Alþýðublaðið - 11.08.1939, Qupperneq 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
FÖSTUDAG 11. ÁGÚST 1939
182. TÖLUBLAÐ
Samkemulag
í Moskva?
OSLO í morgun. FB.
SfMFREGNIR frá Lond-
on herma, að síjórn-
málamenn þar telji sam-
komulagsmnleitunum í
Rloskva svo vel á veg kom-
ið, að fullvíst sé, að saman
gangi þá og þegar.
Undir eins og búið er að
ganga frá samningunum,
mun Chamberlain kalla
saman þingið til þess að til-
kynna gleðitíðindin og
skýra ítarlega frá samning-
unum.
Maðar feHnr ðtbyrð-
is og drukknar.
UM tíuleytið í fyrramorgun,
er vélskipið Hafþór frá
Reykjavík dró reknet sín, féll
einn skipverja, Jón Pétursson,
Hringbraut 152 í Reykjavík, út-
byrðis.
Hann náðist eftir nokkrar mín-
útur, er virtist þá ekki með lífs-
rnarki. Lífgunartilraunir voru þó
undir eins gerðar og óðara snúið
til Sigiufjarðar og læknir kvadd-
ur tii, en allar tilraunir urðu
árangursiausar.
Álitið er, að maðurinn liafi
fengið hjartaslag.
Jón Pétursson var fæddur 1874.
Hann lætur eftir sig þrjú upp-
komin börn. FÚ.
Sjðtín bðra í tveggja mánaða ðkeypis
snmardvði á baraaheimilnm Vorboðans.
-.—.--•»
Baraaheimilin eru nú tvö,"annað að Brautarholti
tr?ava«iBa»assá oa
á Skeiðum, hitt á“Flúðum i Hrunamannahreppi
Barnahópurinn og starfsfólkið fj/rir utan hið nýja barrtaheimili
Vorboðans á Flúðum. Á bak við t. h, Stefán Jónsson kennari.
■O ARNAHEIMILIÐ Vor-
boðinn er nú tæpra 5
ára gamall og hefir í tvo
mánuði á sumri hverju rekið
barnaheimili í skólahúsinu
við Brautarholt á Skeiðum.
Hafa um 70 hörn haft þar ó-
keypis dvöl í mánaðartíma
hvert.
En nú í vor hefir Vorboð-
inn aukið þessa starfsemi
sína með því að taka einnig á
leigu skólahúsið á Flúðum í
Hrunamannahreppi, og jafn-
framt var dvalartími hvers
Jafnaðarmenn i fyrsta
skipti I stjórn á Hollandi
r——--♦--
Stjórnin er skipuð fulltrúum allra að~
alflokkanna í landinu.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins.
KHÖFN í morgun.
FTIR langvarandi til-
raunir til að mynda
stjórn á Hollandi án Colijns,
hefir nú formanni kaþólska
flokksins, Jongha de Bere,
íekizt að mynda samsteypu-
stjórn allra aðalflokka þings-
ins, og er hann sjálfur forsæt-
isráðherra hennar.
Alþýðuflokkurinn á tvo
fulltrúa í stjórninni, og er
það í fyrsta skipti, sem jafn-
aðarmenn taka sæti í stjórn á
Hollandi.
Fulltrúar Alþýðuflokksins
eru Ternpel, sem er félagsmála-
ráðherra, og Albarda, sem er
samgöngumálaráðherra.
Albarda er formaður hol-
lenzka Alþýðuflokksins, en hef-
ir jafnframt verið forseti al-
þjóðasambands jafnaðarmanna,
síðan Brouckere lagði niður for-
sæti þess fyrir aldurs sakir í vor.
En nú er gengið út frá því, að
Albarda verði einnig að leggja
það niður vegna hins nýja emb-
ættis síns.
í hinni nýju stjórn Hollands
eiga sæti, auk þessara tveggja
jafnaðarmanna, fulltrúar fyrir
kaþólska flokkinn, róttæká
Albarda.
flokkinn og íhaldsflokkinn. þ. e.
flokk Colijns, fráfarandi for-
sætisráðherra.
Colijn fer i ferbalag
nmhverfis jörðina.
LONDON 1 gærkveldi. FÚ.
Colijn, fyrrverandi forsætis-
ráherra Hollands, leggur af stað
í ferðalag í kringum hnöttinn á-
Frh. á 4. síðu.
barns lengdur upp í tvo mán-
uði.
Eru á vegum félagsins nú 70
börn, 38 að Brautarholti og 32 á
Flúðum, hvert um tveggja mán-
aða tíma, og er dvölin aðstand-
endum þeirra algerlega kostnað.
arlaus.
Þessi starfsemi Vorboðans hef-
'ir att stöðugt vaxandi fylgi að
fagija, og koma alltaf umsóknir
fyrir rnikið fleiri börn en hægt
er að taka; og nú s. 1. vor varð
að neita fleiri um dvölina en
■fengu.
I gær var bæjarfuiltrúum og
tíðindamönnum blaðanna boðið
austur að Brautarholti og Flúð-
um til þess að skoða bamaheim-
ilin þar.
Var fyrst ekið að Flúðum í
Hrunamannahreppi og voru með
í förinni, auk gestanna, nokkrar
af þeirn konum, sem eru í fram-
kvæmdanefnd Vorboðans; en að
honum standa samtök verka-
'kvenna í Reykjavík.
Á Flúðum var snæddur mið-
degisverður, og undir borðum
bauð frú Jóhanna Egilsdóttir,
formaður verkakvennafélagsins
Framsókn, gesti velkomna og
lýsti starfsemi Vorboðans og
markmiði.
Síðastliðin 3 ár hefir félagið
notið nokkurs styrks frá riki og
bæ til að standa straum af þeim
mikia kostnaði, sem er við starf-
ræksiu barnaheimiiisins, þar sem
allt er látiÖ börnunum 1 té þeim
algerlega að kostnaðarlausu.
Kostaði dvöl hvers barns um 60
krónur á mánuði. Hefir Vorboð-
inn einnig notið mikillar aðstoðar
frá einstaklingum og félögum,
ög „fáum við upp í allan kostn-
aðinn með sníkjum," sagði frú
Jóhanna. „En,“ hélt hún áfram,
„það er von okkar, að við getum
aukið þessa starfsemi svo mikið,
að við getum tekið á móti þeim
mörgu börnum, sem við erum
beðnar fyrir, en vegna fjárskorts
og húsnæðisleysis nú getum ekki
tekið á móti.“
Er frú Jóhanna hafði lokið
máli sínu, skýrði Stefán Jónsson,
kennari og eftirlitsmaður barn-
anna, nokkuð frá hinu daglega
lífi barnanna þarna á Flúðum.
Klukkan 8 fara börnin á fæt-
ur, þvo sér og þau, sem það geta
biia um sig sjálf. E u þau yngstu
'8 ára og þau elzfu 11 ára. Kl. 9
borða þau hafragraut og mjólk,
og svo eru leikir og útivera til
klukkan 12. Þegar þau hafa lokið
miðdegisverði, les Stefán eitt-
hvað fyrir börnin eða segir þeim
sögu. Eru þau svo við leiki eða
einhver störf seinni hluta dags-
ins, og hafa t. d. „strákarnir gert
langan bilveg meðfram læknum."
Eftir kvöldmat eru sögur' sagðar,
sungið, leikið eða dansað, og
ftlukkan 9 eiga öll að fara í
háttinn, og „gengur þetta allt af
sjáifu sér,“ segír Stefán að lok-
Um, „nema hvað Reykjavíkurbörn
eru ailtof hugmyndasnauð um
það, hvernig þau eigi að leika
sér; en það hefir mikið breytzt
til hins betra.“
Eru þarna á Flúðum 32 börn,
en starfsstúlkur eru ráðskonan,
María Einarsdóttir, Guðbjörg
Hópur sjálfboðaliða við vinnu í landi templara við Elliðavatn.
Tentplarar hafa tekið sér
fagart iand við ElUðavatn.
------«------
Þeir hafa unnið í því um 400 dags~
verk og sett niður 4000 trjáplðntur.
♦ — -
SkeffliHtistaðurinH vigður ð sunnadag.
JÓHANNA EGILSDÓTTIR
Brynjólfsdóttir og Þórunn Þórð-
ardóttir, en jafnframt var stödd
þarna til eftirlits frá fram-
kvæmdanefndinni frú Gíslína
Magnúsdóttir. (Frh. á 4. síðu.)
tiy INGSTÚKA Reykjavík-
ur, sem er skipuð full-
trúum allra góðtemplara-
stúknanna í Reykjavík, tók í
fyrra leiguland við svo-
nefnda Kirkjuhólmatjörn,
skammt frá Elliðavatni, og
gerir staðinn að skemmti- og
dvalarstað templara í
Reykjavík.
Landið er ágætlega í sveit
komið. Það er 11 ha. að stærð,
helmingur þess er í hraunbrún-
inni, sem ráðgert er að friða til
skóggræðslu, en hinn helming-
urinn er að mestu mýri, holt og
valllendi.
Templarar byrjuðu fyrir ári
— eða 14. ágúst í fyrra, að vinna
í landinu í sjálfboðavinnu og
stjórnar nefnd frá þingstúkunni
starfinu. Formaður vinnunefnd-
arinnar er Sigurður Guðmunds-
son Ijósmyndari. í fyrrasumar
var aðallega unnið að vegar-
lagningu frá Elliðavatni og að
girðingum. Var þetta mikið
verk og voru alls unnin um 220
Ég hef i hinar fegurstu endur
minningar um þessa fjórðu
og ef til vill síðustu fðr mina
til íslands, segir Stauning.
----«-----
Ummæli forsætisráðherrans, þegar hann
kom heim til Kaupmhafnar í gærkveldi.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í morgun.
Q TAUNING forsætisráð-
^ herra kom heim með
„Gullfossi“ í gærkveldi, og
var tekið á móti honum af
múg og margmenni, sem
hyllti hann með hurrahróp-
um, þegar hann steig á land.
Skömmu eftir að skipið
kom birti útvarpið í frétta-
tíma sínum stutt viðtal við
forsætisráðherrann um ís-
landsför hans.
,,Socialdemokraten“ flytur í
morgun langt viðtal við Stau-
ning um sambandsiandið, við-
ræður hans við þekkta íslenzka
menn, síldveiðarnar og síjórn-
málaástandið á íslandi.
I þessu viðtali segir Stauning
meðal annars, orðrétt:
„Og' svo sá ég á göngum mín-
um, hvernig Reykjavík, þessi
sérkennilega borg, heldur á-
fram að vaxa. Síðan ég kom
þangað fyrst fyrir fjórtán ár-
Frh. á 4- síðu.
Ein miiljón hefir
séð íslandssýning
nna í Kev-Yerfc
/k ÐSÓKNIN að sýning-
arskála fslands á
heimssýningunni í New
York hefir verið afarmikil
í sumar. í morgun barst
Ferðaskrifstofu ríkisins
símskeyti frá Vilhjálmi
Þór, framkvæmdastjóra ís-
Iandssýningarinnar, mn að
í gærkveldi hefði alls ein
milljón manna verið búin
að sækja sýningarskála
íslands.
dagsverk. Þegar í vor hófst
vinna aftur í landinu og er nú
búið að vinna álíka mörg dags-
verk og 1 fyrra sumar. Hefir að-
allega í sumar verið unnið að
trjáplöntun og hafa verið settar
niður um 4000 trjáplöntur á
landinu, þar af um 3000 barr-
trjátegundir. Þá hefir verið
reistur skáli á landinu 6,40 m.
á lengd, 4,30 m. á breidd, vegg-
hæð 2,40 og rishæð 3,80. Er
skáli þessi mjög myndarlegur,
þó að hann sé ekki stór.
í þessu templaralandi er
mikill breytileiki og fullt af
gróðux-ríkum lautum í hrauninu,
sem margar eru vaxnar birki og
víði, en sem auðvitað verða, með
starfi og umönnun templara —
gerðir enn fegurri og hlýrri,
enda eru þarna nær ótæmandi
verkefni fyrir unga fólkið í
reglunni. ITafa og allir templ-
arar sameinazt í starfinu í fyrra
sumar og nú — og hafa menn
á öllum aldri, allt frá 8 ára og
upp í 72 ára, lagt hönd á plóg-
inn.
Þó að templarar hafi unnið
að útbúnaði landsins í sjálfboða-
vinnu, þá hafa auðvitað þung
útgjöld lagzt á það. Templarar
hafa orðið að kaupa verkfæri,
Frh. á 4. sfðu.