Alþýðublaðið - 05.09.1939, Page 1

ÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRI: F. R. VALÐEMARSSON
UTGEFANDI: ALÞYÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
ÞRIÐJUDAGUR 5. SEPT. 1939.
203. TÖLUBLAÐ
59"
Fyrsta enska loftárásin i
■■ -4
Margar brezkar flugvélar létu
i gærkvðldi sprenglkúlum rlgna
yllr Wilhelmshaven og Cuxhaven.
......... " —■■■■■
Herskip Þjóðverja hvað eftir annað hæfð.
♦ --------
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KAUPMANNAHÖFN í morgun.
T-v YZKALAND fékk í gær fyrstu heimsókn brezka loftflotaiis. Margar brezkar
sprengjuflugvélar gerðu klukkan fimm í gærkveldi árás á herskipahöfn Þjóðverja
við Norðursjóinn, Wilhelmshaven og hafnarborgina Cuxhaven úti fyrir Hamborg, og létu
sprengikúlunum rigna yfir þær.
Samkvæmt fregn frá London hæfðu margar sprengikúlur þýzku herskipin og ollu
að minnsta kosti miklu tjóni á einu orustuskipi í Wilhelmshaven. í sömu ferð var
einnig gerð loftárás á Brunsbiittel við Elbe, rétt fyrir utan Hamborg, og herskip, sem
lá við hafnargarð þar, stórskemmt. Hamborg, milljónaborginni sjálfri, var hlíft í þetta
sinn.
Þjóðverjar skutu á brezku sprengjuflugvélarnar af loftvarnabyssum og sendu upp
þýzkar árásarflugvélar til orustu við þær. Samkvæmt fregn frá Berlín voru fimm brezk-
ar flugvélar skotnar niður.
í fyrrinótt, mörgum klukkustundum áður en þessi fyrsta loft-
árás var gerð, flugu brezkar flugvélar í myrkri inn yfir Norður-
og Vestur-Þýzkaland, en vörpuðu ekki niður neinum sprengi-
kúlum heldur sex milljónum flugmiða með áskorun um að
steypa Hitler til að koma aftur á friði. Á flugmiðunum stóð enn-
fremur: „England ber ekki neitt hatur til þýzku þjóðarinnar, hún
hefir rétt til að heimta frið strax, England er líka reiðubúið til
semja við friðsama þýzka stjórn. Þið hafið verið dregnir á tálar.
Þið eruð á gjaldþrotsbarmi, en við höfum nóg fé og getum barið
ykkur miskunnarlaust, Veljið friðinn.“
zkaland.
1000 af 1490 far-
þegnm ð „Athenia“
hefir verið bjargað.
Mannfjöldinn í Downing Street í London, þar sem enska stjórnin hefir aðsetur sitt, Til hægri
á myndinni Chamberlain, til vinstri Lord Halifax.
Bretar hafa lokað Norður-
Þýzkalands
Allt brezka heimsveldið með Englandi.
SAMKVÆMT fregn frá Berlín hafa Bretar nú lokað
öllum suðurhluta Norðursjávarins með tundurdufl-
um og þar með lagt fyrirvaralaust hafnbann á Hamhorg
og allar þýzkar hafnarborgir við Norðursjó.
Hafa tundurduflin verið lögð frá norðurströnd Hol-
lands og fram hjá Doggerbank að sunnan og austan.
Fregnir frá London herma, að
allt brezka heimsveldið hafi nú
lýst yfir fullu fylgi sínu við
móðurlandið,
Eftir að Ástralía og Nýja
Sjáland sögðu Þýzkalandi stríð
á hendur, hefir nú Kanada
einnig lýst yfir þeim ásetningi
sínum að styðja Bretland til þess
ítrasta. Sams konar yfirlýsingar
hafa einnig komið frá brezku
nýlendunum á Indlandi og í Af-
ríku.
Aðeins í Suður-Afríku varð
alvarlegur ágreiningur um af-
stöðuna til ófriðarins. Herzog
forsætisráðherra vildi lýsa yfir
hlutleysi landsins, en Smuts
dómsmálaráðherra krafðist þess
fyrir nokkurn minnihluta
stjórnarinnar, að stjórnmálasam
bandi væri slitið við Þýzltaland,
og var það samþykkt á þingi
Suður-Afríku í gær,
Egyptaland hefir einnig slit-
ið stjórnmálasambandi við
Þýzkalaud og allir flokkar í
landinu, einnig sjálfstæðisflokk-
urinn „Wafd,“ heitið Bretum
stuðningi,
Nánari fregnir eru nú komn-
ar af brezka farþegaskipinu
„Athenia,“ sem sökkt var af
þýzkum kafbáti á Atlantshafi
vestur af Suðureyjum við Skot-
land klukkan fjögur í fyrrinótt.
Skipið var 13 000 smálesta
skip og hafði 1400 farþega inn-
anborðs, þar af 311 Ameríku-
menn, sem voru á heimleið frá
Evrópu.
Hingað til er ekki vitað, að
fleiri en 1000 manns af þessum
1400 hafi verið bjargað, þar af
800 af norska skipinu „Knut
Nelson“ og 200 af skemmti-
ferðaskipi sænska milljónamær-
ingsins Wenner-Gren, „South-
ern Cross.“
Churchill sagði í tiaabm í enska
'júnginu í dag, a'ð hann væri viss
úm, að „Athenia“ hefði farizt
fyrir tundurskeyti frá kafbáti, og
að árásin hefði verið gerð með
þeim hætti, að engin þjóð, sem
Frh. á 4. síðu.
Sókn Þjóðverja fer nú stðð-
ngt harðnandl á Póllandi.
Þýzkar flugvélar vorpuðu f gær
dag íkveik|uspreng|um á Varsjá.
Ópekkt flugvél varpar
spr engikúlutn á Esbjerg
....■»----1—
2 konur drepnar og 10 manns særðust.
♦
T7' LUKKAN tíu mínútur fyrir fjögur síðdegis í gær gerð-
•I-V ist sá óvænti atburður, 'að óþekkt sprengjuflugvél
varpaði fjórum sprengikúlum yfir dönsku hafnarborgina Es-
bjerg á vesturströnd Jótlands.
Flugvélin flaug mjög hátt og þrjár af sprengikúlun-
um féllu niður í höfnina, án þess að tjón yrði af. En sú
fjórða kom niður á hús og gereyðilagði það. Tvær konur í
húsinu létu lífið, en tíu manns særðust.
Þessi viðburður hefir slegið
miklum ótta á íbúana í Esbjerg
og fjöldi fólks þorði ekki að haf-
ast við í húsum inni í nótt. Marg
ar konur og börn voru í gær-
kveldi flutt burt úr borginni.
Það er helzt litið svo á, að
hér muni hafa verið um óvilja-
verk að ræða, og ef til vill um
Frh. á 4. sföu.
O ÓKN Þjóðverja fer nú
mjög harðnandi á öll-
um vígstöðvum í Póllandi og
jafnframt er loftárásunum
haldið áfram.
Klukkan 5 í gær var ný
loftárás gerð á Varsjá og
varpað niður íkveikju-
sprengjum, með þeim ár-
angri, að á nokkrum stöðum
kviknaði í horginni.
Pólverjar segjast hafa skotiS
niður 17 flugvélar fyrir Þjóð-
verjum í gær, en misst sjálfir 8.
Hitler var viðstaddur, er
þýzkar hersveitir fóru yfir
Vistulafljót í gær. Hann var þá
í Kulm, sem Þjóðverjar tóku í
gær.
Pófverjar tilkynna, að þeir
hafi orðið að hörfa úr tveim
borgum syðst í pólsku göngun-
um. Pólskt riddaralið hefir sótt
inn í Austur-Prússland.
Þjóðverjar segjast hafa tekið
15 000 fanga í Slesíu og herða
sóknina til Kraká,
Pðllandsforseti skorar
á Tékka að risa npp.
Forseti Póllands hefir sfcorað á
Tékka að gera uppneisn gegn
hakakrossinum og hefja skemmd-
arstarfsemi gegn þýzka herveld-
inu, hvar sem því verði við
komið.
I tékkneska hernum, sem verið
er að mynda í Póliandi, eru þeg-
ar 25000 menn. Fyrstu hersveitir
hans hafa þegar fengið eldskírn-
ina á vígstöðvunum.
Dðnsku sundnnnm
lokað með þýzknm
tnndurdnflnm!
BERLÍN í gærkveldi. FÚ.
Þýzka flotastjórnin birtir
eftirfarandi viðvörun til skipa
hlutlausra þjóða:
Tundurdufl hafa verið lögð á
þessum svæðum:
Svæði merkt A við suður-
mynni Eyrarsunds.
Svæði merkt B við suður-
mynni Stórabeltis.
;Skip hJutlausra þjóða eru
minnt á það í þeirra eigin
þágu, að mn svæðið merkt A, er
óráðlegt að sigla án leiðsagnar.
Um svæðið merkt B, er yfirleitt
ekki hægt að sigla án leiðsagn-
ar nema með þvx að stofna skip-
inu í stórhættu.
Danska flotamálaráðuneytið
tilkynnir, að dönsku sundunum
hafi verið lokað með tundur-
duflum. EEnn fremur, að tund-
urdufl hafi verið lögð í Konge-
dybet, Hollænderdybet og Brog-
den.
Tvö skip rákust á
tundurdufl i gær.
KALUNDBORG í gærkv. FÚ.
RÍSKA skipið „Kosti“
sprakk á tundurdufli 2
sjómílur fyrir sunnan Falster-
bo Rev vitaskip í Eyrarsundi.
Ferð BrAarfoss M
Khöfn frestað.
Eimskipafélagsskipin hreyfaf
sip ekki paðan, sem pau
eru nú.
••
OLL skip Eimskipafé-
lags íslands, sem nú
eru í höfnum, hafa í dag
fengið fyrirskipanir um að
hreyfa sig ekki.
Brúarfoss, sem átti að
leggja af stað frá Kaup-
mannahöfn í kvöld, beina
leið hingað, hefir fengið
skipun um að hreyfa sig
ekki. Með skipinu ætlaði
að koma heim Stefán Jóh.
Stefánsson félagsmálaráð-
herra.
Selfoss er í Leith og
Dettifoss x Grimsby. Hvor-
ugt skipanna hreyfir sig
þaðan. Gullfoss og Goða-
foss liggja hér og Lagar-
foss er við Austfirði,
Skrifstofustjóri Eim-
skipafélagsins sagði Al-
þýðublaðinu í morgun, að
stjórn félagsins hefði þessi
mál í dag til athugunar.
t

Var skipið með timburfarm og
sökk því ekki. Áhöfninni bjarg-
aði finnska skipið „Poseidon."
Fiskikutter, áreiðanlega frá
Esbjerg, sprakk á dufli 70 sjó-
mílur vestur af Vyle við Norð-
ursjávarströnd Jótlands;
Seint í gærkveldi strandaði
þýzkur tundurspillir úti fyrir
Fredericia á austurströnd Jót-
lands.
TundurspiHirinn er mjög lítill
og hafði tvö tundurskeytarör. Á-
höfnin var 17 manns.