Alþýðublaðið - 28.12.1939, Page 1

PETSAMO
mfíMANSK'
WAW
^mANpyiA
KUOiAMPy cjý
.J^SALLA Jp
Æemmasn/ «”%,
HOMMPMí
XUVSAMO •
HAPAfiANi
TOWEA
SCVMUS-J&
RITSTJÓRI: F. R. VALÐEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
FIMMTUDAGINN 28. DEZ. 1939.
302. TÖLUBLAÐ
Nýjar tarakfarlr Rússa
ðllnm vfgstððvnnnm.
---.--
Finnar komnir inn í Rússland á tveimur stöðum
Rússar taafa fallið á Norð«
nr«FinnlandI siðan gagnsðkn Finna taðfst
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN 1 morgun.
SÍÐUSTU FREGNIR frá Finnlandi skýra frá nýjum
hrakförum Rússa á öllum vígstöðvum.
Halda Finnar sókn sinni áfram á austurvígstöðvunum
og eru nú einnig komnir inn í Rússland austur af Salla og
Kuolajarvi, þar sem Rússar ætluðu sér að brjótast vestur
að Helsingjabotni. Stefna Finnar þar, eins og á vígstöðv-
unum fyrir norðan Ladogavatn, á járnbrautina frá Lenin-
grad til Murmansk, en hún liggur á þessum slóðum nær
landamærunum en nokkurs staðar annars.
Norður undir íshafi, á vígstöðvunum sunnan við Pet-
samo, halda Finnar áfram að reka flótta Rússa og hefir
manntjón Rússa þar, síðan gagnsókn Finna hófst, verið
meira en nokkru sinni áður í styrjöldinni. Segir í fregn
frá Norður-Noregi, að um 4000 manns muni hafa fallið
þar af Rússum á örfáum dögum. Manntjón Finna á norð-
urvígstöðvunum er talið mjög lítið.
Áætlað er nú, að af Rússum hafi fallið í Finnlandi samtals
síðan stríðið hófst um 30 000 manns, auk þeirra, sem særst hafa
eða verið teknir til fanga. Af Finnum er talið, að ekki hafi fallið
n'ema 2000.
Þá er og sagt að Finnar séu búnir að eyðileggja eða hertaka
samtals urn 300 rússneska skriðdreka og skjóta niður um 100
rússneskar flugvélar.
* Risto Ryti forsætisráðherra
finnsku stjórnarinnar.
Árás á mann nm
miðja nótt.
irásarmaðurmn ætlaði að
neyða íé út úr vegfaranúa.
AÐFARANÓTT . annars
jóladags var ráðist á
mann hér í bænum, Jón Helga-
son blaðamann við Tímann, i
því skyni að neyða út úr honum
peninga. Fékk Jón högg mikið
á andlitið, en árásarmaðurinn
flýði, þegar Jón kallaði á hjálp.
Var þetta klukkan um þrjú
um nóttina. Jón var að koma
vestan úr bæ, þar sem hann
hafði verið í boði, en hann á
heima á Grettisgötu 44 A.
Þegar hann kom upp á
Skólavörðustíg slóst maður,
Jón Ágústsson að nafni, kunnur
lögreglunni, í för með honum og
bað hann um krónu. Var annar
maður í för með Jóni Ágústs
syni og íylgdi í humátt á eftir.
Jón Helgason tók lítt undir
Frh. á 4. síðu.
Rðssnm sverður ‘hált i
(ara ylir vðtnin i is.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
Seinasta áhlaupið á Manner-
h'eimlínuna suður á Kyrjálanesi
var gert í dag á fjórum stöðum
við Survatovatn, sem er um 50
km. á legnd. Vatnið er lagt og
sendu Rússar fótgönguliðs-
flokka yfir vatnið. Skutu Finn-
ar á þá af vélbyssum sínum og
var hið mesta mannfall í liði
Rússa. Einnig skutu Finnar á
ísinn af fallbvssum sínum og
brotnaði hann undan byssukúl-
unum og drukknaði þar margt
manna í liði Rússa.
Samkvæmt fregnum frá
Finnlandi hafa Rússar tekið upp
fnsUðrkv alls staðar á
Norðurlðndum nema Islandi
-----4---
Meðalhifi iiér f nðvember 1,5 eg
í deseBnber l,ð stig.
PROSTHÖRKUR ganga
nú um öll Norðurlönd
og er sagt, að frostið sé allt
upp í 28—33 stig í Dan-
mörku, Svíþjóð og Noregi —
og enn meira í Finnlandi.
Ýmsar hafnir hefir t. d. lagt
í Danmörku.
Meðan kuldarnir eru svona
miklir í þessum löndum helst
sama veðurblíðan hér og má
segja, að veturinn sé alls ekki
genginn í garð hér — í landi íss
og kulda. — Að meðaltali hefir
verið hiti hér bæði í nóv-
ember og desember. í nóvember
var meðalhiti 1.5 stig og það
sem af er þessum mánuði hefir
meðalhiti verið 1.8 stig.
Aðeins tveir kuldakaflar háfa
komið hér á landi þessa tvo
mánuði, 18. þ. m. komst frostið
upp í 8,5 stig, en það hlýnaði
strax aftur þann 19. að kvöldi.
á því, að reka handtekna borg-
ara á undan sér, er þeir sækja
fram þar sem þeir hafa grun
um að Finnar hafi komið
sprengjmn fyrir í jörðu. Einkan-
lega hafa þeir gert þetta á
KORT AF NORÐUR-FINNLANDI.
Örvarnar sýna staðina þar sem Rússar réðust inn í Finnland á
þessum slóðum. Lítið 'eitt til hægri rétt fyrir neðan miðja mynd-
ina sjást Salla og Kuolajárvi, þar sem Finnar eru nú komnir inn
í Rússland. Lengst til hægri sést járnbrautin frá Leningrad til
Murmansk.
Rikisábyrgðin á hltaveít-
nnni samþykkt á alpingi.
..... ♦
Einkennileff tillaga Framséknaiv
inanna við 3. umr. málsins i gær.
Molotov skrifar undir vináttu-
samninginn við hina kommún-
istísku leppstjórn Rússa í Teri-
joki. Á bak við hann standa
Stalin og verkfæri hans, Kuus-
inen, sem á að heita forseti
leppstjórnarinnar.
Kyrjálan'esi. Meðal fólks þess,
sem þannig liefir verið með far-
ið. eru konur og börn.
t tvegoia alda gðmlum
i
Fólk, sem er nýkomið frá
’Tallin í Eistlandi til Kaupmanna-
hafnar, segír skrítnar aögur af
Frh. á 4. sfðu.
P RUMVARPIÐ umhita-
* veitu Reykjavíkur var
til 3. umræðu í neðri deild
í gær og var það samþykkt
með þeim breytingum, sem
efrideild ger^i á því og af-
greitt sem lög.
Lögin ákveða ábyrgð ríkisins
á láninu til hitaveitunnar, um
12 millj. króna, og er frv. í
samræmi við samninga þá, sem
gerðir hafa verið við verktakana
og bráðabirgðálög, sem gefin
voru út um þetta efni. Við 3.
umræðu bar Skúli Guðmunds-
son fram svohljóðandi tillögu:
,,Nú ábyrgist rí'kissjóður lán
vegna hitaveitu samkv. ákvæðum
pessarar greinar, og skal þá hita-
veita Reykjavikur greiða ríkinu
árlega þóknun, sem nemur 1/2 af
hundraði af ábyrgðarupphæðinni
á hverjum tíma. Fé þesisu sltal
verja til lánveitinga til rafvirkj-
unar og hitaveituframkvæmda
annars staðar á landinu, eftir
neglum, sem um pað verða sett-
ar.“
1 sambandi við pessa tillögu
urðu allmiklar umræður og heit-
ar á köflum. Skúli Guðmundsson
taldi sjálfsagt, að hitaveitan
greiddi ríkinu þá póknun, sem
tillagain fer frarn á fyrir ábyrgð-
ina, og að pví fé yrði varið til
rafvirkjunar og hitaveitufram-
kvæmda annars staðar á landinu.
Drap hann á pað í þessu sam-
bandi, að varasamt væri aÖ vera
sífellt að stuðia að bættri aðbúð
í Reykjavík(!) pað myndi enn
Frh. á 4. síðu.
Þriðja nmrœða fjár
laganna fer fram á
í ðag.
JK RIÐJA UMRÆÐA
fjárlaganna hefst í
dag klukkan 5 á fundi í
sameinuðu alþingi. í gær-
kveldi var útrunninn frest-
ur fyrir einstaka þingmenn
til að skila breytingartil-
lögum við fjárlagafrum-
varpið.
þýzfe flotastðð
hjá Mnrmansk?
LONDON í morgun. FÚ.
D ARÍSARBLAÐIÐ
„Paris Soir“ hermir,
að Rússar hafi leyft Þjóð-
verjum að koma sér upp
flotastöð í 10 km. fjarlægð
frá Murmansk.
Efni og vélar á þegar að
hafa verið flutt þangað.
Meiri verzinn i
Rejrhjavfk en í des.
í fyrra.
Kron seldi fjrrir 26 pis.
br. a MáksmessH i
ra, en nú iyrlr 40
kr.
\T ERZLUN í matvörubúð-
* tun og vefnaðarbúðum
var eins mikil það sem af er
desembermánuði og í sama
mánuði í fyrra.
Alþýðublaðið átti t. d. í
morgun tal við tvær af hintim
stærstu matvöruverzlunum bæj-
arins, Kaupfélagið og Silla &
Valda.
f báðum þessum verzlumim
varð verzlunin allmiklu meiri
í krónutali en í desember í
fyrra. Og á Þorláksmessu varð
verzlunin miklu meiri. í Kaup-
félaginu var keypt fyrir 26 þús-
und krónur á Þorláksmesstt í
fyrra, en nú nam verzlunin kr.
40 þúsundum.
Ástæðan fyrir þessari auknu
verzlun þarf ekki að vera sú, að
meira hafi verið keypt, því að
dýrtíðin hefir aukizt mjög. Ilin
aukna sala á Þorláksmessu mun
hins vegar stafa af því, að á að-
fangadag var búðum lokað.
Þekfetnr dansknr jafn
aðariiiaðnr látinn.
10 ORMAÐUR danska útvarps-
A ráðsins, Fisíker, fyrrverandi
i sanigöngumáiaráðherra í stjóm
IStauinings, er látinn, 53 ára aö
aldri. (Tilk. frá sendiherra Dana.)
Broðalegir jarðsbjálit-
í Tyrklaodi i gær.
ar
i»aó er tallð, að hundruð eða Jafn-
vel púsundir manna hafi farizt*
------«-----
Jarðskj álftakippir einnlg í Kaliforníu.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
MIKLIR landskjálftar
komu í Tyrklandi í dag og
varð mikið tjón af völdum
þeirra,
Kippirnir voru fimm og afar
harðir og varð mest tjón í tó-
baksræktarhéruðunum við
Svartahaf. Fjöldi húsa hrundi
og samkvæmt útvarpinu í An-
kara hafa menn farizt og
meiðst svo hundruðum eða jafn-
.vel þúsundum skiptir.
Líðan f’ólks á landskjálfta-
svæðinu er mjög bág, sem geta
má nærri, pvi að teldar eru
miklir, en pað þorir ekki að haf-
Frh. á 4. síðu.