Alþýðublaðið - 20.09.1939, Blaðsíða 4

MIÐVIKUDAGUR 20. sept. 193«
IH GAIVILA BÍG 381
fleimfararlejrfi
gegn drengskap-
arerði
(Urlnub wuf Ehrenwort.)
Framúrskarandi vel gerð
og áhrifamikil kvikmynd,
er gerist á siðasta ári
heimsstyrjaldarinnar. Að-
alhlutverkin leika:
Rolf Moebius,
Ingeborg Theek og
Fritz Kampers.
I. O. G. T.
ST. FRÓN nr. 227. Fundur ann-
að kvöld kl. 8. Dagskrá: 1.
Upptaka nýrra félaga. 2. Ýms
félagsmál. — Hagskrá: a)
Knútur kennari Arngrímsson:
Erindi. b) Hafliði píanóleikari
Jónsson: Einleikur á píanó. —
Félagar, fjölmennið og mætið
annaö kvöld kl. 8 stundvislega.
SVEFNHERBERGISHOSGÖGN
sem ný til sölu með tækifæris-
verði, vegna brottflutnings. —
Uppl- Njálsgötu 76, efstu hæð.
Útbreiðið Alþýðublaðíð!
SÍÐARI GREIN JÓNASAR
GUÐMUNDSSONAR
Frh. af 3. síðu.
dreymir um. En hún mun enda
með falli kommúnismans og
nazismans og upp af þeim rúst-
um munu rísa ný lýðræðisriki,
þar sem þjóðunum hefir lærzt
að takmarka lýðræðið við það,
sem samrýmanlegt er heill og
velferð þjóðanna í stað hins ó-
takmarkaða lýðræðis, sem leyft
hefir slíkum eyðileggingar-
stefnum sem kommúnisma og
nazisma að þróazt innan sinna
vébanda.
*
Hér úti á íslandi hefir starf-
að flokkur kommúnista undan-
farin ár. Með rógi og níði um
menn og málefni hefir þessi
flokkur unnið sér nokkurt fylgi
hjá lítilsigldasta hluta þjóðar-
innar. Svo að kalla mannhrök
ein hafa safnazt saman til for-
ystu í þessum fyrirlitlega
flokki, sem stjórnað hefir ver-
ið í öllum aðalatriðum austan
frá Moskva af þeim mönnum,
sem rekið hafa hernað í Asíu og
lagt þar undir sig lönd Kin-
verja, mönnunum, sem hjálp-
uðu Mussolini með vopnum og
öðrum hergögnum til þess að
níðast á Abessiníu, mönnun-
um, sem seldu ítölum vopn og
vistir handa Franco til þess að
hann gæti sigrað stjórnarher-
inn, sem greiddi Rússum með
gulli skemmd vopn og lélegar
flugvélar, mönnunum, sem nú
hafa gert vináttusamning við
nazista bæði í Þýzkalandi og
Japan og nú síðast hafa rekið
rítinginn í bak hinni hugprúðu
pólsku þjóð.
Þessi „göfugmenni“ hafa
fyrirskipað hinum halarófu-
dinglandi kommúnistakindum
hér úti á íslandi að rægja og
ljúga á alla, sem þeim stóð ein-
hver stuggur af. Rógs- og lyga-
starfsemina hafa þeir skipulagt
eftir fyrirmælum frá Moskva
og ekki svifizt þess að ráðast á
einkalíf manna, ef þeir voru
sérlega hræddir við einhvern
andstæðing,
Af öllum rógnum og lyginni
stafar hinni íslenzku þjóð ekki
svo ýkja mikil hætta. Það hefn-
ir sín sjálft, enda fást mest við
þá starfsemi menn, sem ætt
geng illgirnistilhneiging og
meðfædd hundsnáttúra hafa
gert að hreinum skítmennum.
En henni stafar hætta af öðru.
Henni stafar hætta af því, að
þessi flokkur hefir komið
kommúnistum inn í svo að
kalla allar stofnanir og greinir
íslenzks þjóðlífs. Menn, sem á
sama hátt og kommúnistrnair
rússnesku munu svíkja allt,
sitja nú í mörgum trúnaðar-
stöðum hér á landi og eru á
hvaða augnabliki sem er boðnir
og búnir til þess að reka ríting-
inn í bak hinnar íslenzku þjóð-
ar þegar þeir sjá sér færi eða
verður fyrirskipað það af
stjórnendum erlendrar þjóðar.
Hvert sem litið er verða kom-
múnistarnir fyrir. Þeir eru í
hinni íslenzku tollgæzlu, í lög-
reglunni, meðal dómara lands-
ins, í læknastéttinni, í kenn-
arastéttinni, í öllum opinberum
stofnunum. Þeir hlusta á símtöl
manna, sjá um fréttir handa al-
menningi, starfa í bönkunum,
eru jafnvel fulltrúar í lögreglu-
og dómsmálum og starfa í flest-
um eða öllum opinberum og
hálfopinberum stofnunum og
fyrjrtækjum. Inn í þessar
stofnanir flestar hafa þeir
smeygt sér eins og úlfar í sauð-
argærum og margir starfa þar
leynilega, þ. e. án þess vitað sé
að þeir séu kommúnistar.
Hvar er öryggi þeirrar þjóð-
ar, sem hefir slíka menn í þeim
trúnaðarstöðum þjóðfélagsins,
sem mest getur reynt á, s. s. í
lögregluliðinu eða dómarasæt-
um? Það er skylda ráðamanna
þjóðfélagsins að láta slíka
menn tafarlaust víkja þaðan,
ekki sízt á tímum eins og þeim,
sem nú eru að renna upp. Hver
þegn þjóðfélagsins á heimtingu
á því að það sé tryggt, að það
séu ekki föðurlandssvikarar og
landráðamenn, sem sitja í trún-
aðarstöðunum í þjóðfélaginu og
hafa oft líf og velferð manna í
hendi sér, en allir kommúnist-
ar eru landráðamenn, hvort
sem þeir gera sér það sjálfir
Ijóst eða ekki. Þeir eru þess al-
búnir að hlýða skipun frá
stjórnendum erlendrar þjóðar,
hversu örlagaríkt sem það kann
að reynast íslandi og hinni ís-
lenzku þjóð. Nú hafa stjórnend-
ur þeirrar þjóðar, sem komm-
únistarnir hér raunverulega til-
heyra — Rússanna — sýnt full-
komlega hvers af þeim má
vænta, og því ber íslenzkum
stjórnarvöldum og íslenzku þjóð
inni að líta á allt það fólk, sem
enn vill telja sig tií þessa fyr-
irlitlega flokks, sem landráða-
hyski, er útrýma beri úr opin-
beru lífi þjóðarinnar.
*
Styrjöldin, sem nú geisar, er,
eins og sýnt hefir verið fram á
í þessari grein, styrjöld milli
einræðisstefnanna annars veg-
ar og lýðræðisins hins vegar.
Bretar og Frakkar verða for-
vígisþjóðirnar í þessari bar-
áttu sem lýðræðisríki og vænt-
anlega bætist þeim lið frá þeim
þjóðum, sem svipaðar skoðanir
hafa. Hins vegar standa nú und-
ir merkjum hins sameinaða ein-
ræðis Rússar og Þjóðverjar og
Japan mun sýnilega brátt bæt-
ast í þann hóp. Um Ítalíu og
Spán er enn ekki hægt neinu
að spá.
Sú styrjöld, sem nú er hfain,
mun verða löng, og hver ein-
stök þjóð verður að gera það
upp við sjálfa sig, hvorum meg-
in hún verður í þessum hildar-
leik, hvort hún verður með ein-
ræðinu eða á móti því, um hlut-
leysi verður tæplega að ræða
þegar fram í sækir fyrir þær
Dansleikor kveona-
deiidar Slysavaroa-
féi. annað kvðld.
KVENNADEILD Slysavarna-
félagsins heldur dansleik
annað kvöld, fimmtudag, í Odd-
fellowhúsinu, kl. 10 e. h.
Eitt þeirra fáu mála, sem allir
eru sammála um, er nauðsyn sem
allra ví'ðtækastra slysavarna. —
Margar eru hætturnar. Þó virðast
hætturnar á sjónum vera mestar,
og aukast þær nú stórnrn við
hinn ægilega ófri'ð, sem nú geisar.
Slysavarnir hafa mikinn kostn-
pð í för með sér; er því eðlilegt,
að reyndar séu.hinar ýmsu leiðir
til að afla fjár til þessa þjóð-
þrifastarfs.
Áreiðanlega vill allur almenn-
ingur styðja jafn göfuga starf-
semi og Slysavamafélagið hefir
með höndum. Gefst nú tækifæri
til sliks með þvi að fjölmenna í
Oddfellowhúsið annað kvöld.
SAMÞYKKTIR ALÞÝÐU-
FLOKKSFÉLAGSINS
Frh .af 1. síðu.
magns til hitunar og þar með
auknum tekjum Rafveitunnar.
Jafnframt skorar félagið á bæj-
arstjórn að gera ráðstafanir til
þess, að bæjarbúar geti fengið
rafmagnsofna og smáar suðu-
vélar keyptar gegn afborgana-
greiðslum.“
Kaup nauðsynja úr skipum,
sem hér liggja.
„Alþýðuflokksféiag Reykja-
víkur skorar á ríkisstjómina að
gera ráðstafanir til þess að fá
keyptar þær nauðsynjavörur,
svo sem sykur og kol, er lands-
menn þarfnast og skip ófriðar-
þjóða, er hér liggja, hafa inn-
anborðs.“
IÞRÓTTIR
Frh. af 2. síðu.
Kringlukast:
1. Reidar Sörlie, Noregi 48,53 m.
2. Gunnar Berg, Svíþj. 48,10 m.
3. Sigurd Sollid, Noregi 45,34 m.
400 m. grindahlaup:
1. Gotfred Holmvang, N. 54,1 sek.
2. Kjell Areskoug, S. 54,6 sek.
3. Ole D. Jensen, Dan. 54,9 sek.
Langstökk:
1. Nils U. Hansen, Noregi 7,54 m.
Norskt met og Norðurlandamet.
2. Káre Ström, Noregi 7,22 m.
100 m. hlaup:
1. Hákan Trandberg, N. 10,4 sek.
2. Fr. Andersen, Noregi 10,6 sek.
þjóðir, sem á annað borð hafa
hervarnir. Hver þjóð verð-
ur og að gæta þess, að inn-
anlandsdeilurnar verði kveðnar
niður, og þeir flokkar, sem
reyna að vekja sundrungu
meðal þjóðarinnar á slík-
um alvörutímum og þessum,
verði tafarlaust bannaðir eða
gerðir áhrifalausir á annan hátt.
Ef það á að líðast, að hér í landi
fái að starfa opinberlega flokk-
ur landráðamanna eins og
þeirra, sem standa að Þjóðvilj-
anum, á þeim hættutímum, sem
nú nálgast, er alveg víst að illa
fer fyrir hinni íslenzku þjóð.
Það eru ekki allir, sem geta
þolað það til lengdar, að ríkis-
stjórnin, sem öll þjóðin verður
að treysta nú, sé svívirt og log-
ið á hana dags daglega, að allar
þær stofnanir í þjóðfélaginu,
sem líf og afkoma almennings
veltur á að bili ekki, séu sví-
virtar og þeir menn ærumeidd-
ir dag eftir dag, sem þeim
stjórna. Slíka óþarfa árekstra
er ekki æskilegt að skapa á
þeim tímum, sem framundan
eru, og því er sjálfsagt að taka
nú í taumana — SÍÐAR KANN
ÞAD AÐ VERÐA OF SEINT.
I DA8
Næturlæknir er Halldór Stef-
ánsson, Ránargötu 12, sími 2234.
Næturvörður er í Reykjavíkur-
og Iðunnar-apóteki.
Næturvarzla bifreiða: Aðal-
stöðin.
ÚTVARPIÐ:
19.30 Hljómplötur: Létt lög.
19,45 Fréttir.
20,10 Ve'ðurfregnir.
20.20 Hljómplötur: Casals leikur
á œlló.
20.30 Útvarpssagan.
21,00 Samleikur á orgel og píanó
(Eggert Gilfer, Fritz Weis-
shappel).
21.20 Hljómplötur: Tónverk eftir
Tschaikowsky.
21,50 Fréttaágrip. Dagskrárlok-
Goðafoss fer til Ameríku.
Stjórn Eimskipafél. hefir
ákveðið, að Goðafoss fari vest-
ur til New York í þessum mán-
uði með íslenzkar afurðir og
taki þar farm af nauðsynjum.
Nokkrir farþegar munu og
verða með skipinu. Talið er, að
skipið verði 10—11 daga vestur.
Gaskolaskipið komið með
tveggja ára birgðir.
Skipið með kolin frá Eng-
landi til Gasstöðvarinnar kom í
gær. Hefir það kol, sem sagt er
að muni endast Gasstöðinni í
2 ár. Skipið er danskt. Það kom
rétt á eftir kafbátnum — og
töldu margir í fyrstu, að það
væri herskip, sem væri að elta
kafbátinn.
Málgagn ofbeldisrRcjanna.
Blað sameiningarflokks nazista
og kommúnista, Þjóðviljinn, eða
„Þjóðverjinn“, eins og blaðiö er
xíú kallað, er í dag að undirbúa
lesendur sína undir það, að Rúss-
ar ráðist á Eistland. Það skýrir
frá því, að pólskur kafbátur hafi
farið úr höfn í Tallin á Eistlandi,
án þess að eistlenzka stjómin
hafi gert nokkuð til að vama því.
— Þessu var útvarpað frá Berlín
í gær — og talið er, að þetta ætli
Stal'in að nota til þess að rétt-
læta árás á Eistland. Stjiórn
Eistlands hefir hins vegar mót-
mælt þessu sem algerlega til-
hæfulausu. — En málga,gn Hit-
lers og Stalins hér veit, hvað
lærifeðrum þess hentar.
Mexikanska stjómin
hefir í huga að kaupa allmörg
þýzk skip, sem kyrrsett hafa ver-
i'ð í höfnum í Mexiko. FÚ.
Féiknin öll af brenni
eru nú send daglega til Oslo,
vegna þess að nauðsyn krefur,
að kolin séu spöru'ð. Mikil sala
á rafmagnsofnum fer og fram.
Frá því að stríðið byrjaði hafa
verið seldir 10—12 þúsund raf-
hiagnsofnar í Oslo. FB.
Emil Telmányi
og frú léku fyrir sjúklinga á
Vífilsstö'ðum í gær. BiaðiÖ hefir
verið beðið að færa þeim hjón-
um kærar þakkir fyrir komuna.
Gengið í dag:
Sterlingspund kr. 25,22
Dollar — 6,50
100 þýzk mörk — 250,00
100 franskir frankar — 14,62
100 hollenzk gyllini — 346,61
100 sænskar krónur — 155,08
100 norskar krónur — 147,62
100 danskar krónur — 125,47
Málfundaflokkur
AI þýðuflokksfél agsins hefir æf-
ingu annað kvöld kl. 8,30 í AI-
þýðuhúsinu, fundarsal Alþýðu-
sambandsins, 6. hæð. Nýir þátt-
takendur úr Alþýðuflokksfélaginu
eru áminntir um að mæta sem
fyrst.
TónHstartélantð
mm nvja biö
Bmil Telmðnyi
heldur
Kvedjnhljómlelka
i kvöid kl. 7 i Gamla Bió.
Frú Telmányi og
Hljómsveit Reykjavíkur
aðstoða.
Aðgöngumiðar hjá Eymund
son, Sigr. Helgadóttur og
Hljóðfærahúsið.

Vélskipið Helgi
hleður til Vestmannaeyja n.k.
föstudag, Tekur einnig farþega.
Losar við bryggju í Eyjum.
Lúðrasveit Reykjavlkur
leikur ekki úti í kvöld. 1 þess
stað mun hún leika úti á sunnu-
daginn.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
Amerísk skemmtimynd frá
Fox. Aðalhlutverkin leika
fjórir vinsælustu leikarar
Ameríku:
LORETTA YOUNG,
TYRONE POWER,
DON AMECHE
og skopleikarinn frægi:
SLIM SUMMERVILLE.
Skölafðtia
úr
Fatabiðinni.
Ráðskona óskasí
Yngri maður óskar eftir
ráðskonu. Þarf að geta tekið
að sér barn á öðru ári. Upp-
lýsingar á Hótel Heklu, her-
bergi númer 5 milli 7V2 og
8V2 í kvöld.
Hraðferðir Steindérs
til Akureyrar um Akranes eru alla miðvikudaga ©g
laugardaga.
Miðstöð og útvarp í bifreiðunum.
Afgreiðsla okkar á Akureyri er á Bifreiðastöð Oddeyrar.
Steindér - Sfml 1580
Dansleik
heldur Kvennadeild Slysavarnafélags íslands í Odd-
fellowhúsinu fimmtudaginn 21. þ. m. er hefst kl. 10
síðdegis.
Dansmærin Bára Sigurjónsdóttir sýnir dans.
Aðgöngumiðar verða seldir í veiðarfæraverzlunum O.
Ellingsens, Geysi, Verðandi og við innganginn.
Styðjið gott málefni með því að fyllá húsið.
NEFNDIN.
W
ut
umsóknum ýmissa skrifstofa og stofnana í bænum, um
aukaskammt af kaffi og sykri vegna kaffidrykkju
starfsfólksins, á vinnustaðnum, telur nefndin sig ekki
hafa heimild til að veita slíkan aukaskammt og telur
eðlilegt, að starfsfólkið leggi sjálft fram af sínum eig-
in skammti.
ÚTHLUTUNARNÉFND REYKJAVÍKUR.
Emil Telmányi,
fiðlusnillin.gorinn, sem hér hefir
dvalið undanfarið, heldur kveðju-
hljómleika í Garnla Bíó í kvöld
kl. 7. Frú Telmányi og Hljóm-
sveit Reykjavíkur aðstoða.
Lyra
fer héðan annað kvöld kl. 7
áleiðis til Bergen.
Innanfélagsmót K. R.
í fimmtarþraut fér fram í kvöld
kl. 61/2.
PÓLVERJAR
Frh .af 1. síðu.
kvörðun tekin eftir að það varð
kunnugt, að pólskur kafbátur,
sem s. 1. fimmtudag var kyrr-
Isettur í Tallin á Eistlandi, hafði
flúið þaðan.
Þegar skotið var á kafbátinn
af strandvirkjafallbyssum Eist-
lendinga, biðu allmargir Eist-
lendingar bana.
Útbreiðið Alþýðublaðið!