Alþýðublaðið - 29.10.1939, Blaðsíða 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR SUNNUÐAGUR 29. OKT. 1939 253. TÖLUBLAÐ
LUXEMBURG
yVORMS
NEUNKIRCHEN \3:
s • JZWB/BRUCKEN^ MANMÍE/mR
SAARBRÖCKEN K £ i
BERÖZABERN KARLSRUKE
MERZ/G
METZ
Þfóðirerjar ætla að komast fram
Magiaotvirkjanum og að baki þelm
Gamelin yfiihershöfðingi
Frakka og Breta.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í gærkveldi.
NÝJUSTU FREGNIR frá vesturvígstöðvunum telja
sterkar líkur til þess, að hin mikla sókn Þjóðverja, sem
allir hafa búizt við undanfarið, sé nú í aðsigi.
Það er skýrt frá stórkostlegum herflutningum á hak við
Siegfriedvirkin og stöðugum áhlaupum Þjóðverja á víg-
stöðvunum milli Mosel og Saarlouis, sem að vísu eru gerð í
smáflokkum, en þó miklu stærri en hingað til.
Grunur leikur þó á, að þessi áhlaup séu aðeins gerð til
þess að leiða athyglina frá þeim slóðum þar, sem aðalsókn-
in verði hafin og að það verði yfirleitt hvergi á vígstöðv-
unum milli Mosel og Rín, heldur yfir Holland og Belgíu
eða Sviss, til þess að komast fram hjá Maginotvirkjunum
og síðan að baki þeirra.
Það þykir að minnsta kosti mjög grunsamlegt, hve miklu
liði Þjóðverjar hafa þegar safnað bæði við landamæri Hollands
og Belgíu og landamæri Sviss. Samkvæmt fregnum frá Rómaborg
skiptir það lið þegar hundruðum þúsunda, 18 herfylki við landa-
mæri Hollands og Belgíu og 12 herfylki við landamæri Sviss,
— (15—20 þúsundir manna í herfylkinu) — en líkur þykja
til, að það sé miklu meira en talið er í hinum ítölsku fdegnum.
Frakkar flytja risavaxnar fallbyssur fram á vígstöðvarnar milli Mosel og Rín,
Brauchitsch yfirhershöfðingi
Þjóðverja.
Enskum blöðum verður í
þessu sambandi mjög tíðrætt
um þær hótanir við Belgíu, sem
nú eru byrjaðar í þýzkum blöð-
um undir því yfirskini að Belgía
hafi gerzt brotleg við hlutleysi
sitt með því að leyfa blöðum
þar í landi áróður gegn Þýzka-
landi.
,,Daily Telegraph," „Daily
Herald“ og „News Chronicle"
ræða einnig mikið ræðu Leo-
polds Belgíukonungs og hjálp-
arbeiðni hans til Roosevelts. —
Benda blöðin á, að Þjóðverjar
hafi í ófriðarbyrjun lofað að
virða hlutleysi Belgíu, en allir
viti að vísu, að loforð nazista
séu einskis virði eins og dæmin
sanni.
deildarsal alpiagis.
Hfilasfa sem háskélinn verð
sar nl starfa f alpingishúsinu.
AÐ TILHLUTUN háskóla-
ráðs var hátíð haldin í gær
í neðri deildar sal alþingis um
leið og háskólinn var settur, og
er það fyrirætlun háskólaráðs-
ins að láta setningu skólans
framvegis fara fram með meiri
hátíðablæ, en áður.
Rektor háskólans, dr. phil.
Alexander Jóhannesson flutti
langa ræðu við þetta tækifæri
og afhenti hinum nýju stúdent-
um háskólaborgarabréf sín.
Hátíðin hófst með því að út-
varpskórinn söng kaflana um
fánann úr hátíðarkantötunni,
en því næst talaði háskóla-
rektor. Kom hann víða við í
ræðu sinni, en dvaldi þó einna
mest við kjör háskólans, við-
fangsefni nútímans, kjör stúd-
enta og framtíð þeirra og end-
urheimt íslenzkra skjala. Að
lokinni ræðu rektorsins flutti
Ágúst H. Bjarnason erindi um
„Menningu og siðgæði.“ Þá
söng útvarpskórinn „Norræni
sterki stofn,“ en síðan ávarpaði
rektor hina ungu stúdenta og
afhenti þeim háskólaborgara-
bréf sín.
Þetta mun verða síðasti vet-
urinn, sem háskólinn verður í
alþingishúsinu, því að gert er
ráð fyrir að hann geti flutt í
nýja háskólahúsið um leið og
næsta háskólaár hefst.
Rektor skýrði frá því í ræðu
sinni, að nú væru við nám í
lagadeild og læknadeild 165
stúdentar, erlendis eru við
framhaldsnám í læknisfræði 35
stúdentar. Til samanburðar
gat hann þess að héraðslæknis-
embætti á öllu landinu væru að
eins 49, og að bæirnir gætu ekki
tekið á móti fleiri læknum, en
Frh. á 4, síðu.
Blöðin víkja að ásökunum
Þjóðverja um áróður belgískra
blaða gégn nazismanum og
segja, að ef ofbeldisverk væri
framið á Belgíumönnum nú,
mundi það hafa þau áhrif, að
ný öfl myndi koma til sögunn-
ar, sem væri margfalt öflugri
en 1914, er hlutleysi Belgíu var
brotið af Þýzkalandi.
SkpiÉhlanp Þjéðverja
austan við fflesel.
í frönskum tilkynningum er
getið um, að skyndiáhlaup smá-
flokka verði æ tíðari á vestur-
vígstöðvunum, og eru nú helm-
ingi fleiri hermenn í þessum
smáflokkum Þjóðverja en áður.
Einkanlega hafa þessir smá-
flokkar haft sig í frammi um 18
km. austur af Moselfljóti og við
Saarlouis.
Það er einnig bent á, að þessi
tíðu áhlaup samfara vaxandi
stórskotahríð bendi til, að
Þjóðverja ætli að hefja sókn
því að þeir fóru nákvæmlega
eins að fyrir árásina 16. og 17.
október.
þýzk flugvél hertekin eft-
ir ioftorustu yfir Skotlandi.
---->-----
Hán var neydd til pess að lenda.
LONDON 1 gærkveldi. FÚ.
BREZKA flugmálaráðu-
neytið tilkynnir, að þýzk
flugvél, sem var í könnunarflugi
yfir Firth of Forth síðdegis í
dag, hafi verið elt uppi af
brezkum, hraðfleygum flugvél-
um, og neydd til þess að lenda.
Var flugvélin h'ertekin og
flugmennirnir.
Flugvélin lenti í þorpi nálægt
Dulkeith, utan í hæð. Flugmað-
urinn gerði tilraun til þess að
hefja sig til flugs á ný, en það
misheppnaðist og var hann þá
handtekinn. Tveir af fjórum
flugmönnum, sem í flugvélinni
voru, höfðu beðið bana. Stýri-
maður flugvélarinnar var ó-
meiddur, en félagi hans, sem
bjargaðist, er særður.
Aðvörunarmerki um, að loft-
árás væri í aðsigi, voru gefin á
Firth of Forth svæðinu í dag,
þegar sást til óvinaflugvélar í
mikilli hæð, og var það flugvél
sú, sem var neydd til að lenda.
Merki um, að hættan væri liðin
hjá voru gefin að hálfri klukku-
stundu liðinni.
Þýzku flugmennirnir vörpuðu
ekki niður neinum sprengikúl-
um, en þeir og hinir brezku
flugmenn, sem gerðu atlöguna,
börðust með vélbyssum og varð
árangurinn > sá, sem ifyrr var
getið. Nokkur vélbyssuskot
lentu í húsum í þorpi einu, en
enginn særðist.
Flak flugvélar, sem talin er
hafa verið þýzk, hefir fundizt
á reki nálægt ströndum Borg-
undarhólms.
Tvð pýzk herskip
| í vikinB ð Atlants
\ kafÍBin
KHÖFN í gærkv. FÚ.
Brezk herskip
eru nú að leita á
norðanverðu Atlantshafi að
tv'eimur þýzkum herskip-
um, vasaorustuskipunum
svonefndu, — „Admiral
Scheer“ og „Deutschland,"
sem hafa tekið eða sökkt
mörgum brezkum herskip-
um.
Oelrðlr i Prag í gær á
sjálfstæðisdegl Tékka.
- ■ ■ - ■—.-
Þýzku yfirvöldin bönnuðu útifundi,
en Tékkar höfðu bannið að engu.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í gærkveldi.
A LVARLEGAR óeirðir
urðu í Prag í dag í til-
efni af því, að múgur og
margmenni hafði safnast
saman á götum úti til þess
að minnast þess, að sjálf-
stæði Tékkóslóvakíu var lýst
yfir 28. október 1918.
Þýzku yfirvöldin höfðu
Vígstöðvarnar milli Mosel og Rín: Svarta línan sýnir Maginotvirkin,
bannað bæði útifundi og kröfu-
göngur, 'en Tékkar höfðu bann-
ið að engu. Lenti í ryskingum
milli lögreglunnar og mann-
fjöldans og var fjöldi manna
tekinn fastur.
Tékkar báru merki með þjóð-
litum sínum og margir þeirra
auk þess hinar svonefndu
Masarykhúfur til heiðurs þjóð-
hetju sinni og fyrsta forseta,
Thomas G. Masaryk.
Frá því er skýrt, að komm-
únistar hafi skorið sig úr með
því að hrópa hingað og þangað
,,Lifi Stalin.“ En það kafnaðí
allsstaðar í hrópum mannfjöld-
ans: „Lifi lýðveldið,“ „Lifi
Tékkóslóvakía.“
Bretar fá ógryimi af
LONDON í gærkv. FÚ.
Útflytjendur á kanadiskum
kopar hafa fallizt á, að láta
Bretum í té 420 milljónir punda
af kopar, eða um 4/5 hluta af
koparframleiðslu landsins ár-
lega.
Þýask árás talln vofa yflr
Hollandl, Belgin og Svlss