Alþýðublaðið - 08.08.1939, Blaðsíða 2
ÞRIÐJUDAGINN 8. AG, 1939
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Uppi í sveit var gamall herragarður, og þar bjó gamall herra-
maður
því að húu hafði látið kunngera það, að hún Þeir bjuggu sig nú út 1 tvo daga, þeir höfðu
tæki þeim manni, sem bezt gæti komið fyrir ekki til umráða lengri tíma, og þeir þurftu
sig orði. heldur ekki lengri tíma, því að þeir voru vel
að sér í öllu og það er alltaf nauðsynlegt.
Hraðferðir Steindðrs
111 Akureyrar atm Akranes eru:
Frá Reykjavík: Alla mánud., miðvikud. og föstud.
Frá Ákureyri: Alla mánudaga, fimtud. og laugardaga.
Afgreiðsla okkar á Akureyri er á bif-
reiðastðð Oddeyrar, sími 260.
M.s. Fagranes annast s|éleiðina.
Nýjar upphitaðar bifreiðar með útvarpi.
Bifrelðastðð Steindórs
Símar: 1580, 1581, 1582, 1583, 1584.
I nestið
Niðursuðuvörur alls konar.
Harðfiskur.
Steinbítsriklingur.
Lúðuriklingur.
Smjör.
Egg.
Tómatar
o. m. f 1.
Komið eða símið!
BEEKKA
Símar 1678 og 2148.
rjarnarbúðin. — Sími 3570.
UMRÆÐUEFNI
DAGSINS
Klukkan á íþróttavellinum
gengur ekki rétt. Það þarf að
mála vísana enn þá svartari.
Knattspyrnumótunum lokið,
aðgangseyririnn og framfarir
félaganna. Lausir tappar á
mjólkurflöskum. Bæjarbúar
og siðferðisprófið. Indland
og ísland. Getum við hafið
kvikmyndaframleiðslu?
ATHUGANIR HANNESAR
Á HORNINU.
KLUKKAN Á ÍÞRÓTTAVELL-
INUM kemur í mjög góðar þarfir.
Geta nú þær þúsundir manna, sem
sækja völlinn, þegar kappleikir eru,
alltaf fylgzt með tímanum, en það
er einmitt stór liður í gangi hvers
leiks frá áhorfendanna sjónarmiði
að geta fylgzt með tímanum. Það
er stutt síðan klukkan var sett upp,
en í fyrra kvöld voru margir, sem
fullyrtu, að hún hefði seinkað sér
dálítiö. Vonandi sjá forráðamenn
vallarins svo um, að þessi nauðsyn-
lega klukkan gangi rétt.
ANNAÐ ER LÍKA, sem er að
þessari klukku. Það er varla hægt
að sjá vísana á henni úr stúkunni.
Vel má bæta úr þessu með því að
mála vísana svartari og vonandi
verður það gert. Annars eru nú
öll aðalknattspyrnumótin búin, þó
að ef til vill verði leiknir fleiri
leikir í sumar.
AÐSÓKNIN að knattspyrnu-
kappleikunum hefir aldrei verið
eins mikil og í sumar, og er áreið-
anlega. vaxandi áhugi meðal al-
mennings fyrir þessari íþrótt.
Þetta gefur knattspyrnufélögunum
líka betra tækifæri til að æfa í-
þróttina af meira kappi. Bæjarbúar
hafa í sumar greitt geysifjárhæðir
í inngangseyri, og er það ekki
nema gott, þar sem féð rennur svo
að segja allt til félaganna sjálfra,
þó að þau þurfi hins vegar að
greiða erlendum knattspyrnu-
mönnum, er þeir koma hingað. Öll
um knattspyrnufélögunum hefir
og farið geysimikið fram síðan í
fyrra, og þó Fram og Víkingi mest,
enda má segja, að þessi tvö félög
séu skipuð að langmestu leyti al-
veg nýjum mönnum, en hin félögin
eru að endurnýjast.
HÚSFREYJUR í bænum kvarta
mjög undan því, að tapparnir á
mjólkurflöskunum séu lausir og
flöskurnar ataðar í mjólk, þegar
þær koma á heimili þeirra. Þetta á
að vera hægur vandi að lagfæra,
og vonandi verður það gert hið
fyrsta.
LÖGREGLUSTJÓRI telur, að
það hafi verið of fljótt að gefa
bæjarbúum siðferðisvottorð út af
umgengni þeirra um Austurvöll,
þegar Lúðrasveitin lék þar síðasta
miðvikudagskvöld. Það má vera
rétt. Sama kvöld fór fram kapp-
leikur á íþróttavellinum, svo að
tiltölulega fáir hlustuðu á Lúðra-
sveitina og auk þess má gera ráð
fyrir, að órólega liðið hafi verið á
íþr óttavellinum.
„KVIKMYNDAVINUR skrifar
mér eftirfarandi pistil: „Indland er
eins og menn vita stórt land. Það
er eitthvað 47 sinnum stærra en
ísland, og íbúatalan töluvert á
fjórða hundrað milljónir manna,
eða eitthvað 3558 sinnum fleiri én
á íslandi. Allir eru ítaúar þess
nokkuð dökkir á höndund, og þeir
tala mörg tungumál, og sum fjar-
skyld hvert öðru. Mestur hluti
landsmanna eru bláfátækir bænd-
ur, sem hvorki kunna að lesa né
skrifa, en mjög er menningará-
stand þar misjafnt, eftir landshlut-
um og þjóðum. Blöð eru samt gefin
út á mörgum tungumálum í Ind-
landi, og fluttu þau flest um daginn
greinar, þar sem þess var minnzt,
að 25 ár væru liðin frá því að far-
ið var að búa til kvikmyndir þar
í landi. Eru þar nú sex stór kvik-
myndafélög, auk nokkurra, sem
minni eru þar í landi, og eru alls
búnar til um 200 kvikmyndir þar
á ári. Eru myndir þessar nær ein-
göngu sýndar í Indlandi, en lítið
sýnt þar af myndum, sem búnar
eru til í Norðurálfu eða Vestur-
heimi, af því að þær falla ekki
kvikmyndahúsagestum þar í geð.
Og geta má þess, að myndin
„Trumban,“ er sýnd var hér í vet-
ur og gerist á Indlandi, var bönn-
uð þar.“
„FYRSTU MYNDIRNAR, sem
búnar voru til á Indlandi, voru
gerðar eftir sögnum úr goðafræði
þeirra — allt sagnir, sem almenn-
ingur þekkti frá barnæsku. En
brátt breyttist þetta, og flestar
kvikmyndir, sem nú eru taúnar til,
eru um daglegt líf þar í landi, en
lífið er þar í mörgu harla ólíkt
þvi, sem við eigum að venjast, það
er sem sé ekki alls staðar þar hin
heilaga þrenning, sem H. G. Wells
talar um, þ. e. maður, kona og
barn, því sums staðar tíðkast þar,
að menn eigi fleiri en eina konu,
og eru sumar kvikmyndir um á-
rekstra og erfiðleika, er af því
leiða.“
an ?.ð jafna Indlandi og íslandi, þar
sem íbúar hér eru, svo sem fyrr
var getið, 3558 sinnum færri. En
þess ber að geta, að fjórir af
hverjum fimm Indverjum búa í
sveit — og langmestur hluti
landsmanna hefir aldrei séð neina
kvikmynd, og ekki nema örlítill
hluti landsmanna horfir að jafnaði
á kvikmyndir. Við þetta bætist
svo, að á Indlandi eru margar og
mjög ólíkar tungur talaðar, eins
og áður var getið, og eru þjóðir
þessar margar hverjar allólíkar
að hugsanagangi, því að frekar
mætti segja, að Indland væri lítil
heimsálfa en þjóðland.“
„AÐ ÖLLU' ÞESSU ATHUG-
UÐU: Er ekki kominn tími til þess,
að íslendingar fari að hugsa til að
búa til kvikmyndir handa okkur
sjálfum? Það væri fáránleg hugs-
un, að við gætum búið allar mynd-
ir til sjálfir, er við viljum sjá, en
vel væri hugsanlegt að við gætum
búið til eina og eina mynd — í
fyrstu stuttar — ef til vill sögulegs
efnis, er allir íslendingar vildu sjá,
bæði þeir, er hér búa. og meðal
framandi þjóða, og jafnvel ein-
hverjir útlendingar vildu sjá líka?
Þetta virðist ekki óhugsandi, og ef
til vill væri þetta mál bezt farið í
höndum félags, er áhugamenn í
þessum efnum gerðu með sér.
Hverjir vilja nú gera það að tóm-
stundavinnu sinni að hugsa um
þessi mál?“
ÞETTA er ágæt tillaga, og ættu
einhverjir framgjarnir menn að
hugsa um þetta og reyna að hrinda
því í framkvæmd. Það er að vísu
dýrt að búa til kvikmyndir, en
þær gefa líka mikið í aðra hönd.
Má vel vera, að þessi atvinnuvegur
gæti orðið okkur að mörgu laytt
mjög nytsamlegur.
Iiannes á horninu.
Kaupum tuskur og strigapoka.
Húsgagnavinnustofan
Baldursgötu 30. Sími 4166.
(^IARLES NORDHOFF og JAMES NORMAN HALL:
Uppreisnfn á Bounty.
37. Karl ísfeld íslenzkaði.
son þjótandi með byssustinginn á lofti. Það var ekkert illt í
þeim pilti, en samt sem áður gerði hann alltaf einhver asnastrik
og var hinn mesti ærslabelgur. Það var bersýnilegt, að hann
leit ekki á uppreisnina öðruvísi en sem meinlaust gaman. Nú
kom hann dansandi í áttina til Blighs, og var svo kyndugur á
svipinn, að allir fóru að skellihlæja og hrópuðu:
— Hæ, Tommi, þú ert líklega með okkur.
— Látið mig gæta að gamla svíninu, herra Christian. Ég skal
leika mér að honum, eins og köttur að mús.
Hann dansaði fram og aftur fyrir framan Bligh og sveiflaði
vopninu.
— Fjandans þorparinn þinn! Þú ætlaðir að húðstrýkja okkur!
Þú bannaðir, að okkur væri gefin rommblanda. Þú ætlaðir að
láta okkur bíta gras.
Hásetarnir öskruðu af hrifningu.
— Gefðu honum inn, hrópuðu þeir, rektu úr honum garnirnar.
— Þér og þessi herra Samúel yðar, þið eruð þokkalegir svik-
arar, það eruð þið. Þið skerið matinn við neglur ykkar! Þið hafið
grætt dálaglegan skilding í félagi.
Þú hefðir átt að vera skipstjóri á sjóræningjaskipi, ég er viss
um, að þú hefðir orðið ríkur á svipstundu!
Það var napurlegt fyrir Bligh að þurfa að þola slík orð af
vörum hins lægsta af undirmönnum sínum. En sannleikurinn
var sá, að þetta var það heppilegasta, sem komið gat fyrir Bligh,
eins og á stóð. Á þessari stundu hékk líf hans á bláþræði. Og í
orðum Ellisons fékk hatur skipshafnarinnar á Bligh útrás. Ég
held, að Christian hafi verið þetta ljóst, því að hann lofaði
Ellison að tala. — En eftir ofurlitla stund þaggaði hann
niður í Ellison:
— Búið út litla skipsbátinn! hrópaði hann. — Herra Churc-
hill.
— Já!
— Sækið herra Fryer og herra Purchell! Burkitt!
— Já!
— Þér, Summer, Mills og Martin standið vörð um herra
Bligh!
Burkitt tók í kaðalendann:
— Við munum gæta hans vel! Það er engin hætta á öðru.
— Hvað hafið þér í hyggju, herra Christian? Við höfum rétt
á að fá að vita það, sagði Summer. Christian snéri sér að honum
og horfði hvasst á hann:
— Gætið starfs yðar, Summer, sagði hann.
— Ég er skipstjóri hér! Flýtið ykkur að útbúa litla skips-
bátinn.
Margir skipverja klifruðu nú upp í litla skipsbátinn, til þess
að bera úr honum yamsræturnar og aðrar birgðir, sem þar voru,
en aðrir leystu hann og bjuggu sig undir það, að lyfta honum
fyrir borð. Burkitt stóð beint fyrir framan Bligh og hélt byssu-
stingnum fast við brjóst hans. Summer stóð á bak við hann
með byssuna í sigti og margir menn stóðu við hlið hans. Að
undanteknum Thompson voru þetta þeir óstilltustu af skips-
verjunum, og Bligh var svo hygginn, að hánn sagði ekkert, sem
gæti egnt þá upp. Hinir uppreisnarmennirnir voru á víð og
dreif um þilfarið. Ég velti því fyrir mér, hvernig hægt hefði
verið að skipuleggja uppreisnina svona vel, án þess upp hefðj
komist. Ég hugsaði mig vel um, en gat ekki munað eftir neinum
atburði, sem gæti talizt grunsamlegur.
Ég hafði haft allan hugann við það, hvað yrði gert við Bligh
— og hafði gleymt Stewart. Við höfðum verið skildir að, og
meðan ég leitaði að honum, kom Qhristian auga á mig. Hann
gekk til mín. Rödd hans var mjög róleg, en ég varð þess var,
að hann var mjög æstur.
— Byam, þetta mál kemur mér einum við, sagði hann. — Eng-
um skal verða misþyrmt á nokkurn hátt. En sá, sem veitir
mótþróa, getur átt von á því að vera drepinn. Gerið eins og yður
sýnist.
— Hvað ætlið þér að gera? spurði ég.
— Ég hafði hugsað mér að flytja Bligh í böndum til Eng
lands. En það er ekki hægt, því að hásetarnir vilja það ekki.
Hann getur fengið minni bátinn og farið, hvert sem hann vill.
Fryer, Hayward, Hallet og Samúel fara með honum.
Við fengum ekki tíma til þess að segja meira. Churchill kom
upp með stýrimanninum og Purcell. Timburmeistarinn var,
eins og venjulega, súr á svipinn og þegjandalegur. Bæði hann
og Fryer voru skelfdir út af því, sem við hafði borið, en þeir
höfðu fullkomið vald yfir sér. Christian vissi mjög vel, að báðir
þessir menn myndu grípa fyrsta tækifæri til þess að ná skipinu
aftur, svo að hann lét gæta þeirra vel.
— Herra Byam, þér eruð áreiðanlega ekki með þessum upp-
reisnarmönnum ?
— Ekki fremur en þér, svaraði ég.
’— Herra Byam á engan þátt í þessu, sagði Christian. —
Herra Purcell.
Fryer greip fram í fyrir honum.
— En hamingjan góða, Christian, hvað eruð þér að gera!
Hættið þessari vitleysu, þá skal ég lofa yður því, að við skulum