Alþýðublaðið - 28.08.1939, Blaðsíða 1
ALÞÝÐU
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
UTGEFANDI: ALÞYÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
MÁNUDAGUR 28. ÁGCST 1939.
196. TÖLUBLAÐ,
Henderson flaug í morgun til Berlín með svar
brezku stjórnarinnar við málaleitun Hitlers.
-—■—♦—■—■—
Franska stjórnin heflr btrt kriSfur Hitlers: Hann heimtar
Danzig og pólska hlióið, hótar annars suniiurlimun Póllands
LONDON í morgun. FÚ.
IR NEVILLE HENDERSON lagði af stað til Berlín í
morgun, og gengur hann á fund Hitlers síðdegis í dag.
Orðsending Hitlers, sem Henderson kom með til London,
verður sennilega birt í dag.
Brezka þingið mun koma saman á miðvikudag, og ger-
ir Chamberlain þá grein fyrir svari brezku stjórnarinnar
til Hitlers og væntanlega fyrir undirtektum Hitlers við
svarinu.
í París hafa nú verið birtar tilkynningar um það, sem
Daladier og Hitler hefir farið á milli fyrir meðalgöngu
franska sendiherrans í Berlín.
í síðustu orðsendingu sinni til Daladiers segir Hitler:
„Eg þekki hörmungar styrjaldarinnar, og ég harma
það, ef blóði Frakka og Þjóðverja verður úthellt, en ég
verð að halda til streitu kröfunni um, að Þýzkaland fái
Danzig og pólska hliðið. Eg sé enga friðsamlega leið til
þess að ná nú friðsamlegu samkomulagi við Pólland. Ef
Þjóðverjar berjast, er það til þess að fá réttlátum kröfum
framgengt, en Frakkar til þess að halda í það, sem er. En í
slíku stríði, hvernig sem það fer, hlýtur Pólland að líða
undir lok í sinni núverandi mynd.“
Dodir flitler komið, hvort
friður helzt.
Í ’ , I , '•
Eins og kunnugt er, kvaddi
Hitler sendiherra Frakka á fund
sinn á föstudag, og gaf sendi-
herrann síðan Daladier skýrslu
um viðræðurnar. Er Daladier
hafði borizt þessi skýrsla, sendi
hann Hitler svar, þar sem hann
segist vera sannfærður um, að
það sé undir Hitler komið, hvort
friður helzt.
„Enginn franskur stjórnmála
maður,“ segir Daladier, „hefir
farið eins langt 1 því og ég að
bæta sambúð Þjóðverja og
Frakka, og ég er sannfærður um,
að Þjóðverjar og Frakkar vilja
búa í sátt og samlyndi hvorir
við aðra.“
Daladier rekur því næst á-
stæður þess, að hann telur öll
rök mæla með því að deila Þjóð.
verja og Pólverja verði leyst
með beinum samkomulagsum-
leitunum, og heldur því næst
áfram: „Samvizka vor er hrein
í þessu máli, og ég trúi því
ekki, að nokkur göfuglyndur
maður geti mótmælt því, að
reynt sé að finna rétta og frið-
samlega lausn. Það getur eng-
inn skuggi fallið á þjóðarheiður
Þýzkalands, ef slík leið er far-
in. Við höfum báðir barizt á
vígvöllum, þekkjum skotgrafa-
lífið og allar hörmungar styrj-
aldarinnar, og við megum vita
það, að ef Þjóðverjar og Frakk-
ar berjast, sigrar hvorug þjóðin,
heldur verður það eyðilegging-
in, hrottaskapurinn og hörm-
ungarnar, sem sigri hrósa“.
Þessu svarar Hitler allítar-
lega og segir meðal annars, að
eftir að Saarhéraðið var samein-
að Þýzkalandi hafi hann engar
kröfur gert á hendur Frakklandi.
Víggirðingarnar, sem Þjóðverj-
ar hafi gert við vesturlanda-
mærin, sýni, að Þjóðverjar ætl-
ist til, að landamærin standi
óbreytt. Þessu næst segir Hitler:
Ég er Þjóðverji, oo Hér
vitið, hvað éo mno gera.
„Ég h®fi g*rt ítrekaðar til-
raunir til þess að knýja fram
endurskoðun á Versalasamning-
unum og koma því til leiðar, að
bætt verði úr mesta óréttlætinu
á friðsamlegan hátt. Það hefir
ekki borið árangur. Eftir slíkt
árangursleysi hefðuð þér í mín-
um sporum farið eins að og ég.
Ég hefi lagt fyrir Pólland tillög-
ur til úrlausnar deilunni, svo
vægilegar, að öll þýzka þjóðin
hneykslaðist. Það hefði engum
nema mér haldizt uppi að bera
fram slíkar tillögur. En þeim
var hafnað. Ég sannfærðist síð-
ar um það, að ef Bretar og
Frakkar hefðu sagt Pólverjum
að koma sanngjarnlega fram,
hefði allt farið öðruvísi, og öll
álfan myndi nú njóta öruggs
friðar. í þess stað hefir Pólverj-
um verið heitið stuðningi, með
þeirri afleiðingu, að þeir hafa
tekið stefnu gagnvart Þýzka-
landi, sem ber vitni um brjál-
æðiskenndan ofmetnað og er
stórhættuleg.
Þér eruð Frakki, herra Dala-
dier, og ef nokkur hluti Frakk-
lands væri aðskilinn frá hin-
um hlutanum og þar að auki
Frh. á 4. síöu.
Einkennisklæddir nazistar við liðskönnun í Banzig
Matvælaskðmtnn heflr ver-
ið fyrirskipuð ð Pýzkalandi
-----♦----
Járnbrautarsamgöngur eru stöðvaðar
milli Þýzkalands og Danmerkur.
London í gærkveldi. FÚ.
ÞEGAR eftir að tilkynnt
hafði verið í Berlín,
að flokksþingi nazista í
Niirnberg yrði frestað, voru
birtar aðrar tilkynningar,
þess efnis að ýmis matvæli yrði
skömmtuð og ekki látin af hendi
nema gegn matvælaseðlum, svo
sem kjöt, mjólk, sykur, kaffi o.
fl, Er tekið fram, að þetta sé
varúðarráðstöfun., Kol verða
heldur ekki látin af hendi nema
gegn úthlutunarseðlum. Það er
tekið fram, að kornbirgðir séu
nægar í landinu til eins árs.
Kaupmannahafnarfregnir
herma, að hervæðingu sé hraðað
í Þýzkalandi og verði þess hvar-
Sjö hundroð Stglfirðingar
á almennnm borgarafundi.
... ♦---*-
Skora á rikisstjórnina að láta undan í
Rauðkumálinu og á Þormóð Eyjólfsson
að leggja niður umboð sitt í bæjarstjórn.
fjEYSIFJÖLMENNUR al-
mennur borgarafundur
•var haldinn á Siglufirði í gær
að tilhlutun bæjarstjórnar.
Var fundurinn haldinn í Bíó-
húsinu, og var það fullskipað
út úr dyrum. Gjallarhornum
hafði verið komið fyrir á
húsinu, og stóð mikill mann-
fjöldi fyrir utan og hlýddi á
það, sem fram fór. — Er tal-
ið, að um 700 manns hafi ver-
ið á fundinum.
Bæjarstjóri setti fundinn og
tilnefndi fundarstóra Gunnlaug
Sigurðsson og til vara Aagé
Schiöth. Erlendur Þorsteinsson
alþingismaður hafði framsögu
um verksmiðjumálið, og talaði
Frh. á 4. sfbu.
vetna vart. Þjóðverjar hafa
stöðváð járnhrautarsamgöngur
til Ðanmerkur vegna mikilla
flutninga á járnbrautum annars
staðar í landinu.
Þýzkalandsmegin við landa-
mæri Holllands hafa verið sett-
ar upp gaddavírsgirðingar og
loftvarnabyssur.
Danir og Sviar lýsa yflr
hlntleysi sinn.
Sjóliðar og strandvarnastór-
skotalið hefir verið kvatt til
vopna 1 Svíþjóð. Per Albin
Hansson forsætisráðherra lýsti
yfir því í gær, að allar nauð-
synlegar ráðstafanir hefðu ver-
ið gerðar til þess að vernda
hlutleysi Svíþjóðar, og frekari
ráðstafanir myndu verða gerð-
ar, ef styrjöld brytist út.
Dr. Munch, utanríkismála-
ráðherra Dana, lýsti yfir því í
gær, að Danir myndu gæta
hlutleysis í hvívetna og kvaðst
vona, að þeir gætu skipt bæði
við Breta og Þjóðverja, þótt til
styrjaldar kæmi. Danir hafa her
og flota, sagði ráðherrann, en
vona fastlega, að það þurfi ekki
að grípa til vopna til þess að
vernda hlutleysi sitt.
Þýzkaland heitir Beigiu
og Hollandi friði.
Sendiheerra Þjóðverja í
Belgíu hefir farið á fund Leo-
polds Belgíukonungs og sagt
honum, að þýzka stjórnin vildi
Frh. á 4. síðu.
Franskir verka-
Hienn segja
ið við konifli-
únista.
Fólkið ræðst á skrifstofn
flokksins í París.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
MÚGUR manns í Par-
ís gerði árás á aðal-
bækistöð franska kommún-
istaflokksins í gærkveldi,
og fólk, sem safnazt hefir
saman, er lögreglan hefir
gert húsrannsóknir í skrif-
stofum komnninistablað-
anna, hefir enga andúð lát-
ið í Ijós gegn lögreglunni.
Verkamenn víða um
Frakkland hafa sagt sig
úr kommúnistaflokknum
vegna óánægju yfir þýzk-
rússneska sáttmálanum.
Japanska stjðrn-
in segir af sér.
Enginn gömln rððherr-
anna i nýjn stiórninni.
LONDON í morgun. FÚ.
JAPANSKA stjórnin hefir
beðizt lausnar. Orsökin er
sögð sú, að með þýzk-rússneska
sáttmálanum hafi skapazt al-
gerlega nýtt viðhorf, og þar sem
síjórnin hafi nýlega gengið frá
síefnuskrá gagnvart Evrópu,
sem ekki verði framfylgt, telji
hún rétt að biðjast lausnar, og
verði það hluíverk nýrrar
stjórnar að marka nýja stefnu.
Enginn gömlu ráðherranna
mun verða í hinni nýju stjórn.
Japanir eru íarnir að flytja
herlið sitt burt frá landamærum
Hongkong, og eru átta herflutn-
ingaskip komin á vettvang til
að annast flutningana.
í Washington hefir verið
gengið frá tilskipunum um
breytingar á framkvæmd hlut-
leysislaganna. Fregnum ber
ekki saman um það, hvort þess-
ar tilskipanir verði látnar ganga
í gildi strax, eða þingið verður
kallað saman.
Sendiherra Bandaríkjanna í
Bretlandi hefir tilkynnt Banda-
ríkjamönnum það, að allt far-
þegarúm milli Englands og
Bandaríkjanna sé upp pantað
næstu viku, en reynt verði að
fá erlend skipafélög til þess að
láta skip sín koma við í Eng-
landi og flytja fólk vestur um
haf.
Kýtt ævintýri eftir B. G.
1" DAG er lokið hér í blaðinu
hinu skemmtilega æfintýri
H. C. Andersens, Hans klaufi.
4 morgun hefst annað ævintýri,
Frh. á 4. 810«,.
Saltsíldaraflinn er nú orð-
inn nm 200 þásnnd tnnnur.
■ ■ ■A—■ — . '
í morgun var sögð góð veiði á Haga-
nesvik, enda er veður þar mjög gott.
■pjÖLDI SÍLDVEIÐA-
SKIPA var í morgun
á Haganesvík að veiðum, og
voru flest þeirra með bátana
úti. Sólskin og hlíða er nú
fyrir Norðurlandi og ágætt
veiðiveður.
Lítil bræðslusíld hefir komið
til verksmiðjanna síðastliðna
viku, og hefir magn þeirra frá
síðustu helgi því lítið hreytzt.
Er bræðslusíldaraflinn órðinn
mjög miklu minni en á sama
tíma í fyrra.
Söltun var á laugardagskvöld-
ið orðin 186,727 tunnur, en á
sama tíma í fyrra var búið að
salta í 242,269 tunnur, svo að
segja má, að við höldum furðan-
lega í aflamagnið í fyrra hvað
saltsíldina snertir.
Frh. á 4. síðu.