Alþýðublaðið - 23.10.1939, Page 1

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
RÍTSTJÓRI: F. R. VALÐEMARSSON
ÚTGEFANÐI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRQANGUR
MÁNUDAGUR 23. OKT. 1939
244. TÖLUBLAÐ

Hið islenzka prentarafélag
vísar kommúnistum á bug.
---4--
„Ijassdssamliand*4 peirra9 mnn aðeins með stuön*
ingi atvlnnnrekenda reyna að eyðileggja samtdkin
til sex bátar
hpp í Vest-
í rok-
uni helfina.
10* JÖLLIN eru hvít af snjó.
Fyrsti v'etrardagurinn,
með hraglanda, roki, kulda og
hagléljum Var á laugardag. Rok
skail á seint á laugardags-
kvöld og hélst hér alla aðfara-
nótt sunnudags. Yeðrið virðist
ekkí hafa valdlð neinum siys-
um hér við land og mjög litium
skemmdum.
Veðurhæðin hér í Reykjavík
var í byljunum 9—10 vindstig,
annars mun rokið hafa orðið
mest í Vestmannaeyjum, enda
urðu þar nokkrar skemmdir á
bátum. Var þetta útsynningur,
hvass hér á Suðurlandi og
Vestfjörðum. Byrjaðí útsynn-
Frti. á 4. sdðu.
♦TJIÐ ÍSLENZKA PRENTARAFÉLAG, sem teljast verð-
A -I. ur forystufélag íslenzkra verkalýðsfélaga, enda eitt
elzta þeirra og tvímælalaust bezt skipuiagða verkalýðsfé-
lagið í landinu, hefir svarað tilraunum kommúninsta til
að sundra Alþýðusambandi íslands, og það hefir félagið
gert á svo eftirminnilegan hátt, að um afstöðu þess verður
ekki efast í framtíðinni.
Félagið hélt fjölmennan fund í gær og tók til með-
ferðar bréf frá hinu svokallaða „Landssambandi stéttar-
félaganna“ og svaraði því. Jafnframt tók fundurinn til með-
ferðar afstöðu verkalýðsfélaganna til hinnar vaxandi dýr-
tíðar og gengislaganna, sem eins og kunnugt er mæla svo
fyrir, að kaup fastlaunamanna megi ekki breytast um víst
tímabil.
ilyktnnla.
Ályktun félagsins viðvíkjandi
„Landssambandi stéttarfélag-
anna“ var samþykkt með yfir-
gnæfandi meirihluta atkvæða,
greiddu aðeins 6 atkvæði á móti
henni, Ályktunin var svohljóð-
andi:
„Til svars við bréfi frá stjórn
Bandalags stéttarfélaganna,
dags. 16. sept. síðastl., þar sem
Allt brauðaverð í bæn-
um hækkar um 15-400|0!
1-[ 4.
Samsvarar verðhækkun á hráefnum.
D RAUÐGERÐARHÚSIN
hér í Reykjavík hafa
hækkað allt brauðaverð sitt
um 15—40%, og stafar verð-
hækkun þessi af þeirri verð-
hækkun, sem orðið hefir á'
öllum korntegundum og
sykri nú upp á síðkastið. Er
verðhækkun þessi gerð í
samráði við Verðlagsnefnd.
Mest hefir verðhækkunin
orðið á rúgbrauðum. Hækka
þau úr 50 aurum upp í 70 aura
óseydd og 75 aura seydd.
Hveitibrauð hækka úr 40 aúr-
um í 46 aura, og að öðru leyti
hækka allar kökur, sem úr
hveiti eru bakaðar, um 15%.
Brauðaverðið í bænum hefir
lengi staðið óbreytt, og þrátt
fyrir gengislækkunina í apríl í
fyrra hækkaði brauðaverðið
ekki. Árið 1937 varð nokkur
verðhækkun á brauðum, sem
svo lækkaði aftur í fyrravetur,
og hefir verð það staðið óbreytt
þar til nú.
Allar efnivöru-r til brauðgerð-
ar hafa hækkað í verðí, og hefir
verðhækkunin orðið sérstak-
lega mikil á rúgmjöli, sem hefir
háekkað úr 22 krónum í 45
krónur sekkurinn, en hveiti-
sekkurinn hefir hækkað úr 15
kr. 1 27 kr.
Fyrir nokkru síðan fóru bak-
arameistarar fram á það við
Verðlagsnefnd, að þeir fengju
að hækka brauðverð sitt, og
óskuðu margir þeirra að fá að
hækka brauðverðið meir en
orðið hefir, sem að einhverju
leyti stafar af mismunandi
birgðum þeirra af vörum með
lægra verðinu, en þrátt fyrir
það þótt nokkrir séu nær
birgðalausir, þá hafa aðrir tölu-
verðar birgðir af kornvörum.
Varð svo að samkomulagi milli
Verðlagsnefndar og bakara-
meistara, að brauðverðið væri
hækkað um það, sem nú er orð-
ið.
óskað er eftir því, að Hið ís-
lenzka prentarafélag gerist
stofnandi að ráðgerðu „Lands-
sambandi stéttarfélaganna“, á-
lyktar félagið á fundi sínum
hinn 22. októher 1939 að lýsa
yfir eftirfarandi atriðum:
1. Félagið vísar á bug sem
móðgandi tilmælum bréfsins
um, að félagið brjóti sín eig-
in lög og þar á ofan lög Al-
þýðusambandsins, sem það
er í.
2. Félagið sér ekki neinar líkur
fyrir því, að þetta ráðgerða
nýja samband geti orðið
sterkara eða fullkomnara
tæki í baráttunni fyrir bætt-
um kjörum og kaupi verka-
fólks heldur en Alþýðusam-
bandið er og hefir betri skil-
yrði til að vera.
3. Félagið fær ekki btetur séð en
að hið ráðgerða samband
verði þegar frá upphafi eigi
síður háð stjórnmálaflokkum
en Alþýðusambandið, þar
sem að stofnun þess stendur
sérstakur stjórnmálaflokkur,
sem margt bendir til að aftur
njóti í þessu efni stuðnings
aðalstjórnmálaflokks at-
vinnurekenda á landinu.
Frh. á 4. siðu.
BREZKIR HERMENN eru að leggja af stað til vígvallanna á Frakklandi. Þeir eru bersýni-
lega glaðir og reifir. Á járnbrautarvagnana hafa þeir krotað: „Hitler- Við erum á leiðinni,11
og: „Hérna komum við, Adolf “
Sundrung kommúnistaflokkanna.
Harry Pollit, aðalforingi enskra
komnðnista, hefnr nð sagt af sér.
Vaxandi ótti i Berlin vegna
samninganna við Tyrki.
■■ ■♦-
Hitler sat á stððngum fundum á laugar-
dag og f gær með lelðtogum nazista.
----4--
Tyrkir taka láii í Bretlandi til hernaðarþarfa.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
SAMNINGURINN milli Breta, Tyrkja og Frakka virðist
hafa verið aðalumræðuefni heimsblaðanna enn um
helgina. Af öllum fregnum að dæma, hefir undirskrift samn-
ingsins, svo og fundahöld herforingjanna brezku, frönsku
og tyrknesku í Ankara, valdið auknum kvíða og miklum
vonbrigðum í Berlín.
Von Papen, hinn slægvitri undirróðursmaður Hitlers,
sem undirbjó bandalag Hitlers við Stalin fór, eins og kunn-
ugt er, frá Ankara til Berlínar fyrir helgina, en þýzku blöð-
in minntust ekki á'komu hans þangað. Von Papen sat tvisv-
ar lengi á fundi með Hitler, en jafnframt boðaði Hitler á
sinn fund alla helztu nazistaforingjaíia, og voru stöðug
fundahöld í Berlín á laugardag og í gær.
HVAÐANÆVA berast fregn
ir um upplausn kommún-
istaflokkanna í VesturEvrópu
og gerist hvorttvteggja í senn,
að hinir óbreyttu meðlimir yf-
irgefa flokkana i þúsundatali og
foringjarnir segja sig úr fiokk-
unum.
Þannig hefir hinn kunni að-
alforingi enska kommúnista-
flokksins, Harry Pollit, sagt af
sér sem aðalrítari kommúnista-
flokksins. Þetta er afleiðing af
miklum deilum, sem geysað
hafa innan flokksins og stafa
af bandalagi Hitlers og Stalins.
Flokkurinn skiptist í tvo hluta
út áf þessum málum og hélt
Harry Pollit og félagar hans því
fram, að Moskvakommúnism-
inn hefði svikið hugsjónir kom-
múnismans. ,
Sænski Alþýðuflokkurinn
hefir gefið út fyrirskipun til
flokksmanna sinna um að vera
ekki framvegis í neinum póii-
tískum eða hálfpólitískum fé-
lagsskap með kommúnistum,
þar á meðal hafa sænskir Al-
þýðuflokksstúdentar ákveðið
að reka alla kommúnista úr
Clarté. Formaður félagsskapar-
ins gegn stríði og fasisma í Sví-
þjóð hefir sagt af sér með þeirri
röksemd, að þar sem í félags-
skapnum sé nokkuð af komm-
únistum, og þeir hafi sett tölu-
Frb. á 4. siðu.
Var þessum fundahöldum
veitt mikil athygli í London,
París og Ankara og víðar um
heim og er talið fullvíst, að á
fundunum hafi verið rætt um
hið breytta viðhorf eftir samn-
inga bandamanna við Tyrki, en
von Papen og Þjóðverjar trúðu
því fram á fimmtudag, að samn-
ingar myndu takast milli
Tyrkja og Rússa og að Tyrkir
myndu síðan ekki gera neina
samninga við bandamenn.
Engin yfirlýsing hafði í
morgun verið gefin út í Berlín
um þessi fundahöld, en tilkynn-
ing var hins vegar gefin út um
það í gærkveldi, að von Papen
hefði fengið fyrirskipun um að
fara aftur til Ankara.
Stért brezkt lán til
Tjrfela.
Brezki herforinginn Weywall
og franski herforinginn Wey-
gand, sem undanfarið hafa rætt
við tyrkneska herforingja í An-
kara, eru nú farnir þaðan. Er
Weygand kominn til Beyrut í
Sýrlandi.
Tyrkir eru í þann veginn að
taka 60 milljóna sterlingspunda
lán í Bretlandi til hernaðar-
þarfa.
Rússar virðast og líta illu
auga samninga bandamanna
við Tyrki. Segir rússneska
blaðið Isvestia í gær, að þessi
þríveldasáttmáli væri tilraun
til að sundra samvinnu og sam-
komulagi Rússa og Þjóðverja,
en það myndi ekki takast. Yfir-
leitt er þríveldabandalagið tal-
inn mikill sigur fyrir banda-
rnenn, en ósigur fyrir Þjóðverja
j og Rússa.
500 króna
vinninginn á hlutaveltu knatt-
spyrnufélagsins Fram í gær hlaut
Kristjón Kristjánsson bifreiðarstj.
Bergþórugötu 23.
Finnar iðta ehkii
bjóða sér afarkostíj
Ummœli Tanner við burtförj
ina frá Helsingfors.
IDAG koma finnsku
samningamennirnir
aftur til Moskva, Finnsk
blöð ræddu enn í gær
horfurnar og virðist sem
þau geri ráð fyrir því, að
samningarnir muni ganga
erfiðlega vegna þess, að
Rússar séu að koma fram
með nýjar kröfur á hend-
ur Finnum, sem erfitt
verði að ganga að.
Áður en Vaino Tanner,
foringi finnskra jafnaðar-
manna, lagði af stað frá
Helsingfors, sagði hann í
viðtali við Suomi Social-
Demokrnat, að Finnar væru
bjartsýnir og kviðu ekki.
Hann sagði að fjárhagur
landsins hvíldi á mjög
traustum grimdvelli og að
erfend lántaka væri ekki
nauðsynleg, Hann tók það
skýrt fram, að Finnar
myndu ekki láta bjóða sér
neina afarkosti. Því er
haldið fram í fregnum frá
Heísingfors, að Tanner
f j ármálaráðherra hafi ekki
verið valinn til fararinnar
vegna þess að hann er
verkamannaleiðtogi.