Alþýðublaðið - 02.11.1939, Blaðsíða 1
Aðoongumiðar
að kvöldvöku blaða-
manna eru seldir í
dag. Sjáið auglýs-
ingu.
ALÞÝDU
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
UTGEFANDI: ALÞYÐUFLOKKURINN
Beztu
XX. ÁRGANGUR
FTMMTUDAGUR 2. NÓV, 1939.
256. TÖLUBLAÐ
skemmtikraftar bæjar-
ins eru á kvöldvöku
blaðamanna annað
kvöld.
Flnnar vonlitlir mm árangnr af
frekari samningum vi* Rússa.
¦-------------------------------_^<,---------------------------------------
Þeir eru fúsir til að semja um iandamærin, en vilja
ekki láta Rússa hafa flotastöð á Finnlandsströnd.
Sfeakfear tölur og rangar sakartjiftir
Dæmalaus vinnubrögi) Jins
Pálmasonar alpingisnianns.
,Sérfræðlngur' Sfálfsfællisflokks
ins biður ríkið um gjnfsékn.
~* Frá fréttaritara Alþýðublaðsins.
C[ TJORNARNEFND rík-*
*?. spítalanna hef ir höfðað
mál gegn endurskoðendum
landsreikninganna, þeim
Jóni Pálmasyni alþingis-
manni, Jörundi Brynjólfs-
syni alþingismanirt og Sigur-
jóni Á. Ólafssyni alþingis-
manni.
Staf ar málshöf ðun þessi
af athugasémd, sem gerð
héfir verið við reikninga rík-
íspítalanna og nefndinni var
send tii umsagnar frá fjár-
málaráðherra, í stjórnar-
nefndinni eiga sæti: Vil-
mundur Jónsson íandlæknir,
ísleifur Árnason prófessor,
Guðgeir Jónsson bókbindari,
ÍÆagnús PétUrsson héraðs-
laéknir og Aðalsteinn Krist-
uisson forstjóri, allt saman
kunnir menn úr öllum stjórn-
niálaflokkum.
^ Athugasemdin er svohljóð-
andi:
„Kostnaður við ríkisspítalana
og ríkisbúin hefir hækkað gíf-
urjíega síðustu árin. Á eftirtöld-
utn stofnunum yar hreytingin
þessi frá 1936—1937: Landsspít
alanum, Holdsveikraspítalan-
um, Gamla Kleppi, Nýja
Kleppi, Vífilsstaðahíeli, Reykja-
haeli, Vífilsstaðabúi og Klepps-
btin
Starfsmannalaun
hækkuðu sam-
tals um ..... kr. 63.357.85
Kostnaður alls um — IJ9.176.70
Rekstrarhalli varð
1937 meiri en
1396 um .....—120.791.35
Af þessu sést, þótt orsakir
séu ekki raktar, að fjárstjórnin
,á þessum stofnunum er eitt-
hvað undarleg. 'Væri æskilegt
að vita, hvort hér eru ósjálfráð
öfl eða eitthvað annað að
verki?"
Við þingfestingu málsins lét
lögfræðingur endurskoðend-
anna bóka, að Jón Pálmason
hefði lýst yfir því, að hann einn
bæri ábyrgð á athugasemdinni,
enda er þetta sérathugasemd
hans:
Stjórnarnefnd ríkisspítalanna
hefir svarað þessari athuga-
semd í erindi til fjármálaráðu-
neytisins og sýndi hún þar fram
Frh. á 4. siÖu.
Stúlka á floti
vestan Granda
garðs í morgun
Sveinn Sæmnndsson yíirmaður
raHHsóbnarlðareolnHHar synti
eftir henni.
I
MOSGUN á tíunda
tímanum var kona á leið
út í Örfirisey. Er hún var kom-
in út á Grandagarðinn, heyrði
hún óp og óhljóð utan af sjón-
um vestan garðsins.
Leit hún út á sjóinn og sá
þar stúlku á flóti. — Hraðaði
hún sér nú í land, náði í síma
og hringdi á lögregluna.
Brá lögreglan þegar við og
fór vestur eftir. Yfirmaður
rannsóknarl.reglunnar Sveinn
Sæmundsson fór méð.
Þegar vestur eftir kom, var
stúlkan enn á floti, og rak
Frh. á 'A. síöu.
KHÖFN í morgun.
ÞÓ að finnska stjórnin hafi ákveðið að gera tilraun til
þess að halda áfram samkomulagsumleitunum við
sovétstjórnina, er almennt talið, að hún geri sér litlar vonir
um viðunandi samninga fyrir Finnland eftir trúnaðarbrot
Molotovs. Það þykir að minnsta kosti benda í þá átt, að
hún hefir nú samþykkt að birta einnig svar sitt og gagntii
lögur undir eins og það hefir vérið afhent Stalin á morgun.
Erkko utanríkismálaráðherra Finna hefir látið í ljós
þá skoðun, að samningaumleitanirnar muni verða mjög
erfiðar eftir þetta, því að Molotov hafi með því að birta
kröfur Rússa í raun og veru gert þær að lágmarkskröfum
eða úrslitakostum, sem Rússland muni, álits síns vegna,
telja nauðsynlegt að halda fast við.
Þvi er þó haldið fram, að
Finnland muni vera reiðubúið
til þess að ganga mjög langt til
samkomulags, til þess að af-
stýra árás á Finnland. Líklegt
þykir, að Finnar muni þannig
ekki aðeins ganga inn á að láta
klettaeyjarnar í Finnska flóan-
um af hendi við Rússa, heldur
og jafnvel tjá sig reiðubúna til
þess að flytja landamærin norð-
ur á bóginn á Kyrjálanesinu,
eins og Bússar hafa farið fram
á.
Beimía Rássar flotastðð
t
Fn það er talið útilokað, að
finnska stjórnin fallizt á að
Bússa hafa flotastöð á suður-
strönd Finnlands, þar eð sjálf-
stæði landsins væri skert með
því.
Það er álitið, að það sé bær-
inn Hangö á suðurodda Finn-
lknds, allmiklu vestar en HJels-
Sjóorusta úti fyr*
ir Vestfjörðum?
Tvo Þýzka bjðrgunarbáta
hef Ir reklð I Hvalvatnsf Irði
SIÐASTLIÐINN föstudag
heyrðiu menn, sem vora að
vegagerð nálægt Patreksflröi,
skotdunfur utan af hafi.
Um leið sáu þeir biegoa fyrir
eldsglömpum og heyr&u þeir
8—10 sfcot.
Hvellirnir heyrðustt af mörgum
bæjum kringum PatreksfjörÖ.
Færðust glaznparnir suður á bóg-
inn, og liðu 2—4 mínutur milli
skotanna.
Síðastliðinn sunnudag sáu sjó-
menn úr Hrísey að tveir bátar
voru reknir á land í Hvalvatns-
firði í Þingeyjarsýslu. Daginn
eftir fóru 4 menn á vélbáti út á
fjörðinn til þess að athuga þenn-
an reka. Höf ðu peir með sér heim
til Hríseyjar báða bátana, annan
brotinn en hinn heiLlegan að ofan
len brotinn í botninn.
Bátarnir eru sýnilega Iífbátar
af sama skfpi, tölusettir, annar 1
og hinn 2. Á stýrið, sem er ómál-
a5 á öðrum bátnium, er brenni-
merkt nafnið Poseidon. Einnig-
niá sjá, að á afturstefhi beggja
bátanna hefir staðið Poseidon.
Hamburg er vel málað yfir þessi
nöfn, en sýnilega einmálað yfir
töiurnar á framstefni bátanna. I
bátnum, sem heillegur var, fannst
einn notaður sjöhattur með fanga
markinu H. G., einn járnkassi
með 'kexi, árabrot, siglubrot og
krókstjaki. Bátamir eru áttæring-
Frh. á £. síðu.
ingfors, og ekki langt-fra Á-
landseyjum, sem Rússar vilji
fá fyrir flotastöð. En á Finn-
landi er á það bent, að rússnesk
flotastöð þar myndi þýða, að
Bússar gætu hvenær, sem er,
stöðvað alla flutninga á sjón-
um til Helsingfors, Viborg og
hafnarbæjarins Kotka og þann-
ig haft alla aðflutniníga til
helzlu bæja Finnlands í hendi
sér.
Erkko, finnski utanrikismála-
iráðherrann, sagðx í gærkveldi, að
svar það, sem finnsku samninga-
mennirnir hefðu farið með til
Moskva, sýndi það, að Finn-
land sé fúst til þess að ræða um
mjiög víðtækt samkomulag, en
um.Finna sem aðrar þjóðir gildi
það, að það hafi sín takmörk,
hverju hægt sé aö ganga aö, og
jafnvel smáþjóðirnar eigi verð-
mæti, sem þær geti ekki látið af
hendi.
Erkko gagnrýndi Molotov fyrir
að birta efni tillagnanna, sem
leitað var samkomulags um, án
þess að ræða um það við hinn
aðilann- Meðan á samkomulags-
umleitununum stóð, sagði Erkko,
féllust Rússar á hlutleysisstefnu
Finnlands. Finnland, sagði hann
enn fremur, getur ekki samþykkt
neitt, sem teflir réttindum þjóðar-
innar og öryggi í voða.
Sáttmálar Finnlands við Sovét-
Rússland eru enn i fullu gildi,
sagði hann; en hvaða tryggingu
hefði Finnland fyrir því, að nýr
sáttmáli yrði haldinn?
Hann neitaði þvi, að nokkur
erlend þjóð hefði lagt að Finn-
um að taka þá afstöðu, sem þeir
gerðu.
Að lokum bað Erkko þ]óðina
að vera vel á verði og vera við
því búna að leggja allt í söl-
urnar.
Slita Banðarikin stlórn-
málasambandi við
Rússland ?
LONDON í morgun. FO.
Ræðu Molotovs bar á góma í
fulltríiadeild ameríska þjóðþings-
fas í gær, og Mc Cormack, einn
af flokksmönnum Rosevelts,
krafðist þess, að sendlherra
lpf#í|Ss5S
Konungshöllin í Stokkhólmi, þar sem norræni þjóðhöfðingja-
fundurinn fór fram.
Bandaiikiastjðrn éttast, að
„City of FUnt" verði sðkkí.
— ? - ........
Skipið er nú á siglingu undir þýzkri
stjórn einfaversstaðar meðfram Noregi.
OSLO í morgun. FB,
TC| ANDARÍKJASTJÓRN
¦*-* hefir mælzt til þess við
ríkisstjórnir Bretlands og
Þýzkalands, að öryggi hinn-
ar amerísku skipshafnar á
„City of Flint'", sem nú er
undir þýzkri stjórn á sigl-
ingu suður með Noregi á
leið til Þýzkalands, verði
ekki teflt í voða.
Það, sem Bandaríkjastjórn
virðist óttast, er aðallega tvennt.
í fyrsta lagi, að þýzka áhöfnin
af herskipinu, sem sett var um
borð í „City of Flint", sprengi
það heldur í Ioft upp, heldur
en að láta brezk herskip taka
það og sig til fanga.
í öðru lagi, að til orustu komi
milli Breta og Þjóðverja um
„City of Flint" með þeirri af-
leiðingu, að skipinu verði
sökkt.
Rfissar leppar fp-
ir Piéðterii?
Grnnsamles tilrain til íei-
leðBrskanpa i Ameríkn,
LONDpN í gærkv. FÚ.
"P RÉTZT hefir, að
¦*• Rússar hafa að und-
anförnu verið að gera til-
raun til þess að festa kaup
á 10.000 smátestum af
togfeðri í Bandaríkjunum.
Þar sem ekki er vitað, að
Rússa skorti togleður til
eigin nota, hafa komið
fram getgátur um, að þeir
séu að kaupa togleður
þetta fyrir Þjóðverja.
rs#sr#s#s#sfs#sr#s#s^##.
s»sfs»#s»s»s»s»s»sfs»s»s»#s»s#s#srsi
Holland og Sviss búa
sig undir pýzka árás.
----------------------—4-----------------------------¦
Mollenzku héruHIn vid lanðamæri
Þýzkalands sett undir herlðg.
LONDON í morgmn. FO.
IX OLLENZKA ríkis-
•*•¦*• stjórnin hefir birt til-
kynningu um, að herlög séu
gengin í gildi í héruðunum,
sem liggja næst landamær-
um Þýzkaiands. í héruðum
þessum hefir allt verið undir
búið undir það, ef styrjöld
brýzt út, að veita vatni yfir
landið.
I Svisslandi hafa einnig verið
Bandaríltjanna í Moskva væri
kallaður heim vegna ummæla
Molotovs um hlutleysisstefnu
Bandaríkjaima og hlutleysislðgin.
Ræðu Mc Cormacks var tekið
með miklum fögnuði af fulltrúa-
deíldinni. . ,
gerðar ýmislegnr hernaðarráðsfcaf-
anir í varúðarskyni, og sam-
bandsstjárnin hefir fyrirskipað ab
undirbúa flutning á verksmiðjum
úr landaniærahéruðunum Inn í
landið.
Atvmnolepiskránin
SKRANING atvinnulausm
veíkamanna fer nú fram í
Gó&templarahúsinu. I dag og á
morgun eru síðustu skráningar-
dagarnir. Munið það, verkamenn,
að pað er ekki rétt að sitja hjá
við slíka skráningu, ef menn eru
atvinnulausir, því að ársfJOrðungs
skráningin er bezta baráttan fyrir
atvinnubótum.