Alþýðublaðið - 09.12.1939, Page 2
LAUGARDAGUR S. DES. 1939.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Næíurgalinn.
21) En hvar var fuglinn? Hirðmaðurinn hljóp um alla sali og
ganga. 22) En enginn í höllinni hafði heyrt minnzt á næturgal-
ann. 23) Og hirðmaðurinn hljóp aftur til keisarans og sagði, að
þetta hlyti að vera skröksaga. 24 — En bókina, sem þetta stend-
ur í, sendi mér hans hátign Japanskeisari, og þá hlýtur það að
vera satt. Ég vil hlusta á næturgalann. Og ef þér verðið ekki
kominn með hann fyrir kvöldið, þá fer illa fyrir yður.
Efni f jðiakjólinn.
Komið tímanlega.
Arði úthlutað eftir árið.
(Qkaupíélaqié
Blindraviniaf élagi ð
‘heldur bazar í Blindraskólan-
um, Ingólfsstræti 16 á rnorgun
fel. 2 e. h. Hefir alitaf verið margt
gó'ðra muna á Bazar Blimdravina-
fólagsims, og mun einnig verða
ó morgun. Flestir miunirnir eru
haglega gerðir af blindum mönn-
um.
Frá Friðarfélaginu.
Þar sem Norræna félagið og
Rauði kross íslands gangast fyr-
ir fiársöfnun til Finnlands, mun
Friðariélagið ekki beita sér fyrir
slíkri fjársöfnun, eins og það safn
aði fé til Spánar, er þar var
styrjöld. En félagið vill biðja fé-
lagsmenn sína að styðja of-
inefnda fjársöfnun til Finnlands,
eins og þeir hafa ’frekast tök á.
íslenzk úrvalsljóð.
Nýtt bindi er komið á bóka-
markaðinn. Er það úrval úr
kvæðum Steingríms Thorsteins-
sonar. isafoldarprentsmiðja gef-
ur út.
UMRÆÐUEFNI
DAGSINS.
Hin mikla útgáfustarfsemi.
MFA. — ísafoldarprent-
smiðja. Borgarvirki. Frú Cu-
rie og María Antoinetta. —
Póstar fara út um land.
Rakararnir og krakkarnir.
— Verkamannabústaðirnir
nýju.
ATHUGANIR
HANNESAR Á HORNINU.
HVERJU HAUSTI kemur út
mikill fjöldi bóka og þa‘ð er
yfirleitt alveg óskiljanlegt að
mögulegt skuli vera að gefa út
önur eins ósköp af bókum og gert
er hér á landi á hverju ári. Að
líkindum er og stórtap á sumum
útgáfum og þá sérstaklega þeim,
sem einstaklingar gefa út eða höf-
undar, sem gefa út sín eigin verk.
— Hin stóru útgáfufyrirtæki, eins
og t. d. MFA, ísafoldarprentsmiðja
og Menningarsjóður, gæta þess vel
að gefa ekki út nema góðar bæk-
ur, sem fengur er fyrir þjóðina að
fá.
BÆKUR MFA í fyrra voru mik-
ill fengur og svo mun enn verða
t. d. um hina stórfenglegu skáld-
sögu Borgarvirki eftir Cronin, sem
út er komin. Þetta mun vera ein-
hver stórfenglegasta skáldsagan,
sem út kemur á þessu
ári hér á landi. — Þá var
og Mannkynssaga Wells, sem
Meningarsjóður gaf út í fyrra,
geysimikill fengur. Læknirinn,
sem ísafoldarprentsmiðja gaf út í
fyrra, var stórkostlega fróðleg bók
og' skemmtileg, enda mun hún hafa
selst ágætlega. Það eru einmitt
slíkar æfisögur — og ferðasögur.
sem íslendingar eru sólgnir í. ísa-
foldarprentsmiðja hefir og nú gef-
ið út tvær bækur, sem vekja
munu mikla athygli hér eins og
alls staðar annars staðar, Maria
Antoinetta og frú Curie. Þessar
báðar bækur eru ákaflega
skemmtilegar, og þó mun frú Cu-
rie vera enn skemmtilegri. Saga
hennar er full af æfintýrum hvers-
dagslífsins, fráSögnum af lífi vís-
indamannsins, vonbrigðum hans
og sigrum.
— 'im.* isas e®s mm masm
FRÚ CURIE var, eíns og kunn-
ugt er, frönsk. Hún fann upp ra-
díum, eitthvert mesta undralyf
handa mönnum, sem þekkist. Þeir,
sem muna bókina Bakteríuveiðar,
munu búast við líkri frásögn í
þessari nýju bók. Saga frú Curie
er ekki sorgarsaga, heldur glæsi-
leg saga einhverrar mestu afreks-
konu, sem uppi hefir. verið. Bók-
ina hefir þýtt frú Kristín, Ólafs-
dóttir læknir, og eru það nægileg
meðmæli með þýðingunni. María
Antoinetta er sorgarsaga um ein-
hverjá ógæfusömustu konu, sem
uppi hefir verið. Báðar þessar
bækur eru stórar og ágætar. Það
er fengur fyrir þjóðina að fá slík
verk á íslenzka tungu. Þá eru
bækur þær, sem MFA gefur út og
enn eru aðeins ókomnar: Saga
fluglistarinnar og Hrunadans
heimsveldanna. Þetta eru allt stór-
merkar bækur, sem ómissandi eru
hverjum bókelskum manni. Og nú
fer póstur út um land eftir helg-
ina. Með honum ætti fólk að senda
vinum sínum góða bók.
RAKARAR biðja fólk að koma
til sín sem allra fyrst til að fá
jólaklippinguna. — Sérstaklega
leggja þeir áherzlu á það, að mæð-
ur komi með börn sín. Rakari
sagði mér í gær, að fyrir stórhá-
tíðir og þó sérstaklega fyrir jólin
hlytust stundum hin mestu vand-
ræði af því, að komið væri með
börn til klippingar þegar ösin væri
langmest rétt fyrir jólin, en biðin
gerði börnin mjög óróleg. Það væri
heppilegt fyrir fólk að fara að
ráðum rakaranna í þessu.
FÉLAGI í Byggingarfélagi
verkamanna skrifar mér: „Ég var
að skoða teikningarnar af nýju
verkamannabústöðunum. Þeim er
í flestum atriðum prýðilega fyrir-
komið. Þó er ýmislegt, sem laga
þarf. Dyr þurfa að vera úr eld-
húsinu inn í svefnherbergið. Það
er svo skiljanlegt, að ekki þarf
skýringar við. Hugsum okkur t. d.
að einhver sé veikur, jafnvel þó að
ekki sé annað en það, að krakka
sé illt í maganum, en gestir séu í
stofunni. Þá er ákaflega óþægilegt
að geta ekki komizt út úr svefn-
herberginu nema í gegnum stof-
una.“
ELDHÚSIÐ er líka svo stórt, að
það þolir vel slíkar dyr. En óþarft
er aftur á móti að hafa dyr milli
stofunnar og svefnherbergisins.
Þar mætti aftur á móti koma fyrir
skáp, og eins líka í króknum bak
við hurðina inn í eldhúsið. Þetta
ætti að athuga strax, svo að eig-
endurnir þurfi ekki að gera þess-
ar breytingar, þegar húsin eru
komin upp — og menn farnir að
reka sig á óþægindin. Lítill auka-
kostnaður væri og að að hafa altan
yfir tröppunum.“
„ÞÁ ER ANNAR höfuðgalli,
sem reyndar er sameiginlegur fyrir
flestöll hús, sem reist hafa verið
hér 1 Reykjavík síðustu árin. Það
er ris húsanna. Það er óþarflega
hátt til þess að hafa nægan vatns-
halla, en of lágt, til þess að vera
að nokkru gagni, víðast 180—200
cm. Mér er ságt, að það sé bygg-
inganefnd Reykjavíkur sem þessu
ráði, og beri við fegurðarástæðum.
Ef risið er 3 metrar kostar það
sáralitlu meira — 200—300 kr. á
stóru húsi — í hæsta lagi, En með
því fæst möguleiki íyrir góðum
geymslum eða jafnvel litlum þak-
herbergjum á loftinu. En slík þak-
herbergi geta verið ákaflega gagn-
leg fyrir barnmargar fjölskyldur,
en þurfa lítið að kosta, þar sem
hver sæmilega laghentur maður
getur innréttað þau með ýmsu ó-
dýru efni. Ég skoðaði um daginn
mörg ný hús á Melunum. Öll nema
eitt voru með þessu lága gagns-
^runaliðið er
bjargvœttur
en samt er innbú yðar í mikilli hættu, ef
kviknar í húsinu.
Er ekki betra að greiða nokkrar krónur á ári
og vera viss um að verða ekki fyrir skaða, þó
að brenni, en að eiga allt á hættu?
Látið öss bera ábættiana.
Iðgjöldin eru svo lág, að allir geta brunatryggt
húsmuni sína.
Sími 1700.
Eimskip, 3. hæð.
Brunadeild.
Bazar
heldur Blindrafélagið í Blindraskólanum, Ingólfsstræti
16, sunnudaginn 10. þ. m. kl. 2 síðdegis. Margt ágætra
muna fyrir ótrúlega lágt verð. Komið og sjáið hvað
blindir menn hafa að bjóða.
lausa risi. í þeim eru 3 herbergja
íbúðir, leigðar á 165—180 kr., en
hvergi kompa fyrir barn eða
vinnustúlku. En þeir, sem hafa
efni á að greiða svo dýra húsa-
leigu, hafa flestir vinnustúlkur, en
eru í vandræðum með herbergi
handa þeim.“
„Á EINU HÚSINU er risið liðl.
3 metrar, og var sagt, að eigand-
inn hefði átt í miklu stímabraki
við bygginganefndina að fá því S
framgengt að hafa það svo hátt. En
þarna uppi var líka pláss fyrir á-
gætis geymslur og gott herbergi.
Er illt til þess að vita, að yfirvöld
bæjarins séu með heimskulegum
tiktúrum að rýra gildi hinna rán-
dýru húsa, sem bæjarbúar eru að
reyna að klóra upp yfir sig. Þess-
um athugasemrum bið ég þig,
Hannes minn, að koma til réttra
aðila.“
EF STJÓRN Byggingarfélagsins
vildi gera einhverjar athuga-
semdir við þetta bréf, þá er mér
vitanlega ljúft að birta það. Það
væri líka mjög æskilegt, ef stjórn
B. V. vildi skýra afstaðu sína.
Hannes á horninu.
JOHN DICKSON CARR:
Morðln I vaxmyndasafnlnu.
5.
tíðkuðust í þá daga. Ennfremur var sagt frá kristnu píslar-
vottunum, sem kastað var fyrir ljónin. Þá var sagt frá mönn-
um, - sem höfðu verið myrtir á ýmsan hátt, skotnir, stungnir
eða kyrktir. Ég varð þess var, að hinn rólegi Chaumont las með
mikilli athygli allar frásagnirnar, en reyndi að láta lítið á
því bera.
En ég horfði á stúlkuna, sem hafði opnað fyrir okkur. Það
hlaut að vera dóttir Augustins. Hún hafði brúnt hár, sem var
sett upp í hnakkanum, hún hafði bogmyndaðar augnabrúnir,
beint nef og dökkbrún augu. Hún horfði á föður sinn, eins
og hún undraðist það, að ekki skyldi hafa farið yfir hann vagn
á götunni.
— Ó, pabbi, sagði hún fjörlega. — Eru þetta lögreglumenn?
Jæjá, við lokuðum samkvæmt ósk yðar, þér hafið haft af okkur
fé. Hún gretti sig. — Nú vona ég, að þér segið okkur, hvers þér
óskið. Ég vona, að þér hafið ekki hlustað á þvættinginn úr
honum pabba?
— Nei, væna mín, nei, sagði Augustin sefandi. — Viltu gera
svo vel og kveikja ljós í öllu safninu.
— Hún greip fram í fyrir honum: — Nei, pabbi, það getur
þú gert sjálfur. Ég þarf að tala við þessa herramenn. Svo
krosslagði hún hendurnar á brjóstinu, horfði á hann ákveðin
á svip-, þangað til hann kinnkaði kolli, brosti barnalega og fór.
Svo hélt hún áfram: — Þessa leið, herrar mínir. Faðir minn
kemur bráðum aftur.
Hún fór með okkur gegn um dyr til hægri. Þar var setu-
stofa. Hún gekk þar bak við borð og stóð þar með krosslagðar
hendur á brjóstinu.
— Hann er hálfgert barn, sagði hún. — Segið mér það sem
ykkur liggur á hjarta.
Bencolin sagði henni söguna. En hann minntist ekki á
það, sem Bencolin hafði sagt við okkur. Hann talaði blátt á-
fram, eins og hann þættist viss um, að hvorugt þeirra feðg-
inanna gæti átt nokkurn þátt í þessum morðum. En þegar ég
horfði í andlit ungfrú Augustin, fannst mér hún grunsamleg.
Hún horfði framan í Bencolin og augnaráðið var starandi, og
hún dró andann ótt og títt.
— Gat faðir minn gefið nokkra skýringu á þessu? spurði
hún, þegar Bencolin hafði lokið máli sínu.
— Hann sagði aðeins, svaraði Bencolin, að hann hefði ekki
séð hana fara.
— Það er ré'tt, svaraði stúlkan. — En ég sá hana fara.
— Sáuð þér hana fara?
— Já.
Aftur sá ég varirnar á CChaumont bærast. Hann sagði: —
Ungfrú, þetta er misskilningur. Ég var úti.og get borið um
það, að hún kom ekki út.
Hún leit á Chaumont, eins og hún væri nú fyrst að taka
eftir honum. Hún mældi hann með augunum.
— Einmitt það! Og hversu lengi biðuð þér, herra?
•— Þar til fimmtíu mínútum eftir lokunartíma. .
— Jæja, sagði stúlkan. — Það stendur þá heima. Hún nam
staðar og tók mig tali á leiðinni út. Ég hleypti henni út eftir
að lokað var.
Chaumont kreppti hnefana.
— Fyrst svo er, sagði Bencolin — þá eru vandræði okkar
leyst. Þér töluðuð við hana í stundarfjórðung, ungfrú?
— Já.
— Ágætt, það er aðeins eitt, se mokkur langar til að vita,
sagði Bencolin og hleypti brúnum. — Hvernig var hún klædd,
þegar hún talaði við yður?
— Ungfrú Augustin hikaði andartak. — Ég tók ekki eftir
því, sagði hún með hægð.
— Einmitt það, hrópaði Chaumont. — Segið okkur þá,
hvernig hún var í útliti. Getið þér það.
— Hún leit út eins og venjuleg stúlka.
— Ljóshærð eða dökkhærð.
Aftur kom hik á hana. — Dökkhærð, sagði hún — brún
augu, munnstór, lítil og grannvaxin.
— Ungfrú Duchéne var dökkhærð, en hún var mjög há-
vaxin, og hún var bláeyg. Hamingjan góða, hrópaði Chau-
mont. — Af hverju segið þér ekki satt?
— Ég hefi sagt satt, en mér getur hafa missýnst. Herrann
verður að gæta þess, að hér fara margir út og inn um dyrnar
yfir daginn, og ég hafði enga ástæðu til að setja það sér-
staklega á mig, hvernig þessi manneskja leit út. En ég hleypti
henni út, og ég hefi ekki séð hana síðan.
Nú kom gamli Augustin inn. Hann tók eftir hinum kulda-
lega svip á dóttur sinni og sagði: — Herrar mínir, nú er ég
búinn að kveikja. En ef þið ætlið að framkvæma nákvæma
rannsókn, verðið þið að nota ljósker. Það er aldrei mjög bjart í