Tíminn - 23.09.1922, Síða 2
128
TlMlNN
íslensk rit
sem yður er auðvell að eignasl.
íslendingasögurnar allar, ásamt Þáttum, Eddum og Sturlungu innb.
í 15 bindi (raðað eftir upphafsstöfum), í vönduðu skinnbandi kr. 250,00,
í lakara skinni kr. 235,00. (Nokkrar sögur eru uppseldar sem stendur,
en fylgja þó með í kaupunum; þau bindi sem vanta verða send kaup-
endunum strax eftir að bækurnar eru komnar út).
Þúsund og ein nott, arabiskar sögur, Steingr. Thorsteinssón þýddi.
5 bindi í shirtingsb. kr. 50,00, í sldnnb. 60,00.
Sögur herlæknisins, eftir Zakarías Topelius, Matth. Jochumsson
þýddi. 6 bindi í shirtingsb. kr. 50,00, í skinnb. 70,00.
Menn og mentir siðaskiftaaldarinnar á islandi eftir próf. dr. Pál
E. Ólason. I. bindi, Jón Arason. II. bindi, Ogmundur Pálsson, Gissur
Einarsson o. fl. Stónnerkilegt sögurit. I. bindi í shirtingsb. 20,00, í
skinnb. 24,70. II. bindi í shirtingsb. 27,00, í skinnb. 31,00.
Nýall, nokkur íslensk drög til heimsfræði og líffræði eftir dr. Helga
Pjeturss. í skinnb. 24,00.
Almenn rökfræði og Almenn sálarfræði (bundnar saman) eftir próf.
dr. Agúst H. Bjarnason. I skinnb. 23,20.
Einokunarverslun Dana á íslandi 1602—1737, eftir próf. dr. Jón J.
Aðils (Jón sagnfræðing). I skinnb. 30,00.
Lögfræðisleg formálabók eftir próf. Einar Arnörsson. í skinnb. 11,00.
Biskupasögur Jóns prófasts Plalldórssonar í Hítardal. I. Skálholts-
biskupar 1540—1801, II. Ilólabiskupar 1551—1798. í skinnb. 35,00.
Tyrkjaránið á íslandi 1627, (útgáfa Sögufélagsins). í skinnbandi
18,75.
Æfisaga Jóns prófasts Steingrímssonar, eftir sjálfan.hann. í skinn-
bandi 16,75.
Æfisaga Gísla Konráðssonar ens fróða. í skinnb. 15,40.
Gamansögur Gröndals, Heljarslóðarorrusta og Þórðar saga Geir-
mundssonar. Ódauðlegasta skáldrit á íslensku! í shirtingsbandi 11,00,
í skinnbandi 12,00.
Lásuð þér greinina um afborganasöluna í 36. tbl. Tímans? Allar
þessar ágætu báekur getið þér eignast með þeim skilmálum, sem þar
eru greindir.
Bókavepslun Arsæls Arnasonar,
Reykjavík.
Sigurðnr Jónsson frá Lambhaga
á Akranesi er fluttur á Bragagötu 25.
Heima kl. 9—12 árdegis og á kvöldin frá kl. 7.
Matur er mannsins meginn
Tryggið yður því fæði á Skólavörðustíg 5 uppi. Sanngjarnt verð!
Samband ísl.
samvínnuíélaga
útvegar beint frá verksmíðjunní
híð viðurkenda, ágæta
Mc. Dougall’s
BAÐLYF.
efni, sem hann ber fram í pésan-
um.
10. Síðast má geta þess, vegna
hinna ýmsu skýrslna sem B. Kr.
birtir í pésa sínum, að þ. G. getur
það fyllilega í skyn (Lögrj. VII.
árg. 13. tbl. og víðar) að B. Kr.
hafi opinberlega gefið falska
skýrslu.
-----o----
Til athugunar.
Á seinni árum er sá ósiður far-
inn mjög að tíðkast hjá sumu
fólki úr Reykjavík og öðrum kaup-
túnum, að rífa upp skógarhrísl-
ur, lyng, víðir og slíta upp blóm-
jurtir í skógum og öðru gróður-
lendi, þar sem það kemur eða
.ferðast um sér til skemtunar á
sumrin. Kveður svo ramt' að
þessu, að fólksflutningsbílarnir
líkjást stundum skógarkesti á
hjólum, er þeir renna eftir veg-
unum frá skógunum. Gróðurspell
þetta er gert að jafnaði án leyfis
þeirra manna, sem umráð hafa
yfir skógunum, og má því blátt
áfram skoðast sem þjófnaður.
Skógeigendur, sem orðið hafa
varir við þessi gróðurspell, ættu
að koma í veg fyrir þau. Og það
er þeim innan handar með því að
banna óviðkomandi mönnum að
viðlögðum háum sektum, að rífa
upp skóg eða annan gróður á
jörðum sínum. Bann þetta ætti að
auglýsa opinberlega í blöðum
landsins.
þess er vænst að allir skógeig-
endur, sem hér eiga hlut að máli,
taki þetta sem fyrst til athug-
unar.
Oft hefir mikið verið um það
rætt og rítað, hvað landið sé
hrjóstrugt, blásið og bert, og það
ekki að ástæðulausu. Og stórfé er
árlega varið til að klæða það og
gfæða. Er því stór furða, að ein-
stökum ferðalöngum skuli haldast
uppi, að ósekju, að rífa upp og
slíta fegursta og tilkomumesta
gróðurinn, af eintómri léttúð og
kæruleysi, Gestur.
-----o----
Frá útlöndum.
— Merkilegt mál stendur yfir
á þýskalandi og vekur mikla at-
hygli. Leikritahöfundur einn hefir
samið sögulegt leikrit sem fjallar
um það þegar Vilhjálmur þýska-
landskeisari afsetti Bismarck úr
kansaraembættinu. Notar höf.
heila kafla orðrétta úr þríðja
bindinu úr hinum frægu endur-
minningum Bismarcks. Heldur
höf. því fram, að það hafi alls
ekki verið ætlun sín að kasta
rýrð á keisarann né á stjórnmála-
manninn Boettischer, sem var að-
almaðurinn með keisaranum um
að steypa Bismarck. En keisarinn
og ekkja Boettichers líta öðru vísi
á málið og krefjas þess að bann-
að sé bæði að prenta og leika leik-
ritið.
— Blaðamaður frá Bandaríkj-
unum átti nýlega tal við Wirth,
kanslarann þýska. Sagði kanslar-
inn meðal annars að þýskalandi
væri ómögulegt að halda áfram
með að greiða Bandamönnum
gull. þar eð þýskaland hefði mist
verslunarílota sinn, framleiðslan
rninkað og markaðurinn þrengst,
gæti það ekki flutt út nema þriðja
partinn af því sem út var flutt
fyrir stríðið. Markið væri fallið
svo í verði, að hægt væri að kaupa
allan þýska iðnaðinn fyrir 1
miljai'ð dollara. En það myndi þó
ekki verða ábatavænlegt, því að
vextirnir yrðu ekki nema 2%.
Aliar sögurnar um auðlegð
þýskalands væru uppspuni einn og
sæist það meðal annars á því að
þjóðverjar borði nú 70% minna
af kjöti en fyrir stríðið.
— Morðsýkin geysar enn ákaf-
lega í Norðurálfunni og er setið
um líf nálega allra meiri háttar
stjórnmálamanna. þegar Poin-
caré, forsætisráðherra Frakka,
var á ferð í London fyrír mánuði
síðan, voru* 30 franskir og 100
enskir leynilögreglumenn settir til
að gæta lífs hans, og vaka þeir
yfir hverju spori hans. Til þess
að koma í veg fyrir að mótorbíll-
inn þekkist, sem hann ekur í, not-
ar hann aldrei sama bílinn nema
einu sinni. Sérstaka trúnaðar-
menn hafði hann með sér frá
Frakklandi sem önnuðust matar-
tilbúning handa honum og gættu
þess að ekki væri blandað eitri í
matinn.
— í síðastliðnum mánuði höfðu
4000 blöð orðið að hætta að koma
út á þýskalandi vegna .pappírs-
vandræða.
- — Látinn er nýlega hinn frægi
hugvitsmaður Alexander Graham
Bell, sem fann upp talsímann.
Hann var 75 ára að aldri. það var
árið 1876 sem talsíminn var fyrst
notaður.
— Fjörutíu menn fórust og 60
særðust alvarlega við jámbrauta-
árekstur nýlega í Bandaríkjunum.
Á víð og dreíí.
Tvent um Vííilsstaði.
Stjórn Vífilsstaða minnir nú upp
á síðkastið á aðgei’ðir Loðvígs 16.
sumarið 1789. Alt sigur á ógæfu-
hliðina. Páll Vigfússon, sem ver-
ið hefir í ónáð hjá valdhöfunum
þar síðan hann sendi Læknafélag-
inu stykki af óætum fiski af borði
sjúklinganna, var látinn fara og
útskrifaður fyrir skömmu. Nokkr-
ir læknar hafa skoðað hann síðan.
Kemur blóð í hrákanum við og
við og lungun mikið skemd. Hefir
hann nú verið lagður inn á sjúkra-
hús í Rvík, og vei’ður látinn fylgja
heilsuhælisreglum. Páll birtir nú í
Tímanum endurminningar sínar
fi'á hælinu. Litlu síðar en Páll
Vigfússon var látinn fara, gekk
ein af hjúkrunarkonunum, Una
Sigtryggsdóttir, sömu götu. Ber
heimildunum ekki saman um ástæð
una. Segja sumir að henni hafi
verið vísað á brott af hinni
dönsku Marie Antoinette, sem
flestu kvað ráða á hælisu. En aðr-
ir segja að hún hafi verið gint
með tylli-loforðumý um aðra stöðu,
til að segja upp. En hitt er víst
að 62 af 65 sjúklingum sem hún
stundaði, sendu yfirlækninum
skrifleg tilmæli um að Una væri
ekki látin fara. En það var að
engu haft. Er nú svo komið, að
óhjákvæmilegt mún verða fyrir
heilbrigðisstjórnina að rannsaka
allan rekstur Vífilsstaðahælisins,
og það sesn fyrst.
Moggaliðið í vandræðum.
Síðan Björn Líndal lærbrotnaði
í kosningahríð kaupmanna fyrir
norðan í vetur, hefir kveðið svo
mikið að ósigrum milliliðanna, að
þeim finst sem séu þeir sóttir úr
tveim heimum, bæði hinum jarð-
neska og andlega. Hafa þeir þó
ekki tiltýnt öll sín slys enn, svo
sem þegar Jón Magnússon datt af
kóngshestinum í hitt eð fyrra og
rifbrotnaði (þar yfir var danski
stórkrossinn síðar hengdur) .Halda
sumir að Jón hafi séð ofsjónir,
þótt andi bannlaganna vera nærri
og ekki friðvænlegur.
Fyrir hverja ei-u embættin?
Reykvíkingar hafa nú í tvö ár
haft hina áhugasömustu skóla-
nefnd, sem sögur fara af hér á
landi. Hefir nefndin gert fjöl-
mai'gt til að auka hreinlæti, og
bæta kjör barnanna í skólanum.
Verður vikið að því síðar. Nefnd-
in lét sérfróðan mann rannsaka
kensluna í skólanum í tvö ár. Sam-
kvæmt tillögum hans, sem meiri
hluti skólanefndar felst á, skyldi
ekki festa þriðjung embættanna
við skólann nú í haust, heldur
setja kennarana og láta svo sam-
kepni skera úr í vor, hverjum
veitt yrði. Vafalaust hefðu sótt
um margfalt fleiri í vor, heldur
en stöðurnar voru. Bærinn gat þá
fengið handa skólabörnunum hina
hæfustu menn, sem völ var á í
landinu. Skólanefnd fór að eins
og hver algengur vinnuveitandi.
Fyrír fult kaup vildi hún tryggja
sér bestu starfsmennina. Hún hef-
ir auðsjáanlega litið svo á, að kenn
araembættin væru vegna barn-
anna, en ekki til að veita viss-
um mönnum atvinnu. Allir bjugg-
ust við að stjórnin myndi telja
sér sæmd í að íylgja bókstaflega
tillögum slíki’ar nefndar, og það
því fremur, sem alkunnugt var að
skólanum hafði að mjög mörgu
leyti verið ábótavant. En það fór
á annan veg. Jón þórarinsson
fræðslumálastjóri lagði til að
hundsa algerlega tillögur skóla-
nefndar, og veita öllum gömlu
kennurunum. Og mentamálaráð-
herrann Sig. Eggerz fór að ráð-
um hans. Meining J. þ. er auð-
sjáanlega sú, að störfin við skól-
ann séu til vegna kennaranna til
að veita þeim atvinnu. Ef hann
hefði treyst því, að þetta væru
hæfustu kennararnir, myndi hann
hafa þorað að láta þá taka þátt í
samkepnisprófi. Vel er að verið, ef
mörg þúsund börn gjalda á næstu
árum þessarar einstöku umhyggju
mentamálastjórnarinnai', fyrir upp
eldisframförum hér á landi. **
---o----
Fréttír.
Sigurður Skagfeldt söngmaður
söng í Nýja Bíó um miðja þessa
viku. Ilefir hann stundað söng-
nám ytra síðastljðin tvö ár, síð-
ari veturinn undir handleiðslu
Ilerolds, frægasta söngmanns
Dana. Sigurður Skagfeldt er ein-
staklega aðlaðandi söngmaður;
röddin er bæði mjúk og mikil og
íramkoman öll prúðmannleg og
Laugaveg 20 B.
Sími 830.
Við sendum gegn eftirkröfu:
Ljósaki'ónur og allskonar hengi-
lampa, borðlampa, straujárn, suðu-
plötur ýmsai’ stærðir o. fl.
Ennfremur allskonar efni til inn-
Jagninga, svo sem: Pípur, vir,
slökkvara tengla og fleira.
Aðeins fyrsta fiokks vörur.
G-reið viðskifti.
Unglingaskóla
liefi eg n. k. vetur. Námsgreinar:
Danska, enska, íslenska, stærð-
fræði og heilsufræði. — Að eins
kenna þektir og góðir kennarar.
Kenslugjald kr. 15 um mánuðinn.
Pétur Jakobsson,
Nönnugötu 5.
Heima kl. 1—2 og 7—9 síðdegis.
Nauðsynjavara
allskonar, álnavara og smávara o.fl.
Mjög liagfeld viðskifti!
Verslun Ámunda Árnasonar,
Hverfisgötu 37.
hefir auk verslunardeildarinnar
fjórar samhliða deildir í vetur.
Kvöldskólinn (tvær deildir) snið-
inn eftir þörfum karla og
kvenna, sem vinna fyrir sér sam-
hliða náminu. Upplýsingar gefur
undirritaður. Heima til viðtals
6—7 síðdegis.
Jónas Jónsson.
látlaus. Munu besu horfur á því
að Sigurður geti lokið námi sínu
cg rutt sér veg á hinni erfiðu
braut listamannanna.
Kjöttollurinn og norsku blöðin.
Margir munu minnast þess að
þegar síldveiðalöggjöfin var á döf-
inni hótuðu sum norsku blöðin
því beinlínis að Noregur myndi
svara með kjöttolli. En þá er toll-
urinn nú kemur vill Morgunblað-
ið ekki heyra það nefnt að hann
stafi af löggjöf fslendinga vegna
sjávarútvegsins. Hverju sætir
það?
Kjöttollurinn og síldveiðalögin.
Siglufj arðarblaðið Fram telur
það alveg tvímælalaust að kjöt-
tollurinn norski stafi -meðfram af
síldveiðalöggjöf íslendinga. Má
telja það víst að blaðið hafi þá
fregn eftir mikilsmegandi útgerð-
armönnum norskum sem dveljast
á Siglufirði.
Hljómleikar. Páll ísólfsson org-
anleikari og Eggert Stefánsson
söngmaður efndu saman til hljóm-
leika síðastliðið laugardgskvöld í
dómkirkjunni. Og fórst úr hendi
jafn 'prýðilega og áður.
Pétur Á. Ólafsson konsúll hefir
ritað stutta en mjög glögga bók -
til yfirlits um hag og sögu íslands.
Bókin er prýdd með mörgum af-
bragðs góðum myndum. Hann hef-
ir bókina með sér í utanför sinni
til Suður-Ameríku. Bókin er rit-
uð bæði á íslensku og ensku.
Afleit kuldatíð hefir verið und-
anfarið á Norður- og Austurlandi,
en nú er brugðið til sunnanáttar.
Ritstjóri:
Tryggvi þórhallsson
Prentsmiðjan Acta.