Alþýðublaðið - 04.09.1939, Qupperneq 1

Bretar og Frakkar sögðu Þjóðverjum stríð á hendur í gær
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
ENGLAND sagði Þýzkalandi stríð á hendur klukkan 10,15 fyrir hádegi í gær,
eftir að Hitler hafði neitað að verða við úrslitakostum brezku stjómarinnar
um að stöðva árásina á Pólland og kalla þýzka herinn til baka yfir landamærin.
Frakkland gaf Þýzkalandi frezt tii að svara hinum sömu úrslitakostum pess til
kl. 5 síðd. í gær, en fékk ekkert svar. Franska stjórnin lýsti pá einnig yfir, að
Frakkland væri frá þeirri stundu í stríði við Þýzkaland.
syfirlýsing Chamberlains
■ +------
„Sorfflegasti dagur, sem ég hefi lifað. Ég á aðeins
eitt eftirs vonina um að sjá Hitler velta ár sessi,
eyðilagðan, og frelsi Evrépuríkjanna endurreistu.
-------»—....
Þegar fresturinn var útrunninn, sem brezka stjórnin hafði sett þýzku stjórninni til
þess að svara úrslitakostum hennar, var enska þingið kallað á fund klukkan 10 fyrir
hádegi í gær. Fimmtán mínútum síðar tók Chamberlain til máls og sagði:
„Það hefir ekkert svar komið frá Adolf Hitler. Við höfum gert allt, sem í okkar
váldi hefir staðið, mánuðum saman, til þess að bjarga friðinum, eri viðleitni okkar hefir
éngu áorkað gegn ofsóknum, rógi og bakferli þeirra, sem vilja styrjöldina. Og nú hefir
Bretland tekið sína afstöðu. Frá þessari stundu er Bretland í styrjold við Þýzkaland.
Það hefði verið hægt að komast hjá styrjöldinni, en Adolf Hitler vildi það ekki.
Hann ætlaði að ráðast á Pólland, hvernig sem að væri farið. Og nú er ekki til svo
ábyrgðarmikið starf eða lítilmótlegt, sem ykkur kann að verða trúað fyrir, að það geti
ekki átt sinn þátt í sigri og giftu Bretlands. Það ríður ægilega mikið á því, að hver
ntaður geri nú sitt bezta.
Frá og með deginum í dag eru Frakkland og England með öllu afli sínu að uppfylla
skuldbindingar sínar og loforð við Pólland. Og svo blessi guð ykkur 011.“
Kl. 12 endurtók Chamberlain þessa sömu yfirlýsingu sína í ræðu í lávarðadeildinni,
og við það tækifæri sagði hann einnig:
„Þetta er sorglegasti dagur, sem ég hefi lifað, og ef til vill sorglegri fyrir mig held-
ur en flesta aðra menn, því að allt það, sem ég hefi trúað á, unnið fyrir og lifað fyrir,
er nú hrunið í rústir.
Ég á aðeins eitt eftir, vonina um að sjá Hitler velta úr sessi, eyðilagðan, og frelsi
Evrópuþjóðanna aftur endurreist.“
Msráöuneyti í Lonðon:
ChnrcUll flotamálaráðherra
♦
HIÐ nýja stríðsráðuneyti á Englandi er nú fullskipað og stutt
af öllum aðalflokkum enska þingsins. Alþýðuflokkurinn og
frjálslyndi flokkurinn skoruðust þó undan því að taka sæti í sjálfu
ráðuneytinu að svo stöddu.
í stjórninni eiga sæti: Chamberlain forsætisráðherra,
Churchill flotamálaráðherra, Lord Halifax utanríkismálaráð-
herra, Lord Chatfield landvarnamálaráðherra, Hore Belisha her-
málaráðherra, Sir Kingsley Wood flugmálaráðherra, Sir John
Simon fjármálaráðherra, Sir Samuel Hoare innanríkismálaráð-
herra, Anlhony Eden samveldismálaráðherra og Lord Hankey,
sem er ráðhrra án sérslakrar stjórnardeildar, en hann var aðal-
ritari stríðsráðuneytisins í heimsstyjöldinni.
Flotamálastjórnin tilkynnti í
gærkvöldi, að framvegis yrð'(i
tekið upp hið svokallaða „con-
voy“ kerfi, sem notað var í stríð-
inu, þ. e. að öll herskip Breta
og herflutningaskip skuli fara
um höfin í flokkum og njóta
fylgdar herskipa.
Tilkynnt var í gærkvöldi, að
yfirmaður brezka hersins á víg-
stöðvunum yrði Gort lávarður,
yfirmaður herforingjaráðsins —
Sir Edmund Ironside og heima-
hersins Sir Walter Kirk.
Forsætisráðherra Ástralíu til-
kynnti í útvarpi í gær, að
Ástralía stæði við ihlið Bret-
\ ' t
lands, og væri nú styrjöld milli
Ástralíu og Þýzkalands.
Tilkynning frá Nýja-Sjálandi
Frh. á 4. sfto.
. fi 'S8ER6
PRE SEN
RSZAWA

ÞÖSEN
Pólska hliðið og Danzig (svarta svæðið), sem Hitler heimtaði og
ætlar nú að taka í blóðugri styrjöld við Pólland, England og
Frakkland.
Iltler segist sjáliir fara
til austnrvigstöðvanna.
Rússnesknm herforlnnjum fagnat I Berlfn með
Horst Wesselsöngnum og Internationale!
—----—♦--------
UTVARPIÐ í BERLÍN birti í gær ávarp frá Hitler til þýzku
þjóðarinnar, sem lauk með þessurn orðum:
„Ég fer sjálfur til vígstöðvanna.“
í þýzka útvarpinu var í gær einnig birt svar þýzku stjórnar-
innar, og segir þar, að Þjóðverjar taki ekki við neinum fyrir-
skipunum frá Bretum, og liverri árás, sem Þýzkaland kunni að
verða fyrir, skuli svarað með árás. í tilkynningunni er því haldið
fram, að Þýzkaland hafi ekki farið fram á neitt annað en „lag-
færingu" á austurlandamærum sínum, og England ásakað um
það að eiga sök á stríðinu og hafa hafnað friðartillögum Musso-
linis.
Hinn nýi sendiherra Sovét-
Rússlands í Berlín, Alexander
Schartschev, kom til Berlín
síðastliðið laugardagskvöld
frá Moskva, í flugvél, sem
þýzka stjórnin hafði. látið hon-
um í té, í fylgd með honum
voru sex herforingjar úr rauða
hernum. Var þeim fagnað við
Frh. á 4. siðu.
Stórt brezkt far-1
þegaskip skotið I
I kaf af kfzkam
í nótt.
LONDON í morgun. FÚ.
FYRSTI stórviðburður-
inn í styrjöldinni eft-
ir að stríði hafði verið lýst
á hendur Þýzkalandi af
hálfu Bretlands og Frakk-
lands, gerðist í nótt.
Um klukkan 4 barst
flotamálaráðuneytinu
brezka tilkynning um, að
hafskipið „Athinia“ hefði
orðið fyrir tundurskeyti
kafbáts vestan við Hebri-
deseyjar (Suðureyjar) hjá
Skotlandi.
Skipið var á leið vestur
um haf með 1400 farþega
og 1000 smálestir af vör-
um. Farþegarnir voru
flestir fólk, sem var á
heimleið vegna styrjaldar-
innar, þar á meðal 246
ferðamenn frá Kanada og
Bandaríkjunum. Björgun- \
arbáta hafði skipið fyrir J
1830 manns, ?
„Athinia“ fór frá Liver- %
pool síðastliðinn föstudag. |
Síðusto fréttir:
Síðustu fréttir herma, að
tekizt hafi að bjarga öllum
þeim, sem á enska farþega-
skipinu „Athinia“ voru, öðr-
um en þeim, sem urðu fyrir
tundurskeytum hins þýzka
kafbáts.
Enskar flugvélar flugu inn
yfir Þýzkaland í dag, en
vörpuðu ekki niður neinum
sprengikúlum, heldur á-
varpi til þýzku þjóðarinnar
með áskorun um að steypa
Hitler til að bjarga heims-
friðinum.