Alþýðublaðið - 20.12.1939, Page 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
MIÐVIKUDAGUR 20. DES. 1939

297. TÖLUBLAÐ
Rfissnesk áiás ð
Moreg eða Svíþjóð
þ$ðir strið við
England.
Ðmmæli Duff Coop-
ers f Amerikn.
BERLÍN í morgun. FÚ.
DUFF COOPER fyrr-
verandi flotamála-
ráðherra Breta er nú á
fyrirlestraferð í Norður-
Ameríku til þess að vinna
fyrir málefni bandamanna.
í ræðu, stem hann hélt
nýlega, sagði hann, að
Bretar gerðu allt, sem
mögulegt væri til þess að
hjálpa Finnum. En ef svo
skyldi fara, að Finnar
biðu ósigur og Rússar réð-
ust á Skandinavíu, þá
myndi England þegar í
stað segja Sovét-Rúss-
landi stríð á hendur.
Innbrot i nótt hjá
Johnson & Kaaber.
¥ NÓTT var framið innbrot
hjá Johnson & Kaaber í
Hafnarstræti.
Höfðu verið sprengdar upp
tvílæstar dyr portmegin og
komizt þar inn í kjallarann.
Því næst hafði verið farið
upp í vörugeymslurnar og skrif-
stofurnar.
Mjög litlu hafði verið stolið,
en öllu umturnað. Hafði ber-
sýnilega verið leitað að pen-
ingaskápum, en ekki fundist.
Meðal þess, sem saknað var,
voru tveir vindlingapakkar,
einn whisky-peli, karlmanna-
sokkar og rakvélablöð.
Finnar sðkktn „Oktéberbylt~
inf|unni“, einu stærsta orustu
skipi SovéMtússlands, í gær.
----» .
Skotið í kai af strandvamavirkjum á Kyrjálanesi
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
F REGN FRÁ HELSINGFORS í gærkveldi hermir, að
strandvarnarvirki Finna á Kyrjálanesi hafi sökkt
einu stærsta orustuskipi Rússa, „Oktjabrskaja Revoluzia“
<Októberbyltingin) í gær.
Skipið var 23 000 smálestir að stærð og var byggt fyrir
heimsstyrjöldina 1914 og hét þá „Gangut,“ en var skírt upp
eftir bolsévíkabyltinguna 1917 og gefið það nafn, sem hún
gengur undir á Rússlandi.
Skipið hafði 12 fallbyssur af 12 þumlunga hlaupvídd og
fór með 18 mílna hraða á vöku. Frá Rússlandi hefir engin stað-
festing fengizt á þessari frétt.
Rússar senda ógrynni
liðs á ný til Finnlands.
--.■■■■-.-----
Vötnin að verða held fyrir skriðdreka.
KHÖFN í gærkveldi. FÚ.
Fréttaritari Reuters á austur-
vígstöðvunum í Finnlandi seg-
ir í skeyti í dag, að Rússar flytji
stórkostlega aukinn herafla á
allar vígstöðvar. Eru nú vötn
öll að verða held, svo hægt er
að fara með þung hernaðartæki
yfir þau.
Liðsforingjum þeim, sem
undanfarið hafa stjórnað rúss-
neska hernum, hefir unnvörp-
um verið vikið frá og aðrir sett-
ir í staðinn, og fylgir það fregn-
inni, að hinir nýju foringjar
hafi lofað Stalin að styrjöldinni
í Finnlandi skuli vera lokið í
febrúarmánuði.
Sami fréttaritari telur einn-
ig, að rússneska herstjórnin
hafi ákveðið að senda 200 þús-
Tveiair dönskua skipua
enn sökkt í Norðursjðnna
Menn éffasf, aé 24 menn af 35,
sem á skipunum voru, hafi farizf.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í morgun.
ANSKI verzlunarflot-
inn hefir enn á ný orðið
fyrir tveimur mjög alvarleg-
um áföllum við það, að tvö
dönsk kaupför hafa farizt
síðustu dagana, annaðhvort
á tundurduflum eða af völd-
um kafbáta, við austurströnd
Englands.
Annað skipið var eimskip-
ið „Bogö“, eign eimskipafé-
lagsins Baltic, en hitt eim-
skipið „Jytte“, eign Ove
Skous útgerðarmanns.
Brezkir togarar eru sagðir
hafa bjargað 11 manns af skips-
höfnunum, sem voru samtals 35
manns, 3 af „Bogö“ og 8 af
„Jytte“, en menn óttast að 24
hafi farizt.
Þessir 11 menn, sem þegar
er vitað. að hafi verið bjargað,
voru settir á 'land í enskri höfn.
Fréttirnar um þetta voru þó
enn mjög ógreinilega í gær-
kveldi.
„Bogö“ var á leið frá Skot-
landi til Svíþjóðar með kola-
farm, sem átti að fara til danskr
ar hafnar. ,,Jytte“ var á leiðinni
frá Skotlandi með kolafarm,
sem átti að fara til Svíþjóðar.
opnar
12 i
til hl.
VERZLANIRNAR hénna í hæn-
um verÖa opnar til kl. 12
í kvöld og ennfremur til mið-
nættis á Þorláksmessukvöld-
und manna úrvalslið á vígstöðv-
arnar á Kyrjálanesi þar sem
víggirðingar Finna 'eru traust-
astar.
Þetta og margt fleira bendir
til þess að Rússar muni nú ætla
að láta til skara skríða. Þessi
fréttaritari Reuters áætlar, að
manntjón Rússa í styrjöldinni
muni vera orðið um 4$ þúsund
manns.
Norskur fréttaritari á Petsa-
movígstöðvunum skýrir frá því,
að einnig þar bæti Rússar stór-
lega við lið sitt og haldi uppi
sókn, en með stórkostlegu tapi.
í nótt hefir þó lítið verið bar-
izt á nyrztu vígstöðvunum,
enda er þar nú 30 stiga frost,
en um þetta leyti árs getur orð-
ið miklu kaldara þar norður frá
eða allt að 40 til 50 stig.
Liðsafla eru Finnar nú að
senda til norðurvígstöðvanna,
þar sem liðsmunur er svo mik-
ill, að Rússar eru tíu á móti
einum.
í Berlínarfregn er það haft
eftir fréttum frá Stokkhólmi,
að aðstaða finnska hersins í
Norður-Finnlandi sé að verða
mjög alvarleg. Rússneskar her-
sveitir sækja þar fram með
þunga skriðdreka, og eru þær
sagðar komnar hálfa leið vest-
ur að sænsku landamærunum.
Stefna Rússar til borgarinnar
Kemijárvi.
Þá hafa Rússar farið yfir
varnarlínu Finna við landa-
mæri Noregs, en Finnar hörfa
undan með skipulegum hætti.
Rússar hafa nú náð á vald sitt
finnsku landsvæði, sem nær
175 km. suður með landamær
um Noregs.
Dr. phil Sigfús Blöndal,
bókavörður í Kaupmaninahöfn
lætur af starfi sínu við kónung-
legu bókhlöðuna 1. jan n. k.
vegna þess að liann er nýlega
orðinn 65 ára. Hann byrjaði sem
laðstoðarmaður í konlunglegu bók-
hlöðunfni árið 1901, en hefir síðan
1914 verið yfarbókavörður. F. O.
Ekki mannlegs eðiis
heidur af gaðlegam
upprunai!
KHÖFN í gærkveldi. FÚ.
STALIN verður 60 ára 21.
des., og er mikill viðbún-
aður í Rússlandi um að halda
afmælið hátíðlegt á sem glæsi-
legastan hátt. Flytur rússneska
útvarpið daglega ræður um
Stalin og skýrir frá' tilhögun
væntanlegra hátíðahalda.
Einn ræðumaður í rússneska
útvarpinu komst svo að orði í
gær um Stalin, að hann væri
ekki mannlegs eðlis, heldur
bæri miklu fremur að telja
hann af guðlegum uppruna. Á
afmælisdaginn verður rúss-
neska útvarpið að miklu leyti
helgað Stalin, og verða ræður
fluttar um hann á 11 helztu
tungumálum Sovétríkjanna.
Stormsveipor veldur
í Grímsey.
A MÁNUDAGSMORGUN
■**■ fór óvenjulega snöggur
stormsveipur yfir Sandvík í
Grímsey. Sjónarvottur, Jakob
Helgason, skýrir þannig frá:
Um sjöleytið á mánudags-
morgun hvessti skyndilega. Var
vindhraðinn með þeim fádæm-
um, að ekki varð við neitt ráð-
ið.
Á nýlegu timburhúsi féll inn
hliðin og tók af þak allt. Við
stafn þess stóð þó annað hærra
hús og sakaði ekki.
Tveir bátar voru í fjörunni
og tókst annar á loft, og hvolfdi
honum yfir hinn.
Ramgerður hjallur úr gildum
viðum slitnaði upp og kastaðist
20 metra. Þak tók af hlöðu og
áburðargryfju og fleiri skemmd
ir urðu á þessum stað.
Kort af Kyrjálanesi. Mannerheimlínan, sem barizt er um, liggur
þvert yfir nesið, eða eiðið, þar se mmest er um vötn, frá Koi-
visto við Kyrjálabotn austur að Ladogavatni. Á kortinu sést
Kronstadt. herskipalægi Rússa iiti fyrir Leningrad, innst í Kyrj-
álabotni. Enn fr'emur Terijoki, járnbrautarstöðin innan víð
finnsku landamærin, þar sem kommúnistastjórn Kuusinens er
. sögð hafa aðsetur sitt.
Colnmbns, priðja stærsta
kanpfari Þýzkalands sðkkt
Skipshöfnin sökkti pví sjálf, til þess
að það félli ekki í hendur Bretum.
Þ1
LONDON í morgun. FÚ.
RIÐJA MESTA KAUPFARI Þýzkalands, „Columbus",
33 000 smálesta skipi, hefir verið sökkt. Áhöfn skips-
ins sökkti skipinu og var henni bjargað af ameríska skip-
inu „Tuskaloosa“, um 400 mílum undan ströndum Amer-
íku.
„Columhus“ hafði notið fylgdar amerískra skipa meðan það
fór um ameríska landhelgi.
Skipið var eign Norddeutscher Lloyd, ón sama félag á ,.Bre-
men“. Leitaði skipið hælis í höfn í Mexíkó í byrjun stríðsins og
var þar þangað til fyrir fáum dögum, og var sagt, að það hefði
mikla olíu og vistabirgðir.
Stephen Early, einkaritari
Roosevelts forseta, hefir til-
kynnt, að skipshöfnin hafi gef-
ið þær upplýsingar, að hún hafi
sökkt skipinu til þess að koma
í veg fyrir, að það yrði tekið af
brezku herskipi, enda þótt eng-
ar íregnir hafi borizt um, að
Samninoamennirair komn-
ir heim frá Englandi.
,\ —----------
Þelr komu með iogara í nétt.
Camninganefndin,
^ sem fór til Englands til
þess að gera viðskiptasamn-
ing við brezku stjórnina,
kom með togara heim í nótt,
að undanteknum Sveini
Björnssyni.
Nefndin fór héðan 7. okt. í
nefndinni voru Haraldur Guð-
mundsson alþingismaður, Jón
Árnason framkvæmdastjóri,
Magnús Sigurðsson bankastjóri,
Björn Ólafsson stórkaupmaður,
Richard Thors framkvæmda-
stjóri og Sveinn Björnsson
sendiherra.
Með sama togara og samn-
ingamennirnir kom Þórarinn
Sigurjónsson, sonur Sigurjóns
Á. Ólafssonar alþingismanns,
eftir tveggja og hálfs árs dvöl
á brezkum flutningaskipum.
brezkt herskip hefði gert neina
tilraun til þess.
Yfirmenn á skrifstofum Nord-
deutscher Lloyd í New York
voru mjög undrandi yfir fregn-
inni og kom hún yfir þá eins og
reiðarslag og einn þeirra sagði:
„Eitt áfallið kemur á fætur
öðru.“
Þetta er tuttugasta ogþriðja
þýzka farþega- og flutninga-
skipið, sem Þjóðverjar sökkva
sjálfir. Smálestatala allra þess-
ara skipa var næstum því 140
þús. smálestir.
Hjónabanid.
Nýlega voru gefin saman í
band af lögmanni ungfnl Lísa
Jaoobsen frá Thorshavn og Lúð-
vík Sigurjónsson kaupfélagsstjóri
Finnsk blöð
birfa með stórum fyrirsögnum
fréttirnar af þeirri samúð, sem
íslendingar hafi sýnt málsstað
Finna og hvemig hjálparstarf-
semin gangi á íslandi, og fara
þau stórkostlegum viðurkenning-
arorðum um þessa minnstu þjóð
á Norðurliö'ndum, sem ekki só
eftirbátur annlara í drengskap.