Alþýðublaðið - 02.12.1939, Blaðsíða 1
r ¦ IIIHl r AI}fg}
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON " ** i*i ÚTGEFANBI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR LAUGARDAGUR 2. DEZ. 1939. 282. TÖLUBLAÐ
Rússar wlíia en
ni ¥
eita að semja wid
eisíiska ieppstjóm
tjéra, sem Tanner sé f, og stofna k©mm»
í pnrpi, rétt innan vlð finnsku landamærin
—,—,—»------------------.
Hryllileg loftárás á verkamannahverfi í Helsiogfors.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn á hádegi í dag.
f-ffN NÝJA STJÓ^N hefir nú veri® myndufö á Fihnlandj ©g eiga
sæfi í henni fySlfrúar frá ölBum þjóðlegum flokkum. • •
ForsæfisráSherra hinnar nýju stjór'nar er ekki Tanner, eins og
búizt var við, heldur HUTi, atSalbankastjóri Finniandsbanka. En
TANNER er ufanríkismáiará^herra. Paasikivi á sæfg í stjórninni
sem ráðherra án sérstakrar stiérnardelldar. Tanner lýsti .því
yflr, eftir að stjórnin haföi versð niynduð, a$ hún vildi gfarnan
frlS @g samkomulag við ftússland, en ekki skiiyrfKslaust. „Tak-
mark @kkar, sag&i Tanner, er aS verja sjálfstæoi og öryggi Sands-
sns
Í6
l¥i©S@t@v utanríkismálaráðherra sovétstjórnarinnar hefir lýst
þvi yffir, að gsao" komi ekki fiB mála a$ Hássar semfi viS finnska
stjórn, sem Tanner eigi sæti í, því af? hann hafi verið meðlimur i
hinni fráffarandi stjórn. .
Saratímis berast fregnir af því að Rússar hafi myndað leppstjórn í þorpinu Terijoki
á Kyrjálanesi, sem þeir hafa tekið, og sé hún skipuð finnskum kommúnistum, sem verið
hafa í þjónustu alþjóðasambands kommúnista undanfarin ár. Forseti þessarar. rússnesku
leppstjórnar er Otto Kuusinen, sem hefir verið starfsmaður alþjóðasambands kommún-
ista austur í Moskva árum saman.
í útvarpinu í Moskva er þannig sagt frá þessari stjórnarmyndun, að finnski verka-
lýðurinn hafi nú myndað sína eigin stjórn og háfi hún beðið Sovét-Rússland um hjálp.
Er hin blóðuga árás Rússa á Finna afsökuð á þennan hátt. ;
Einn af skriðdrekum Rússa í skóglendinu á Kyrjálanesi.
I
Inssar næta harivítopl
mótspyrau við landamærin.
—— ?--------------------
Sdkn peirra allstaðar hrundið
af Finnnm nema norðnr víú fshafe
Rússum hefir lítið orðið á-
gengt við landamærin annars
staðar en norður við íshaf. Þar
telja þeir sig hafa tekið fiski-
mannabæinn Fetsamo. En bær-
inn er sagður í rústum og
hafnarmannvirkin hálf eyði-
lögð eftir árás Rússa. Rússnesk-
ar flugvélar eltu flóttafólkið
frá Petsamo, sem ætlaði að
bjarga sér yfi'r landamæri Norð-
ur-Noreg, og létu skothríðina
dynja á því úr vélbyssum sín-
um. "':'"¦*; *— i'. ' "'¦ : '¦*¦' :tíf'
Á Kyrjálavígstöðvunum, fyr-
| ir norðan Ladogavatn, og á
Kyrjálanesi, fyrir sunnan vatn-
ið, hafa Finnar enn hrundið
öllum árásum Rússa. Hafa
Rússar orðið fyrir miklu mann-
^ÍEMfNGfi tjóni í sumum áhlaupunum,
Gjj því að finnskú hermennirnir
eru búnir hættulegu vopni: —
rifflum, sem hægt er að skjóta
af eins og vélbyssum. Við suo-
jarvi í Kyrjálum voru tvær
hersveitir Rússa strádrepnar af
hinu finnska landvarnarliði,
sem þannig var vopnað.
Skriðdrekar Rússa reynast
ekki vel í áhlaupunum. Þeir
þola illa skothríð. Samkvæmt
tilkynningu finnsku herstjórn-
arinnar hafa 36 rússneskir
skriðdrekar þegar verið eyði-
lagðir þannig í bardögunum á
landamærunum. En Finnar
hafa einnig tekið á annað þús-
und Rússa til fanga.
Finnar segjast hafa skotið
niður samtals 16 rússeskar
flugvélar síðan vopnaviðskiptin
byrjuðu. Þar af voru 4 skotnar
niður yfir Helsingfors í gær.
Rússnesk herskip héldu uppi
stórskotahríð á Hangö í giær, en
strandvirki Finna héldu peim í
hæfilegri fjarlægð og hindruðu
pau í ao setja lið á land.
Einum rússneskum tundurspilli
sem þátt tók í árásinni, var sökt
af fállbyssum Finna.
Herskipaflotí Rússa heldiar uppi
látlausri skothrið á eyjiuma Hog-
lainid í flnnska flóanum, sem er
ein peirra eyja, sem Rússar
heimtuðu. Mörg bændabýli á eyjV
ianmi sitanda í björtu báli.
ordæmdu kommúnist
Geysif]ölmennur verkalýðstnndiir, sen
Alþýðufiokkurinn hélf f liné í gærkweldi
ALÞÝÐUFLOKKURINN boðaði til almenns fundar
um Finnlandsmálin og kommúnista í Iðnó kl. 8.3Ö.
Varð þetta einhver fjölmennasti fundur, sem haldinn hefir
verið í Iðnó og var þéttskipað í alla sali og ganga og út á
götu.
Mannfjöldinn lýsti hvað
eftir annað samúð sinni og
virðingu fyrir Finnlandi og
finnsku þjóðinni og fyrir-
litningu sinni á hinum rúss-
nesku kúgurum og and-
styggð sinni á kommúnista-
flokknum og stefnu hans.
Öllum ræðumönnum var
tekið með dynjandi lófa-
klappi og fögnuði.
Ræðumenn á fundinum voru:
mQSEi
KORT AF FINNLANDI.
Efst á kortinu sést Petsamo.
Neðarlega til hægri Kyrjála-
nesið, þ. e. eiðið milli Finnska
flóans og Ladogavatns, en fyrir
nqrðan vatnið taka við Kyrjál-
ar, þar sem líka e'r barizt. Á
kortinu sjást einnig margar þær
borgir, sem mest eru ncfndar í
fréttunum.
Ingimar Jónsson, varaformaður
Alþýðuflokksfél. Friðfinnur ÓI-
afsson stúdent, Sigurður Einars-
son docent, Guðmundur G.
Hagalín rithöfundur, Finnur
Jónsson, Guðjón B. Baldvinsson
og Jónas Guðmundsson.
Allir ræðumennirnir ræddu
um árás Rússa á Finna og það
hlutverk, sem kommúnistar
vinna fyrir einræðisstjórn
Stalins. í fundarlokin voru sam-
þykktar eftirfarandi ályktanir:
„Fundur haldinn í Iðnó 1.
desember 1939 að tilhlutun Al-
þýðuflokksins lýsir yfir dýpstu
samúð íslenzkrar alþýðu mteð
finnsku þjóðinni, sem nú fórnar
blóði sínu til þess að verja
frelsi sitt.
Öll íslenzk alþýða fordæmir
ofbeldisárás Sovét-Rússlands á
seiw Tlyou ut ur hrynjaiidi byggingunum. Mðsama, sakiausa smáþjóð og
-----------..,» ------ væntir þess, að enginn fslend-
ingur verði tfl þess að setja
smánarblett á þjóð sína með því
að mæla slíkum hermdarverk-
um bót."
Hver einasti fundarmaður
greiddi atkvæði með þessari á-
lyktun, að um 10 undantekn-
um, sem sátu hjá, en það voru
kommúnÍBtar.
nlur jflr ?erka-
I í Helsingfors.
Og vélbyssuskothríð á konur og börii
Róiasar gieröu tilraun til loft-
árásar á Heisimgfors strax með
afturelditngu í gærmDrgun, en
húin mástókst. Eftir klukkutímia
viar gefiö til kynna, að árásar-
hættan væri liðin hjá, loftvarnar-
byssur Finna höfðu hindrað árás-
arflugvélamar í a!ð komast inn
irfír borginia. Ki. 11 í gasrmorg-
un var afltor gefln aðvörun um,
a5 loftárás værti í absigi, og var
þeírri aðvörun ekki aflýst fyrr
en kl. 3 e. h. Sprengjiufliugvélar
Rússa, sem pá höfðu komist inn
yfir borgina, vörpuðu sprengi-
kiMum yfir verkamannahverfið
Sarnas.
W». * é. sfött,
Þá var þessi ályktun sam-
þykkt með öllum atkvæSum
gegn 13 kommúnistum:
„Þar sem það hefir sýnt sig,
að svokallaður Sósíalistaflokkur
ísland hefir þráfaldlega reynt
með ósönnum fréttaburði að
æsa útlend stórveldi gegn ís-
landi, hefir þegið og þiggur
stórfé af erlendu Iandvinninga-
og ofbeldisríki og loks svívirt í
ræðu og riti saklausar, frið-
samar og frelsisunnandi smá-
þjóðir, sem áðurnefnt landvinn-
ingaríki hefir ráðist á af hinni
mestu grimmd og villimennsku,
skorar fundurinn eindregið á
ríkisstjórnina íslenzku að hafa
hinar ströngustu gætur á allri
starfsemi flokksins, og gera síð-
an, hvenær sem sérstök ástæða
er til, röggsamlegar ráðstafanir,
er komi í veg fyrir frekari þjóð-
skaðlegar aðgerðir af hans
htendi.
Af framangreindum ástæðum
og fyrir þær sakir, að þessi
sami flokkur hefir bæði nú og
meðan hann hét Kommúnista-
flokkur fslands, reynt á allan
hátt að sundra samtökum ís-
lenzkrar alþýðu, skorar fundur-
inn á allt vinnandi fólk í land-
inu að snúa algerlega baki viS
flokknum og útiloka hann og
forystumenn hans frá öllum á-
hrifum á mál verkalýðsins."
Þegar atkvæði voru talin og
. **. á |. «iða.