Alþýðublaðið - 25.07.1939, Blaðsíða 3

ÞRIÐJUDAG 25. JÚLÍ 1939
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Suður-Tyrol fórnað á altari
vináttunnar við Mussolini.
—--——■—
Þýzku ibúarnir, um 250000, verða fluttir til Þýzka
lands, hinu gamla þýzka landi fáttalir að halda!
Þegar Mussolirxi á í hlut, er Hitler hvergi nærri eins viðkvæm-
ur, þó gömirl þýzk héruð gangi undan ríkinu, eins og í deilun-
um um Súdetahéruðin og Danzig.
♦------------------------♦
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRI:
F. R. VALBEMARSSON.
í fjarveru hana:
STEFÁN PÉTURSSON.
AFGREIÐSLA:
ALÞÝÐUHÚSINU
(Inngangur frá Hverfisgötu).
SÍMAR:
49J30: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (innl. fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: V. S. Vilhjálms (heima).
4905: Alþýðuprentsmiðjan.
4906: Afgreiðsla.
5021:'Stefén Pétursson (heima).
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN
♦-------------------------♦
Sjön oy rann er
sttm ríkari.
AÐ verður einstæður við-
burður í sögu verkalýðs-
hreyfingarinnar í Reykjavík,
fram á þennan dag að minnsta
kosti, þegar fulltrúar Alþýðu-
flokkanna og verkalýðsfélag-
anna í fjórum löi?dnm, íslandi,
Danmörku, Noregi og Sví-
þjóð, tala á útifundi Alþýðu-
flokksins á Arnarhólstúni í
kvöld.
Slíkur viðburður hefir allt
aðra og meiri og varanlegri
þýðingu en nokkur venjulegur
verkalýðsfundur, sem hér hefir
verið haldinn í daglegri baráttu
Alþýðuflokksins og verkalýðs-
samtakanna. Hann er opinber
staðfesting þess frammi fyrir
alþýðu þessa bæjar, frammi fyr-
ir allri íslenzku þjóðinni, að Al-
þýðuflokkurinn á íslandi er af
sama bergi brotinn og bræðra-
flokkarnir í Danmörku, Noregi
og Svíþjóð, að þeir hafa eina og
sömu stefnu, sömu starfsað-
ferðir og eru ráðnir í því að
standa sarnan í baráttunni fyrir
bættum lífskjörum fólksins og
vernd friðarins, frelsisins og
lýðræðisins á Norðurlöndum.
Með fundinum á Arnarhóls-
túni í kvöld er öllum þeim
svarað hér á landi, í hvaða
flokki; sem þeir eru, sem hafa
reynt að spilla fyrir Alþýðu-
flokknum með þeim staðhæf-
ingum að stefna hans og starfs-
aðferðir væru einhverjar aðrar
en Alþýðuflokkanna í Dan-
mörku, Noregi og Svíþjóð; að
hann vildi ekki sætta sig við
friðsamlegar umbætur á grund-
velli lýðræðisins á sama hátt og
þeir, eins og blöð Sjálfstæðis-
flokksins og jafnvel Framsókn-
arflokksins hafa oftar en einu
sinni reynt að læða inn í með-
vitund almennings hér á landi,
eða að hann hefði brugðizt jafn-
aðarstefnunni, sósíalismanum,
sem Alþýðuflokkarnir annars
staðar á Norðurlöndum héldu þó
enn í heiðri, eins og erindrekar
Moskvakommúnismans hér
hafa básúnað út í þeirri von að
geta veikt raðir Alþýðuflokks-
ins hér og veitt einstakar veik-
ar sálir til fylgis við söfnuð
sinn. Með fundinum á Arnar-
hólstúni í kvöld er allt slíkt
moldviðri, sem andstæðingar
Alþýðuflokksins hafa þeytt upp
hér, að engu gert.
Þegar átökin urðu í Alþýðu-
flokknum í fyrra út af valda-
brölti Héðins Valdimarssonar
og samsæri hans við kommún-
ista, tókst þeim með hjálp hans
að véla nokkra Alþýðuflokks-
menn yfir í herbúðir sínar með
þeirri blekkingu, að Alþýðu-
flokkurinn hefði svikið -þá
stefnu, sem Alþýðuflokkarnir
fylgdu annars staðar á Norður-
löndum og að það væri ekki
lengur hann, heldur héðan í frá
hinn endurskírði kommúnista-
flokkur, sem héldi merki henn-
ar á. lofti hér á landi, enda
stæði hann á nákvæmlega sama
grundvelli og norski Alþýðu-
flokkurinn, sem oftast var
vitnað til í falsi þeirra og fagur-
gala við fylgismenn Alþýðu-
flokksins,
Hvað munu nú þeir Alþýðu-
flokksmenn, sem létu blekkjast
af þessum ósannindum komm-
únista, segja eftir ræðu Magnus
Nilssen; hins gamla og þraut-
reynda norska Alþýðuflokksfor-
ingja, í Rauðhólum á sunnudag-
inn, eða eftir ræður hans og
hinna dönsku og sænsku Al-
þýðuflokksfulltrúa á fundinum
á Arnarhólstúni í kvöld? Hvern-
ig fara þeir að skýra það fyrir
sér, að fulltrúar norska, danska
og sænska Alþýðuflokksins
skuli standa þar við hlið hinna
íslenzku Alþýðuflokksforingja,
en ekki heimsækja hinn svo-
nefnda ,;sósíalistaflokk,“ ef það
væri satt, að hann stæði á sama
eða svipuðum grundvelli og Al-
þýðuflokkarnir í Noregi, Dan-
mörku og Svíþjóð, eins og kom-
múnistar hafa sagt þeim? Eða
halda þeir, að þessir þraut-
reyndu Alþýðuflokksmenn frá
Norðurlöndum, bæði eldri og
yngri hafi farið hér flokkavilt
og þekki ekki muninn á Alþýðu-
flokk og kommúnistaflokk; jafn-
vel þótt sá síðar nefndi hafi
breitt bæði yfir nafn og númer?
Heimsókn hinna norsku,
dönsku og sænsku Alþýðu-
flokksforingja ætti að verða
lærdómsríkt umhugsunarefni
fyrir marga hér á lahdi, og ekki
hvað sízt fyrir þá Alþýðu-
flokksmenn, sem létu leiðast til
þess að trúa falsi kommúnista
og söguburði í fyrra. Eigin sjón
og raun er þó alltaf sögu ríkari.
Maðurlnn, sem
bvarf.
Neðanmálssaga úr Alþýðu-
blaðinukomin út i bókarformi.
IN vinsæla neðanmálssaga
úr Alþýðublaðinu, Maður-
inn, sem hvarf, er nýkomin út
í bókarformi, og fæst á af-
greiðslu Alþýðublaðsins og
kostar aðeins tvær krónur.
Bók þessi hlaut miklar vin-
sældir, þegar hún kom fyrst út,
enda eru höfundar hennar sex
þekktir rithöfundar, þeir Ru-
bert Hughes, Samuel Hopkins
Adams, Anthony Abbot, Rita
Weihmann, S. S. van Dine og
Erskine, en hugmyndin er frá
Franklin D. Roosevelt Banda-
ríkjaforseta.
O ÍÐUSTU vikur hafa borizt út
fregnir frá Berlín um það,
að verið sé að semja um flutning
Þjóðverja í Suður-Tyrol til
Þýzkalands. Menn hafa tekið
fregnum þessum með miklum efa-
semdum, því að hér er um aö
ræða ekki færri en 200—240 þús-
und einstaklinga. >En nú hefir
þessi fregn verið staðfest bæði
í Berlín og Rómaborg, og menn
hafa komizt að raun um það,
að enda þótt samningum sé ekki
að fullu lokið ennþá, eru flutn-
ingarnir byrjaðir, og þegar hafa
verið fluttar um 6 þúsundir
manna yfir þýzku landamærin.
*
ESSAR fréttir hafa aðeins
veriö staðfestar gagnvart er-
lendum blöðum. Blöðin í Þýzka-
landi og Rómaborg fá ekki að
minnast á þessa gífurlegu fólks-
flutninga með einu orði. Og það
er skiljanlegt, hvers vegna þau
fá það ekki. Almenningur í Þýzka
landi, og þá einkum í Austurríki,
mundi alls ekki skilja þessa nýju
aðferð, til þess að leysa þjóð-
ernisleg vandamál.
Suður-Tyrolar eru nefnilega
ekki, eins og margar aðrar landa-
mæraþjóðir, blandaðir að þjóð-
erni. Þeir standa Austurríki jafn-
nærri og Suður-Jótar Dönuiu,
og milli svissnesku fjallanná og
ungversku sléttunnar er ekkert
orð, sem á jafnglöggan hátt tákn-
ar óréttlæti Versalafriðarsáttmál-
ans og nafnið Suður-Tyr>Dl.
*
ÝZKA SuÖur-Tyrol, miðhluti
hins „furstalega greifadæm-
is“ og hið gamla' -austurríska „Tyr-
ol“, er nefnilpga frumþýzkt land
sem fram að árinu 1919 hefir al-
,dréi í sögunni verið undir annari
stjórn en Þjóðverja. Og ekki ein-
ungis það. Þetta var hérað, sem
fram að þéim tima var byggt
lOOo/o þýzkt, þar voru engir 1-
talir, og hvergi í Mið-Evrópu
voru jafn gl-öigg tungumálalanda-
mæri, -eins og við Salurner
Klause, sem aðskildu þýzku og
velsku sv-eitirnar í Tvrol. Þegar
landamærin voru ekki sett þar
árið 1919, þá var orsökin sú,
að ítalir heimtuðu Brennerskarð-
ið af hernaðarlegum ástæðum.
Það er sagt, að Wilson for-
s-eti hafi orðið mjög hvumsa eft-
fr á og sagzt ekki mundu hafa
lýst blessun sinni yfir þessu, ef
hann hefði haft minnstu hug-
mynd um, að íbúarnir voru allir
Þjóðverjar, en því var hann auð-
vitað leyndur.
*
¥ FRIÐARSÁTTMÁLANUM
urðu ítalir að lofa því að
virða tungumál hinna nýju þegna
sinna og kúga þá ekki á neinn
hátt. Og Vikt-or Emanuel III., sem
þá var aðeins konungur í italíu,
en nú er keisari í Abessiníu og
konungur Aibaníu, lofaði þessu
hátíðlega, þegár hann vár í héim-
•sókn í héraðinu. I nokkur ár var
þetta loforð haldið, en eftir að
fasisminn komst til valda, hófst
kúgunin, sem brátt varð alveg
miskunnarlaus og einhver hin níð-
ingslegasta, sem til hefir þekkzt
í Evrópu -Það var ekki einasta
það, að ekki mætti birta eitt
einasta orð á þýzku, heldur var
breytt nöfnum manna og þau
gerð ítölsk, þar sem við varð
komið. Það var stranglega bann-
að að láta kennslu fara fram á
þýzka tungu, og það sem meira
var, Alto Adige, eins og land-
ið hét nú, var eina ítalska hérað-
ið, þar sem ekki mátti kenna
fþýzku I einkatímum, ef um hóp-
kennslu var að ræða og jafnvel
þrjú börn voru talin hópur. Jafn-
vei hinir látnu fengu ekki aö
hvíia í friðii i gröfum sínum, því
að á legsteinunum var farið að
breyta nöfnunum og snúa þeim
á ítölsku .
*
EGAR svona yar í p-ottinn
búið, var það engin furða,
þótt Austurríkismenn hugsuðu
með samúð ; til Suður-Tyrola.
Þjóðhollir Austurríkismenn full-
yrtu, að þeir og Bayernbúar væru
í mótsetningu við Slavana í Prús.s-
landi hinir einu og sönnu Þjóð-
verjar, en engir voru þó jafn
ósviknir Þjóðverjar sem Tyrolarn
ir, sem Italirnir fengu að kúga í
friði. Menn tóku því' með þögn
og þolinmæði, að hið gamla
Austurríki liði undir iok,
og þeir kröfðust hvorki af
Tékkum né Jugoslövum aft-
ur hinna misstu landa. En ein
undantekning var gerð, það var
Suður-Tyrol. Það var sv-o him-
inhrópandi óréttlæti, að Italir
skyldu fá Suður-Tyrol, að menn
misstu aldrei vonina um, að ein-
hvern tíma fengist leiðrétting
þeirra mála.
Þegar það svo gerðist,. að
f-oringi nazistaflokks eins í
Austurríki reyndi að vinna hylli
hins volduga Mussoiinis með því,
að banna að nefna Suður-Tynol
í áróðursskyni, var mælir synd-
anna loks fleytifullur, og oft var
ráðist á Hitler fyrir það, að hann
r.eitaði því að setja kröfuna um
eneurl eimt Suður-Tyrol á stefnu-
skiá sína. Og það er ekki lengra
: í 'an enífyrra, þegar Þjóðverjar.
tóku Austuriíki, að þá voru marg
ir naz'istar, sém ekki vildu ganga
í fjokkinn vegna þessa máls.
En Hitler hélt sinni stefnu. Jafn
ákveðið og hann hafnaði því að
kiefjast þýzku nýiendnanna aft-
ur, svo lengi sem hann gerði
sér von um að vinna vináttu
B.eta, hafnaði hann því að krefj-
ast Suður-Tyrols o,g aldrei var
minnst á ítölsku kúg-
unina í Suður-Tyrol í
nazistablöðunum, sem voru alltaf
full af frásögnum um það hvern-
ig Tékkar. kúguðu Súdeta-Þjóð-
verja. Og nú er málið leyst á
þennan kuldalega hátt. Fólkið er
flutt eins og> skepnur burt, en
landið látið eftir ítölum, jafn-
framt því, sem ‘Þjóðverjar krefj-
ast hinnar frjálsu sjálfstjórnar-
borgar Danzig. Aðeins vegna
þess, að Danzig „er og vill vera
þýzk“.
miðvikudaga, föstudaga og
laugardaga. Afgreiðsla á Bif-
reiðastöð íslands, sími 1540.
Henleykappróðrarnir á Thamesfljótinu á Englandi voru í ár háðir 1 hundraðasta sinn, og fóru
í tilefni af því mjög hátíðlega fram, 129 bátshafnir tilkynntu þátttöku sína, þar á meðal frá
nýlendunum. Myndin sýnir nokkra báta, sem keppt var á; í ú-slitakeppninni.
Geirarður
Sigurgeirsson.
Trvgoingarstðfnnn rikislns
tilkynnir:
Samkvæmt heimild í lögum nr. 74, 31. desember 1937
og reglugerð útgefinni af Atvinnu- og samgöngumálaráðu-
neytinu þ. 21. febrúar 1939, tekur Tryggingarstofnun ríkis-
ins, — slysatryggingardeildin, — að sér frjálsar slysa-
tryggingar, þar sem menn geta tryggt sér dánarbætur, ör-
orkubætur, dagpeninga og sjúkrahjálp, og ennfremur trygg-
ingu farþega í einkabifreiðum.
Allar nánari upplýsingar fást á aðalskrifstofunni. :
Tryggingarstofnun rikisins,
slysatryggingardeild
Alþýðuhúsinu
sími 1074.
Að gefnu tilefni
skal vakin athygli á því, að verzlanir undirritaðs selja
eins og undanfarið aðeins fyrsta flOfehS ðíl'iakjöt frá síð-
asta hausti Kroppþungi er 12 til 20 kg.
Gnnðá eru nokkrar birgðir af ðessu ágæta kjöti.
Matarverzlun Tómasar Jónssenar,
Laugavegi 2.
Sími 1112.
Laugavegi 32. Bræðraborgarstíg 10.
Sími 2112. Simi 2125.