Alþýðublaðið - 04.10.1939, Síða 1

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
RITSTJéRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁR6ANGUR MIÐVIKUDAGUR 4. OKT. 1939. 228. TÖLUBLAÐ
Nnssðlini talinn hafa lofað að ger-
ast mllligongnmaðnr fjrir Hítler.
flann er sagður ætla að stinga upp á sjö
velda ráðstefnu til að ræða friðartilboð Hitlers
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
SAMKVÆMT nýjustu fregnum frá Rómaborg er það nú
fullyrt, að Mussolini hafi tekið að sér að vera milli-
göngumaður fyrir Hitler um friðarsamninga, og sé ætlun
hans að stinga upp á sjö velda ráðstefnu, sem England,
Frakkland, Þýzkaland, Rússland, Ítalía, Tyrkland og Banda-
ríkin taki þátt í.
Roosevelt Bandaríkjaforseti lýsti því yfir í Washington
í gærkveldi, að honum hefði ekkert boð borizt á slíka ráð-
stefnu né yfirleitt nokkrar fregnir af því fengið, að hún
væri fyrirhuguð.
j Lögreglurannsókn
hjá viðskiptamála-
ráðherra.
;i 15« YSTEINN JÓNSSON
|! viðskiptamálaráð-
«! herra krafðizt þess í morg-
j! un, að lögreglurannsókn
færi fram á heimili hans
!; og væri gengið úr skugga
!; um það, hve miklar kola-
!, birgðir hann hefði. Gerði
;j hann þessa kröfu af tilefni
;! greinarinnar, sem birtist í
blaði kommúnista í morg-
un.
!; Lögreglurannsóknin var
!; framkvæmd laust fyrir
1; hádegið af þeim Valdimar
!; Stefánssyni fulltrúa lög-
;! reglustjóra, Sveini Sæ-
mundssyni fulltrúa í saka-
;! málalögreglunni og Sig-
urði Gíslásyni lögreglut
þjóni. Þeir rannsökuðu
!; hús ráðherra, Ásvallagötu
!; 67, hátt og lágt — og þar
j; VORU ENGIN KOL!
!; Báðir ritstjórar Þjóð-
; viljans, þeir Éinar Olgeirs-
;! son og Sigfús Sigurhjart-
;! arson voru sóttir af lög-
;! reglunni til þess að vera
Íviðstaddir húsrannsókn-
ina. Þeir gengu um kjall-
ara hússins — ásamt lög-
!; reglunni, en neituðu að
fara víðar,
Stóðu þeir sneypulegir á
? tröppum hússins meðan
? rannsóknin var fram-
t kvæmd að öðru leyti.
Tyi" ENN eru hættir að
A kippa sér upp við það,
þó að vísvitandi lygar og
sögur um einstaka menn séu
birtar í blaði kommúnista
hér í bænum, en í morgun
keyrir svo úr hófi fram, að
ótrúlegt verður að telja, að
ekki verði gerðar alveg sér-
stakar ráðstafanir gegn slík-
um áburði.
í þessu auðvirðilega sorp-
blaði stendur þessi klausa í for-
ystugrein um kolaskortinn:
„En það er eigi að síður ljóst
hvers vegna ekki er farið að
þeim ráðum. Ástæðan er sú, að
flestir máttarstólpar ríkis-
í Rómaborg var haldinn ráð-
herrafundur í gær eftir að Ci-
ano greifi kom heim frá Berlín
og er talið, að hann muni hafa
gefið þar skýrslu um för sína
og hið fyrirhugaða friðartilboð
Hitlers. Áður en ráðherrafund-
urinn var haldinn, átti Ciano
greifi þó langt viðtal við Mus-
solini.
'Hinn nýi sendiherra Ítalíu í
London, Bastianini, sem enn er
í Rómaborg, tók þátt í ráð-
herrafundinum, og þykir lík-
legt að hann eigi að færa
brezku stjórninni tillögur Mus-
solinis.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
HAMBERLAIN gaf í dag
vikuyfirlit sitt í neðri mál-
stofu enska þingsins um gang
styrjaldarinnar.
stjórnarinnar, þar með taldir
sumir ef ekki allir ráðherrarn-
ir, hafa gert sig seka um að láta
annað ganga yfir sig í þessum
sökum en sauðsvartan almúg-
ann. Hin venjulega kola-
geymsla Eysteins Jónssonar
viðskiptamálaráðherra reyndist
honum of lítil í haust, hann
varð að taka herbergi í kjallara
sínum, sem ætlað var til ann-
arra nota, fyrir kolageymslu.“
Þarna er það skýrt og á-
kveðið sagt, að flestir, ef ekki
lallir ráðherrarnir í stjiórn lands-
ins séu hamstrarar og sérstaklega
tilnefndur einn þeirra.
Frh. á 4. síðu.
Heimtar Hitler llðveizln
ttalin, ef striðið heldnr
áfram?
i mm—mmm
Fréttaritari „Berlingske Ti-
dende“ í Berlín símar, að Hitler
hafi tilkynnt, að $f England og
Frakkland ekki nái samkomu-
lagi við hann um frið, muni
hann heyja ógurlegt stríð gegn
þeim.
Fari þetta svo, er gengið út
frá því í Berlín, að hann muni
heimta að Ítalía standi við
skuldbindingar sínar og komi
Þýzkalandi til hjálpar.
í ræðu sinni gagnrýndi hann
Hitler hvasslega fyrir það
mark, sem hann liyggðist að
að ná með friðartillögum sín-
um. Chamberlain lýsti í fáum
orðum, skýrt og afdráttarlaust,
afstöðu brezku stjórnarinnar til
þýzk-rússneska samkomulags-
ins, og kvaðst hann ekki hafa
rekist á neitt í því, sem réttlætti
það, að brezka stjórnin slakaði
til, að því er snerti afstoðu þá,
sem hún hefði tekið. Það, sem
kom styrjöldinni af stað, sagði
Chamberlain, var innrásin í
Pólland, en höfuðorsök hennar
væri hið óþolandi ástand, sem
ríkjandi væri hjá mörgum
þjóðum álfunnar, er stöðugt ótt-
uðust ágengni og ofbeldi.
Hann minnti á, að í þýzk-rúss-
neska sanikomulaginu hefði verið
vikið að endalokum styrjaldar-
’iirmar og samkomulagi um frið,
og hálft í hvoru verið haft í
hótunum um, hvað Rússland og
Þýzkaland myndi gera, ef friðar-
tillögum þeirra væri hafnað.
Chamberlain kvaðst getö lýst yfir
því þegar í stað, aö engar hót-
anir myndu hafa þau áhrif, að
Bretar og Frakkar gæfust upp
váð að ná því rnarki, sem þeir
hefðu sett sér. Þessar dulbúnu
hótanir hefðu verið pólitískt her-
Frh. á 4. síðu.
Birgðasðfnun borln
á alla ráðherrana!
----♦-i—
Rógburður, sem nauðsynlegt er
að verði hnekkt tafarlaust.
Brezka stjárnin getur ekki
tekið loforð gild frá Hitler
-----------
Yfirlýsing Chamberlaius á þingi i gœr.
Zeppelinsverksmiðjurnar í Frie drichshafen, sem nýlega urðu fyrir franskri og brezkri loftárás.
Um árangur hennar er þó ókunnugt.
ísMlega horflr nð fyr-
ir útflutningsverzlun Dana.
-------------
Stjórnir Norðurlanda mótmæla mjög
harðlega kafbátahernaði Þýzkalands.
------«-----
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
‘LJINAR stöðugu þýzku kafbátaárásir síðustu daga á
A -*• flutningaskip Norðurlandaþjóðanna, sem eru í förum
til Englands, hafa skapað mjög ískyggilegar horfur fyrir
útfiutningsverzlun Dana, en þeir hafa eins og kunnugt er
áratugum saman selt meirihlutann af landhúnaðarafurð-
um sínum til Englands.
I Kaupmannahöfn óttast menn, að danskir matvæla-
flutningar til Englands muni stöðvast með öllu, ef þessum
kafbátahernaði Þjóðverja gegn hlutlausum þjóðum heldur
áfram.
Danska stjórnin hefir að vísu
mótmælt bæði hertöku hinna
dönsku skipa fyrir helgina og
kafbátsárásinni á gufuskipið
„Vendia“, og orðrómur gengur
um það, að samningaumleitan-
ir séu þegar byrjaðar 1 Berlín
með það fyrir augum að fá skip-
in gefin laus, en hitt þykir sýni-
legt, að Þjóðverjar verði þung-
ir í skauti í þessu máli, þar eð
fyrir þeim vakir fyrst og fremst
að stöðva matvælaflutninga til
Englands.
Danska rikisþingið kom
saman i gær.
Danska ríkisþingið kom sam-
an í gær og hófst með ræðu,
sem Stauning flutti. Því næst
var fjárlagafrumvarpið lagt
fram, og er þar gert ráð fyrir
20 milljón króna tekjuafgangi
á fjárhagstímabilinu. 36 millj-
ónir króna eiga að leggjast í
sjóð til að mæta yfirvofandi
töpum. Aukin herútgjöld og
önnur fjárframlög vegna stríðs-
ins ■ hafa þó gert það nauðsyn-
legt að leggja á ýmsa auka-
skatta að upphæð samtals 81
milljón króna. Óbeinir skattar
hækka á öli, brennivíni, tóbaki
og súkkulaði frá og með
fimmtudeginum í þessari viku.
Þiððverjar va5a uppi i
sænskri iandhelgi.
Af átta skipum, sem þýzkir
kafbátar og flugvélar hertóku i
fyrrad. voru 5 finsk, 2 eistlenzk
og eitt norskt. Fjögur af þess-
um skipum voru í timburflutn-
ingum.
Yfirflotaforingi sænska flot-
ans hefir aðvarað sænsk skip
og ráðlagt þeim að sigla ávalt
eins nálægt ströndum og hægt
Frh. á 4- síðu.
TUt ÖRG félagasambönd og
■L einstök félög hafa
bundizt samtökum um að
gangast fyrir bindindismála-
viku, sem hefst á morgun.
Þessi félög og sambönd eru
auk Stórstúku ístands: Kenn-
arasamband íslands, íþrótta-
samband íslands, Slysavarna-
félag íslands, Samband bind-
indisfélaga í skólum, Skátafélag
Reykjavíkur, verkalýðsfélögin
Sjómannafélag Reykjavíkur,
Verkakvennafélagið Framsókn,
Iðja, félag verksmiðjufólks og
Dagsbrún, Bandalag kvenna í
ÁlþýðffskóliRn byrjar
Hni 14. þ. m.
ðdjirasti kvðldskóiinn oo
drvals kennslnkraitar.
A LÞÝÐUSKÓLINN hef-
2 & ur starfsemi sína í vet-
ur — eins og undanfarna
vetur. Hefst skólinn um
miðjan þennan mánuð.
Námsgreinar verða eins og
áður: Islenzka, danska, enska,
reikningur og bókfærsla. Auk
þessa verða í sambandi við
skólann starfræktir leshringar
um ýms efni og námskeið.
Skólinn starfar á kvöldin kl.
8— 10 alla daga og verður í
Stýrimannaskólanum. Skólastjóri
verður dr. Símon Jóh. Ágústsson
og kennaraval ágætt. Verður
skólastjórinn til viötals í Stýri-
mannaskólanum næstu kv-öld kl.
9— 10.
Þetta er ódýrasti kvöldskólinn,
sem hér er starfræktur og mjög
hentugur fyrir þá, sem vinna á
ídaginn. í starfi sínu undanfarna
vetur hefir Alþýðuskólinn átt
vaxandi vinsældum að fagna ab
maklegleikum.
Reykjavík og Samband ung-
mennafélaga íslands.
í undirbúningsnefndinni eru:
Pétur Sigurðsson, formaður,
Hólmfríður Árnadóttir, Einar
Björnsson, Sigfús Sigurhjartarson
og Þorvaldína Ölafsdóttir.
Þessi bindindismálavika hefst
eins og áður er sagt kl. 8V2
annað kvöld í fríkirkjunni, og
verður því, sem þar fer frain, út-
varpað.
Samkoman verður sett af Frið*
riki Á. Brekkan áfengismála-
ráðunaut ríkisins.
Frh. á 4. síðu. ,
Tðlt stærstu félðg og félaga
sambönd landsins hefja bar
áttn gegn afengisnantninni.
-----«----
Bindindismálavikan hefst annað kvöld í Fri-
kirkjunni og verður setningunni útvarpað.