Alþýðublaðið - 25.11.1939, Page 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁBHAHOUE
LAUGARDAGUR 25. NÖV. 1939
276. TÖLUBLAÐ
Starfsstúlkur á veitingabús
nii stofna sér stéttarfélag.
Samp^kkfBi eð sækja strax
iippf Hka f álpýðusamband Sslands
Finnar búast við
ðngntangastriði
*i
En þefr ganga ekki
að kröfnm Rússa.
F
KHÖFN í morgun. FÚ:
ORSÆTISRÁÐHERRA
Fínna, Cajander, hefir
látið í ljós það álit, að það erf-
iða ástand, sem nú ríki í uían-
ríkismálum Finna, tnuni verða
langvarandi.
Finnska þjóðin verður að
plægjá akur sinn með feyssu um
Öxl, sagði hann. Ef Finnar
gengju að kröfum Sovét-Rúss-
lands, myndi Finnland aðeins
Verða lénsríki Rússa og verða
að afhenda þeim þýðingar-
mestu vígi landsins. En Finnar
munu aldrei ganga að slíku.
í Finnlandi hefir verið komið
á bréfa- og símskeytaskoðun og
opinberri tilsjón með símtölum
manna.
GÆRKVELDI var stofnað
nýtt stéttarfélag hér í bæn-
um: „Sjöfn“, félag starfs-
stúlkna á veitingahúsum. Á
stofnfundinum voru samþykkt
lög fyrir félagið og jafnframt
að sækja um upptöku í Alþýðu-
samband íslands.
Stofnendur eru 40 að tölu, en
fullvíst er að margar stúlkur,
sem ekki gátu komið því við að
mæta á stofnfundinum, eru á-
kveðnar í því að gerast með-
limir félagsins. Tilgangur fé-
lagsins er, eins og stendur í lög-
um þess, að efla og styrkja sam-
hug og samheldni starfsstúlkna
á veitingahúsum, að vinna að
bættum kjörunS þeirra, hvað
viðvíkur kaupgjaldi og vinnu-
tíma, og koma í veg fyrir að
réttur þeirra sé fyrir borð bor-
inn í atvinnumálum eða öðrum
efnum.
í stjórn félagsins voru kosn-
ar:
Valdís Jóelsdóttir, formaður.
Unnur Þórarinsdóttir. ritari.
Hrefna Guðmundsdóttir,
gjaldkeri.
Alþýðublaðið býður þetta
unga stéttarfélag velkomið í
samtakaheild alþýðunnar.

Tundurskeyti um borð í brezku herskipi. Á bak við sjóliðsmanninn sjást djúpsprengjur, sem
aðalvopnið gegn kafbátunum. i * , ;
eru
Meginlandsbann að dæmi
Napoleons markmið Hitlers?
— ——— ■--—™ ■
Tftndnrduflin eiga ai einangra England frá meginlandinu
og kúga hlntiansn löndin til ai verzla við Þýzkaland.
ileppt úr fanabúðfin, flnttur tíl
landamæranna m tekinn fastur
sei tllræðismaðurififi í Iflicbei?!
------——_
deorg Eiser sagður kafa verii í Dach-
an þangað til fyrir einni viku síðan.
LONDON
gærkveldi. FÚ.
varðar Miin-
ALLT, sem
chensprenginguna, verður
en flóknara, því lengra sem
líður.
í dag berast fregnir frá landa-
mærum Ungverjalands, þar sem
sagt er frá því, að Georg Elser,
sem hefir játað á sig að vera
valdur að sprengingunni, hafi
verið í fangabúðunum í Dachau
þar til fyrir einni viku, ter hann
og aðrir fangar voru látnir
lausir og sendir til svissnesku
landamæranna.
Þar var Elser handtekinn á
ný og fluttur til Miinchen, og
voru þar bornar á hann þær
sakir, að hann væri valdur að
spr engingunni.
Borgarstjórinn i ¥ar-
fyrir það, að óeirðir urðu ný-
l'ega í Varsjá.
Það er leidd athygli að því
nú, að þegar Þjóðverjar sátu
um Varsjá, flutti borgarstjór-
inn hvert hvatningarávarpið í
útvarp á fætur Öðru og ögraði
Þjóðverjum allt til þeirrar
stundar er þeir tóku borgina.
Þ
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
AÐ þykir nú augljóst, að Þjóðverjar hugsi sér með
dreifingu hinna lausu og segulmögnuðu tundurdufla
víðsvegar við austurströnd Englands að einangra England
frá meginlandinu, hræða hin hlutlausu lönd frá því að halda
áfram siglingum þangað og knýja þau til þess að beina
verzlun sinni til Þýzkalands.
Er þessum fyrirætlunum Þjóðverja líkt við hið heims-
fræga meginlandsbann Napoleons árið 1806, þegar hann
bannaði öllum ríkjum á meginlandi Evrópu verzlun og við-
skipti við England. En brezk blöð segja, að þessi nýja til-
raun til þess að einangra England muni ekki takast betur
en sú eldri.
2N pýzk tnininfl nk-
ír á
sjá flottarl
btðlrur í
I fanp-
Dachau.
AÐ varð kunnugt í dag,
að borgarstjórinn í Varsjá
hefir verið sendur til fangabúð-
anna alræmdu í Dachau á Suð-
ur-Þýzkalandi í hofndar skyni
Lepivíosala ð Saað-
árkrókí.
TkTOKKUR grun'ur hefir legið
á.því undanfarið, að tals-
verð leynileg áfengissala ættisé
stað á Sauðátkróki, og hefir sýslu
ma'ður Skagfir'ðinga unnið að
rannsókn þessa máls undanfarna
daga.
Sex menn hafa játað á sig ó-
leyfilega áfengissöiu, — en á-
fengið hafa þeir fengið frá út-
söl'unni á Siglufirði.
Rannsókn málsins er ekki lok-
ið. F.Ú.
Leikfélagið
ihefir tvær sýningar á morgun
Brimhljóð verður sýnt kl. 3 Ojg
Sh»rlock Holmts kl< 8.
LONDON í morgun. FU.
Það sýríir í hve stórum stíl
Þjóðv'erjar hafa lagt tundur-
duflum ólöglega á siglingaleið-
um, að yfir 200 tundurdufl, öll
þýzk, rak á land í Yorkshire á
austurströnd Englands í gær.
Auk þess hafa skip, sérstak-
lega útbúin til þess að slæða
tundurdufl, náð í mikið af tund-
urduflum. Eitt slíkt skip náði
15 tundurduflum í einni yfir-
ferð.
Mörg brezk flutningaskip,
sem herskip fylgdu, komu til
Englands í gær heilu og höldnu.
Skipin sigldu inn Thamesárós
og liggja nú. fyrir akkerum á
Thamesá.
Seinasta skipið, sem farizt
hefir eftir að hafa rekizt
á tundurdufl, er ,,Mangalore“
frá Liverpool, 9000 smálesta
skip.
Mikill mannfjöldi á landi
horfði á það, er þetta gerðist,
en skipið lá fyrir akkerum
skammt undan landi við aust-
urströndina. Skipshöfninni, 77
mönnum, var bjargað, en 18
meiddust.
Brezku blöðin í gær ræða
mikið tundurduflahernað Þjóð-
verja og eru vongóð um, að auð-
ið verði að finna gagnráð m jög
bráðlega til þess að afstýra
frekari hættu.
„Manchester Guardian" seg-
ir, að fyrir nokkrum árum hafi
brezka flotamálastjórnin látið
gera tilraunir með segulmögn-
uð tundurdufl, og þótt hætt
hafi verið við þær, hafi menn
komizt að raun um, að nauð-
synlegt væri að finna upp ráð,
sem dygði til þess að eyðileggja
þau, og bætir blaðið því við, að
rannsóknadeildir flotans hafi
ekki slegið slöku við athuganir
í þessum efnum.
,.Daily Herald“ stingur upp
Viku að velkjast
uo f bjðrpoarbát
LONDON í gærkv. FÚ.
‘1’ DAG voru fluttir til
■■■ hafnarborgar á aust-
urströnd Englands fimm
hollenzkir sjómenn, sem
bjargað var, er skipi þeirra
var sökkt.
Skipið var 8000 smálest-
ir að stærð og var það
þýzkur kafbátur, sem
sökkti því.
Sjómennirnir höfðu
hafzt við á opnum bát
hálfan áttunda dag, er
þeim var bjargað.
Alls voru 31 maður á
skipinu.
0-f#####################J#########^
á því, að nota timburskip í stað
stálskipa, til þess að koma í veg
fyrir hina nýju hættu, en „New
Chronicle“ birtir fregn um, að
verið sé að reyna nýtt varnar-
tæki gegn tundurduflum. „Dai
ly Telegraph“ er einnig þeirrar
skoðunar, að rannsóknar- og
vísindamenn hafi náð nokkrum
árangri.
11 pýzkar flugvélar skota-
ar nlöur á einum degi.
-----—*—--
Sjö af Bretum og fjórar af Frökkum.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
ÞAÐ er nú kunnugt orðið,
að sigrar bandamanna í
loftorustunum yfir vesturvíg-
stöðvunum í gær voru 'enn
meiri en í fyrstu var ætlað, því
að auk þess sem brezkir flug-
menn og loftvarnastöðvaskyttur
skutu niður sjö þýzkar flugvél
ar, skutu Frakkar niður fjórar.
Er frá þessu sagt í tilkynn-
ingum franska hermálaráðu-
Þriðja pýzka kaf
bátinum sokkt í
ðessari viku.
LONDON í gærkv. F.O.
10 YRIR skeminstu var frá því
skýrt áð franskur tundar-
spílllr heföí sökt tveimur þýzk-
um kafbátum. Nú hefir boifzt
fHBgn um, að franskt eftirlitsskip
sem sérstáklega er útbúið til ban*
átto gegn kafbátom, hafí bortð
sigur úr býtam í viðuielgn við
þýzkan kafbát.
Tuinglskin var, er slóð kafbát*-
ins sást frá herskipinu, og vlrt-
ist kafbáturinn, er hann kom í
Ijós vera um 90 fet fyrir framan
herskipið, er það byrjaði áráslnn
é hann. Lauk viðimieignínní *vo
að kafbátinum var sökkt.
að af pýzkum kafbðt
LONDON í morgun. FÚ.
Flotamálaráðuneytið brezka
tilkynnti í gærkveldi, að her-
skipið „Belfast“, 10 000 smá-
lesta beitiskip, htefði orðið fyrir
skemdum í Firth of Forth á
þriðjudag sl., en hvort skipið
hefði rekist á tundurdufl eða
skotið hefði verið á það tund-
urskeyti væri óvíst.
Þýzka flotamálaráðuneytið
hafði tilkynnt, að það hefði
fengið fregn frá kafbátsforingja
- sem háfði sagt, að hann
hefði skotið tundurskeyti á
„Belfast“.
Bær brennur.
A ARNARSTÖÐUM í
fellssveit brunnu í gær-
miorgun til kaldra kola gömul
bæjarhús, sem notuð voru sem
útieldhús og til geymslu.
Eldsins var vart um fel. 7 í gær
morgun og komu þá menn af
niæsto bæjum og síðar kom bíll
með slökkviliðsmenn úr Stykkis-
hólmi.
Litlu tókst að bjarga úr bæjar-
húsunum og brunnu þar inni 13
hænsni, allur eldiviður og mat-
arforði bóndans, Hauks Sigurðs-
sonar.
Atitíð er, að kviknað hafi út frá
eldstæÖi í útieldhúsinu, en þar
voru sviÖin svið í fyrxakvöld. Á
Arnarstöðum er nýtt íbúðarhús úr
steinsteypu og varð það ekki fyr-
ir neinum skemmdum. Bæjarhús-
in vom vátrygg'ð, en allt annað
óvátryggt. F.Ú.
neytisins í dag. Voru því ellefu
þýzkar flugvélar skotnar niður
á vesturvígstöðvunum í gær.
Engir brezkir í'lugmenn
særðust eða biðu bana í bardög-
unum, en tvær brezkar flugvél-
ar urðu fyrir skemmdum, og
ein af frönsku árásarflugvélun-
um hefir ekki komið aftur til
bækistöðvar sinnar.
Þýzku flugvélarnar, sem
skotnar voru niður, voru allar í
könnunarflugferðum, og flugu
í 2000 feta hæð. í einni flugvél-
inni, sem hrapaði til jarðar,
fundust myndavélar.
%