Alþýðublaðið - 21.11.1939, Qupperneq 1

r
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR ÞRIÐJUDAGUR 21. NÓV. 1939 272. TÖLUBLAÐ
VIÐUREieNIN ÚTI FYRIR HORNAFIRÐIt

En skipið ber nafinið Ada, Bergen og
á hllðar þess er málaönr norskl fáninn.
UM kl. 2 í gær sáu menn frá Höfn í Hornafirði tvö skip
koma að austan og héldu þau vestur með landinu.
Skygni var ekki gott og stinningskaldi. Annað skipið, sem
fór á undan, var flutningaskip, en hitt var herskip allstórt.
Frá sjóstríðinu: Brezkir og franskir togarar eru vopnaðir til þess að taka þátt í baráttunni
gegn þýzku kafbátunum. Hér sjást brezkir og franskir matrósar vera að koma djúpsprengj-
um fyrir um borð í togara.
120 Tékkar teknfr
af lffi um helgina?
---—4----
onaBBns flastflr i fangabilOlM*
hýzk fliBgvél
skotii isiðnr
yfir Hollandi
Frá fréttaritara Alþýðubl. j!
KHÖFN í morgun. j;
ÝZK hernaðarflugvél !;
var skotin niður af
loftvarnabyssum Hollend-
!; inga innan við hollenzku j;
!• landamærin i gær. jj
!; Það kom í ljós að aðeins
jj einn flugmaður hafði ver- j!
ið í flugvélinni, og beið j!
jj hann bana, þegar hún !;
jj steyptist til jarðar. j|
Baráttan ekki
leiB nazisma og
fasisma!
Nýja linan fjrrir alpjðfla
samband nngra komm-
ittfsta.
OSLO í gærkveldi. FÚ.
ORSKA útvarpið skýrir frá
því, að nýlega hafi birzt
grein í rússneska blaðinu
umtalsefni framtíðarbarátta al-
þjóðasambands ungra komm-
únista og línur dregnar upp
fyrir það, hvernig henni skuli
hagað.
Norska útvarpið stegir svo
frá, að í greininni sé þeim
æskulýð, sem myndar alþjóða-
samband kommúnista, lagt það
á hjarta, að (eins og nú standa
sakir sé baráttan ekki fyrst og
fremst gegn nazisma og fas-
isma, heldur fyrir alþjóðlegri
jafnaðarstefnu og móti auð-
valdsstefnu hvar sem er!
í greininni eru ungir komm-
únistar sérstaklega varaðir við
falsspámönnum meðal leiðtoga
sósíaldemókrata.
Kafbátur á Þistilfirði?
í gær var dragnótabátur frá
Þórshöfn á Langanesi að veið-
um á Þistilfirði.
Er báturinn var á heimleið
urð!u S'kipsverjar varir við skip,
sem þeir töidu vera kafbát, og
fylgdi hann dragnótabátnum eft-
ir inn að höfninni á Þórshöfn,
en þar hvarf hann sjónum þeirra,
•nda var þá komið myrkur. F.tJ.
Rétt eftir að skipin sáust
skaut herskipið tveimur
skotum að flutningaskipinu
og staðnæmdist það þegar í
stað. Jafnskjótt fór herskip-
ið að skipinu og fór nokkra
hringi umhverfis það. Stóð
á þessu í góða stund. Ékki
sáu menn úr landi, hvort
nokkrir bátar fóru milli skip
anna. Um kl. 4 fjarlægðist
herskipið nokkuð og hóf
samstundis skothríð á flutn-
ingaskipið. Voru skotdrun-
urnar afar miklar, eins og
landsskjálfti væri. Strax
eftir að herskipið hafði skot-
ið á skipið, gaus upp eldur í
því. Þessi viðureign átti sér
stað um 4 sjómílur undan
landi.
Alls var skotið 14 skotum á
það. Að því loknu sigldi her-
skipið til hafs. Flutningaskip-
ið rak hins vegar brennandi til
lands.
Skipið rak mjög grunt vestur
lítið eitt og um kl. 7 strandaði
það á skeri um tvo km. undan
ströndinni-
Farið að skipinu. Sjðn-
arvottur segir frð.
Þegár í gærkveldi reyndu
Hornfirðingar að komast nærri
T1 VÖ verkalýðsfélög voru
samþykkt í Alþýðu-
samband íslands á fundi
sambandsstjórnar í gær-
kveldi.
Þessi tvö verkalýðsfélög
eru: Sjómanna- og verka-
lýðsfélag Sandgerðis og
„Sveinafélag hárgreiðslu-
kvenna“ hér í bænum.
Undanfarið hefir verið unn-
ið að stofnun hins síðarnefnda
félags- og var stofnfundur hald-
inn fyrra mánudag. En fram-
haldsstofnfundur var haldinn í
gærkveldi, og var þá endanlega
gengið frá lögum félagsins.
Stofnendur þessa félagsskap-
skipinu og töldu þá af merkj-
um að dæma að skipið væri
norskt. Það var þó ekki gott að
sjá með neinni vissu.
í morgun fóru menn eins ná-
lægt skipinu og komist varð, en
á milli þeirra og skipsflaksins
voru aðeins 10—20 metrar.
Alþýðublaðið hafði í morgun
kl. 11,30 tal af Gunnari Snjólfs-
syni, en hann var einn þeirra
manna, sem fóru út að skipinu-
Frásögn Gunnars Snjólfsson-
ar er á þessa leið:
„Skipið hefir strandað á
skeri. Það er hægðarleikur að
komast að því á bát ef gott er
í sjó, en nú er vont í sjó og ólga.
Við komumst svo nálægt því, að
ekki munaði nema 10—20 metr
um. Skipið hefir klofnað í tvent
á skerinu, rétt fyrir aftan
brúna- Skipið er með norska
fánann málaðan mjög greini-
lega á hliðarnar. Á bógnum
stendur skýrum stöfum: ADA
— BERGEN. Skipið er ekki
stórt, á að gizka um 2000 smá-
lestir — það er ákaflega mikið
brunnið, en þó er einn óbrunn-
inn björgunarbátur í brúnni-
Bersýnilega hafa tveir bátar
verið settir út, því að davíðar
snúa út. Annar þessara báta er
rekinn og er hann talsvert mik-
ið brotinn.
ar eru 46 stúlkur, og eru það
nær allar stúlkur, sem vinna
sem launaþegar á hárgreiðslu-
stofum hér í bænum.
í 2. grein félagslaganna segir
um tilgang félagsins, að það
vinni á allan hátt að því að
bæta kjör hárgreiðslukvenna-
Samþykkt var í einu hljóði á
stofnfundinum að sækja um
upptöku í Alþýðusamband ís-
lands.
í stjórn félagsins voru kosn-
ar: Anna Karlsdóttir, formað-
ur, Sveina Vigfúsdóttir, vara-
formaður, Ásta Sigurðardóttir,
ritari. Toya Baldvins, gjaldkeri
og Lauftey Ingjaldsdóttir vara-
gjaldkeri.
OSLO í morgun. FB.
IKILS metinn tékk-
neskur embættismaður
hefir sagt, að því er hermt er
í Morgenbladet í Oslo, að á
undangengnum tveimur sól-
arhringum hafi Þjóðverjar
látið taka af lífi 120 stúdenta
og aðra, sem standa að upp-
reisnartilraunum, en alls
hafi 8000 manna verið flutt-
ir í fangabúðir. Menntaskól-
um ekki síður en háskólum
Tékka hefir verið lokað.
Samkvæmt opinb'erri þýzkri
tilkynningu hafa alls 12 Tékkar
verið teknir af lífi og herréttur
er genginn í gildi í Prag.
Stúdentarnir halda frels-
isbaráttnnni áfram.
LONDON í morgun F.Ú.
Eins og á'ður hefir verið getið
hefir von Neurath barón verið
kvaddur til Berlínar til þess að
Gefa Hitler skýrslu um atburð-
Enn í Tékkóslóvakíu, en von Neur
ath er „verndari Bæheims og
mæris“.
Þykir það, að hann hefir verið
kVaddur til Berlínar, benda til
að leiðtogar nazista hafi mjög
miklar áhyggjur af horfunum.
Þykir það benda I söniu átt,
að æðstu embættismenn svarta
yarðliðsins svo kallaða hafa ver-
i'ð sendir til Prag, til þess að
segja fyrir um hversU bæla skuli
niður uppreisnina.
Samkvæmt fregn frá Búkarest
hafa tékkneskir stúdentar ekki lát
ið kúgast, þrátt fyrir þá hrotta-
legu me'ðferð, sem þeir sæta og
hafa stúdentar sarnið leyniávarp,
sem verið er að koma út um
aílt landið. I ávarpinu er gerð
stutt grein fyriir menningarlégri
og stjómmálalegri baráttu Tékka
og þar segir, að æskulýður Bæ-
heims og Mæris muni halda á-
fram að berjast fyrir frelsishug-
sjónum þjóðarinnar.
t annari fregn segir, að leyni-
lögrieglan þýzka hafi farið inn
í Frelsisstofnunina tékknesku, en
þar eru geymdir munir og skjöl,
sem varða frelsishreyfingu Tékka
í heimsstyrjöldinni. Er sagt, að
leynilögreglan hafi brotið ogeyði-
lagt minjagripina og notað til
þess axir og önnur slík verkfæri.
Skjöl voru líka eyðilögð. Einnig
rifu þeir mynd af Masaryk, fyrsta
íbrseta lýðveldisins, og gereyði-
lögÖu hana.
Stríðins lokið í vor
segir Strasser.
LONDON í gærkv. F.Ú.
TTO STRASSER, sem var
einn af fyrstu stuðnings-
roönnum nazistahreyfingarinnar,
en síðar sagði skilið við nazista
og hóf baráttu gegn þeim, segir
í viðtali, sem birt er í París, að
þrennt gæti leitt til stjórnarbylt-
íngar: í fysta lagi, að þeir, sem
styðja Hitler, hyrfi frá stríðs-
stefnunni, vegna andúðar á hörm-
ungum styrjaldarinnar. í öðru
íagi að Þjóðverjar bíði algerleg-
an hnekki e'ða ósigur í styrjöld-
inni og það dragi úr sigurvon-
um eða upprætti þær. Og i
þriðja lagi að þrengingar al-
miennings í Þýzkalandi yxi til
muna frá því sem nú er.
Eitthvað af þessu þrennu mun
verða, sagði Strasser, fyrir næsta
vor.
Þ$zkl stálkonengnr-
lnn flúiBB til Sviss.
LONDON i gærkv. F.Ú.
Thyssen, þýzki stálkóngurinn,
sem kom í síðastliðinni viku til
Svisslands, hefir upplýst í dag
hvers vegna hann hafi leitaðhæl-
is í Svisslandi.
Hann sagði, að sem þingmað-
(Frh. á 4. síðu.)
Tnadn rd nf la hættas
veldur mikiuin ábygg]
ni meðal hlutlansra
hjóða.
Tnndnrdnflin geta ekki
verið brezk.
LONDON í morgun F.Ú-
1" BLÖÐ hlutlausra þjóða er
mikið ritað um það tap,
sem þær hafa orðið fyrir undan-
fama daga, vegna þess, hversu
mörg skip þeirra hafa rekizt á
tundurdufl á siglingaleiðum til
Bretlands, aðallega á Norðursjó
tog í Ermasundi.
I dönsku blaði er komizt svo
að orði: „Það er ekki lengur
um það eitt að ræða, að hætta
stafi af rektundurduflum, heldur
tundurduflum, sem lagt er með
leynd, og enda þótt vér höfum
aðeins heyrt álit Breta, liggur
1 augum uppi að það væri sama
sem sjálfsmorð ef Bretar legði
tundurdufl á siglingaleiðum til
hafnarborga sinna“.
Rafntagnsbilinin í
morgoB.
UM kl. 10 í morgun bilaði ann-
ar jarðstreugúrinn, sem leið-
ir rafmagnið til bæjarins frá Ell-
iðaárstöðinni.
Var ljóslaust um allan bæinn í
meir en tvo tíma meðan verið
var að koma öllum straumnum
á annan strenginn.
Jafnframt stöðvaðist allur iðn-
rekstur í bænum, sem þarf að
nota rafmagn við, þ. á. m. prent-
smi'ðjurnar og hefir það seinkað
Alþýðublaðinu allverulega í dag.
Öttast er, að bilunin kunni að
stafa frá þvi, að strengurinn hafi
skaddast við gröft vegna hita-
veitunnar, því að hann er nú ber
í mörgum stöðum í skurðunum.
Kl. 2 í dag var ékki búið að
finna, hvar bilunin var o_g getur
það tekið nokkurn tírna. Hins-
vegar er búist við, að viðgerð-
in sjálf taki mjög skammantíma.
Frh. á 4- síðu.
Tvð verklýðsfélðg tekin í Al-
pDsambandið í gærkveldi
------<,-I--
Jknmall pefraa, félag SiárgrelHsiii-
kwenaa, var stefnai I gærkveldL