Alþýðublaðið - 12.12.1939, Blaðsíða 2

/
ÞRIÐJUDAGUR 12. D'UZ. 1939.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Næturgalinn.
29) — Ég læt litlu eldabuskuna fá fast embætti í eldhúsinu, eí
hún getur vísað mér á næturgalann, sagði hirðamðurinn. 30) Og
svo fóru þaú öll út í skóginn, þar sem næturgalinn var vanur
að syngja. En allt í einu fór kýr að baula. 31) -— Ó, sagði hirð-
maðurinn, þarna er næturgalinn. Það eru meiri hljóðin í hon-
um. — Nei, það er kýr, sagði litla eldabuskan. 32.) Froskarnir
kvökkuðu. 33) — Yndislegt, sagði kírtverski hirðpresturinn.
Þetta hlýtur þó að vera næturgalinn. — Nei, það eru froskarnir,
sagði litla eldabuskan.
UMRÆÐUEFNI
Karlmainaskðr
gott úrval.
Tekjuafgangur eftir árið.
©kaupfélacjié
Þióöbankinn danski
ihefir sett nýjar reglur uin
gjaldeyrisverzlun, aUmiklu strang
ari en fyrri reglur. Til dæmis er
nú ekki heimilt að selja neinum
manni útlendan gjaldeyri til ferða
laga fyrir meira en 500 danskar
krónur á 6 mánaða fresti. Eftir-
lit með gjáldeyrisverzluninni
verður strangara en hingað til.
Gjaldeyrisskuldir danska þjóð-
í bankans við önnur lönd em nú
orðnar 421/2 milljón kr. FO.'
Útbreiðið Alþýðublaðið!
Kaupstaðabúar og áhugamál
þeirra. Tilboð frá mér. Bréf
frá sjómanni á Akranesi.
Lýsing á aðstöðu sjómanna-
við höfnina þar. Verðhækk-
un á kindabjúgum.
ATHUGANIR
HANNESAR Á HORNINU.
G HEFI minnst á það hér í
dálki mínum, að ég vildi
gjarna láta hann ná víðar um land-
ið en hér í Reykjavík. Það er að
segja: Ég vildi hirta bréf frá
mönnum um ýms áhugamál þeirra
eða athugasemdir, þó að þeir eigi
heima utan Reykjavíkur. Þetta
myndi verða vel séð af fólki um
land allt, því að Alþýðublaðið
muu vera útbreiddasta dagblaðið
í sjávarþorpunum.
EN SJÁLFUR er ég ekki kunn-
ugur nema hér í Reykjavík, svo að
ég geti tekið til athugunar mál
nema hér. Hins vegar virðist erfitt,
að fá íbúa kaupstaðanna til að
skrifa mér um sín áhugamál eða
sínar athugasemdir. Nú ættu þeir
að gera það. Bréfin þurfa að vera
stutt, en menn þurfa ekki að hugsa
um það, þó að þau séu ekki að
öllu leyti rétt skrifuð, því það mun
ég laga, eins og ég hef lagað í
hendi minni flest þau bréf, sem
ég fæ. Hér er bréf frá „Sjómanni á
Altranesi", sem ég þakka honum
fyrir og tel sjálfsagt að birta. Þar
eru margvísl. athugasemdir, sem
áreiðanlega eru nauðsynlegar.
Bréfið er svohljóðandi:
„EF SEGJA ÆTTI frá framtaki
ráðandi manna á Akranesi í mál-
um þeim, sem sjómenn og aðra,
sem það þorp byggja snertir, þá
væri það eitthvað á þessa leið: —
Á sunnanverðum skaganum er
hafnargarður, sem öll þau skip,
sem til Akraness koma eru af-
greidd við. Því mannvirki er nú
haldið í svo góðu lagi, að þar er
ekki hægt að fara um án þess að
vera í hnéháum stígvélum, til þess
að komast þurrum fótum yfir þau
stöðuvötn, sem myndast, ef regn
er eða sjór slettist upp á garðinn."
„Á GARÐINUM eru náttúrlega
hringir, sem skipum er fest í eða
að minnsta kosti eiga þeir að vera
í lagi, én þollar þeir, sem
alls staðar annars staðar á slíkum
stöðum eru hafðir fastir við
hringana, eru í fæstum tilfellum á
sínum stöðum og líklegast alls
ekki til, að minnsta kosti ekki sjá-
anlegir. Á fremsta ljósastaurnum
hefir undanfarandi verið haft
grænt ljós til mikils hægðarauka
fyrir skip þau, sem að garðinum
koma, en þetta er nú horfið —
líkast til af sparnaði eða af
trassaskap. Til slysavarna eru þar
bjarghringar oftast nær, en vana-
lega í því ástandi, að ónothæfir eru
með öllu, til dæmis engin lína
við þá o. s, frv. Til þess að kom-
DAGSINS.
ast upp úr bátum og öðrum skip-
um, eru stigar utan i garðinum, en
svo stuttir, að seilingarhæð full-
orðins manns er upp í neðstu
tröppuna á þeim, auk þess all-
flestar tröppurnar svo bognar og
skældar, að illmögulegt er að fóta
sig x þeim, og má nærri geta —
hversu gott er að ferðast um slíka
stiga.“
„HELMINGUR bátaflota þess,
sem á heima á staðnum, hefir
legið á víkinni út af garðinum og
hafa þeir smábátauppsátur í Teiga-
vör rétt inn af garðinum, þar varð
hið sorglega slys síðastliðinn vetur.
Þar hagar svo til, að tveir stein-
steypugarðar liggja niður miðja
vörina og má nærri geta, hversu
gott er að lenda á slíkum stað í
stormi og náttmyrkri, þó á þar
að vera ljós, til að lýsa upp vör-
ina, en kemur bara að engum not-
um, svo vel er því fyrir komið.“
„VIÐ VÖRINA er skúrgarmur,
sem björgunarbátur sá, er Slysa-
varnafélag íslands hefir lagt til er
geymdur í. Þar er svo umbúið, að
eiigum manni er unnt að komast
inn í skúr þennan til að ná til báts-
ins, án þess að hafa til þess verk-
færi, til dæmis járnkarl eða önnur
slík verkfæri, og sjá allir, hve
hægt er um hönd að ná til báts-
ins, ef slys ber að með þessu fyrir-
komulagi, því sækja þyrfti verk-
færin langar leiðir og gæti þá orð
ið nokkuð seint að nota bátinn,
þegar komist væri í skúrinn og
sjálfsagt ekki til ætlazt af þeim,
sem bátinn lögðu til, að þannig
sé frá geymslu hans gengið.“
„EITT ER ÞAÐ, sem sjómönnun-
um má kenna sjálfum, og það er,
að allir þeir bátar, sem hotaðir eru
til að fara um borð í vélbátana á,
skuli ávalt vera ára- og ræðalausir
í vörunum, og hefði að líkindum
öðruvísi farið þá er slysið varð við
Teigavör síðastliðinn vetur, ef svo
hefði ekki verið, en sjómenn
kenna hvers annars gripdeildum
um og kannske ekki að ástæðu-
lausu, og er leitt til þéss að vita,
að slíkt siðleysi skuli til vera með-
al svo góðra drengja, sem Akur-
nesingar eru og ekki sízt sjómenn-
irnir."
„ÞÁ ER UM LAMBHÚSASUND,
hina bátaleguna, að ræða. Þar
hagar svo til, að tvær eru innsigl-
ingar á sundið, syðra og vestra
sund. Innsiglingarvörður eða
merki eru við bæði sundin með
ljósum á, en svo er nú þar vel um
hugsað, að á öðrum sundmérkjun-
um var ekki um þriggja vikna
tíma í haust kveikt og því ekki
hægt að komast það sundið hættu-
laust í dimmu og kemur fyrir að
brugðizt getur svona dag og dag
að á báðum sundmerkjum logi og
altítt að rauðu ljósin séu hvít eða
mjög hvítleit, enda notaðar rauð-
ar ljósaperur, sem fljótlega lýsast,
og götuljós í nær sömu línu og
Ijósmerkin, en bót er í máli að sá
ljósastaur hefir átt að færast ár
eftir ár og verður sjálfsagt færður
þá er slys hefir orðið af þeim und-
andrætti.“
„EITT ÆTLA ÉG AÐ MINNAST
á ennþá, þó að margt fleira sé
eftir. Það eru hafnsögumálin. Þá
er ókunnug skip koma til Akra-
ness, sem þurfa á leiðsögu að
halda, er það algild venja að þau
þurfi að bíða þess að leiðsögumað-
urinn komi um borð í þau í tvo
til þrjá klukkutíma eða jafnvel
lengur, ef þá ekki einhver góð-
viljuð sál fer óbeðin og leiðbeinir
skipinu til hafnar. Komið getur
líka fyrir, að leiðsögumaðurinn sé
ekki á staðnum, í Reykjavík, norð-
ur á Siglufirði eða hver veit hvar,
og þá ekki jafnfærum mönnum á
að skipa, enda enginn varamaður
tilnefndur og kannske líka álitið
að óþarfi sé að flýta fyrir skipum
með því að losa þau við að bíða
leiðsögu tímum saman.“
„ÞAÐ, SEM ÓTALIÐ ER af
framtaki ráðandi manna hrepps-
nefndar og hafnarnefndar, gæti
kannske einhver bent þeim á þá
er þeir vakna af þeim syndasvefni,
sem þeir sofa nú og hafa sofið und-
anfarin ár.“
HÚSMÓÐIR skrifar mér:
„Kindabjúgu eru mesti uppáhalds-
matur á heimili mínu og þau eru
handhæg til matreiðslu, — en þau
eru dýr matur, — kílóið hefir
kostað kr. 2,20. í gær var hug-
Mtavélar
með öllu tilheyrandi til
sölu nú þegar.
Iigólfor JénssM,
Sími 3656. Bankastr. 7.
Viðtalstími 4—6.
myndin að hafa bjúgu í matinn og
átti að kaupa þau í Matardeild
Sláturfélagsins eins og venjulega,
— en það urðu hlaup en ekki
kaup, því nú kostuðu þau skyndi-
lega 3 krónur kílóið. Höfðu með
öðrum orðum hækkað um rúmlega
35%. Hvernig stendur nú á
þessu?“
„í BJÚGUM ER ÞÓ alíslenzkt
efni, aðallega kjöt, sem lögum
samkvæmt hefir ekkert hækkað
síðan í vor. Vinnulaun hafa held-
ur ekki hækkað og af sömu á-
stæðu.. Mér skilst, að þetta sé
smjörsagan endurtekin, en bara í
verri mynd. Mér þykir furðulegt,
hvernig framleiðendur hinnar al-
íslenzku framleiðslu sýna þegn-
skap sinn, sem svo mjög er nú
krafizt af allri alþýðu manna. Bók-
stafur gengislaganna frá því í vor
bannaði hvorki verðhækkun á
smjöri né bjúgum, en andi þeirra
laga fyrirbýður áreiðanlega svo
gengdarlausa verðhækkun ís-
lenzkra afurða, sem hér hefir átt
sér stað. En er hér ekki verkefni
Veðlagsnefndar, eða hvað? Ég
bara spyr.“
*•/ ^ r-r-vvv )
ÆTLI ÞAÐ SÉ EKKI um þessa
óhæfu verðhækkxin alveg eins og
verðhækkunina á smjörinu?
Hannes á horninu.
„Berlingske Aítenavis“
í Kaupmannahöfn birtir grein
úm ikliofninginn í íslenzka kiomm-
únistaflokkmnn og hinn stórkost-
lega áróÖur, sem Rússar reki á
íslandi. FÚ.
kemnr fðor i ]
JOHN DICKSON CARR:
Morðín í vaxmyidasaffliBD.
7.
unum umhverfis Marat. Svo fór ég að skoða hafurfætlinginn,
og konuna, sem hvílir í fangi hans.
Augustin hrissti höfuðið.
— Hvað sögðuð þér?
-— Ég sagði. að mér þætti goðmyndin af hafurfætlingnum
og konunni, sem hvílir í fangi hans.
Augustin stóð, eins og hann væri dáleiddur. — Þér hljótið
sjláfur að vra brjálaður. Það er engin kona í fangi hafur-
fætlingsins.
II. KAFLI
BLÓÐIÐ í GANGINUM.
En þar er kona núna, sagði Bencolin, og það er ekki vax-
mynd, heldur raunveruleg kona og hún er dáin.
Hann beindi Ijósinu að hafurfætlingnum, en við stóðum
þögulir í kring um hann.
Vaxmyndin af hafturfætlingnum var fast við vegginn, rétt
hjá stiganum. Armar myndarinnar voru hálfkrepptir og hafði
lík konunnar verið lagt í fang myndarinnar. Ég komst seinna
að því, að innan í vaxmyndunum er stálgrind. Aðalþungi líks-
ins hvíldi á hægri armi og brjósti myndarinnar. Bencolin
beindi ljósinu að gólfinu. Fótur hafurfætlingsins var litaður
blóði.
Takið líkið úr fangi myndarinnar, sagði Bencolin. — En
farið varlega og brjótið ekkert.
Við losuðum líkið úr fangi hafurfætlingsins og lögðum það
á gólfið. Líkið var ennþá volgt. Því næst beindi Bencolin
ljósinu að andliti líksins. Augun voru opin, þau voru brún.
Við hlið mína heyrði ég mann draga þungt andann. Chaumont
sagði og röddin skalf. — Ég þekki þessa konu.
— Einmitt það, sagði Bencolin.
— Það er Claudine Martel, bezta vinkona Odette, stúlkan,
sem við ætluðum að drekka teið með. jlg^j
— Önnur dóttir fyrrverandi ráðherra. Er ekki svo?
Hann leit rólega á Chaumont.
— Jú, einmitt. sagði Chaumont. — Hvernig dó hún?
— Hún hefir verið stungin í bakið. Bencolin lyfti líkinu,
svo að við gætum séð bakið. Hnífurinn hefir hlotið að koma
við hjartað. Það hefði ekki blætt svona mikið eftir kúlu. En
það verður erfitt að fást við þetta mál. Og ekki sjást nein
merki eftir ryskingar. Klæði hennar hafa ekki aflagast, að
öðru leyti en þessu.
Hann benti á mjóa gullkeðju um hálsinn á líkinu. Við þessa
festi hafði bersýnilega verið fest men, sem stúlkan hafði borið
á brjóstinu innan við kjólinn, en þetta men hafði verið skilið
frá festinni.
— Nei, hér hafa engar ryskingar átt sér stað. Fingurnir eru
ókrepptir. En hvar er handtaskan hennar? Skollinn sjláfur!
Mig vantar handtöskuna! Þær hafa allar handtöskur. Hvar
er hún?
Hann beindi ljósinu í allar áttir og ljóskeilan féll í andlit
Augustins. Um leið og ljósið féll í andlit hans hrópaði hann
upp yfir sig.
— Ætlið þið nú að taka mig fastan? — Ég á engan þátt í
þessu.
— Þegið þér, sagði Bencolin. — Bíðið við. Þessi stúlka hefir
ekki getað verið myrt fyrir meir en tveim tímum. Hvenær
fóruð þér?
— Ég fór rétt fyrir hálf tólf. Rétt eftir að þér hringduð til
mín.
— Og komuð þér hingað niður áður en þér fóruð?
— Já, það varð ég að gera. Sum ljósin er ekki hægt að
slökkva nema hér niðri.
— Og var enginn hér þá?
— Nei, enginn.
Bencolin leit á úrið sitt. Tólf fjörutíu og fimm. Það er að-
eins rúmur klukkutími síðan þér voruð hérna niðri. Ég hygg
að þessi stúlka hafi ekki getað komið inn um aðaldyrnar?
,— Nei, það er útilokað. Dóttir mín hefði ekki opnað fyrir
öðrum en mér. En annars getið þér spurt hana sjálfur.
Bencolin lét Ijóskeiluna leika um vegginn. Sást þá á ein-
um stað tréhurð, sem var máluð þannig, að hún líktist steini.
— Einmitt, tautaði Bencolin. Þarna hygg ég að sé hinn inn-
gangurinn í húsið.
— Já, herra! Það er þröngur gangur, sem liggur að hryll-
ingasafninu bak við vegginn. Þangað þarf ég að fara til þess
að slökkva ljósin. Og svo eru aðrar dyr.
Bencolin sneri sér snögglega við. — Hvert liggja þær?
— Þær liggja að gangi, sem liggur út að Boulevard de
Sebastopol En ég opna aldrei dyrnar að þeim gangi. Sú hurð
er alltaf lokuð.
Bencolin gekk hægt að tréhurðinni og opnaði hana. Ég sá
glytta þar í stiga, sem lá ofan að hryllingadeildinni. Beint á
móti dyrunum voru aðrar dyr. Ég fann titrandi hönd Au-