Alþýðublaðið - 18.07.1939, Síða 1

mSTJÓBl: F. E. VALDEMARSSON
ÚTGBFANDl: AJL&ÝOtJFLOŒOmMN
XX. Aboangub
ÞRIÐJUDAG 18. JULl 1939
162. TOLUBLAÐ
Kafbátsslysið við vesturst :önd Englands, þegar ,,Thetis“
sökk og 98 manns fórust hjálpailausir niður á sjávarbotni, er öll-
um enn í fersku minni. Aðeins f jórir menn komust af með hinum
svonefnda Davisútbúnaði, þar á meðal kapteinninn, Oram, sem
bauðst til þess, áður en vitað v ir í kafbátnum, að nokkurt skip
hefði fundið slysstaðinn, að fara upp sem einskonar flotdufl til að
reyna að vekja athygli skipa, sem fram hjá kynnu að fara. Hér á
myndinni sjást þrír þeirra fjögra, sem björguðust, á leið til rétt-
árhaldanna, sem fram fóru um slysið í London. Það eru frá
vinstri: Arnold, fyrsti vélgæzlumaðurinn, Shaw, einn af fulltrú-
um skipasmiðastöðvarinnar, sem smíðaði kafbátinn, og Oram
kapteinn.
Sildarskipin verða að
liciina o
m
Ó AÐ mikil síld sé nú þegar komin til síldarverksmiðj-
anna, er langt frá því, að úíkoman af síldveiðunum sé
enn, sem komið er, eins hagstæð fyrir hvert hinna mörgu
veiðiskipa og ætla mætti af heildaraflanum, sem þegar hefir
horizt á land.
Aðeins ein síldarhrota hefir komið, það var um næstsíðustu
helgi, svo nálægt aðalbækistöðvum síldarverksmiðjanna á Norð-
urlandi, að skaplegar vegalengdir hafi verið að fara með hana
til lands.
En síðan hefir síldin að langmestu leyti verið veidd fyrir
austan land, aðallega á Vopnafirði og Bakkafirði, og bátarnir orðið
að vera tvo sólarhringa á leiðinni fram og aftur, milli verksmiðj-
anna og miðanna, og geta menn skilið af því, hve mikiil afli hefir
tapazt og hve erfitt þetta er fyrir bátana.
í 1 smále h M
fram og til isala
yfir Atlaitshafið!
OREZUR MAÐUR', Clark að
nafni, 55 ára að aldri, kom
til Newlynhafnar i Cornwall á
Englandi i gær á* sjö smálesta
bát, og hafði hann farið einsam-
all á honum yfir Atlantshaf, fram
og til baka, frá Englandi. Hann
Prh. á 4. síðu.
UtSlitomisb
11 i
■ei elveg
á kolim á
ifriðí, nema
sérstðki leyfl.
Nákvæmar áætlanir um skömmtun á kol
um, gasi og rafmagni til heimitisnota.
LONDON í morgun. FU.
NAmumálaráðherra
Bretlands gerði í gær grein
ryrir áætlunum þeim, sem fyrir
lægju um skömmtun á kolum,
gasi og rafmagni til heimilis-
nota, ef til ófriðar kæmi.
Útflutningur á kolum verður
bannaður, nema með sérstöku
leyfi, og verð á kolum verður á-
kveðið af því opinbera. Áætlun
þessi liggur þegar altilbúin, og
má fara að vinna eftir henni
livenær sem er.
Kvíið hann kolaframleiðsluna
myndu verða undir eftirliti sér-
stakra trúnaðarmanna, og verður
landiiiu skipt í tólf umdæmi. Eft-
irlitsmönnum pessum verður
gefið vald til þess að gefa út
fyrirskipanir um framleiðsluna og
dreifirigu vörunnar, ef nauðsyn
krefnr. Er þá ætlazt til, að farið
verði eftir þeirri meginreglu, að
lífsnausynlegum iðnaðarrekstri
verði fyrst séð fyrir því, sem;
hann I«arf.
Áætlun hefir einnig verið gerð
úm liagnýtingu brezkra járn-
brauta á ófriðartímum. Er þegar
séð fyrir því, að hægt verður að
flytja í skyndi fjórar mlljjónir
manna af helztu hættusvæðum
og kotna þeim fyrir annars stað-
ar. Forðaáætlanir, sem gfípa skal
til á styrjaldartímum, liggja þeg-
ar fyrir prentaðar.
Oamelii einig að
fara til Varsjá?
LONDON í gærkv. F.Ú.
ORÐRÓMUR gengur um það,
að Gamelin, yfirhershöfðingi
Frakka, sé i þann veginn að fara
í ferðalag til Varsjá í sömu er-
indum og enski hershöfðinginn
Ironside.
Þessi orðrómur fæst hvorki
staðfestur eða borinn til baka i
Paris-
Hefði Raufarhafnarverksmiðj-
an verið tilbúin, horfði málið
öðruvísi við.
Menn verða að muna það, að
nú stunda miklu fleiri skip
veiðar en undanfarin ár, og þó
að aflinn sé mikill, sem á land
er kominn og margfalt meiri
en í fyrra, þá er útkoman ekki
að sama skapi góð hjá bverju
hinna mörgu skipa, sem svo
löngum tíma hafi orðið að eyða
í hvern veiðitúr.
Tíðindamaður Alþýðublaðs-
ins á Siglufirði skýrði blaðinu
svo frá í morgun, að aflinn væri
nú aðallega á Vopnafirði,
Bakkafirði og við Langanes, en
lítill afli við Grímsey og á
Skagafirði.
’ Frá því í gærmorgun hafa að-
eins fimm skip komið inn til
Siglufjarðar með afla. Til síld-
arverksmiðja ríkisins komu ís-
leifur með 750 mál, Kristján
X. og Bragi með 30 mál, til
Rauðku: Gunnvör 1000 mál,
Hermóður með 150 mál og
Minnie með 720 mál. Grána hef-
ir fengið um 200 mál frá því í
gærmorgun.
Fitumagn síldarinnar er
16,75%, en var í fyrra 15,25%.
í dag er bjart veður á Siglu
firði og ágætt veiðiveður.
I dag var von á nokkrum
skþDum til Djúpuvíkur með
sæmilegan afla.
Til Hjalteyrar bárust í nótt
um 10 000 mál síldar, hefir þá
alls borizt til Hjalteyrar um
67,000 mál.
Okrið á ferðamönnunum:
Umboðsmenn skipafélaganna
telja gróða sinn og þeirra langt
frá þvi ai vera óhæfilegan.
-----«-----
Skýringar þeirra til Alþýðublaðsins.
ánjj. REININ hér í blaðinu á
laugardaginn, um okrið
á erlendu ferðamönnunwm
heffr vakið ákaflega mflda
athygli, og finnst flestum, að
hér sé ttm óhæfilegan gróða
að ræða.
Frh. á 4. slftn.
Helra atvinnuleysi i Reykja
vik en undanfarin snmnr.
-----4----
Bagsbrdn algerlega aðgerðar>
lans nndlr stjérn kOHiinúnista.
VERKAMENN og
bifmiðastjórar
voru-
hafa
kvartað undan atvinnuleysi
í sumar, og þær kvartanir
hafa ekki verið ástæðulausar.
Það er langt síðan hér í hæn-
um hefir verið eins lítið um
atvinnu og verið hefir, það
sem af er sumrinu.
Það er kunnugt, að bæjar-
vinnan hefir verið allmiklu
minni, og var talið, að það staf-
aði af því, að hitaveitan myndi
skapa svo mikla vinnu, þegar
framkvæmdir hæfust við hana.
Menn vonuðu líka lengi vel,
enda lágu fyrir um það hálfveg-
is loforð frá borgarstjóra, að
vinna við hitaveituna byrjaði í
júlí, síðar í ágúst, en loks, er það
vitnaðist, að engin vinna myndi
hefjast fyrr en í september, þá
brast þolinmæðina hjá flestum.
Hefir verið mjög mikill kurr
meðal verkamanna og vörubif-
reiðastjóra út af þessu nú í
meira en mánuð, enda er þetta
sumar eitt hið versta, hvað at-
vinnu snertir, sem komið hefir
í mörg ár hér í bænum.. Sést
það m. a. á því, að fleiri mæta
við atvinnuleysisskráningu nú
en til dæmis í fyrra, enda þótt
engin loforð hafi legið
fyrir um aukna vinnu og eng-
ar líkur hafi verið fyrir auk-
inni atvinnu, en það dregur allt
af úr því, að menn láti skrá sig.
Öllum verkamönnum og vöru-
bifreiðarstjórum er kunnugt
um það, að öll undanfarin ár
hefir Dagsbrún gert allt, sem í
hennar valdi hefir staðið til að
knýja fram aukna atvinnu.
Hafa, svo að segja alltaf verið
starfandi atvinnuleysisnefndir,
sem ekkert tækifæri hafa lállð
ónotað til að knýja fram aukna
atvinnu — og því verður
ekki neitað, að Dagsbrún hefir
alltaf orðið mikið ágengt.
En nú hefir brugðið við. Ekk-
ert hefir heyrzt frá Dagsbrún,
þar hefir ríkt friður aðgerðar-
leysisins undir stjórn kommún-
ista, þessa „róttæka forustuliðs
verkalýðsins.“ Höfuðpaur þessa
liðs, Héðinn Valdimarsson,
virðist hafa verið önnum kaf-
inn við annað undanfarið, enda
er það víst rétt, og ekki hafa fé-
lagar hans, Þorsteinn Pétursson,
Einar Olgeirsson og fleiri rekið
Frh. á 4. síðu.
Fjðtugur kappleíkur
milli úrvaisliðsiis og
Frara í gærkveldi.
Örvtilsliðið vanu með ð gegn 3
KA PPLEIKURINN í gær mllli
úrvalsliðs úr Val, K. R. og
Víklngi og Danme kurfara Fram
en'daöi eltir fjörugan leik með
sigrl úrva’sliösins 6:3.
Fyrri hálfleiktir var mjög fjör-
ugur, og áttu Fiamarar mörg
tækifæri við mark úrvalsliðsins,
sem þó öllum var hrundið af
hinni ágætu vöm únralsliðsins
og þá ekki síður af markmannin-
um Antöni, sem í gæriivöldi
sýndi afburða góðan leik, og hin
hættulegu og snöggu spörk Linde
manns á mafkið í fyrri hálfleik
hefðu oft verið talin óvevjandi,
en Anton varði.
Enda þótt Fmm ætti
mörg góð tækifæri til þes.s
að skera mörk, þá átti úrvals-
liðið þau ekki síður, en þau
nýttust betur hjá úrvalsliðinu, og
skoraði það 3 mörk í hálfleikn-
um og endaði hann því með
3 :0.
Seinni hálfleikur byrjaði með
öflugri sókn Fram, sem þó
var hrundið, þar ,|W að þeirn
tókst að skora sitt fyrsta mark
er 10 min. voru af leiknum. Hófst
nú fjör mikið bæði með kepp-
endum og áhorfendum. Hugðist
úrvalsliðið að endurgjalda þetta
mark, og þá hugðust Framamrn-
ir ekki siður að jafna leikin.
Var allur þessi seinni hálfleik-
ur fjörugri, en því miður var
hann einnig harðari, sem ekki á
þó að þurfa'að fara saman.
Sýndu í úrvalsliðinu Björgvin
Schram, Þorsteinn Einarss:m,
Gisli Kæmested og Víkingarnir
Haukur og Isebarn sérstaklega
góðan leik, en Isebarn verður að
gæta sín með að leika ekki uni
of „sóló“.
1 liði Fram bar Lindemann af
meðleikurum sínuni og það
var einna eftirtektarverðast í hans
leik, að hann gætti þess alit
af hvert hann léki knettinum og
var einkennilegt að úrvalsliðs-
mennimir skjgdu ekki gæta hans
betur.
Frh. á 4. síðu.
ist alveg vera strandaðir.
—---—------
Fundur aftur í gær, en enginn árangur.
LONDON í morgun. FÚ.
SAMNINGAUMLEITANIR
milli Frakklands, Bret-
lands og Sovét-Rússlands hóf-
ust aftur í Moskva síðdegis í
gær. Opinber tilkynning var
gefin út að fundinum loknum,
og segir í henni, að engar breyt-
ingar hafi mrðið á fyrri afstöðu
hlutaðeigaifei. Virðist því enn
jafnlangt @and og áður með
fullt samkfmnlag.
Stjóm Spvét-Rússlands hefir
hafnað boðskap, sem japanska
stjórnin hafði sent henni vegna
olíu «og kolavinnslu Japana á
ShaMblin, en svo háttar til, að
Rússar ráða norðurhluta eyjarinn
ar, en Japanir suðurhlutan'um.
Segir stjórn Sovét-Rússlands, að
boðskapur þessi hafi verið kröf-
ur, sem settar hafi verið fram
eins og úrslitakostir, og kæmi
ekki til mála að. samþykkja þær.
Chamberlaln gefnr Jap-
Snnm skorinwt tvar.
LONDON í gæritv. F.Ú.
Chamberlain forsætisráðherra
Breta flutti ræðu í neðri máls-
etofunai í dag og talaði um við-
Fvp. á 4. Stðw,