Alþýðublaðið - 04.12.1939, Side 1
RITSTJÓBI: F. R. VALBSMARSSON
ÚTGEFANÐI: ALÞÝÐUFLOKKURÐfN
!sr
XX. ÁM&NOim
' ' * ....- "'H'
MÁNUDAGUR 4. DES. 1939
283. TÖLUBLAÐ
Finnar hrinda ðllnm árásnm
Flnnska stjérnin býðnr
snvéf stf érninni frfðsam
lega lausn ef sjálfstæði
Finnlands verði tryggt
-...- ■ ♦ ■
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
P INNSKA STJÓRNIN snéri sér í gær til sænska sendi-
herrans í Moskva, sem nú gætir hagsmuna Finnlands
þar, og bað hann að tilkynna sovétstjórninni það, að Finn-
land væri reiðubúið til þess að semja um friðsamlega lausn
á öllum ágreiningsmálum við Rússland.
Því er opinberlega lýst yfir í Helsingfors um leið,
að þessa tilraun beri ekki að skilja þannig, að Finnland sé
reiðubúið til þess að ganga að neinum þeim kröfum af hálfu
Rússa, sem séu ósamrýmanlegar sjálfstæði og hlutleysi
landsins.
í morgun hafði enn ekkert svar borizt frá Moskva við þessari
málaleitun, og þykir mjög ólíklegt að hún beri nokkurn árangur,
því að sovétstjórnin viðurkenndi þegar á laugardaginn hina
kommúnistísku leppstjórn sína í Terijoki sem iöglega stjórn Finn-
lands og gerði strax á laugardagskvöldið samning við hana til 25
ára, sem uppfyllir allar þær kröfur, sem sovétstjórnin hafði gert
í samningaumleitunum sínum við Finna.
Hefir hin kommúnistíska leppstjórn með þeim samningi
skuldbundið sig til þess að aðstoða Sovét-Rússland í stríði og
þiggja vernd þess, ef á Finnland verði ráðizt, afhenda Sovét-
Rússlandi landsvæði það á Kyrjálanesi með landamæravíggirð-
ingum Finna, sem sovétstjórnin fór fram á, leigja henni Hangö-
skagan til þess að hafa þar flotastöð, flugstöð og s'etulið og selja
henni eyjarnar í innanverðum Finnska flóanum. En í staðinn
skuldbindur sovétstjórnin sig til þess að sameina svon'efnda Sovét-
Kyrjála Finnlandi.
Finnar kæra árásRássa
fyrir Þjééabandalaginn
Finnska stjórnin hefir, um leið og hún sneri sér til
sænska sendiherrans í Moskva til þess að bjóða friðsam-
lega samninga, kært árás Rússa fyrir Þjóðabandalaginu,
en bæði Finnland og Rússland eru meðlimir í því. Mun
ráðsfundur Þjóðabandalagsins, sem kemur saman á laug-
ardaginn í þessari viku, taka kæru Finna tafarlaust til
meðferðar.
Finnar verjast ðllum
árásum rauða hersins.
------------------»
TókuPetsamo afturá laugardagsuóttiua
Að sjálfsögðu er samningur
sovétstjórnarinnar við hina
kommúnistisku leppstjórn í
Terijoki, sem engin völd hefir
annars staðar en í þorpinu, s'em
hún hefir verið sett niður í af
sovéthernum, markleysa ein
meðan finnski herinn stendur
eins og hamraveggur móti öll-
um árásum Rússa við landa-
mærin. En það er nú viðurkennt
einnig af Rússum, að vörn
Finna fari harðnandi.
Rússar hafa orðið fyrir miklu
manntjóni í bardögunum norð-
vestan við Terijoki á Kyrjála-
nesi, einkrnn af sprengjum, stem
Finnar höfðu komið þar fyrir
í jörð áður en þeir héldu und-
an til landamæravíggirðinga
sinna á nesinu, sem eru nokkru
norðar.
Finnar tóku fiskimannabæ-
inn Petsamo norður við fshaf
aftur af Rússum á laugardags-
nóttina með skyndilegu og ó-
væntu áhlaupi, Og voru um 800
Rússar teknir til fanga þar
Rússar hafa síðan gert ítrekað
ar tilraunir til þess að ná Pet
samo aftur, en árangurslaust
Þeir hafa reynt að koma her
mönnum að baki Finnum í bæn
um m'eð því að láta þá síga í
fallhlífum niður úr flugvélum
sínum. En þessar tilraunir hafa
mistekizt herfilega. Hermenn-
irnir hafa verið skotnir á lofti
af hinum markvissu skyttum
Frh. á 4- síðu.
Franskir sjóliðsmenn við fallbyssurnar á tundurspilli, sem er í fylgd með kaupskipalest
þess að verja hana fyrir þýzkrnn kafbátum.
til
Alþingi teiur sér misboðið
með þingsetu kommúnista.
■----»
Sameiginleg yfirlýsing 45 þlng«
manna I sameinuðu þingi i dag.
"-r Vtís
Þingmönnum kommúnista hefir verið vikið úr
fslandsdeild norræna þingmannasambandsins.
|h^EGAR fundur hafði verið settur í sameinuðu þingi kl. t
2 í dag, las forseti sameinaðs þings upp eftirfarandi I
yfirlýsingu frá 45 af þeim 49 þingmönnum, sem sæti eiga
á alþingi, þ. e. öllum þingmönnunum að hinum 4 þing-
mönnum kommúnista undanskildum:
Vegna þeirrar afstöðu, er kommúnistaflokkurinn,
er hér starfar undir nafninu Sameiningarflokkur alþýðu
— sósíalistaflokkurinn, þingmenn þess flokks og málgögn
hafa markað sér til frelsis, réttinda og lýðræðis smáþjóð-
anna síðustu vikurnar og alveg sérstaklega viðvíkjandi
málefnum Finnlands, lýsa undirritaðir alþingismenn yfir
því, að þeir telja virðingu alþingis misboðið með þingsetu
fulltrúa slíks flokks.
Haraldur Guðmundsson, þm. Seyðf. Árni Jónsson, 9. landsk. þm.
Ásgeir Ásgeirsson, þm. V.-ísf. Bergur Jónsson. þm. Barð.
Bernharð Stefánsson, 1. þm. Eyf. Bjarni Ásgeirsson, þm. Mýr.
Bjarni Bjarnason. 2. þm. Árn. Bjarni Snæbjörnsson, þm, Hafn.
Einar Árnason, 2. þm. Eyf. Eiríkur Einarssou, 8. landsk. þm.
Emil Jónsson, 6. landsk. þm. Erl. Þorsteinsson, 10. landsk. þm.
Eysteinn Jónsson, 1. þm. S.-M. Finnur Jónsson, þm. ísaf.
Garðar Þorsteinsson, 7. landsk. þm. Gísli Guðm.son, þm. N.-Þ.
Gísli Sveinsson, þm. V.-Sk. Helgi Jónasson, 2. þm. Rang.
Hermann Jónasson, þm. Str. Ingvar Pálmason, 2. þm. S.-M.
Jakob MÖller, 2. þm. Reykv. Jóhann Jósefsson, þm. Vestm.
Jón ívarsson, þm. A.-Sk. Jón Pálmason, þm. A.-Húnv.
Jónas Jónsson, þm. S.-Þ. Jörundur Brynjólfsson, 1. þm. Árn.
Magnús Gíslason, 11. landsk. þm. Magnús Jónsson, 1. þm. Reykv.
Ólafur Thors, þm. G.-K. Páll Hermannsson, 2. þm. N.-M.
Páll Zóphóníasson, 1. þm. N.-M. Páimi Hannesson, 1. þm. Skagf.
Pétur Halldórsson, 4. þm. Reykv. Pétur Ottesen, þm. Borgf.
Sigurður E. Hlíðar, þm. Ak. Sig. Kristjánsson, 6. þm. Reykv.
Sigurjón Á. Ólafsson, 2. landsk. þm. Skúli Guðm., þm. V.-Húnv.
Stefán Stefánsson, 3. landsk. þm. Steingr. Steinþórss., 2. þm. Sk.
Sveinbjörn Högnason, 1. þm. Rang. Thor Thors, þm. Snæf.
(Frh. á 4. síðu.)
Ægir bjargar blððiu
Korsba skípi, sem
var ð Eeið til Ameribn
1T ADSKIPIÐ ÆGIR
* hingað í morgun
kom
með
norskt vöruflutningaskip, sem
hafði misst skrúfuna um 100
sjómílur suður af landinu.
Skipið hafði kallað á hjálp á
laugardag og fór Ægir þegar
á vettvang.
Það heitir Dixie og er frá
Porsgrunn, er það fullhlaðið af
vörum og var á leið til Ameríku.
Það er 2400 tonn DW. að
stærð. Skipið mun að líkindum
fá viðgerð hér.
1
Allar pfzbar vSnr
gerðar apptœbar A
bSfnnam síðan kl.
12 Fnótt!
Tjén ÞjóOverja jrflr
1060 mlllj. kr. á árl.
Frá Fréttaritara Alpýðubl.
KHÖFN í morgun.
A KVÖRÐUN Brieía og
■*"*■ Frakka um að evara
hinum ólöglegu tundurdufla-
hemaði með þvi að gera
upptækar á höfunum allar
vötur af þýzkum uppmna,
og vörur, sem eru eign Þjóð-
verja, kom til framkvæmda
<kl- 12 í nótt.
Það er talið að tjón Þjóð-
verja af framkvæmd þessar-
ar ákvörðunar muni nema
1000 milljónum króna á árí,
og aö þeir séu með henní
sviptir möguleikum á því að
afla sér nauðsynlegasta
gjaldeyris til hráefniskaupa
frá Rússlandi og Suðaustur-
Evrópu.
StOÍIIiD P]6ð-
ræknlsfélags.
1h JÓÐRÆKNISFÉLAGIÐ, sem
■®r# áðiur hefír verfð sagt frá hér
í blaðinu, var stofnað 1 .des í
Kaupþingssalnum.
Húsfyllír var á stofnfundinum.
Voru þar samþykkt lög fyrír fé-
lagið og kosin stjórn. t stjórn
vom kosnir Ásgeir Ásgéirsson,
Jónas Jónsson og Thor Thors.
Ennfremur var kosið 26 manna
fulltrúaráð.
Tillaga vax samþykkt rnn að
koma á mannaskiptum við Vest-
ur-islendinga, svo sem keinnara-
skiptum, læknaskiptum o. s. frv.
Markmið félagsins er að halda
uppi og glæða samstarf við Vest-
ur-lslendinga.
í fuiltrúaráð vom kosnir: Al-
exander Jóhannesson, dr. phil,
rektor Háskólans, Ámi EyLands
framkvæmdarstjóri, Benedikt
Sveinsson, bókavörður, Finnur
Jónsson, alþm., Friðrik Hall-
grimsson, prestur, Garðar Gísla-
son, stórkaupmaður, Guðmundur
Finnbogason, dr. phil., lands-
bókavörður, Guðm. Vilhjálms-
son forstjóri, Guðrún Jónasson,
Frh. á 4- síðu.
Lipaðirim i Reykjavík
og rikissjóðnr sýknaðir.
------------ ■ ----
Héraðsdómariiíii, Haildör Júlíusscm, sæt
ir aðfinnslum hjá hæstarétti.
F
YRIR skömmu var í
haestarétti kveðinn upp
dómur í skaðabótamáli, sem
Lárus Marísson hafði höfðað
gegn lögmanninum í Reykja-
vík, dr. juris Birni Þórðar-
syni, f. li. ríkissjóðs eða per-
sónulega, og Guðmundi
Jónssyni kaupmanni út af ó>-
löglegri innsetningargjörð.
Skipaður setudómari var í
Frh. á 4.