Alþýðublaðið - 24.10.1939, Page 1
RITSTJORI: F. R. VALDEMARSSON
UTGEFANDJc ALÞYÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
ÞRIÐJUDAGUR 24. OKT. 1939
245. TÖLUBLAÐ
-------4»-----
Stalin á næturfundi með Tanner, Paasikivi og Moiotov.
-----0-----
Rússar krefjast ekki Álandseyja, segir Moskva.
Vaino Tanner.
Frá fréttaritara Aiþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
SAMNINGUM FINNA VIÐ RÚSSA er fylgt a£ lifandi
athygli um öll Norðuriönd og víðar um heim. Finnska
sendinefndin kom til Moskva fyrir hádegi í gær, og tóku
fulltrúar rússnesku stjórnarinnar á móti hinum finnsku
fulltrúum.
Síðdegis í gær hófust fundahöld, og bar fyrsti fundur-
inn öll merki þess, að rædd væru trúnaðarmál. Var öllu
haldið stranglega leyndu, sem fram fór á honum. Á þessum
fundi voru aðeins Stalin, Tanner, Molotov og Paasikivi.
Þessi fundur stóð í nokkrar klukkustundir, en að hon-
um Ioknum var tveggja klukkustunda hlé. Síðan hófst
fundur aftur, og stóð hann langt fram á nótt.
Stalin er sagður gjarnan fyrir næturfundinum er talin
vinna á nætnrnar, en ástæðan stafa af því, að Stalin vilji
___________________________^ gjarnan hraða samningunum
eins og mögulegt er.
AlDlngl verðnr nú að gera
breytinp á gengislðgunam.
— --------
¥axaid! dýrtfið gerlp hækkanir
icanpl werkalýðsiias sjáffsagha.
1J[ IN vaxandi dýrtíð gerir
*■ kröfur verkalýðsfélag-
anna um breytingar á geng-
islögunum þannig, að verka-
lýðsfélögin geti komið í
framkvæmd breytingum á
kaupi meðlima sinna, mjög
V erkaTýðsfélðgin á
Snönrnðsjam ákyeð-
ðn raeð Alþýöusam-
bandinn.
> _____
ÓN SIGURÐSSON erindreki
Alþýðusambands íslands
hlpfir undanfarið dvalið á Suður
nesjum og starfað meðal verka-
lýðsfélaganna í Keflavík, Gerða
hreþpi, Grindavík og í Sand-
gerði.
Ríkir mikill áhugi meðal
verkalýðsfélaga að auka starf-
semi sína og festa skipulag
milli félaganna og samvinnu
mijli þeirra.
Þegar deilurnar voru uppi
innan samtakanna í fyrra,
skarst töluvert í odda milli fé-
lagsmanna í þessum félögum,
og voru nokkrir fulltrúar frá
þeim á síðasta Alþýðusam-
bandsþingi fylgjandi klofnings-
mönnum. Var það aðallega fyr-
ir áhrif frá Sigfúsi Sigurhjart-
arsyni, en hann hafði verið,
eins og kunnugt er, í framboði
fyrir Alþýðuflokkinn í sýsl-
unni.
Verkalýðsfélögin á þessum
stöðum höfðu hins vegar ekkert
gagn og ekkert gott af afskipt-
Ffh. á 4- sl&ii.
sanngjarnar, hvort sem mál-
ið verður hægt að leysa með
því, að kauphækkanir séu á-
kveðnar með lögum í hlut-
falli við dýrtíðina eða ekki.
En þess verður þó að gæta í
sambandi við slíka lausn, að
réttur verkalýðsins sé ekki á
neinn hátt borinn fyrir borð.
Alþingi á að koma saman í
næstu viku eða fyrsta nóvem-
ber, og þá mun Alþýðuflokkur-
inn bera fram tillögur um þetta
mál, en það er nú í undirbún-
ingi hjá þingmönnum Alþýðu-
flokksins.
Ályktun Alpýðusam-
banðsins.
Á stjórnarfundi Alþýðusam-
bandsins, sem nýlega var hald-
inn hér í Reykjavík og margir
fulltrúar utan af landi sóttu,
var þetta mál rætt mjög gaum-
gæfilega. Að þeim umræðum
loknum var eftirfarandi álykt-
un samþykkt í einu hljóði:
„Sökum hinna breyttu að-
stæðna, sem skapazí hafa vegna
yfirstandandi styrjaldar, álykt-
ar stjórn Alþýðusambands Is-
lands á fundi sínum 14. októ-
o
ber 1939 að fela þingmönnum
Alþýðuflokksins að beita sér
fyrir því á Alþingi nú í haust
— og treysta í því efni á hið
ítrasta um það hagræði, sem að-
staða samvinnunnar við hina
stjórnmálaflokkana veitir —,
að lögleidd verði kaupuppbót
vegna aukinnar dýrtíðar og nái
hún til allra félagsmanna allra
verkalýðsfélaga, sem eru í sam-
bandinu."
Þó að mikil leynd sé yfir
samningunum 'er frá því skýrt
í Helsingfors, að viðræðurnar
séu vinsamlegar, og hefir það
skapað bjartsýni í Finnlandi
um að samningar takist við
Rússa á þá leið, að Finnar geti
við unað.
Þrátt fyrir þetta er ekki dreg-
ið úr því í finnskum blöðum,
að ástandið sé alvarlegt og
nauðsynlegt sé fyrir Finna að
vera veí á verði, enda halda
Finnar ákveðið áfram að vera
viðbúnir því, sem að höndum
kunni að bera. Er stöðugt ver-
ið að flytja lið til landamær-
anna og g'era aðrar hernaðar-
legar ráðstafanir. Innanríkislán
að upphæð 500 millj. finnskra
marka hefir verið boðið út. Úr-
slit samkomulagsumleitananna
munu ekki vera væntanlfeg fyrr
en á fimmtudag.
Ekkl Álanðseyjar.
Þær fréttir berast frá Mosk-
va um þessa samninga, að með-
al stjórnmálamanna þar sé það
altalað, að Rússar fari ekki
fram á að hafa setulið á Álands-
eyjum, en þeir munu krefja
Finna um yfirlýsingu þess efn-
is, að Álandseyjar verði ekki
víggirtar. Þá 'er frá því skýrt í
Moskva, að Rússar krefjist að
fá yfirróö yfir nokkrum eyjum.
Hi? ; vegar sé það ekki rétt, að
Rússar fari fram á að fá að
hafa setulið á finnsku landi,
eða hernaðarbandalag við
Finna. — Hvorttveggja þetta
munu Finnar líka vera ófáan-
legir til að ganga inn á.
Frétíir I stiittn máli.
Héraðsleiðtogar nazista
eru nú lagðir af stað heim-
leiðis eftir fundinn, sem þeir
sátu með Hitler ríkisleiðtoga.
Það hefir enn ekki verið gefið
neitt til kynna af hálfu stjórn-
arvaldanna hvað um hafi verið
Fæh. á 4- síðu.
.
FRÁ VESTURVÍGSTÖÐVU-NUM: Þýzkir hermenn flytja særða félaga sína úr „eldlínunni“
Samkvæmt síðustu fregnum eiga Þjóðverjar við mikla erfiðleika að stríða á vesturvíg
stöðvunum vegna vátnsflóða, kulda og fæðuskorts.
Batnandi veður og
andl hernaðaraðgerðir
á vestnrvfgstððvnnnm.
----»..——
F^iigap, sem Frakkar hafa tekiH,
§egja pýzka hermenn þjést af
kulda, klæðleysi og matarlepi.
-
Ribbentrop talar
I kvðid.
Einkaskeyti til Alþýðubl.
KHÖFN í morgun.
OACHIM RIBBEN-
TROP, utanríkismála-
ráðherra Þýzkalands, flyt-'
ur ræðu í kvöld í Danzig.
Búizt er við, að í ræðu
Ribbentrops komi fram
það, sem var aðalatriðið í
fundahöldum Hitlers og
nazistaleiðtoganna í Ber-
lín um síðustu helgi. Jafn-
framt er búizt við, að hann
geri að umtalsefni samn-
inga bandamanna við
Tyrki.
"p8 IMMTÁN stórkaupmenn
og stórkaupmannafirmu
hér í bænum hafa stofnað
með sér innflytjendasam-
band. Mun þessi sambands-
stofnun hafa fullan stuðning
ríkisstjórnarinnar, sem mun
líta svo á, að með henni sé
hægt að gera innflutninginn
auðveldari og skapa meiri
reglu en verið hefir undan-
farið á þessum málum. Vit-
anlega er og mjög nauðsyn-
legt að samtök séu sem allra
bezt á þessum tímum um
allt, sem snertir innflutnings
og útflutningsmálin.
Það er tekið fram í lögum
sambandsins, að það sé ekki
stofnað í hagnaðarskyni,
enda eru því ekki ætlaðar
meiri tekjur en sem nauð-
synlegar verður að telja að
þurfi til daglegs reksturs
þess.
Alþýðubláðið sneri sér í
Einkaskeyti til Alþýðublaðsins
Kaupmannahöfn í morgun.
UNDANFARNA daga
hafa verið úrhellis-
rigningar á vesturvígstöðv-
unum, og hefir það valdið
Þjóðverjum miklum erfið-
leikum, hafa flóð orðið í
skotgröfum þeirra og víg-
morgun til Arents Claessens
stórkaupmanns, formanns Inn-
flytjendasambandsins, og spurði
hann um tilgang þessarar sam-
bandsstofnunar.
— Hver er tilgangur stór-
kaupmanna með stofnun sam-
bandsins?
„Vegna þess hversu tímarnir
eru erfiðir núna, þá er tilgang-
ur okkar með sambandsstofnun
þessari fyrst og fremst sá, að
auðvelda alla meðferð þessara
mála og hafa eftirlit með inn-
flutningnum, þannig að ekki
verði of mikið til af einni vöru-
tegundinni, en of lítið af ann-
ari. Hafa sambandsfélagar
komið sér saman um að skipta
á milli sín þeim innflutningi,
sem þeim verður leyfður í hlut-
falli við það innflutningsmagn,
sem þeir höfðu árin 1937 og
1938.
Gerir þessi ráðstöfun bví
Frii- á 4- slðu.
stöðvum, og segja fangar,
sem Frakkar hafa tekið, að
þýzku hermennirnir eigi við
mjög slæm skilyrði að búa
vegna vatns og kulda, lítilla
klæða og skorts á góðri fæðu.
Rigningunum er nú slotað,
og var gott veður yfir vest-
urvígstöðvunum í gær-
kveldi. Jafnframt jukust
hernaðaraðgerðir beggjá
styrjaldaraðila, og höfðu
flugsveitir og njósrtaflokkár
sig mest í frammi sérstal?;-
lega seint í gærkveldi. Staða
herjanna breytist þó ekki að
neinu ráði.
Verkakonnr I Hafn-
arfirði skora i II-
Dingi.
Verkakvennafélagíð Framtíðin
í Hafnarfirði hélt í gærkveldi
fund, og var aÖatumræðueM
fundánns um kaupgjaldsmáilð.
Að uniræðunum loknum var sam-
þykt eftirfarandi tillaga:
„Fundur í verkakvennafélagintt
Framtíðin, haldinn 23. okt. 1939,
skorar á alþingi, sem kemur sam-
an í næstkomandi nóvembemián
uði þessa árs, að bæyta lögun-
um um gengisskráningu og fl.
frá 4. apríl 1939 á þá lund að
úr þeim verði feld þau ákvæði
3 gneinar, er kiomla í veg fyrir aið
verkalýðsfélögunum sé heimiltaÖ
semja við atvinnuiekendur um
kaupgjald tíl félagsmanna þang-
hð til í apríl 1940“.
Einnig var á fundinÆm kosin
nefnd tíl að ræða við síldarsalt-
endur um breytingar á síldar-
vinnukjiörunum þannig að sama
kaup sé greitt fyrir siidarvln'nu
og nú er greitt á Siglufirðl.
InnflitjendasaiibaBð stofn
að af 15 stðrkanpmðnnnm.
Wllfal við formann samhandsins,
Æreast €la©ss©n sférkaupmann.