Alþýðublaðið - 02.08.1939, Blaðsíða 2

ÍÞRÓTTIR
(Jm ipréttlr ísflrélnga.
---*--
Viðtal við Sverri Guðmundsson
fararstjóra knattspyrnumajinanna.
ÍSFIRZKU KNATTSPYRNUMENNIRNIR.
Aítari röö, talið frá vinstri: Sverrir Guðmundsson, fararstjóri, Haíldór
Sveinbjarnarson, Böðvar Sveinbjarnarson, Halldór Magnússon, Guðm.
L. Þ. Guðmundsson, Högni Helgason, Ágúst Leós, Herbert Sigurjóns-
son, Jónas Magnússon, Kristmundur Bjarnason. Fyrir framan, frá
vinstri: Sveinn Elíasson, Guðjón Bjarnason, Hörður Helgason og Svein-
björn Kristjánsson. Á myndina vantar Níels Guðmundsson.
Vald og virðing
dómarans.
Þetta íslandsmót, sem nú fer
fram, ætlar að verða einhvert það
sögulegasta, sem fram hefir farið
hér á landi. Hver leikur breytir
gangi þess og líkum, hver leikur
færir með sér meiri ánægju
og gremju, og hver leikur færir
'með sér atburði hvern öðrum
merkilegri. Eitt vítavert atriði, sem
jafnan einkennir hina sigruðu og
áhangendur þeirra hér á landi, er
það, hversu oft sakir eru ýktar á
dómarann og honum kennt um
hlutdrægni o.fl. Á þessu hefir borið
venju fremur á íslandsmótinu í ár,
því sem af er, sérstaklega eftir
síðasta leikinn. Áhorfendur eiga
sinn mikla þátt í þessu. Þeir, sem
mest æpa slagorð eins og þessi:
„Út af með dómarann,“ „Þið leikið
á móti 13“ o. s. frv. ættu að kynna
sér leikreglurnar betur og hugsa
sig betur um áður en þeir æpa
þau næst. Dómari, sem valinn hefir
verið til að dæma leik, dæmir
hann eftir vilja sínum, og hann
hefir úrskurðarvald um hin ýmsu
atvik leiksins. Þó virðist svo eftir
K.R.-kærunni, að nú sé hægt að
fá slíku breytt eftir á, ef nægileg
rök fást fyrir því, að dómarinn
hafi rangt: fyrir sér. Slíkt mun
ekki vera hægt erlendis, í þ. m.
ekki á millilandaleikjum. T. d. get
ég nefnt leik, sem nýlega fór fram
milli Noregs og Svíþjóðar. Þar
unnu Nórðménn með 1:0, en tvisv-
ar voru mörk dæmd af Svíum. —
Dómaripn hélt því fram, að mörk-
in hefðu verið ólögleg, en Svíar
sönnuðu það með kvikmynd, að
mörkín hefðu Verið lögleg. En það
gat engin áhrif haft, því að dóm-
árinn hafði einu sinríi dæmt
leikinn á þennan veg, og hann
verður alltaf skoðaður sem unninn
af NorfSmönnum.
Þegar sarínanir .með kvikmynd
ekki duga, hvað ættu þá köll og
ókurteisi að duga? Það er því ber-
sýnilegt, að slíkt hefir aðeins ill
áhrif á dómarann, en getur engu
breytt um dóm hans. Aftur á móti
er hægt að koma í veg fyrir, að
dómari fái að dæma meira, ef hann
gerir sig brotlegan að einhverju
leyti, en það á engin áhrif að hafa
á fyrri gerðir hans. Þetta verða á-
horfendur að skilja, svo og aðrir
þeir, sem harðast á dómarana deila,
svo að dómarastaðan verði ekki
eins illræmd í framtíðinni og hún
er nú. Þá fyrst fáum við góða
dómara.
Zeus.
íþróttamótið að
Villingaholti.
íþróttamót hélt Ungmennafélag-
ið Vaka við Villingaholt skammt
frá Þjórsá á sunnudaginn var.
Mót þetta var 1. íþróttamót ung-
mannafélaganna „Vöku“ og „Sam-
hyggðar".
Form. Vöku, Reynir Þórarins-
son, setti mótið, en Jón Konráðs-
son kennari flutti stutt erindi. Var
siðan byrjað á íþróttakeppnunum.
Veður var ekki hagstætt til
keppni, of hvasst og kalt.
Leikvanginum var auk þess á-
bótavant í ýmsu, en þrátt fyrir
þetta verður að telja árangurinn
mjög sæmilegan.
Úrslit í hinum einstöku greinum
urðu þessi:
100 m. hlaup:
1. Guðm. Ágústsson, V 11,8 sek.
2. Þórður Þorgeirsson. V 12,2 sek.
3. Elías Guðmundsson, S 12,3 sek.
Hlaupið vor undan allsterkum
vindi. í undanrásum fengu Þórður
og Elías 12,0 sek., en'Guðm. sama
tíma og í úrslitunum.
Hástökk:
1. Guðm. Ágústsson, V 1,54 m.
2. Bjarni Ágústsson, V 1,50 m.
3. Ingvar Ólafsson, S 1,42 m.
Bjarni stökk ,magastökk“. en
hinir söxuðu.
Langstökk:
1. Guðm. Ágústsson. V 5.44 m.
2. Marel Jónsson, S 5,10 m.
3. Steindór Gís.lason, S 5,10 m.
Reynslustökkin voru stokkin af
planka, en hin af berri jörðinni,
vegna þess að keppendur, sem voru
berfættir, meiddu sig á plankan-
um.
Þrístökk:
1. Guðm. Ágústsson, V 11,86 m.
2. Marel Jónsson, S 10,75 m.
3. Steindór Gíslason, S 10,63 m.
Steindór var óánægður með þessi
málalok, fékk að reyna aftur og
stökk þá 11,03 m.
Kúluvarp:
1. Guðm. Ágústsson, V. 10,48 m.
Þessa dagana eru hér ísfirzkir
knattspyrnumenn, sem taka þátt í
1. fl. mótinu. Þeir hafa unnið K.R.,
Val og Víking, en gert jafntefli við
Fram. Þeir hafa þannig mjög mikl-
ar líkur til að vinna mótið.
Tíðindamaður blaðsins hafði ný-
lega tal af Sverri Guðmundssyni,
fararstjóra flokksins og for-
manni Harðar.
— Hvernig er áhuginn á íþrótt-
unum þarna vestra?
„Á ísafirði er hann töluverður
og ört vaxandi. en í hinum bæjun-
um er hann töluvert minni. Á
ísafirði eru tvö félög, Hörður og
Vestri, en þau koma nú oft fram
út á við, sem eitt félag eða í nafni
f.R.V.F.
Einnig er starfandi á ísafirði
öflug deild skáta, Skátafélagið Ein-
herjar, sem mikið hefir unnið í
þágu skíðaíþróttarinnar."
— Hvaða íþróttir iðkið þið mest?
„Áhuginn er mestur á knatt-
spyrnunni á sumrin en skíðaíþrótt-
inni á vetrum. Aðrar íþróttir eru
minna iðkaðar, svo sem sund, leik-
fimi og frjálsar íþróttir.“
— Hvernig eru aðstæður til í-
þróttaiðkana á ísafirði?
„Þær hafa verið mikið bættar
síðastliðin ár. Skíðaíþróttina má
iðka við ágætar aðstæður, enda
hafá ísfirðingar notað sér það vel.
2. Bjarni Ágústsson, V 9,32 m.
3. Halldór Ágústsson, V 8,58 m.
Kastað var úr hring.
Stangarstökk:
1. Guðm. Oddsson, S 2,60 m.
2. Ingvar Ólafsson, S 2,30 m.
3. Eiður Gíslason, S 2,30 m.
Aðstaðan var slæm, kassa vant-
aði. og er því árangur þolanlegur.
800 m. hlaup:
1. Þórður Þorgeirss., V 2:27.8 mín.
2. Elías Guðm., S 2:31.0 mín.
3. Þórður Elíasson, S 2:32.7 mín.
Hlaupið var á hringbraut.
Auk þessa kepptu félögih í reip-
drætti — og unnu Vökumenn. Síð-
an hófst dansinn. Um 300 manns
sóttu mótið, og fór það yfirleitt vél
og skipulega fram. Vín sást ekki
á neinum utan 1—2. Er það mjög
ánægjulegt hve mjög sveitasam-
komúr eru að breytast í því tilliti,
frá því, sem áður var.
Völlurinn .hefir verið lagaður
mikið, en er ekjki góður enn, sér-
staklga fyrir frjálsar íþróttir, t. d.
vantar hlaupat>raut. Félagsmenn
félaganna hafa unnið sjálfboða-
vinnu við hann, og svo hefir bæj-
arsjóður styrkt hann ríflega. Við
sundiðkanir eru aftur á móti lé-
legar aðstæöur (eða engar!), því
að okkur vantar algerlega sund-
laug. Það er orðið brennandi á-
hugamál allna, að fá hana, en
ýmsir örðugleikar eru á því, t. d.
er ekkert heítt vatn. Hafa ísfirð-
ingar orðið að sækja sundnám sitt
í Reykjanes, en þar er ágæt sund-
laug.“
— Hafið þið notið þjálfunar í-
þróttakennara í íþróttunum?
„Tryggvi Þorsteinsson kennari
hefir kennt okkur leikfimi og
frjálsar íþróttir. í knattspyrnunni
vantar okkur nú kennara, og höf-
um við mjög mikinn áhuga á því
að reyna að útvega okkur hann.
1937 kenndi Bert Jack okkur um
tíma, en við höfum ekki það gagn
af því, sem skyldi.“
— Hafið þið fengið margar í-
þr óttaheimsóknir ?,
„Já, við höfum töluvert oft feng-
ið flokka. Þriðju flokkar úr K.R.
og Val hafa báðir heimsótt okkur
—og tapað. Þriðji flokkur okkar
vann sömu félög aftúr í Reykja-
vík ’36, en tapaði fyrir úrvali úr
þeim. Annar flokkur Fram kom
’38 og lék tvo leiki, tapaði öðrum
— en gerði jafntefli í hinum. Annar
flokkur úr Herði fór til Akureyrar
og keppti 4 leiki, töpuðu einum,
gerðu jafntefli í tveimur og unnu
einn. Þór frá Akureyri kom í vor
og keppti tvo leiki, tapaði báðum.
Þetta voru helztu heimsóknir, sem
við höfum fengið og farið í í knatt-
spyrnu. í skíðaíþróttinni höf-
um við einnig haft góð sambönd
við umheiminn, en lítið í öðrum
greinum.“
— Gerir ekki sjómennskan
mörgum ungum mönnum erfitt um
íþróttaiðkanir?
„Jú, það kemur sér afar illa,
hversu margir verða að vera að
heiman á sumrin. Við getum komið
okkur upp góðum liðum í yngri
flokkunum, en þegar á líður, verð-
ur afar erfitt að halda mönnum
heima. f þessu tilliti standa bæir,
þar sem iðnaður er dálítill, eins
Finnar nnnu Svia meö
112 stipm gep 102
Á fimmtudag og föstudag í s.l.
viku fór fram keppni í frjálsum
íþróttum rríilli Finna og Svía.
Keppnin var einhver mest spenn-
andi keppni, sem farið hefir fram.
Eftir fyrri daginn leiddu Finnar,
en um miðjan seinni daginn leiddu
Svíar. Finnar unnu svo á síðustu
þrem greinum. Úrslit einstakra
greina urðu þessi:
400 m. grindahlaup: Storskrubb.
F. 53,3 sek., Virta, F. 54,2, Ares-
koug, S. 55,4, Sixten Larsson, S.
56,0.
100 m.: Savolainen, F. 10,7 sek.,
Strandberg, S. 10,8, L. Lindgrén,
S. 11,1, Ajopala, F. 11,2.
Kúluvarp. Bárlund, F. 15,82 m.
Backmann, F. 15,64 m., Gunnar
Berg, S. 15,34 m., Fernström, S.
14,48 m.
Langstökk: Simola, F. 7,17 m.,
Hákansson, S. 7,12 m., Laine, F.
7,10 m., Stenquist, S. 7,05 m.
800 m.: Bertil Andersson, S.
1:52,2 mín., Rakkolainen, F. 1:52,5
mín., Lennart Nilsson, S., Vallikare,
F. 1:54,6 mín.
og t. d. Akuryri, miklu betur að
vígi.“
— Eruð þið áríægðir með för
ykkur hingað suður?
„Já, já, hún hefir gengið ágæt-
lega og móttökur Fram hafa veriö
með afbrigðum góðar."
— Hvernig lýst ykkur á reyk-
víksku knattspyrnumennina?
„Þeir leika mikið harðara
en við erum vanir, annars get-
um við afar margt af þeim lært,
sérstaklega meistaraflokkunum.“
—o—
ísfirðingarnir fara heimleiðis n.
k. föstudag. Er vonandi, að við eig-
um eftir að sjá þá oftar hér syðra.
Hástökk: Kalima, F. 1,97 m.,
Assar Persson, S. 1,97 m., Lund-
quist. S. 1,93 m., Niklén, F. 1,90
m.
400 m.: P. Edfeldt, S. 48,5 sek.,
Storskrubb, F. 49,4 sek., O. Dani-
elsson, S. 49,7 sek., Tammisto, F.
49,8 sek.
Kringlukast: G. Berg, S. 47,82
m., Mentula, F. 47,36 m., Anders-
son, S. 46,32 m., Kotkas, F. 46,24
m.
Stangarstökk: Ládimáki, F. 4,10
m., Vestberg, S. 4,00 m., Ljung-
berg, S. 4,00 m., Reinikka, F. 3,90
m.
Spjótkast: Járvinen, F. 72,24 m.,
Nikkainen, F. 69,30 m., Tegsted,
S. 67,28 m.
5000 m.: Máki, F. 14:17,8 mín.,
Kálarna S. 14:18,8 (sænskt met),
Pekuri, F. 14:19,4 mín., Lars Nils-
son, S. 14:28,0 mín.
4X100 m.: Svfþjóð 42,0, Finn-
iand 42,7 sek.
110 m. grindahlaup: Lidman, S.
14.2 sek. (sænskt met), Harry
Nilsson. S. 15,0 sek., Jussila, F.
15.3 sek., Pállö, F. 15,4 sek.
3000 m. hindranahlaup: Isohollo,
F. 9:08,8 mín., Larsson, S. 9:09,0
(sænskt met), Lindblad, F. 9:17,8,
Söderström, S. 9:27,4.
Þrístökk: Rajasaari, F. 15,41 m„
Norén, F. 14,95 m., Bertil Jonsson,
S. 14,81 m., Andersson, S. 14,72
m.
200 m.: Strandberg, S. 22,1 sek.,
Lindgren, S. 22,2, Savolainen, F.
22,5, Miettinen, F. 22,6.
1500 m.: Arne Andersson, S.
3:48,8 mín. (sænskt met), Áke
Jansson, 3:49,2 mín., Hartikka, F.
3:50,0 mín. (finnskt met), Sarka-
ma, F. 3:59,0 mín.
10 km.: T. Máki, F. 30:35,4 mín.,
Salminen, F. 30:35,6 mín., Tillman,
S. 30:42,2 (sænskt met), Larsson,
S. 32:19,8 mín.
4X400 m. boðhlaúp: Svíþjóð
3:16,2 mín., Finnland 3:16,6 mín.
CHARLES NORDHOFF og JAMES NORMAN HALL:
Uppreisnin á Bounty.
35. Karl ísfeld íslenzkaði.
bil fimmtíu sinnum fleiri en við. Við gátum komið vatninu
og trjánum um borð í bátana, án þess til verulegrar orustu
kæmi, en þegar við settum bátana á flot um sólsetursbilið,
réðust þeir á okkur og náðu festi annars bátsins.
Þegar við komum um borð og Christian tilkynnti skip-
stjóranum tjónið, varð Bligh fokreiður og viðhafði orð, sem
ekki hefði verið hægt að viðhafa við venjulegan háseta.
— Þér eruð duglaus heigull og ræfill. Eruð þér hræddur við
þessa ~ bölvaða halanegra, þegar þér eruð alvopnaður?
— Til hvers er það, skipstjóri, þegar þér bannið okkur að
nota vopnin? svaraði Christian rólegur. Bligh lézt ekki heyra
orð hans, en hellti út úr sér runu af blótsyrðum. Allt í einu
snéri Christian sér við og gekk frá honum undir þiljur. Þegar
Bligh skipstjóri fékk bræðiköst sín, virtist hann alveg brjál-
aður. Ég hefi aldrei séð neitt líkt því. Og eftir að ég hafði
séð hann oft í þessu ástandi, komst ég að raun um, að eftir á
mundi hann ekkert af því, sem gerzt hafði. Ég veitti því oft
eftirtekt, að hann æsti sig upp í bræði út af því, sem hann átti
sjálfur sök á. Þar sem hann vildi ekki kannast við það, að sökin
væri sín megin, var honum nauðsynlegt í þessum bræðiköstum
að telja sér trú um, að sökin væri hjá öðrum.
Venjulega, þegar Bligh hafði fengið slík köst, vissum við, að
logn yrði næstu daga. Hann myndi lítið skipta sér af okkur
fyrst um sinn. Daginn eftir gerðist samt sem áður atburður,
sem hafði hinar alvarlegustu afleiðingar fyrir okkur. Ég er
ekki örlagatrúar. Menn ráða sjálfir að miklu leyti örlögum
sínum, en svo lítur oft út, sem ill máttarvöld geri okkur stund-
um skráveifur af glettni. Einn slíkur atburður gerðist þann
27. apríl á því herrans ári 1789.
Við sigldum frá Namuka að kvöldi hins 26. Byr var lítill
og okkur miðaði skammt áleiðis um nóttina. Allan næsta dag
lágum við nokkrar kvartmílur frá landi. Búið var að koma
fyrir birgðum þeim, er við höfðum aflað okkur hjá eyjaskeggj-
um, og timburmeistararnir voru að smíða skúr handa grísum
þeim, sem ekki átti að slátra strax. Bligh hafði dvalð í klefa
sínum allan morguninn, en um hádegið kom hann upp á þiljur
til þess að gefa Samúel, sem sá um bifgðaskiptinguna, nokkrar
skipanir. Margar kókoshnetur höfðu verið lagðar í haug milli
fallbyssnanna. Bligh vissi, hversu margar yamsrætur við höfð-
um keypt. Hann tók nú eftir því, að tvær hnetur vantaði. Það
kann að vera, að Samúel hafi skýrt honum frá því, en hann
vissi það að minnsta kosti.
Bligh skipaði öllum yfirmönnunum að koma á þilfar og spurði
þá, hversu margar hnetur þeir hefði keypt sjálfir og hvort
þeir hefðu séð nokkurn stela hnetunum. Bligh, sem án efa hélt,
að yfirmennirnir vildu hylma yfir með hásetunum, varð stöðugt
æstari og æstari. Loks kom röðin að Christian.
— Jæja, herra Christian! Nú vil ég fá að vita nákvæmlega,
hversu margar hnetur þér hafið keypt.
— Það man ég hreint ekki, skipstjóri, svaraði Christian —
en ég vona, að þér álítið ekki, að ég hafi stolið yðar hnetum.
— Jú, bölvaður þorparinn, það er einmitt það, sem ég álít,
annars gætuð þér gert betur grein fyrir yðar hnetum. Þið eruð
þjófar og bófar allir saman. Næst stelið þið af yamsrótunum
mínum, eða fáið einhvern hásetanna til þess að stela fyrir ykk-
ur. Það skal ekki borga sig fyrir ykkur. Ég skal venja ykkur
af að stela! Ég skal koma ykkur öllum fyrir kattarnef. Þið
skuluð óska að þið hefðuð aldrei séð mig, áður en við komum
að Endeavoursundinu.
Af öllum auðmýkjandi ádrepum, sem við höfðum fengið,
var þessi sú versta. Og samt sem áður, þegar tekið var tillit til
þess, hve hin framda yfirsjón var lítilf jörleg, virtist þetta nánast
hlægilegt. En Christian virtist, ekki geta litið á málið frá
þessu sjónarmiði. Enginn annar skipstjóri í þjónustu konungs-
ins hefði getað komið með svo þunga ákæru á næststjórnanda
sinn. Bligh æddi fram og aftur um þilfarið froðufellandi af
bræði og öskraði.. Allt í einu nam hann staðar:
— Samúel!
— Já, herra skipstjóri, sagði Samúel, og kom fram.
— Þér gefið þessum þorpurum enga rommblöndu fyrst um
sinn. Og í stað eins punds af yamsrótum á mann, fá þeir nú
hálft þund.
— Já, skipstjóri.
— Og ég skal sjá um, að þið fáið ekki nema einn fjórða
úr pundi, ef nokkuð vantar. Og þið skuluð fá að skríða á hnján-
um til þess að fá það.
Hann gaf nú skipun um, að allar kókoshneturnar, bæði yfir-
manna og háseta, yrðu fluttar aftur í og teknar í skipsbirgðirnar,
Aldrei hafði verið jafnþögult um borð og þetta kvöld. Margir
okkar hafa vafalaust hugsað til hinnar löngu ferðar, sem við
áttum fyrir höndum. Ef til vill myndi heilt ár líða, áður en
við kæmum til Englands. Og allan þann tíma vorum við á
valdi harðstjóra, sem engin bæn gat blíðkað. Það var hljótt
yfir mötuneyti mínu, því að um þetta leyti borðaði Samúél
með okkur, og við vissum, að hann lapti allt í skipstjórann.
Peckover gleypti saltkjötið sitt og hálft pund af yamsrótum 1
nokkrum munnbitum og fór því næst. Við hinir fylgdum dæmi
hans.
Varðsveit Fryers kom á þilfar klukkan 8. Flestir skipverja
voru á þiljum uppi um kvöldið, af því að veðrið var svo fagurt.
Loftið var svalt og hressandi. Máninn var á fyrsta kvartili, og
við skin hans sáum við móta glöggt fyrir Tofoa.
Á ellefta tímanum um kvöldið kom Bligh á þilfar til þess að
gefa skipanir fyrir nóttina. Hann gekk fram og aftur stundar-
korn og skipti sér ekki af neinum. Loks nam hann staðar ná-
lægt Fryer, sem leyfði sér að segja: — Ég held, að við fáum
góðan byr, skipstjóri. Það er heppilegt að tunglsljós sé, þegar
við nálguðumst strönd Nýja Iiollands.
— Já, herra Fryer, það er heppilegt, svaraði hann. Nokkr-
*