Alþýðublaðið - 23.09.1939, Blaðsíða 1
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
BITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
XX. ÁRGANGUR
LAUGARDAGUR 23. SEPT. 1939.
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
219. TÖLUBLAÐ
Hitler og Stalin taka hvor
sinn helming af Póllandi!
Meira að segja Warsjá á að skipta i tvennt,
pátt hún sé enn í hðndum pélska hersins!
VerkamaflDabðstaöirnir
veröa í ttanðarirholtinn.
♦
Ekki sambyggingar heldur tvöogtvö
hús saman með 2 íbúðum í hvoru.
BÆJARRÁÐ REYKJAVÍKUR hefir loksins samþykkt
lóðir handa Byggingarfélagi verkamanna fyrir hús fé-
lagsins. Var þessi samþykkt gerð á fundi bæjarráðsins í gær-
kveldi. Lóðirnar eru í Rauðarárholti, norðan við Háteigsveg.
Stærð lóðanna undir hvert hús má vera allt að 600 fermetr-
ar, en áður hafði stjórn Byggingarfélags verkamanna á-
kveðið, að húsin skyldu ekki vera sambyggð heldur tvö og
tvö hús saman, með tveimur íbúðum í hvoru.
Verið er að ganga frá teikningum húsanna og gera ráðstaf-
anir í sambandi við efni, með það fyrir augum, að byrjað
verði sem allra fyrst á byggingunum. Má búast við, að innan
fárra daga, verði hægt að skýra nánar frá fyrirkomulagi hús-
anna og öðru í sambandi við þessar byggingar.
iÉMf í Hafflarfjarðarmál-
íh fellor á mánudaginn.
Málið var flutt fyrir félagsdómi í gær.
T\ ÓMUR í Hafnarfjarðar-
málinu verður kveðinn
upp í Félagsdómi n.k. mánu-
Eins og kunnujgt er, þá sam-
þykkti verkamannafélagiö Hlíf í
vor a'ð reka alla þá verkamenn
úr félaginu, sem væru meðlimir í
Verkamannafélagi Hafnarfjarðar,
og þar með að svifta þá öllum
atvin numiögu le ikum í Hafnar-
firði.
Út af þessu fáheyrða ofbeldi
Hlífar kærði Sigmundur Björns-
son, verkamaður í Hafnarfírði,
tfl Félagsclóms, og hefir Guð-
mundur I. Gu'ðmundsson hrm.
flutt mál Sigmundar fyrir dóm-
inum.
Hefir Guðmundur f. h. Sig-
mundar Björnssonar lagt fram
eftirfarandi réttarkröfur fyrir
Félagsdómi:
„1. að samþykkt Verkamanna-
félagsins Hlíf í Hafnarfirði þann
26. febr. og 19. maí 1939, um
að þeir einir geti verið löglegir
meðlimir Verkamannafélagsins
Hlíf, sem ekki eru jafnframt með-
limir annars stéttarfélags verka-
manna’ í Hafnarfirði í sömu
strafsgrein, verði ómerkt.
2. að Verkamannafélagið Hlíf
ver'ði skyldað til þess að veita
stefnanda full og óskert félags-
réttindi í Hlif, þar með talin
réttindi til setu á félagsfundum,
málfrelsi, tillögu- og atkvæðis-
rétt, ásamt öllum vinnuréttinöum,
samkvæmt taxta og samnihgum
félaigsins.
3. að Verkamannafélagið Hlíf
verði dæmt í sekt fyrir brot á
lögum um stéttarfélög og vinnu-
deilur nr. 80 frá 1938, og
4. að Verkamannafélagið Hlíf
verði dærnt til að greiða umbjóð-
anda mínum málskostnað sam-
kvæmt mati réttarins."
SjAkrahjálp éfeeypis
fyrlr íslendinga á
ferðalagi íDanmðrkn
Tryggingastofnun
RÍKISINS og stjórnar-
nefnd sjúkrasamlaganna í Dan-
mörku hafa nýlega undirritað
samning, er gengur í gildi 1.
okt. næstkomandi um sjúkra-
hjálp fyrir þá meðlimi danskra
og íslenzkra sjúkrasamlaga,
sem dvelja um stundarsakir í
Danmörku eða á íslandi og
þurfa á læknishjálp eða sjúkra-
hússvist að halda.
Eins og áður hefir verið
Prk. á 4. «föu.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins, KHÖFN í morgun.
OAMK0MULAG HITLERS OG STALINS um skiptingu
^ Póllands hefir nú verið opinberlega tilkynnt í Berlín.
Verður landinu samkvæmt því skipt nokkurn veginn til
helminga, og er það gert svo bróðurlega, að meira að segja
höfuðborginni, Varsjá, sem enn er í höndum Pólverja, er
skipt í tvennt milli einræðisherranna.
Merkjalínan liggur frá núverandi landamærum Aust-
ur-Prússlands að norðan, meðfram ánum Pisar, Narew,
Weichsel og San, suður að landamærum Slóvakíu. Fá
Rússar allt, sem er fyrir austan þessa línu, þar á meðal
borgirnar Vilna, Grodno, Brest-Litovsk, Praga, það er þann
hlutann af Varsjá, sem er fyrir austan Weichsel, Lublin
og Lemberg. En Þjóðverjar fá allt Vestur-Pólland, með
þeim hlutanum af Varsjá, sem er á vesturbakka Weichseb
Kraká, iðnaðarhéruðunum umhverfis Kattowitz og Lodz
og pólska hliðinu með hafnarborginni Gdynia.
Það vekur mikla eftirtekt, að Rússar fá samkvæmt
þessari skiptingu öll pólsku landamærahéruðin að Rúm-
eníu og Ungverjalandi og þar með hinar auðugu olíulindir
í Austur-Galizíu.
Það er viðurkennt í hinni op-
inberu tilkynningu í Berlín um
skiptingu Póllands, að hún hafi
í öllum aðalatriðum verið á-
kveðin með samningi milli
Þýzkalands og Rússlands áður
en stríðið byrjaði.
í fregnum frá Rúmeníu er
sagt frá því, að Rússar séu þeg-
ar byrjaðir að „hreinsa til“ í
þeim landshlutum, sem þeir
hafa tekið, og hafi rússneska
leynilögreglan, G.P.U., haldið
innreið sína á eftir rauða hern-
um. Hvarvetna er fyrirskipað
að hengja upp myndir af Stalin.
í þýzkum tilkynningum er
sagt frá Jsamsvarandi ráðstöf-
unum af hendi Þjóðverja í þeim
héruðum, sem þeir hafa her-
tekið. Þar er það Gestapo,
leynilögregla Himmlers, sem
tekur við stjórn og myndir af
Hitler, sem hengdar eru upp.
í fregn frá Budapest segir, að
grimmilegir bardagar haldi á-
fram víða í Póllandi, einkan-
lega í nánd við Varsjá, Gdynia
og milli ánna Bug og Weichsel.
Þjóðverjar hafa enn skorað á
setuliðið í Varsjá og*íbúana að
gefast upp, til þess að komizt
verði hjá frekari blóðsúthell-
ingum, en Pólverjar hafa neitað
að sinna þessari áskorun.
Segjast Pólverjar hafa
hrundið árás Þjóðverja fyrir
vestan Lublin og einnig hefir
verið hrundið nýrri árás á
Praga, þann hlutann af Varsjá,
sem er fyrir austan Weichsel.
Yfirmaður setuliðsins í Var-
sjá, Lapinsky herforingi, til-
kynnti í dag, að mótspyrna
pólsku hersveitanna væri að
aukast, og að í gær hefði sjö af
sprengjuflugvélum óvinaliðsins,
er árásir gerðu á Varsjá, verið
skotnar niður.
Þrátt fyrir hinar stöðugu
loftárásir og stórskotahríð —
gegna menn almennt störfum í
Varsjá, og götulífið er með
svipuðum brag og áður. Stræt-
isvagnar eru enn í gangi.
í þýzkum tilkynningum er
sagt Srá jívi, að 'Þjóðverjum
hafi veitt betur í orustu 30 míl-
ur austur af Varsjá og pólsk,
brynvarin járnbrautarlest hafi
verið handtekin. Orusta þessi
stóð skamma stund.
RAssar og Þjóðverjar
elta flAIska kafbita.
. LONDON í morgun. FÚ.
Allur rússneski Eystrasalts-
flotinn og nokkur þýzk herskip
Frh. á 4. síou.
Kort af Póllandi með fljótunum Narew, Weichsel og San, sem
eiga að skipta löndum milli Rússa og Þjóðverja. Strikuðu
svæðin sýna héruðin, sem Þjóðverjar voru búnir að leggja undir
sig um það leyti, sem Rússar réðust inn að austan að baki
Pólverjum.
Þýðingarlaust að ætla að
skilja Frakka frá Bretam.
Daladier svarar fagurmælum Hitlers.
PARIS í gærkveldi. FO.
DALADIER, forsætisráðherra
Frakklands, talaði í útvarp-
ið kl. hálf átta i kvöld. Talaði
hann fyrst um Pólverja og hina
frábærilegu hreysti þeirra. Þar
næst ræddi hann um Hitler.
Sagði hann, að þegar Hitler
var að tala um það, að hann
myndi gera sig ánægðan með
Danzig og einn eða tvo vegi
gegnum pólska hliðið, þá hafi
hann þegar haft í vasanum leyni-
samning sinn við Sovét-Rússland
uim skiptingu á bráðinni, sem
enn ekki var búið að leggja að
velli. Þar næst sagði hann:
„Hvaða Frakki getur trúað Hit-
ier? öll hans lofor'ð hafa aldrei
verið annað en svik. 17. marz
1934 lofaði hann að halda Lo-
Tveir Iðgregifliijónar dæmd
ir fjrir ólöglega handtökn.
Réttvísin höfðaði málið gegn peim
vegna kæru frá Karli Jónssyni lækni.
D
OMUR
kveðinn
rétti í máli,
höfðaði gegn
regluþjónum,
Thorarénsen
hefir verið
upp í undir-
sem réttvísin
tveimur lög-
þeim Sigurði
og Þorkeli
Steinssyni vegna kæru frá
Karli Jónssyni læltni. Setu-
dómari í málinu var ísleifur
Arnason prófessor.
Lögregluþjónarnir voru
báðir dæmdir í sektir. Sig-
urður Thorarensen var
dæmdur í 200 króna sekt og
100
Þorkell Steinsson
króna sekt.
Málavextir voru í aðalatrið-
um eins og hér greinir:
Kvöld eitt í október í fyrra
voru lögregluþjónar þeir, sem
um getur að framan, kallaðir
að Hótel Borg. Þegar þeir voru
að tala við mann nokkurn í
anddyri hótelsins kom þar að
Karl Jónsson læknir — og
var hann ölvaður og syngjandi.
Lögregluþjónarnir segjast hafa
Frh. á 4. síðu.
carno samninginn. 7. marz 1936
fór þýzkur her in.n í Rínarlöndin.
21. maí 1935 tilkynnti Hitler, að
hann ætlaði ekki að leggja undir
sig Austurrító. 13. maxz 1938
lagði hann landið undir sig.
Sama gildir Súdetahéruðin. og í
Munchen fullvissaði hann Cham-
berlain og mig um, að hann
hugsaði ekki um innlimun Tékka;
við mig endurtók hann þetta og
bætti því við, að hann vildi ekki
Tékka innan þýzka rítósins, þar
sem þeir væru ekki Germanir.
öll þessi loforð voru svikin.
Við vitum líka, hvað hann
hefir skrifað: að það þurfi að
eyðileggja Frakkland. Og við
vitum, að ef Hitler gæfist kost-
ur á því, myndi hann eyðileggja
okkur. Hann hefir þegar reynt
það, reynt að fá svikara til þess
að svikja þjóð sína fyrir fé. En
í Frakklandi eru engir fööur-
landssvikarar. Frakkland hefir
risið upp, og fyrir frelsinu berj-
umst vér fram í dauðann.
Þýzka útbreiðsluráðuneytið er
að reyna að skilja okkur frá
Bretum, með því að staglast á
því, að þetta stríð sé við Bret-
land, en við vitum, að þetta stríð
er við Hitlier.
Af langri reynslu kunna Frakk-
ar að meta vináttu Breta, og nú
berjast synir Bretlands við hlið
okkar, ekki sem sjálfboðaliðar,
heldur af skyldu. Vér munum
vinna sigur, og eins og svo oft
áður er það föðurlandsástin, sem
kemur okkur til hjálpar og bjaiig-
ar okkur. Við leggjum líka fram
alla krafta okkar og öll þau með-
ul, er vér ráðum yfir. Enginn
skal í þessu landi verða ríkur í
þessu stríöi, á meðan bræður
hans fóma blóði sinu.
Með ró getum vér hugsað til
dagsins, þegar vér erum búnir
Frh. á 4. aföu.