanfarið hafa staðið um
þessi mál, sem nú yrði að telja
að væri lokið. Eftir að þetta fé-
lag væri stofnað, ætti að komast
skriður á málið, svo að hafizt
yrði handa um byggingar, vinna
hæfist, og næsta vor gætu þá
um 100 fjölskyldur flutt í ný-
tízku húsnæði, sem væri betra
og ódýrara en það, sem þær
hefðu átt við að búa áður.
Félagsstoffliinin.
Eftir ræðu félagsmálaráð-
herra var gengið tiL stofnfund-
arstarfa. Voru lög samþykkt, og
eru þau sniðin eftír lögum
Byggingafélags alþýðu, en þó
með þeim breytöngum, sem
nauðsynlegar voru samkvæmt
bráðabirgðalögununn Þá fór
fram kosning á 4 mönnum í
stjórn félagsins og voru kosnir
Bjarni Stefánsson verkamaður,
Magnús Þorsteinsson inn-
heimtumaður, Grímur Bjarna-
son tollþjónn og Oddur Sigurðs-
son verzlunarmaður. í vara-
stjórn voru kosnir; Þórður
Gíslason verkamaðnr, Georg
Þorsteinsson innheimtumaður,
Jóhann Einarsson verkamaður
og Marteinn Gíslason verka-
maður. Endurskoðendur voru
kosnir Bernhard Amar og Jón
Guðmundsson. Margir af félög-
um Byggingafélags alþýðu gerð-
ust stof nendur þessa félags, þ. e.
a. s. þeir, sem enn hafa ekki
__ „.J £ i^A. a A< siSu. ;
Endalausar raðir af hálffullgerðum hernaðarflugvélum í Austinverksmiðjunum í Birmingham
— þar sem framleiddur er mikjll meiri hluti þeirra 1000 hernaðarflugvéla, sem Bretar koma
sér nú upp á mánuði hverjum.
Striðsráðstafanir á Em^lainiii
stiorniB teknr jfsrstpn
jðrnbrantanna í sinar hendur.
Skipunum boðið að leita hveuær, sem er,
peirra bafna, sem stjðrnin fyrirskipar
LONDON í morgun. FÚ.
YMSAR tilskipanir voru' gefnar út í London í gærkveldi
með tilliti til yfirvofandi styrjaldarhættu.
Samgöngumálaráðherrann tilkynnti, að samgöngu-
málaráðuneytið hefði tekið að sér yfirstjórn helztu járn-
brautarlína í landinu og samgöngur í London.
Samtímis var brezkum skipum tilkynnt, að þeim yrði
beint til hafna eftir fyrirmælum samgöngumálaráðuneyt-
isins, ef það teldi óráðlegt, að þau héldu til ákvörðunarhafna
sinna.
Önnur tilskipun var gefin út
um matvælaöflun handa fólki,
sem skyndilega kynni að verða
flutt frá þéttbyggðum svæðum.
Hefir stjórnin gert ráðstafan-
ir til að hafa á takteinum 48
klukkustunda forða handa að-
komufólkinu á þeim stöðum,
sem það verður flutt til, til þess
að koma í veg fyrir óeðlilega
eftirspurn í matvælaverzlunum
á staðnum. Auk þess er almenn-
ingi í þéttbýlissvæðum hinna
stóru borga ráðlagt að hafa á
heimilum sínum vikuforða af
fyrirferðarlitlum, en vel geym-
anlegum matvælum, sem hægt
er að grípa með sér í skyndi.
15 milljénlr helmiiisf eðra
fá trúoaðarbréf frá
stjórmnnl.
' mmmmm
í morgun voru sett í póst 15
milljónir trúnaðarbréfa til enskra
heimilisfeora frá brezku stjórn-
inni, með ýmsum leiðbeiningum
um, hvernig þeir eigi að haga
sér, ef ófriður skellur á. Leið-
beiningar pessar fjaíla um, hvern
ig skuli haga sér, ef til loftárás-
rásar kæmi, leiðbeiningar um
kveikingu og notkun ljósa, not-
kun og öflun gasgrima, öflun
persónuskilríkja og þar fram eft-
ir götunum.
Pé. er pað ennfremur boðað
af hálfu stjórnarinnar, að fyrir
lok pessa mánaðar skuli vera bú-
íð að koma upp til viðbótar tveim
milljónum stálskýla fyrir almenn-
ing, til varnar gegn loftárásum.
Loks hefir verið gefin út til-
skipun um pað, að framvegis
skuli allar vörur, sem hafðar eru
á boðstólum í Englandi, merktar
nákvæmlega með upprunastað
sínum, en hingað til hafa þær
aðeins verið merktar' á þá leið,
að auðið hefir verið að sjá, hvort
þær eru framleiddar innan brezka
heimsveldisins eða í útlöndum.
Jafnaðarmenn 09 frjáls-
lyndu f lokkarnir vinna sionr
vlð kosningar á Finiandi.
KHÖFN í gærkveldi. FÚ.
RÍKISÞINGSKOSNING-
UNUM í Finnlandi er
nýlokið.
Jafnaðarmenn fengu 85
þingsæti, höfðu áður 83,
Bændaflokkurinn fékk 55
þingsæti, hafði áður 53, þjóð-
legi sameiningarflokkurinn
fékk 24 þingsæti, hafði áður
20, Sænski flokkurinn og
kosningasamband Álands-
eyja, sem buðu fram í sam-
einingu, fengu 18 þingsæti,
höfðu áður 20, Framsóknar-
flokkurinn fékk 8 þingsæti,
hafði áður 7. Fasistaflokkur-
inn fékk 7 þingsæti, hafði áð-
ur 14, Smábændaflokkurinn
fékk 3 þingsæti, hafði áður Jafnaðarmaðurinn Vainö Tan-
2, (Frh. á 4. síðu.) ner, fjármálaráðherra Finna.