Alþýðublaðið - 18.11.1939, Page 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
i n ílðwnn
XX. ÁRGANGUR
LAUGARDAGUR 18. NÓV. 1939.
270. TÖLUBLAÐ
Blóðugar ráðstafanír til að
bæla niður óánægju Tékka
-----+— r
9 sttótíentaff’ teknir af Ufi »g 1200 handteknir.
Opinber viðurkenning þýzku fréttastofunnar.
MaðoriDD, sem varð
fyrir bifreiðiaai í
geeraorgDa, iátian.
JÓN ERLENDSSON á
Álfabrekku, sem varð
fyrir bílnum innan við Tungu
í gær og stórslasaðist, andað-
ist í Landsspítalanum klukkan
að ganga sex í gæt.
Jón var 45 ára að aldri. Hafði
hann tvíbrotnað á vinsta fæti
og auk þess hafði höfuðkúpan
brotnað.
Brezki flagmaðarien,
sei strank frð lanf-
arkðfn kom í morgon
BREZKI flugkapteinninn,
Barnes, sem strauk í
flugvél sinni frá Raufarhöfn í
haust, kom hingað í morgun kl.
um 10 með Brúarfossi.
Ekki eru þó með honum hin-
ir 8 hernum, Sem með honum
voru í flugvélinni, né heldur
flugvélin-
Er búizt við þvi, að flugmað-
urinn verði látinn dvelja á
Bessastöðum á Álftanesi.
^Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
TH8 REGNIR berast nú frá Þýzkalandi um vaxandi óá-
nægju og mótspyrnu gegn nazistastjórninni, einkum
í Tékkóslóvakíu og Austurríki.
Hefir nazistastjórnin gripið til blóðugra ráðstafana til
þess að bæla niður ólguna í Tékkóslóvakíu eins og viður-
kennt er í eftirfarandi tilkynningu hinnar opinberu þýzku
fréttastofu Deutsches Nachrichtenbiiro, sem gefin var út í
gærkveldi:
Fyrir nokkru síðan reyndi hópur tékkneskra mennta-
manna, sem stendur í sambandi við Benes fyrrverandi for-
seta Tékkóslóvakíu, að æsa upp til margs konar mótþróa^
gegn yfirvöldunum til þess að trufla frið og reglu í hinu
þýzka verndarríki Bæheimi og Mæri. Það hefir komið í
ljós, að æsingamennirnir hafa aðallega verið stúdentar við
hina tékknesku háskóla. Þegar þessir menn hófu árásir þ.
28. október og þ. 15. nóvember á einstaka Þjóðverja, var
tékknesku háskólunum lokað um þriggja ára skeið, 9 af
samsærismönnum skotnir og fjöldi manna, sem voru sam-
sekir þeim, teknir fastir.
Þannig hljóðar hin opinbera
þýzka tilkynning um uppreisn-
arhreyfinguna í Tékkóslóvakíu
undanfarnar vikur. Það er í
fyrsta skipti, sem þýzka stjórn-
in viðurkennir, að slíkir við-
burðir hafi gerzt þar og stað-
festir að til blóðugra refsiráð-
stafana hafi verið gripið.
; Samkvæmt öðrum fregnum
nemur tala þeirra stúdenta, sem
hafa verið handteknir, 1200-
Aukið herlið hefir verið sent til
Prag og ógrynni af vopnum,
bæði vélbyssum, fallbyssum og
Vilhfálmnr Þór helðurs
borgari fi Mew York.
. ♦ —-
Í©!ei&flIi&§fiiBSi Bfmúuv stérkesfleg^
ur iieiihir f ráékési kergariunar
öðrum hergögnum og fer hand-
tökunum stöðugt f jölgandi.
Flngmiðar i nmferð um
i
¥ SLANDI og íslending-
um var í gær í ráðhúsi
New-York-borgar sýndur
óvenjulegur og stórkostleg-
ur heiður.
Laust eftir hádegið í gær
var Vilhjálmi Þór bankastjóra
— framkvæmdastjóra íslands-
deildar New York-sýningarinn-
ar veitt í ráðhúsi borgarinnar
af La Guardia borgarstjóra
heiðursmerki úr gulli, en það
er aðeins veitt mönnum, sem á
einhvern hátt hafa unnið fram-
úrskarandi starf í þágu New-
York-borgar. Jafnframt afhenti
La Guardia Vilhjálmi Þór
skírteini, þar sem hann er út-
nefndur heiðursborgari New
York-borgar,
Þessi mikli heiður, sem Vil-
hjálmi Þór hefir verið sýndur,
er jafnframt og ekki síður heið-
ur fyrir íslenzku þjóðina — og
mun gleðja hana mikið.
Bandaríkjamenn hafa hvað
eftir annað síðan heimssýningin
var opnuð, látið 1 ljós hrifni
VILHJÁLMUR ÞÓR rf
sína yfir íslandsdeildinni og
aðdáun sína á íslenzku þjóðinni-
Kom það víða fram, að þeir
töldu, að íslandsdeild sýningar-
innar hefði staðið mjög framar-
lega og jafnvel borið af fjölda
mörgum öðrum deildum. La
Guardia hefir staðið fremstur í
flokki þessara manna, sem
Frh. á 4- síðu.
LONDON í morgun. FÚ.
í Havásfregn, sem símuð var
frá landamærum Austurríkis,
segir að frá því sprengingin varð
í Munchen, hafi um 6000
Tékkar verið handteknir og um
600 sendir í fangabúðir. Þetta
var gert vegna þess, að dreift
hafði verið út flugmiðum, þar
sem leynilögreglan þýzka var
sökuð um að vera völd að
sprengingunni-
Talið er, að Hacha, fyrrver-
andi ríkisforseti Tékkóslóvakíu
sé raunverulega fangi í íbúð
sinní vegna þess, að hann neit-
aði að fara til Berlín til þess
að undirskrifa tilskipun um
hervæðingu 1 milljón Tékka í
þýzka herinn.
Þjóðverjar tilkynntu í út-
varpinu í gær, að ef Tékkar,
sem börðust með Pólverjum,
verði teknir til fanga í stríðinu,
verði þeir skotnir tafarlaust.
MtSknr «g dauðadðmar
í Berlin oi Nliekei.
■ / —
ý LONDON í gærkvekíi. FO.
Öldur ókyrrðarinnar og æsing-
anna hafa einnig náð til Vínar-
borgar, að pví er hermt er í
svissneskum fregnum, og í síðast
liðinni viku mótmæltu konur kúg-
un nazista, er þær söfnuðust sam-
an á a'öalmarkaöstorgi borgar-
innar.
í frcgnum frá Berlín, kemur
það einnig fram, að mikil óá-
nægja er ríkjándi þar. í einni
fregn, sem barst til London i
dag, er sagt frá þvi, að þrír
menn hafí viejrið , teknir af lífi í
rnorgun, og hiöfðu þeir verið
sakaðir um að láta af hendi
hernaðarleg leyndarmál. Fjórði
u (Frh. á 4. síðu.)
Æ. .... :
Hitlter í hópi nazista á fundinum í bjórkjallaranum í Miinchen, skömmu áður en hin mikla
sprenging fór fram. Lengst til hægri á myndinni sést staðgengill Hitlers, Rudolf Hess.
Hðjgaard & Scbnltz iera tll-
M nm ákvæðisvinnu við
leiðsln i innanbæjarkeitið.
-—-—......... ....
TUboðiO er 10°|0 lœgra, en gert
var ráð fyrir f samningnnnm.
Rússar segja að
Finnar ætli að
ráðast á áá!
F
í ♦-
FYRIR bæjarráðsfundi í
gær lá tilboð frá Höj-
gaard & Schultz um að
leggja leiðslur í innanbæjar-
kerfið í ákvæðisvinnu og
fyrir að minnsta kosti 10%
lægra gjald en áður hafði
verið áætlað.
Samkvæmt samningunum milli
bæjarins og firmans átti þessi
vinna að framkvæmast í venjiu-
legri reikningsvinnu, en firmað
hafði hins vegar Lofað að gera
tiiboð um að taka einstakar
greinar í ákvæðisvinnu, eftir að
firmað hafði haft tækifæri til að
kynna sér allar aðstæður betur en
hægt var að gera áður en samn-
ingarnir voru gerðir.
Bæjarráð ræddi þetta tilboð á
fundi sínum í gærkveldi. Tilbioð-
ið hefir firmað gert í sambandi
við „Hamar“. Það munar bæinn
um 15 þúsund krónum, frá þeírri
áætlun, sem samningarnir gerðu
ráð fyrir.
Bæjarverkfræðingur kvaðst ekki
í roorgun, er Alþýðublaðið hafði
tal af honum, geta sagt með
yissu, hve mikinn hluta af upp-
gVáftarverkinu væri lokið, en
hann taldi þó að líklegt væri, að
það væri sem næst einum þriðja
hluta. Áður en kuldakastið kom
voru um 450 verkamenn í vinn-
unni, en þeirn var tafarlaust
fækkað, þegar frostið kom. I
inorgun var hins vegar aftur
fjölgað. Ef frostlaust verður, þá
mun verða byrjað á að steypa í
skurðina strax eftir helgina, og
ýerður þá byrjað í Austurbænum.
Gunnar Akselsson
ritar í Sportsmanden 6.
nóv. siðast liðinn, íþróttabréf frá
Islandi. Er greinin viðtal við Ben.
G. Waage, og ræðir þar aðallega
um knattspyrnu.
3 jsús. hg. af ávöxt-
om til rejrkTishra
barna.
DANSKA FIRMAÐ Valde-
mar Tjörsteff & Co. í
Kaupmannahöfn hefir skrifað
borgarstjóra bréf, þar sem það
tilkynnir honum að það ætli 'að
senda hingað 167 kassa (um 3
þús. kg.) af ávöxtum- Er það
tekið fram í bréfinu að ávöxt-
um skuli deila út meðal fátækra
barna, elliheimila og sjúkra-
húsa.
Gjöf þssi er hin höfðingleg'-
asta.
OSLO í morgun- FB.
RÁ HELSIN GFORS er
símað, að Smirnow of-
fursti hafi verið útnefndur her-
málafulltrúi við sendiherraskrif-
stofu Rússa í Helsingsfors. —
Þetta 'embætti hefir ekki verið
skipað undanfarin tvö ár.
Rússnesk blöð halda áfram
ásökunum í garð Finna, Segjá
þau, að Finnar leiti að átýllu til
þess að fara í stríð við Rússa.
Srfiagi i Tæodam
hjá hréapriashióDDD
Bffl, Iogrid og Friðrih
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í morgun.
KSTRABLADET í Kaup-
mannahöfn skýrði frá
því í gær, að krónprinshjónin,
Ingrid og Friðrik, ættu von á
erfingja í apríl í vor.
E
Bloraberi fpv. hermála-
ráðherra Hltlers skotinn ?
-----4-----
150 yfirforingjar í þýzka hernum sagð-
ir hafa verið settir í fangelsi í gær.
RANSKA blaðið „Le
Matin“ birtir fregn um
það í dag, að von Blomberg
hershöfðingi, sem var her-
málaráðherra Þýzkalands,
þar til ágreiningur kom upp
milli hans og Hitlers, hafi
verið skotinn.
Ennfremur segir blaðið, að
150 yfirforingjar í hernum hafi
verið settir í fangelsi, eftir að
sannast hafði á þá, að þeir
höfðu verið þátttakandi í sam-
særi gegn Hitler.
í sambandi við þessa fregn
er leiddi athygli að því, að
fyrir nokkru fregnaðist, að von
Blomberg og margir aðrir her-
foringjar, væru hafðir í haldi í
kastala nokkrum.
ókfur Tubials listmálari
hefir sýningu á nokkrum mál-
verkum í IglUgga á Laugavegi 6.
Málverkin eru frá Grafningi,
Fljótshlíð oig Landsveit og víðar
að. Myndirnar eru til sölu, og
verður Tubals til viðtals í búð-
inni á Laugavegi 6. Sýningin
verður fram yfir helgi.